POWTÓRZENIE

1. POWTÓRZENIE Techniki zbierania informacji: • Analiza dokumentacji • Wywiady • Obserwacja działalności przedsiębiorstwa • Prowadzenie badań • Ankietowanie Specyfikacja wymagań użytkowników Specyfikacja systemowa: • początkowa wielkość bazy danych; • szybkość przyrostu danych w bazie; • typy i średnie liczby wyszukiwań rekordów; • wymagania dotyczące pracy w sieci i współdzielonego dostępu; • wydajność; • bezpieczeństwo; • kopie zapasowe i odzyskiwanie danych; • aspekty prawne.

2. Biuro Personel Ma BiuroNr PersonelNr Nadzoruje Oferuje Klient Nieruchomość Ogląda NieruchomośćNr KlientNr Posiada Wynajmuje Wynajęty Przez Wynajęcie Właściciel prywatny WłaścicielNr WynajęcieNr Faza projektowania bazy danych Modelowanie związków encji Przykładowy diagram związków encji:

3. Kieruje dataPoczątkowa premia 0..1 0..10 Zarządza Personel Biuro 1..1 0..1 Ma 1..1 BiuroNr PersonelNr 1..* 1..1 1..1 1..1 Oferuje Nadzoruje DataRejestracji Rejestruje 0..* Wynajęcie Klient Preferencje Wynajmuje Określa 0..* 1..1 1..1 1..1 KlientNr UmowaNr 0..* 1..1 Wynajęty Przez Nieruchomość 1..* 0..100 NieruchomośćNr 1..* dataOgłoszenia 1..* 1..* koszt PPosiada I Posiada Ogłasza 0..1 0..1 Gazeta Właściciel prywatny Właściciel Instytucjonalny 0..* NazwaGazety I Nazwa WłaścicielNr Diagram związków encji dla perspektywy dyrektorów:

4. Nazewnictwo: Model związków encji (ER – Entity - Relationship Model) – jeden z przykładów modelu do komunikowania się z użytkownikami. Modelowanie związków encji reprezentuje podejście zstępujące do projektowania bazy danych. Rozpoczyna się mianowicie od wyodrębnienia istotnych danych, nazywanych encjami, i tych związków pomiędzy nimi, które powinny być reprezentowane w modelu. Następnie dodaje się do modelu coraz więcej szczegółów, takich jak informacje, które chcemy przechowywać o encjach i o związkach, nazywane atrybutami, oraz więzy (warunki) odnoszące się do encji, związków i atrybutów. Zbiór encji – to grupa obiektów o tych samych właściwościach, które w ramach przedsiębiorstwa zostały uznane za niezależne byty. 

5. Nazwa encji WłaścicielPrywatny Personel Graficzna reprezentacja zbiorów encji: Każdy zbiór encji jest reprezentowany za pomocą prostokąta oznaczonego nazwą encji, która jest zazwyczaj rzeczownikiem w liczbie pojedynczej. Wystąpienie encji – to unikalny i rozpoznawalny obiekt ze zbioru encji.

6. Personel Encja Biuro Encja Ma Związwk (pracownikNr) (biuroNr) SG37 r1 B003 r2 SG14 Nazwa związku B007 r3 SA9 Ma Personel Biuro “Biuro ma personel” Związki: Związek – to zbiór znaczących powiązań pomiędzy zbiorami encji. Wystąpienie związku – to unikalne i identyfikowalne powiązanie zachodzące pomiędzy pojedynczymi wystąpieniami encji z uczestniczących w związku zbiorów encji. Sieć semantyczna: Używając modelu związków encji:

7. “Właściciel prywatny posiada nieruchomość do wynajęcia” PPosiada Nieruchomość WłaścicielPrywatny Rejestruje Personel Biuro “Personel rejestruje klienta w biurze” Klient “Prawnik w imieniu kupującego Prawnik wspieranego przez instytucję finansową uzgadnia ofertę” Instytucja Uzgadnia Kupujący finansowa Oferta – to liczba uczestniczących w nim zbiorów encji. Stopień związku: Związek binarny: Związek potrójny: Związek poczwórny:

8. Nazwa roli “Personel (kierownik) kieruje personelem (kierowanymi)” Kieruje Kierownik Personel Nazwa roli Kierowany “Dyrektor zarządza biurem oddziału” Nazwa roli Dyrektor Biuro oddziału Zarządza Personel Biuro Ma Pracownik Biuro oddziału Nazwa roli “Biuro oddziału ma pracownika” – to związki, w których ten sam zbór encji występuje więcej niż jeden raz w różnych rolach. Związki rekurencyjne: Przykład encji powiązanych ze sobą poprzez dwa różne związki: Zbiór encji Personel uczestniczy podwójnie w związku Kieruje. Związkom mogą być przypisane nazwy ról, które są istotne przy związkach rekurencyjnych, aby wskazać funkcje wypełniane w nich przez uczestników. Nazwy ról nie są na ogół wymagane, jeśli funkcje, jakie pełnią w związku uczestniczące w nim encje, są jednoznaczne.

9. Klucz główny Atrybut Zarządza Biuro Personel jednowartościowy Ma pracownikNr (PK) biuroNr (PK) imięNazwisko Obszar do adres stanowisko umieszczania ulica Atrybut złożony pensja atrybutów miasto Atrybut /liczba personelu kodPocztowy pochodny telNr Atrybut wielowartościowy – to cecha encji lub związku. Atrybut: Atrybuty encji: • proste – zawierające tylko jedną składową, która może istnieć niezależnie; • złożone – zbudowane z wielu składowych, z których każda może istnieć niezależnie; • jednowartościowy – atrybut, który ma tylko jedną wartość; • wielowartościowy – atrybut, który może zawierać wiele wartości dla pojedynczego wystąpienia encji. • pochodny – atrybut reprezentujący wartość, która jest wyliczana z podobnego atrybutu lub ze zbioru atrybutów, niekoniecznie pochodzących z tego samego zbioru. [1..3] [1..*] PK – primary key PPK – partial primary key AK – alternate key

10. “Gazeta ogłasza nieruchomość do wynajęcia” Gazeta Ogłasza Nieruchomość NazwaGazety NieruchomośćNr dataOgłoszenia koszt Silna encja Słaba encja Preferencje Klient Określa typPreferencji klientNr (PK) maksCzynsz imięNazwisko imię nazwisko telNr Atrybuty związków: Graficzna reprezentacja związku Ogłasza: Silne i słabe zbiory encji: Silny zbiór encji – to zbiór encji, którego istnienie nie jest zależne od innych zbiorów encji, natomiast istnienie słabego zbioru encji zależy od inych zbiorów encji.

11. Więzy strukturalne: Więzy, które mogą być nałożone na zbiory encji biorące udział w związku powinny odzwierciedlać ograniczenia występujące w związkach, które można zaobserwować w „rzeczywistości”. Głównym typem więzów nakładanych na związki jest krotność – liczba lub zakres możliwych wystąpień encji z jednego zbioru, które mogą być w danym związku z pojedynczym wystąpieniem innej powiązanej encji. Krotność ogranicza sposób powiązania encji, reprezentuje założenia określone przez użytkownika lub przedsiębiorstwo. • Najbardziej powszechnymi związkami są związki binarne, które można podzielić na: • wzajemnie jednoznaczne (1:1); • typu „jeden do wielu” (1:*); • typu „wiele do wielu”. • Np.: • osoba z personelu zarządza biurem (1:1); • osoba z personelu nadzoruje nieruchomości do wynajęcia (1:*); • gazety ogłaszają nieruchomości do wynajęcia (*:*).

12. Personel Biuro Zbiór encji Związek Zbiur encji (pracownikNr) Zarządza (biuroNr) r1 SG5 B003 SG37 B005 r2 SL21 “Każde biuro jest zarządzane “Osoba z personelu zarządza przez jedną osobę z personelu” zero lub jednym biurem” Personel Biuro Zarządza 1..1 0..1 pracownikNr biuroNr Krotność Związki wzajemnie jednoznaczne: Sieć semantyczna przedstawiająca dwa wystąpienia związku Personel Zarządza Biuro: Wyznaczenie krotności związku wymaga na ogół wykorzystania próbek danych i dokładnego zbadania powiązań pomiędzy danymi występującymi w tym związku.

13. Zbiór encji Nieruchomość Personel Zbiór encji Związek (nieruchomośćNr) (pracownikNr) Nadzoruje r1 SG5 PG21 r2 SG37 PG36 r3 SA9 PA14 PG4 “Każda nieruchomość do “Każdy pracownik nadzoruje wynajęcia jest nadzorowana przez zero lub więcej nieruchomości zero lub jednego pracownika” do wynajęcia” Personel Nieruchomość Nadzoruje 0..1 0..* pracownikNr nieruchomośćNr Związek typu „jeden do wielu”: Sieć semantyczna przedstawiająca trzy wystąpienia związku Personel NadzorujeNieruchomość:

14. Encja Nieruchomość Encja Gazeta Związek (nieruchomośćNr) (nazwaGazety) Ogłasza Głos PG21 r1 r2 PG36 Gazeta r3 PA14 Poranny r4 PG4 “Każda nieruchomość do “Każda gazeta ogłasza wynajęcia jest ogłaszana jedną lub więcej nieruchomości w zero lub więcej gazet” do wynajęcia” Gazeta Nieruchomość Ogłasza 0..* 1..* nazwaGazety nieruchomośćNr Związek typu „wiele do wielu”: Sieć semantyczna przedstawiająca cztery wystąpienia związku GazetaOgłaszaNieruchomość:

15. Liczność “Jedno biuro jest zarządzane “Jeden pracownik przez jednego pracownika” zarządza jednym biurem” Personel Biuro Zarządza 1..1 0..1 pracownikNr biuroNr “Wszystkie biura są “Nie każdy pracownik zarządza zarządzane” (uczestnictwo biurem” (uczestnictwo obowiązkowe dla biur) opcjonalne dla personelu) Uczestnictwo Więzy liczności i uczestnictwa: Liczność – opisuje maksymalną liczbę możliwych wystąpień związku dla encji uczestniczącej w tym związku. Uczestnictwo – określa, czy w pewnym związku biorą udział wszystkie, czy tylko niektóre wystąpienia encji.

16. Prowadzi Ma Oddział Personel Biuro 1..* 1..1 1..* 1..1 Prowadzi Ma Oddział Personel Biuro 1..1 1..* 1..* 1..1 Zmiana struktury modelu Problemy występujące w modelach ER: Pułapka wachlarzowa – występuje w sytuacji, gdy model przedstawia związek pomiędzy pewnymi zbiorami encji, ale wynikające z tego ścieżki pomiędzy wystąpieniami encji nie są jednoznaczne. 

17. Nadzoruje Ma Nieruchomość Personel Biuro 0..1 1..1 1..* 0..* Nadzoruje Ma Nieruchomość Personel Biuro 0..1 1..1 1..* 0..* 1..* 1..1 Oferuje Dodanie związku Oferuje Pułapka szczelinowa – występuje, gdy model sugeruje istnienie związku pomiędzy zbiorami encji, ale nie istnieją ścieżki łączące pewne wystąpienia tych encji.

18. Rozszerzone modelowanie związków encji: Specjalizacja – to proces maksymalizacji różnic pomiędzy elementami encji, realizowany poprzez identyfikację wyróżniających ich charakterystyk. Generalizacja – to proces minimalizacji różnic pomiędzy encjami, realizowany poprzez wyznaczanie ich wspólnych charakterystyk. Agregacja – reprezentuje związki typu „jest częścią” lub „ma” pomiędzy zbiorami encji, w których jeden uczestnik związku jest „całością”, a drugi „częścią. Kompozycja – to specjalna forma agregacji przedstawiająca powiązanie pomiędzy encjami, w którym występuje silny związek „posiadania” części przez całość oraz zgodność okresów ich istnienia.

19. Przykładowe wyszukiwanie danych użytkownika „Biuro”: • Podaj informacje o biurach w danym mieście; • Podaj liczbę wszystkich biur w danym mieście. • Podaj nazwiska, stanowiska oraz wysokości pensji pracowników zatrudnionych w danym biurze. Wynik uporządkuj według nazwisk. • Podaj całkowitą liczbę pracowników firmy oraz ich sumaryczną pensje. • Podaj liczbę pracowników zatrudnionych na poszczególnych stanowiskach we wszystkich biurach w Białymstoku.

20. Użytkownik „Biuro” 2 (zarząd biura): • Podaj nazwiska wszystkich dyrektorów biur w kolejności wyznaczonej adresami biur. • Podaj nazwiska wszystkich pracowników podległych określonemu kierownikowi. • Podaj numery, adresy, typy i wysokość czynszu dla wszystkich nieruchomości z Białegostoku. Wynik uporządkuj według czynszu. • Podaj informacje o wszystkich nieruchomościach nadzorowanych przez określonego pracownika. • Podaj liczbę nieruchomości nadzorowanych przez każdego pracownika w każdym z biur.

21. Użytkownik „Biuro” 3 (zarząd biura): • Podaj informacje o nieruchomościach oferowanych do wynajęcia przez właścicieli instytucjonalnych zarejestrowanych w danym biurze. • Podaj całkowitą liczbę nieruchomości każdego typu zarejestrowanych w każdym z biur. • Podaj informacje o wszystkich właścicielach prywatnych oferujących do wynajęcia więcej niż jedną nieruchomość. • Podaj informacje o wszystkich mieszkaniach w Białymstoku, w których są przynajmniej trzy pokoje, a czynsz nie przekracza 400 złotych. • Podaj numery, nazwiska i numery telefonów oraz preferowany rodzaj nieruchomości dla wszystkich klientów danego biura.

22. Użytkownik „Biuro” 4 (zarząd biura): • Znajdź nieruchomości, które były ogłaszane w prasie częściej, niż wynosi przeciętna liczba ogłoszeń dotyczących jednej nieruchomości. • Podaj informacje o wynajęciach nieruchomości zarejestrowanych w danym biurze, których termin końcowy upłynie w następnym miesiącu. • Podaj całkowitą liczbę umów najmu zawartych w biurach w Łomży na okres krótszy niż jeden rok. • Podaj najwyższą dzienną stawkę za wynajęcie nieruchomości w każdym z biur. Wynik uporządkuj według numerów biur.

23. Przykładowe wyszukiwanie danych użytkownika „Personel”: • Podaj wszystkich podwładnych danego kierownika z danego biura; • Podaj szczegółowe informacje o wszystkich asystentach, uporządkowane według nazwiska i biura. • Podaj szczegółowe informacje o nieruchomościach (obejmujące także kaucje za wynajęcie), które można uzyskać w biurze, wraz z informacjami o właścicielu. • Podaj szczegółowe informacje o nieruchomościach nadzorowanych przez wskazanego pracownika z danego biura.

24. Użytkownik „Personel” 2 (pracownicy): • Podaj dane klientów zarejestrowanych w danym biurze oraz dla każdego klienta dane pracownika, który go zarejestrował. • Podaj dane nieruchomości znajdujących się w Łomży, dla których miesięczny czynsz nie przekracza 450 złotych. • Podaj nazwisko i numer telefonu właściciela wskazanej nieruchomości. • Podaj uwagi zgłaszane przez klientów odwiedzających daną nieruchomość. • Podaj nazwiska i numery telefonów klientów, którzy oglądali nieruchomość, ale nie zgłosili żadnych uwag.

25. Użytkownik „Personel” 3 (pracownicy): • Podaj szczegółowe informacje dotyczące wynajęcia określonej nieruchomości przez określonego klienta. • Podaj informacje o wynajęciach nieruchomości, których termin końcowy upłynie w następnym miesiącu. • Podaj informacje o nieruchomościach, których nie udało się wynająć przez ponad trzy miesiące. • Podaj listę klientów, których wymagania odpowiadają określonej nieruchomości.