670 likes | 907 Views
Tanecikli Madde. MADDE BİLGİSİ. KÜTLESİ HACMİ VE EYLEMSİZLİĞİ OLAN HERŞEYE MADDE DENİR. Maddenin şekil almış haline cisim denir Cam bir madde iken cam bardak bir cisimdir Maddeler doğada katı sıvı gaz halinde bulunabilir. A-Maddenin KATI hali.
E N D
Tanecikli Madde
MADDE BİLGİSİ • KÜTLESİ HACMİ VE EYLEMSİZLİĞİ OLAN HERŞEYE MADDEDENİR. • Maddenin şekil almış haline cisim denir • Cam bir madde iken cam bardak bir cisimdir • Maddeler doğada katısıvıgaz halindebulunabilir
A-Maddenin KATI hali • Katı maddelerin belirli şekil ve hacimleri vardır • Tanecikler birbirine çok yakındır ve bu tanecikler arasında güçlü çekim kuvveti vardır • Moleküller titreşimhareketi yaparlar. • Örnekler :Bardak saat masa sıra vs
B-Maddenin SIVI hali • Sıvı maddelerin belirli hacimleri vardır • Şekilleri yoktur • İçinde bulundukları kabın şeklini alırlar • Tanecikler arası boşluk daha fazladır • Tanecikleri bir arada tutan kuvvet zayıftır • Akışkandır(moleküller birbirinin üzerindenkayar) • Örnekler :Süt su zeytinyağı vs vs
C-Maddenin GAZ hali • Belirli şekilleri ve hacimleri yoktur • İçinde bulundukları kabın şeklini ve hacmini alırlar • Tanecikler arası boşluk fazla çekim kuvveti ise çok azdır • Kolaylıkla sıkıştırılabilirler ve genişletilebilirler • Örnek :hava, duman ,su buharı vs vs
KIRAĞILAŞMA ERİME BUHARLAŞMA KATII SIVI GAZ YOĞUNLAŞMA DONMA SÜBLİMLEŞME ISI VERİR DÜZENLİLİK ARTAR Madenin hal değişimi Isı alır DÜZENSİZLİK ARTAR
Maddelerin görülebilen hissedilebilen özelikleri • RENK • SAYDAMLIK VE OPAKLIK • KOKU TAD • SERTLİK YUMUŞAKLIK
Maddenin ORTAK özellikleri • KÜTLE • HACİM • EYLEMSİZLİK • ELEKTRİKLİ YAPI BU ÖZELLİKLER MADDE MİKTARINA GÖRE DEĞİŞİRLER
Hangisi Sıkışır? Gaz haldeki maddelerin yapısında boşluklar vardır. O halde bu maddeler tanecikli olabilir mi?
ORGANİZMAYI OLUŞTURMAK İÇİN HÜCRELER BİRARAYA GELİR ORGAN HÜCRE ATOMU OLUŞTURAN DAHA KÜÇÜK PARÇACIK VARMI????? HÜCREYİ OLUŞTURAN KARBONHİTRATVE YAĞ ATOMLAR
Çok sayıda aynı çeşit atomların bir araya gelerek oluşturduğu maddeye ELEMENT denir. Elementlerdeki atomlar tek çeşittir. Elementler saf maddelerdir.
Hidrojen,oksijen,iyot gibi bazı elementler kümeler halinde bulunur. Bu atom kümelerineMOLEKÜLdenir.
Moleküller iki atomdan oluştuğu gibi çok fazla sayı da atomdan da oluşur Bazı moleküller tek çeşit atomdan oluşurken; bazı moleküller farklı çeşit atomlardan oluşur. Molekülleri oluşturan farklı çeşitteki atomların büyükleri ve özellikleri de birbirinden farklıdır.
MOLEKÜLLER KARMAŞIK YAPILI MOLEKÜLLER (ÇOK SAYIDA ATOM) BASİT YAPILI MOLEKÜLLER ( AZ SAYIDA ATOM)
BİLEŞİK Bileşiği oluşturan elementler kendi özeliklerini kaybeder. İki yada daha fazla çeşitte element atomlarının bir araya gelerek oluşturdukları yeni saf maddeye denir.
SAF MADDELER ELEMENTLER BİLEŞİKLER MOLEKÜLER YAPIDA OLANLAR MOLEKÜLER YAPIDA OLMAYANLAR ATOMİK YAPIDA OLANLAR MOLEKÜLER YAPIDA OLANLAR
KÜRE • Atomlar …….. biçimlidir. • Deneyde alkolün içine atılan iyot kristallerine ne olmuştu? • İyot kristalleri alkolün içinde çözünerek alkole renk verdiğini gözlemlemiş miydik? • Bu gözlemlerden yola çıkarak, çözünen iyodun alkolün içinde yayılmasını nasıl açıklarsınız? • İyodun alkolde dağılması ile, şekerin suda dağılmasını karşılaştıralım.
Her madde gözle görülemeyecek kadar küçük ve bölünmesi zor yapı taşları olan …………….. Oluşmuştur. • Atomlar gözle görülemeyecek kadar küçük tanecikler olmasına karşılık, ancak günlük yaşantımızda pek çok gözlem sonucu atomların varlığı …………………… ATOMLARDAN KANITLANMIŞTIR.
Demir ya da bakır parçası da ardışık olarak yeterince bölünmeye devam edebilseydi resimlerde gördüğümüz atomları elde edecektik.
Daha önce incelediğimiz modellerden farkı var mı? • Su ve iyotta gördüğümüz bu “atom kümelerine” MOLEKÜL diyoruz. • Su, su moleküllerinin bir araya gelmesiyle oluşur. Su molekülleri iki hidrojen ve bir oksijen atomu içerir. • İyot molekülleri de bir araya gelerek iyodu oluşturur.
Hücreyi de yeteri kadar büyütürsek daha küçük iç yapılarını görebilir miyiz? • Hücrenin büyütülmesi ile çekirdeği, çekirdeğin büyütülmesi ile molekülleri, moleküllerin büyütülmesi ile de ……… görebiliriz. ATOMLARI
trilyonlarca • Tek bir hücrede bile …?……… Atom vardır. • Atom büyütülseydi ne görürdük?
DEMOCRİTUS, ATOMU HİÇBİR ZAMAN GÖREMEMİŞ OLMASINA RAĞMEN OLAYLAR VE OLGULAR ÜZERİNDE DÜŞÜNEREK ATOM KAVRAMINI İLERİ SÜRMÜŞTÜR.
DAHA SONRA ARAŞTIRMA YAPAN BİLİM İNSANLARINA GELİNCE; • John Dalton(Can Daltın), atomların içi dolu, berk ve bölünmez olduğunu söylemiştir. • Becquerel(Bekerel) ve Madam Curie(Madam Kuri)’ nin çalışmaları ise atomların da bölünebildiğini göstermiştir.
Dalton, atom hakkındaki düşüncelerini açıklamak için ilk atom modelleri olarak ders kitabımızın 89. sayfasındaki resimde yer alan topları kullanmıştır. • Maddenin küçük bölünemez parçacıklardan yani atomlardan oluştuğunu öne sürmüştür.
Tarihten • ATOMUN TARİHÇESİ • John Dalton(1766-1844) • J.J.Thomson(1856-1940) • Ernest Rutherfort(1871-1937) • Niels Bohr(1885-1962)
Atom kavramı ile ilgili tarih boyunca değişen düşünceler: Democritus ve diğer Yunan filozofları her maddenin hep aynı özdeş atomlardan oluştuğunu düşünüyorlardı. John Dalton atomun içi dolu berk ve bölünmez olduğu fikrini taşıyordu. Becquerel ve Madam Curie’ nin çalışmaları ise atomların da bölünebildiğini göstermiştir. • Atom konusunda çalışmalar yapan bilim insanları: Democritus ve Yunanlı filozoflar, John Dalton, J.J.Thomson, Ernest Rutherford, Niels Bohr, Becquerel, Madam Curie
Bugün kullanılan atom modeli “Bulut modeli”dir. Bu modele göre; atomun merkezinde (çekirdeğinde) (+) yüklü protonlar ve yüksüz nötronlar bulunur. Atom çekirdeğinin çevresinde ise (-) yüklü elektronlar sürekli hareket halindedir
MADDENİN ÖZELLİKLERİ • Fiziksel özellikler • Maddenin bir başka maddeye dönüşmeksizin gözlenebilen ve ölçülebilen dış görünüşü ile ilgili özellikleridir. • Maddenin rengi, kokusu, tadı, çözünürlüğü, sertliği, hacmi, ısı ve elektrik iletkenliği v.b. özelliklerdir
fiziksel değişimler • Kömürün toz haline gelmesi• Demirin tel ve levha haline gelmesi• Kağıdın yırtılması• Suyun buharlaşması• Şekerin suda çözünmesi *** Bu olaylar sonunda maddenin iç yapısında değişme olmaz.*** Bütün hal değiştirme olayları fiziksel
Kimyasal özellikleri • Kimyasal özellikleri • Maddenin maddeler ile birleşerek yeni madde oluşturabilme kapasitesidir. • Bir maddenin başka madde ile etkileşmesi veya etkileşmemesi, onun kimyasal yapısı ile ilgili özelliklerdendir. • Yanıcı olup olmaması, asidik ya da bazik olması, suylareaksiyona girip girmemesi kimyasal özelliklere örnek verilebilir.