Szantaż finansowy w NBA – rzecz o upadku Seattle SuperSonics

1. Szantaż finansowy w NBA – rzecz o upadku Seattle SuperSonics mgr Wojciech Deja (OIRP w Warszawie, WNE UW)

2. Struktura prezentacji • Kazus Seattle SuperSonics • Ekonomika drużynowego sportu zawodowego w USA • Partnerstwo publiczno-prywatne • Koncepcje dobrej wiary • Model ekonometryczny • Wyniki • Wnioski • Przegląd literatury

3. Kazus Seattle SuperSonics: historia • Rok założenia: 1967 • Mistrzostwa NBA: 1979 • Wicemistrzostwa NBA: 1978, 1996 • Mistrzostwa Konferencji: 1978, 1979, 1996 • Mistrzostwa Dywizji: 1978, 1979, 1994, 1996, 1997, 1998, 2005

4. Kazus Seattle SuperSonics: chronologia • 18 lipca 2006 roku: sprzedaż klubu przez Basketball Club of Seattle (Howard Schultz) grupie kapitałowej z Oklahoma City Professional Basketball Club LLC (Clayton I. Bennett) • 13 lutego 2008 roku: ostateczna propozycja hali w Renton (koszt budowy: $ 500 mln): • $ 300 mln – Stan Waszyngton • $ 100 mln – miasto Renton • $ 100 mln – sprzedaż licencji i praw nazwy (ryzyko obciąża Professional Basketball Club LLC)

5. Kazus Seattle SuperSonics: chronologia • 22 kwietnia 2008 roku: Howard Schultz pozywa Professional Basketball Club LLC (Schultz v. Bennett) • 3 lipca 2008 roku: SuperSonics przeniesieni do Oklahoma City • 18 lipca 2008 roku: termin rozwiązujący obowiązywania klauzuli dobrej wiary • 29 sierpnia 2008 roku: Howard Schultz cofa pozew przeciwko Professional Basketball Club LLC

6. Ekonomika drużynowego sportu zawodowego w USA • Drużyny jako oligopoliści • Silne bariery wyjścia i wejścia – ligi regulują podaż poprzez przyznanie licencji • Monopol terytorialny • Sprzedaż lub relokacja drużyny wymaga aprobaty innych właścicieli

7. Ekonomika drużynowego sportu zawodowego w USA • Konsekwencje: • popyt znacznie przekraczający podaż • rywalizacja między miastami • drużyny dysponują formą nacisku na władze lokalne

8. Partnerstwo publiczno-prywatne: pojęcie • Świadczenie usług pożytku publicznego przez podmioty prywatne • Art. 1 ust. 2 ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym z dnia 19 grudnia 2008 roku (Dz. U. z 2009 r., Nr 19, poz. 100): „ Przedmiotem partnerstwa publiczno-prywatnego jest wspólna realizacja przedsięwzięcia oparta na podziale zadań i ryzyk pomiędzy podmiotem publicznym i partnerem prywatnym”

9. Partnerstwo publiczno-prywatne: systemy • Operate and Maintenance • Design-Build • Turnkey Operation • Warp Around Addition • Lease-Purchase • Temporary Privatization • Lease-Develop-Operate • Buy-Develop-Operate • Build-Transfer-Operate • Build-Own-Operate-Transfer • Build-Own-Operate

10. Partnerstwo publiczno-prywatne: finansowanie obiektów sportowych w USA • Przyjęte systemy: Design-Build, Turnkey Operation, Build-Transfer-Operate, Temporary Privatization • Środki publiczne – głównie źródła podatkowe: • podatek od sprzedaży • podatek od własności • akcyza od alkoholu i tytoniu • podatek od wynajmu samochodów • Prawodawstwo stanowe

11. Partnerstwo publiczno-prywatne: przykład stadionów Qwest Field i Safeco Field (Seattle) • 2% podatek od hoteli i moteli ($ 81 mln) • 1% i 2% podatki od wynajmu samochodów ($ 22 mln oraz $ 18 mln) • 0.017% i 0.016% podatki od sprzedaży ($ 155 mln oraz $ 77 mln) • 0.05% podatek od posiłków i napojów w King County ($ 75 mln)

12. Partnerstwo publiczno-prywatne: żądania właścicieli klubów • Wiek • Pojemność • Liczba lóż luksusowych • Położenie geograficzne (węzeł komunikacyjny)

13. Koncepcje dobrej wiary • Koncepcja subiektywna: stan psychiczny osoby polegający na usprawiedliwionym okolicznościami błędnym przekonaniu co do istnienia prawa lub stosunku prawnego („nie wiedzieć” i „nie móc wiedzieć”) • Koncepcja obiektywna: prawne standardy etycznego postępowania; umożliwia ocenę czynności prawnej w sposób elastyczny, uwzględniając przyjęte w obrocie zwyczaje

14. Koncepcje dobrej wiary • Dobra wiara w znaczeniu subiektywnym odnosi się najczęściej do prawa rzeczowego, w znaczeniu obiektywnym – do prawa zobowiązań • Na potrzeby badania - dobra wiara w znaczeniu obiektywnym: • klauzula generalna • prawo UE: dobre obyczaje, słuszność • prawo brytyjskie: rozsądek • prawo holenderskie: rozsądek i słuszność • prawo polskie: zasady współżycia społecznego

15. Model ekonometryczny: baza danych • Próba przekrojowa • 104 obserwacje dla obiektów sportowych stosowanych w 4 zawodowych ligach USA: • koszykarskiej NBA • bejsbolowej MLB • futbolowej NFL • hokejowej NHL • Brak danych dla Wrigley Field (Chicago), Fenway Park (Boston), Yankee Stadium (Nowy Jork)

16. Model ekonometryczny: źródła bazy danych • http://www.census.gov/ • http://www.bea.gov/ • http://www.forbes.com/ • http://www.stadiumsofnfl.com/ • http://www.leagueoffans.org/index.html • http://www.namingrightsonline.com/major_ leagues.htm • http://www.arenadigest.com/visits/directory. htm

17. Model ekonometryczny: źródła bazy danych • http://basketball.ballparks.com/ • http://www.ballparksofbaseball.com/Current%20Ballparks.htm • http://www.insidearenas.com/western/USAirwaysCenter.htm • http://www.insidearenas.com/ • http://www.nba.com/teams/index.html • http://mlb.mlb.com/team/ • http://www.nfl.com/teams • http://www.nhl.com/ice/teams.htm

18. Model ekonometryczny: zmienne Zmienna objaśniana: pub Zmienne objaśniające: • sports (NBA, MLB ?, NFL - , NHL +, różne ligi -) • age (+) • politics (republikanie, demokraci -) • owner (prywatny, publiczny +) • stadium (hale, stadiony +)

19. Model ekonometryczny: zmienne • number (-) • value (-) • name (+) • city (-) • metro (+) • per (+) • median (+)

20. Model ekonometryczny: metodologia • Metoda Najmniejszych Kwadratów (klasyczny model regresji liniowej) • Modele dla zmiennej objaśnianej będącej ułamkiem (Metoda Największej Wiarygodności): • fractional logit (uogólniony model liniowy, funkcja łącząca z rozkładu logistycznego) • fractional probit (uogólniony model liniowy, funkcją łącząca ze standaryzowanego rozkładu normalnego) • betafit (zmienna objaśniana pochodzi z rozkładu beta)

21. Model ekonometryczny: prognoza • Szeregi czasowe – przewidywanie na podstawie modelu przyszłych wartości zmiennej objaśnianej • Przewidywana przez model wartość zmiennej objaśnianej dla danego wektora parametrów zmiennych objaśniających: • Miara „racjonalnych oczekiwań”

22. Model ekonometryczny: przedział ufności dla realizacji prognozy • Koncepcja przedziału ufności – prawdziwa wartość parametru znajduje się wewnątrz przedziału ufności z prawdopodobieństwem określonym poziomem ufności: • Przedział ufności dla wartości oczekiwanych prognozy a przedział ufności dla realizacji prognozy • Miara „rozpiętości racjonalnych oczekiwań”

23. Wyniki: estymacja parametrów modeli (do 3 miejsc po przecinku)

24. Wyniki: estymacja efektów cząstkowych modeli (do 3 miejsc po przecinku)

25. Wyniki: prognoza dla kazusu Seattle SuperSonics Wektor obserwacji: • age = 0 • politics = 1 • owner = 0 • stała = 1 Prognoza (do 3 miejsc po przecinku): • KMRL: 0,099 • fractional logit: 0,089 • fractional probit: 0,081 • betafit: 0,167

26. Wyniki: przedział ufności dla realizacji prognozy dla kazusu Seattle SuperSonics (do 3 miejsc po przecinku)

27. Wyniki: przedział ufności dla realizacji prognozy - komentarz • Asymptotyczna efektywność estymatorów MNW • Efektywność estymatorów MNK – twierdzenie Gaussa-Markowa • Modele MNW – kryterium informacyjne Schwarza-Bayesa (wielkość próby)

28. Wyniki: kryterium informacyjne Schwarza-Bayesa dla modeli MNW • fractional logit: -424.2419 • fractional probit: -425.1442 • betafit: -382.3296

29. Wnioski • Zmienne w statystycznie istotny sposób związane z udziałem podmiotu publicznego w partnerstwie publiczno-prywatnym w drużynowym sporcie zawodowym w USA. • Kazus Seattle SuperSonics: • prognoza • przedział ufności dla realizacji prognozy • Schultz v. Bennett

30. Przegląd literatury • Ekonomika zawodowego sportu drużynowego w USA: • Baade R. A., Dye R. F. (1988), An Analysis of the Economic Rationale for Public Subsidization ofSports Stadiums, The Annals of Regional Science, Volume 22, Number 2, s. 37-47. • Baade R. A. (1996), Professional Sports as Catalysts for Metropolitan Economic Development, Journal of Urban Affairs, Volume 18, Number 1, s. 1-17. • Baade R. A. (1996), Stadium Subsidies Make Little Economic Sense for Cities: a Rejoinder, Journal ofUrban Affairs, Volume 18, Number 1, s. 33-37. • Baade R. A., Dye R. F. (1990), The Impact of Stadiums and Professional Sports on MetropolitanArea Development, Growth and Change, Volume 12, s. 1-14. • Clark J. M., Cornwell T. B., Pruitt S. W. (2002), Corporate Stadium Sponsorships, SignalingTheory, Agency Conflicts, and Shareholder Wealth, Journal of Advertising Research, Volume 42,Number 6, s. 16-32.

31. Przegląd literatury • Coates D., Humphreys B. R. (2003), Professional Sports Facilities, Franchises and Urban Economic Development, Public Finance and Management, Volume 3, Number 3, s. 335-357. • Coates D. , Humphreys B. R. (1999), The Growth Effects of Sports Franchises, Stadia and Arenas, Journal of Policy Analysis & Management, Volume 18, Number 4, s. 624-656. • Coates D. , Humphreys B. R. (2000), The Stadium Gambit and Local Economic Development, Regulation, Volume 23, Number 2, s. 15-20. • Crompton J. (2004) , Beyond Economic Impact: An Alternative Rationale for the Public Subsidy of MajorLeague Sports Facilities, Journal of Sports Management, Volume 18, s. 40-58. • Crompton J. (1995), Economic Impact Analysis of Sports Facilities and Events: Eleven Sources ofMisapplication, Journal of Sports Management, Volume 9, s. 14-35. • Crompton J. L., Howard D. R., VarT. (2003), Financing Major League Facilities: Status, Evolutionand Conflicting Forces,Journal of Sports Management, Volume 17, s. 156–184.

32. Przegląd literatury • Davis M. C. (2008), The Interaction between Baseball Attendance and Winning Percentage : A VARAnalysis, International Journal of Sports Finance, Volume 3, s. 58-73. • GroothuisP. A., Johnson B. K., Whitehead J. C. (2004), Public Funding of Professional SportsStadiums: Public Choice or Civic Pride?, Eastern Economic Journal, Volume 30, Number 4, s. 515-526. • Johnson B. K., Whitehead J. C. (2000), Value of Public Goods from Sports Stadiums: The CVMApproach, Contemporary Economic Policy, Volume 18, Number 1, s. 48-58. • KalichV. Z. (1998), A Public Choice Perspective on the Subsidization of Private Industry: A Case Studyof Three Cities and Three Stadiums, Journal of Urban Affairs, Volume 20, Number 2, s. 199– 219. • Leeds MarikovaEva, Leeds M. A., PistoletI. (2007), A Stadium by Any Other Name: The Value ofNaming Rights, Journal of Sports Economics, Volume 8, s. 581–595. • Miller P. (2004), Private Financing and Sports Franchise Values: The Case of Major League Baseball, apaper prepared within the Fall 2004 Missouri Valley Economics Association conference, s. 1-32.

33. Przegląd literatury • MondelloM. J., Walker M. (2007), Moving Beyond Economic Impact: A Closer Look at theContingent Valuation Method, International Journal of Sport Finance, Volume 2, s. 149-160. • MondelloM. J. (2003), Stadium Funding and the City of Jacksonville, International Sports Journal, s. 91-98. • RosentraubM. S., SwindellD. (1998), Who Benefits from the Presence of Professional Sports Teams?The Implications for Public Funding of Stadiums and Arenas, Public Administration Review, Volume58, Number 1, s. 11-20. • Ross S. D., Russell K. C. (2008), An Empirical Assessment of Spectator-Based Brand Equity, Journal of Sports Management, Volume 22, s. 322–337. • Siegfried J. , Zimbalist A. (2000), The Economics of Sports Facilities and Their Communities, TheJournal of Economic Perspectives, Volume 14, Number 3, s. 95-114.

34. Przegląd literatury • Partnerstwo publiczno-prywatne: • Brzozowska K. (2006), Partnerstwo publiczno-prywatne : przesłanki, możliwości, bariery, Warszawa. • Korbus B. P., Strawiński M. (2009), Partnerstwo publiczno-prywatne. Nowa forma realizacji zadań publicznych, Warszawa. • Moszoro M. (2005), Partnerstwo publiczno-prywatne w monopolach naturalnych w sferze użyteczności publicznej, Warszawa. • Perkowski M. (2007), Partnerstwo publiczno-prywatne : zagadnienia teorii i praktyki, Białystok. • Yescombe E. R. (2008), Partnerstwo publiczno-prywatne : zasady wdrażania i finansowania, Kraków. • Zysnarski J. (2003), Partnerstwo publiczno-prywatne. Teoria i praktyka, Gdańsk.

35. Przegląd literatury • Dobra wiara: • Janiszewska B. (2005), Koncepcje dobrej wiary w przepisach prawa rzeczowego, zasiedzenie nieruchomości, roszczenie o wykup gruntu, Warszawa. • Janiszewska B. (2003), Pojęcie dobrej wiary w rozumieniu obiektywnym a zasady współżycia społecznego, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, nr 9. • Dajczak W. (1998), Zwrot bona fides w rozstrzygnięciach dotyczących kontraktów u prawników rzymskich okresu klasycznego, Toruń. • Dajczak W. (2001), Zasady współżycia społecznego czy dobra wiara?, Rejent, nr 1. • Gajda J. (1997), Pojęcie dobrej wiary w przepisach kodeksu cywilnego, Studia Prawnicze, z. 2. • Nowacki J. (1979), Domniemanie dobrej wiary (art. 7 k.c.), Studia IuridicaSilesiana, nr 5. • Przybyłowski K. (1970), Dobra wiara w polskim prawie cywilnym (ogólne uwagi o pojęciu), Studia Cywilistyczne, t. XV, Kraków.