Küresel Bakış Açısıyla Yem Sürdürülebilirlik -

1. Küresel Bakış Açısıyla Yem • Sürdürülebilirlik - sunan Roger Gilbert Genel Sekreter Uluslararası Yem Sanayicileri Federasyonu TUYEM 9 – Uluslararası Yem Kongre ve Sergisi Sueno Beach Resort Hotel, Antalya, Türkiye Nisan 24-27, 2008 TUYEM 9 - Turkey

2. Dünya yeterli miktardagıda üretmektedir - 1.3 milyarinsan aşırı beslenmektedir* Yeşil Devrim gıda verimini artırmaktadır: • Sürdürülebilir çiftçilik uygulamaları • Genetik • Hastalıkların kontrolü - fakat bunun dünya üzerinde dağılımı eşit olmamaktadır. 0.8 milyar insan yetersiz beslenmektedir* Hükümet politikaları açlığa yol açmaktadır Ticari bariyerler piyasaları engellemektedir * WHO Bulletin, vol 82, pp. 940-946; -2004. TUYEM 9 - Turkey

3. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Dünya Nüfusu – Yetersiz beslenen Milyon İnsan TUYEM 9 - Turkey Kaynak: Birleşmiş Milletler

4. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Dünya Nüfusu – Yetersiz beslenen Kaynak: FAO TUYEM 9 - Turkey

5. Dünya Nüfusu / Yıllık Gelir Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Milyarinsan Yıllık gelir 3000$ üzeri 800$ - 3000$ Dünya nüfusunun yaklaşık % 80’i yıllık 3000 ABD$ dan daha az gelir ile yaşamaktadır… gelirdeki artışın her şeyden önce beslenmenin iyileştirilmesine ayrılma eğilimi vardır. 400$ - 800$ 400$ dan az TUYEM 9 - Turkey Source: Doane, PotashCorp

6. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Hayvan Yemi içinde Dünya Yem Üreticilerinin Katkısı Toplam: 635 Milyon Ton IFIF-üyeleri - Güney Afrika - Türkiye - Yeni Zelanda - İran - Sırbistan Diğerleri Hindistan ABD IFIF-üyesi Kore IFIF-üyesi Rusya IFIF-üyesi Kanada IFIF-üyesi Japonya Meksika AB-25 IFIF-üyesi IFIF-üyesi Brezilya IFIF-üyesi Çin IFIF-üyesi TUYEM 9 - Turkey Kaynak: IFIF

7. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Et Talebi İçin Kilit Faktörler Küresel Nüfus Artışı + Fert Başı Gelirde Küresel Artış (GSYİH) TUYEM 9 - Turkey Kaynak: USDA 2004

8. Nüfus Artışı Daha Fazla Gıda Gerektirir Birleşmiş Milletler Nüfus Artış Projeksiyonları NüfusMilyar 10.8 9.2 7.8 6.6 TUYEM 9 - Turkey Kaynak: Birleşmiş Milletler 2006

9. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar DünyaNüfusu Milyar İnsan Tahmin Gerçek TUYEM 9 - Turkey Kaynak: Birleşmiş Milletler

10. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Dünya Nüfus Artışı ve Et Tüketimi Milyar İnsan MilyonTon TUYEM 9 - Turkey Kaynak: Birleşmiş Milletler

11. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Dünyada Bölgelere Göre Fert başına Et Tüketimi Kg/Kişi/Yıl TUYEM 9 - Turkey Kaynak: Birleşmiş Milletler

12. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Dünyada Ekonomik Büyüme - 2006 Yıllık GSYİH’da Büyüme Yüzdesi TUYEM 9 - Turkey Kaynak: IFPRI

13. 4.9% 4.9% 3.5% Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Dünyada Ekonomik Büyüme 1999 - 2010 GSYİH’daki Gerçek Büyüme – Ortalama % CAGR (Bileşik Yıllık Büyüme Oranı) TUYEM 9 - Turkey Kaynak: IFPRI

14. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Dünya GSMH Büyüme Hızı 1997 - 2020 Yüzde/Yıl TUYEM 9 - Turkey Kaynak: IFPRI

15. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Dünya Et Tüketim Tahmini Milyon Ton Domuz % 1.9 ACGR Kanatlı % 2.4 ACGR Sığır % 2 ACGR TUYEM 9 - Turkey Kaynak: OECD-FAO

16. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar DünyaEtTüketimi 1995 - 2030 Milyon Ton TUYEM 9 - Turkey Kaynak: OECD-FAO

17. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Kullanılabilir Tarım Arazisi Azalmakta Fert Başı İşlenebilir Arazi-Hektar ve Sabit Ürünler İçin Arazi TUYEM 9 - Turkey

18. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Balık Proteinleri Kara Hayvanlarından Elde Edilen Proteinlerin Yerine Kullanılmakta Hayvansal Protein Yüzdesi TUYEM 9 - Turkey

19. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Sürdürülemeyen Yabani Balık Avcılığı Yetersiz-Yararlanma Aşırı-Kullanım Küçük çaplı balık avcılığında olası artış Tam-Yararlanma TUYEM 9 - Turkey

20. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Balık Stokları – Aşırı kullanılmış veyatükenmiş, fakat…. Aşırı kullanılmış veya tükenmiş balık stokları TUYEM 9 - Turkey

21. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Su-ürünleri bu boşluğu doldurmaktadır Su-ürünlerinin dünya balık avcılığına katkısı 1950 yılında bir milyon tonun hemen altından 2003’te 54.7 milyon tona yükselmiştir Dünya balık tüketimi on yılda 1973-2003 arasındakini ikiye katlamıştır FAO: “Muhtemelen en hızlı büyüyen gıda üretim sektörü olan su-ürünleri, şimdi dünyanın gıdaya yönelik olan balık üretiminin %50 sine denk gelmektedir” TUYEM 9 - Turkey

22. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Su-ürünleri bu boşluğu doldurmaktadır Kaynak: FAO 2007 TUYEM 9 - Turkey

23. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Su-ürünleri bu boşluğu doldurmaktadır Kaynak: FAO 2007 TUYEM 9 - Turkey

24. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Su-ürünleri bu boşluğu doldurmaktadır BalıkÜretimi - Milyon Ton Not: Avlanan balıklarda 2001-03 arasındaki azalış ‘yemlik balık’ avındaki düşmeden dolayı TUYEM 9 - Turkey

25. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Su-ürünleri bu boşluğu doldurmaktadır Kaynak: FAO 2005 TUYEM 9 - Turkey

26. Ana çiftlik hayvan türlerinde 2004 için küresel boyutta sanayi yemi üretim tahmini(Değerler yedirilen kuru madde %’si bazındadır) Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Su-ürünleri bu boşluğu doldurmaktadır Toplam sanayi yemi üretimi 2007’de 635 milyon tondur Kaynak: Gill 2005 TUYEM 9 - Turkey

27. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Suürünleri büyüme artışı için Küçük Balık yetersizliği, fakat…. • Geçen yarım asırda 10 kat artış • Kilit besin maddesi girdisi bakımından balık ve deniz kabukluları sektörü balık avcılığına çok bağımlı TUYEM 9 - Turkey

28. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Soya-fasulyesi büyük bir potansiyeldir TUYEM 9 - Turkey

29. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Su-ürünleri bu boşluğu doldurmaktadır Potansiyel “yeni” hammadde kaynakları • Krill ve beslenme kapasite (trophic) zincirinin alt düzeylerindeki diğer benzeri deniz canlıları • Bitkisel protein konsantreleri • GD kaynaklı bitkisel proteinler TUYEM 9 - Turkey

30. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Su-ürünleri bu boşluğu doldurmaktadır Krill Antarktika’daki daimi biyokütle: 400-500 milyon ton Diğer krill kaynaklarının büyüklüğü ??? Antarktika’daki yıllık balık avlama kotası 4 (8) milyon tondur Avlanan yalnız 100,000 tondur Tahmin edilen potansiyel: yıllık 50 milyon tondan fazladır Krill ununun iyi besleyicilik karakteri vardır İyi protein / amino asit kompozisyonu Fosfolipidlerin ve EPA/DHA oranının yüksekliği Kalıcı organik kirletici problemi yoktur ve Florür sorunu çözümlenmiştir TUYEM 9 - Turkey

31. Soya, kolza, vs … bitkisel yağlardaki potansiyel (bio-diesel veinsan gıdası) büyük miktarlarda ucuz ve değeri artırılabilen bitkisel protein yaratır Buğday ve mısır …. bio-ethanol potansiyeli, proteince zengin buğday ve mısır gluteni üretim artışına yol açar Bitkisel protein konsantrelerinin balık unu yerine kullanılabileceği gösterilmiştir. Fakat fiyat açısından balık unu ile rekabeti zordur … fakat bugünün fiyatlarıyla değil – şimdi soru kapasitenin bulunmasıdır Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Su-ürünleri bu boşluğu doldurmaktadır Yeni bitkisel protein konsantreleri TUYEM 9 - Turkey

32. 2’nci ve 3’üncü Nesil GDO bitkiler piyasaya girme yolundadırlar: Protein- ve amino asit-zenginleştirilmiş Ω-3 yağ asit kompozisyonu Miktarı azaltılmış anti-nutrisyonel faktörler Tüketici direnci ve politik engelleme – özellikle Avrupa’da Yeni Hammaddeler - Balıkunu / balık yağı ikamesi Genetiği değiştirilmiş bitkisel hammaddeler TUYEM 9 - Turkey

33. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Dünya Karma Yem Üretimi Milyon Ton TUYEM 9 - Turkey Kaynak: Feed International 2007

34. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Dünya Yem Üretimi Yüzde %8 %3 yılda 632.7m ton %3.5 (Birmilyar ton/yıl yem olarak serbest seçim mineraller) TUYEM 9 - Turkey Kaynak: Feed International 2006

35. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Ethanol için kullanılan ABD mısırı Potential MilyarKile 11.7 34% 9.2 ABD Ethanol Üretimi (Milyar Galon) 27% ABD Mısır Üretim % 5.8 20% 1.7 6% Yıllık Mahsûl TUYEM 9 - Turkey Kaynak: USDA 2007 / Doane Potash Corp 2007

36. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Dünya Ethanol ve Biodiesel Üretimi Milyar Galon 3X 5X TUYEM 9 - Turkey Kaynak: PIRA

37. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Buğday ve İri Taneli Tahıl Üretimi ve Tüketimi Hava Şartlarının En İyi Olduğu Yıl Milyar Ton Üretim Aralığı Tüketimde Büyüme Oranı 1979/80 den 2003/04’e = %1.2 CAGR-Bileşik Yıllık Büyüme Oranı 2003/04 den 2007/08’e = 1.9% CAGR - TUYEM 9 - Turkey Kaynak: USDA 2007

38. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar BuğdayveTahıl EnvanteriRekor Düşük Düzeyde Milyon Ton Yüzde USDA’nın yıl sonu stoğunun kullanılana oranı 2006/07 için %14,7 olup USDA’nın en düşük rekorudur TUYEM 9 - Turkey Kaynak: USDA 2007

39. Sonuç Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar • Dünya nüfusu-düzenli artmaya devam ediyor • GSYİH -gelişmekte olan ülkelerde artıyor • Arazi ve su-protein üretimi ile yarışta • Yabani balık envanteri -tükenmeye yakın • Yabani balık üretimi için küçük balıklar - sınırlı • Su ürünleri için yeni hammaddeler gerekmektedir • Dünya tahıl stokları -bütün zamanların en düşüğü • Ethanol ve Bio-diesel -tahıl ile rekabet ederek gıda bulunabilirliğine darbe vurmaktadır TUYEM 9 - Turkey

40. Sürdürülebilirliğin Önündeki Sorunlar Sonuç Sürdürülebilirlik için bu zorlukların üstesinden nasıl gelecek ve artan dünya nüfusunu besleyecek yeterli hayvansal proteini nasıl üreteceğiz? • Ulusal yem birlikleri arasında daha fazla işbirliği • Yem sanayi için küresel gruplarla daha yakın çalışma: FAO - Codex Alimentarius - DTÖ - OIE, vs • Yeni teknolojiler – GDO, Beslenme, Genetik çalışmalar TUYEM 9 - Turkey

41. TUYEM 9 - Turkey

42. TEŞEKKÜR EDERİM Roger Gilbert Uluslararası Yem Sanayi Federasyonu Genel Sekreteri TUYEM 9 - International Feed Congress and ExhibitionholdSueno Beach Resort Hotel Antalya, Turkey April 24-27, 2008 TUYEM 9 - Turkey