Gospodarka i finanse w 2020 roku Uniwersytet dzieci Warszawa, 27 marca 2010

1. Gospodarka i finanse w 2020 rokuUniwersytet dzieciWarszawa, 27 marca 2010 Prof. dr hab. Krzysztof Rybiński Szkoła Główna Handlowa Email: rybinski@rybinski.eu Blog: www.rybinski.eu

2. Ekonomia i finanse • Ekonomia jest nauką o tym, jak jednostka i społeczeństwo decydują o wykorzystaniu zasobów (wszystkich, gdyż wszystkie zasoby mają alternatywne zastosowanie i z definicji są w niedoborze) – które mogą mieć także inne, alternatywne, zastosowania – w celu wytwarzania różnych dóbr i rozdzielania ich na konsumpcję obecną lub przyszłą, pomiędzy różne osoby i różne grupy w społeczeństwie. • Finanse - ogół procesów związanych z gromadzeniem, rozporządzaniem i wydawaniem pieniądza oraz jego surogatów. Gromadzenie może następować w postaci bezzwrotnej lub zwrotnej (pożyczka). Wydatkowanie pieniądza może dokonywać się w formie transferu lub w postaci realizacji swojego prawa do produktu czy usługi. Źródło: Wikipedia

3. Czym naprawdę zajmują się ekonomiści? Astrologia -> Astronomia, Znachorstwo -> Medycyna, Alchemia -> Chemia Ekonomia -> ???

4. Czym naprawdę zajmują się finansiści? Na Wall Street w finansach pracuje 5% osób zatrudnionych w Nowym Jorku, Ich udział w pensjach płaconych w NY wynosi 25%

5. O czym będziemy mówić? • Dlaczego gospodarka zmienia się szybciej niż kiedykolwiek i co z tego wyniknie? • Nadchodzące problemy finansowe pokolenia nastolatków czyli dlaczego warto namówić rodziców na braciszka lub siostrzyczkę? • Czy warto uczyć się języka chińskiego? • Dlaczego pieniądze nie biorą się z bankomatu? To skąd się biorą? • Życie na wysokiej stopie, czyli jak mądrze korzystać z kredytu?

6. W 2020 roku … • Będziecie mieli 21-22 lata • Większość z Was będzie studiować • Niektórzy na uczelniach za granicą (Wielka Brytania, Francja …) • A kto z Was będzie milionerem?

7. Ephren Taylor – król gier komputerowych Ephren pochodził z ubogiej rodziny więc nie mógł sobie pozwolić na kupowanie nowych gier na Super Nintendo. Postanowił, w wieku 12 lat, że sam sobie napisze. Po paru miesiącach napisał grę (zabijanie bandytów którzy chcą zamordować prezydenta) i sprzedał 30 kopii po 10 dolarów za sztukę. W wieku 13 lat zaczął projektować strony internetowe, w rozmowach telefonicznych z klientami udawał dorosłego. Kiedy dostał pierwszy czek na 3800 dolarów rodzice myśleli, że handluje narkotykami. Pierwszy milion dolarów zarobił w wieku 16 lat, w jedej ze swoich firm zatrudnił nawet nauczyciela do historii. Ephran ma około 70 wystąpień rocznie … Za każde bierze 8000 dolarów (ponad 20,000 złotych). Źródło: Magazyn Forbes (www.forbes.com)

8. Fraser Doherty – król dżemu W wieku 14 lat Fraser zaczął robić dżemy według przepisu swojej babci w kuchni swoich rodziców w Edynburgu. Sąsiedzi i znajomi uwielbiali te dżemy, wieść się rozniosła i Fraser dostał tyle zamówień, że się nie wyrabiał. Więc wynajął część czasu w fabryce przetwórstwa żywności zatrudniającej 200 osób. W wieku 16 lat produkcja dżemu zajmowała mu cały czas, w wieku 20 lat Fraser sprzedawał swój SuperJam w ponad 300 supermarketach w Wielkiej Brytanii oraz w Irlandii. W 2008 roku Fraser rozpoczął program charytatywny dla starszych samotnych osób pod nazwą SuperJam Tea Party. Biznes Frasera jest wart około 2 mln dolarów (6 milionów złotych).

9. Jak to możliwe, że nastolatki zostają milionerami?

10. Jeszcze nigdy nie było tak tłoczno

11. Świat w 1 roku n.e. = 100 mln

12. Świat w 1800 roku = 100 mln

13. Świat w 1800 roku = 100 mln

14. Świat w 1950 roku = 100 mln

15. Świat w 2000 roku = 100 mln

16. Świat w 2050 roku = 100 mln

17. Gdzie jest najwięcej ludzi?

18. Świat w 1800 roku = 100 mln

19. Świat w 1950 roku = 100 mln

20. Świat w 2000 roku = 100 mln

21. Świat w 2050 roku = 100 mln

22. Jakiego języka warto się uczyć?

23. Co to oznacza? • Olbrzymia liczba potencjalnych klientów, którzy kupują towary (gry komputerowe, dżem) i usługi (projektowanie stron internetowych), ale … • Także olbrzymia konkurencja na rynku pracy • Zaraz, zaraz dlaczego mam się bać konkurencji kogoś kto jest o kilka tysięcy kilometrów

24. Postęp technologiczny czyni niemożliwe możliwym

25. Ludzi przybywa, i szybko się starzeją Źródło: Raport Komisji Europejskiej o starzeniu się społeczeństwa

26. W Polsce starzejemy się najszybciej w Europie Wasze pokolenia będzie musiało płacić wysokie podatki z których będą finansowane emetytury, leki, opieka zdrowotna licznego pokolenia emerytów Struktura wiekowa ludności w Polsce w 2004 i 2050 r. 38.5 mln 32.5 mln Źródło: Carone G. (red.), The economic impact of ageingpopulations in the EU25 Member States, European Commission Economic Paper, nr 236, Grudzień 2005; World Population Prospects, Organizacja Narodów Zjednoczonych, 2009. Źródło: Raport Komisji Europejskiej o starzeniu się społeczeństwa

27. Jakie jest rozwiązanie tego problemu? • Wojna pokoleń • Wyjechać • Namówić rodziców na braciszka lub siostrzyczkę

28. Co będzie jak nie rozwiążemy tego problemu?

29. Skąd się biorą pieniądze?

30. Skąd się biorą pieniądze? Firma zatrudniająca waszą M/T sprzedaje towary lub świadczy usługi Kupujący płaci (przelew z banku, karta kredytowa …), na rachunek firmy w jej banku Firma zatrudniająca waszą T/M płaci jej(mu) pensję na rachunek w T/M banku T/M wypłaca sobie pieniądza z bankomatu T/M kupuje Wam nowy rower, komputer, …

31. Skąd się biorą pieniądze? Jeżeli potrzebują dużo pieniędzy na obsługę ludności (firm, rządu) to pożyczają pod zastaw w banku centralnym Banki obsługujące firmy i ludność mają swoje rachunki w banku centralnym Jeżeli bank centralny wydrukuje za dużo pieniędzy w stosunku do ogółu towarów i usług to będzie INFLACJA To źle, bo T/M może za braknąć pieniędzy Kupno nowego roweru Wtedy T/M może żądać podwyżki ….

32. Nie da się wydrukować bogactwa, bogacimy się dzięki pomysłowości i ciężkiej pracy

33. Czy na wszystko trzeba zapracować? • Za komuny nie było kredytu • Na mieszkanie czekało się 30 lat, mieszkając z rodzicami (waflami, wapniakami, …) • Samochód był nieosiągalny dla młodych ludzi • Teraz możemy wziąć kredyt i kupić sobie mieszkanie i samochód • Ale co to oznacza?

34. Stopa procentowa (10%) Dziś pożyczamy 500,000 złotych na mieszkanie Za rok musimy oddać 550,000 złotych (minus zapłacone raty) Z kredytem trzeba ostrożnie (wiarygodność kredytowa, UOKiK, KNF) Za dwa lata musimy oddać 605,000 minus zapłacone raty Jeżeli stopa procentowa jest wysoka, a my zarabiamy niedużo, można zbankrutować

35. Co z tego wynika? • Trzeba się dobrze uczyć, żeby mieć dobrą pracę • Żeby dobrze zarabiać • Żeby mieć wysoką wiarygodność kredytową • Żeby mieć duże mieszkanie i dobry samochód • Żeby samemu zaoszczędzić sobie na dobrą emeryturę • I warto uczyć się chińskiego