540 likes | 906 Views
UYAP VE ULUSLARARASI U YGULAMALAR ALİ RIZA ÇAM TETKİK HAKİMİ. BRİTANYA HUKUK SİSTEMİNDE BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN KULLANIMI VE UYAP İLE MUKAYESESİ. İlk Bilişim Projeleri. On Line Yasal Bilgilendirme Servisi . On Line Para Takip projesi.
E N D
UYAP VE ULUSLARARASI UYGULAMALAR ALİ RIZA ÇAM TETKİK HAKİMİ
BRİTANYA HUKUK SİSTEMİNDE BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN KULLANIMI VE UYAP İLE MUKAYESESİ
On line Mülk Takip Projesi (Possession Claim Online Project )
Video- konferans • Ceza mahkemelerinde video konferans sistemi cezaevleri ile bağlantı kurmak için yaygın olarak kullanılmaktadır. • Üç magistrate ile bir ceza mahkemesi ile başlayan uygulamanın başarılı olması sonucu 2002 yılında 170 magistrate mahkemesine 2006 yılında 28 ceza mahkemesine yaygınlaştırılmıştır. • 2006 yıl itibariyle 369 adet magistrate mahkemesinden 266 tanesinde video link sistemi bulunmaktadır
LINK Projesi • Bu proje tüm yargıya, ceza ve hukuk mahkemelerine bilişim teknolojisi altyapısı sağlamayı hedeflemektedir. • Ceza mahkemelerine ve hukuk mahkemelerini bilgisayar ile donatmak, yapısal kablolama ve e posta imkânı ile mahkemelerin diğer kurumlar, personel ve meslektaşları ile daha iyi iletişim olanağına kavuşturmaktır.
Bu sistemde herhangi bir delil ya da dökümanın mahkemede sunulmasına ihtiyac duyulduğunda mahkemedeki operatör vasıtasıyla delil numarası ile sistemden çağrılması ve jüriye ve davalıya önlerinde kurulu ekran vasıtasıyla gösterilmesi sağlanmaktadır.
Ses Kayıt Sistemi (Digital Audio Recording) • DAR üç ceza mahkemesinde denenmeye başlanmıştır. Çok masraflı olduğu için bu uygulamanın geniş bir şekilde uygulanması sağlanamamıştır. Yargılamada yanlış kayıtları önlemesi ve hâkimin hüküm açıklamasına anında ulaşabilmesi açısından çok büyük faydaları olduğu söylenmektedir[1]. Bu projenin bir parcası olarak “fısıldayan tanık” teknolojisi ile cinsel içerikli davalarda utanan tanık ve mağdurların kısık sesle söyledikleri ifadeleri hâkimin kurulan cihazlar vasıtası ile duymasını sağlayarak söylemekte zorlandıkları detayları tekrarlamaları ve yüksek sesle anlatmalarının önüne geçilmiştir.
CEZA ADALET SİSTEMİ BİLİŞİM TEKNOLOJİSİ PROGRAMI (CRİMİNAL JUSTİCE SYSTEM INFORMATİON TECHNOLOGY (CJS IT ) PROGRAMME) • “Ceza Adalet Sistemi Bilişim Teknolojisi Programı (CJSIT)” olarak Türkçe’ye çevrilebilecek olan bu proje ile ceza sistemi içerisinde yer alan tüm kurumların birbiriyle bütünleşmiş bir sistem çatısı altında birleştirilmesi düşünülmektedir. Ceza Adaleti Sistemi ile yargıda Magna Carta’dan bu yana en büyük dönüşümün yaşanmakta olduğuna inanılmaktadır. Bununla adli sistem, suçlulukla mücadele edilen, mağdur ve tanıkların desteklendiği ve suçluların cezalandırılıp rehabilite edildiği daha etkin, bütünleşik ve entegre bir sistem haline getirilmek istenmektedir
COMPASS, • COMPASS, savcılık makamına soruşturma aşamasını hazırlamasına ve davayı mahkemeye sunmasına olanak sağlamayı hedefleyen ulusal dava yönetim bilişim sistemidir. Kraliyet Savcılık Hizmetleri tek bir milli elektronik sisteme sahip olmayı amaçlayıp, ulusal düzeydeki soruşturmaları yönetme ve fiziki dosyaya daha az bağımlı olma gibi pek çok bir dizi dâhili yararları beraberinde getirmek istemektedir.42 bölgenin 11 inde mevcut.
LİBRA • Libra projesi ile magistrate hâkimlerinin varolan bilişim sistemlerinin tek çatı altında toplanması, modern ve ulusal altyapı imkânlarına kavuşturulması düşünülmektedir[1]. Her yıl 2 milyon civarında davalı hakkında işlem yapan modası geçmiş bir dizi sistemleri kullanan magistrate mahkemelerine yeni yazılım ve donanım takviyesi sağlayacaktır. 42 bölgeden sadece 3 tanesinde uygulamadadır.
NSPIS Case Prep and Custody: NSPIS dava hazırlık ve nezaret • Polis Bilişim sistemleri için Milli Strateji Projesi (NSPIS), sanığın nezarete alınmasından mahkemeye kadar ki aşamada süreçleri geliştirmeye yönelik bir projedir. Polis ceza adaleti sürecinde çoğunluk süreci başlatan pozisyonda olup, kesinlikle bilginin çoğuna (ceza adaleti sürecinin %65 den fazlası) sahip olmaktadır. Bu bilginin güvenli ve hızlı bir şekilde paylaşılması hayati olmaktadır. Bu proje ile pahalıya mal olan mahkeme gecikmelerinin ve yarım kalmış soruşturmaların azaltılması hedeflenmektedir . 42 bölgeden 13 tanesinde uygulanmaktadır.
XHİBİT • XHİBİT duruşma salonundaki olayların kaydını yapan, görevliye bağlı web tabanlı bir sistemdir. Bu olaylar anında XHBIT ekranına gönderilerek güncellenmektedir.Bu sayede vatandaşlar adliyede nereye gideceklerini ne zaman kendi davalarına sıra geleceğini bilmektedirler.
OASys The Offender Risk Assessment System (OASys) • Suçlu risk değerlendirme sistemi, probasyon ile cezaevi servisi arasında kurulan ve CJSIT yaygınlaştırmasının bir parçası olan güvenli bir mesajlajma sistemidir. Bu sistem her iki kurumun IT sistemleri arasında otomatik veri ve operasyonal bilgi paylaşımını, güncelleştirilmiş suçlu bilgilerine anında ve güvenli bir şekilde erişebilmelerini hedeflemektedir[1]. Bu suçlu değerlendirmedeki tutarlığın kökten gelişmesini ve ileride mahkemelere mahkûmiyet karar aşamasında daha iyi fikir verilmesini, tahliye kararlarında da bilgi desteği sağlayacaktır. 42 bölgeden 12 tanesinde işletimdedir.
Ceza Adaleti Bilgi Mübadele (CJS Exchange) • CJS Exchange projesi ile ceza adalet sistemini oluşturan kurumlar arasında ortak dava bilgileri paylaşımını gerçekleştirecek IT hizmetlerinin sağlanması amaçlanmaktadır[1]. Buna da ceza adalet organlarının dava yönetim sistemlerini birleştirmek suretiyle ulaşması düşünülmektedir. Ceza adaleti (CJS Exchange) ile ilgili tüm kurumların sistem ve networkleri ve de internetleri birleştirilecek, tek bir sistem ve network üzerinde tüm bu kurum görevlilerinin diğer sistemlerde tutulan dava ile ilgili bilgilere ulaşılabilmesi sağlanacak ve verilerin toplanması süreci hızlandırılacaktır.
Güvenli e Posta(Secure eMail ) Güvenli e posta programı İngiltere ve Galler’de ceza sistemlerinin birleşmesinde en birinci adımlardandır. Her gün sıkça kullanılan bu sistem, ceza kurumu görevlilerine birlikte etkin bir şekilde çalışma imkânı vermektedir. Şu an 42 ceza yerel bölgesinde uygulanmaktadır. Bu sistem ceza adaleti sisteminde yer alan her türlü organizasyon ve avukatlar gibi bağımsız iş sahiplerinin e posta kullanarak kendi mesleki haberleşme ve bilgi alışverişini geliştirme yollarını araştırmaktadır
Ortak Performans Bilgi Havuzu (Joint Performance Information Tool) • JPIT, yerel ceza adalet sisteminin performansını ölçmek ve raporlamak isteyen birimlere bilgi sağlayan, 1 Nisan 2003 te hizmete alınan web tabanlı bir sistemdir. Ana kullanıcıları yerel birimlerin performansını ölçerek ilgili birimlere rapor sunan bölge performans ölçme görevlileri ile danışmanlardır
POTANSİYEL PROJELER İLE DİĞER PROJELERDEN ÖRNEKLER • CTMP (Courts and Tribunals Modernisation Programme):Yargı içindeki hâkimler ve personel için stratejik dava yönetimini IT sisteminin temelini oluşturan teknoloji desteğini temin eden potansiyel bir programdır. • eQuip:Bu altyapı programı cezaevleri için bütün bir IT altyapısı temin etmeyi ve diğer herhangi bir proje ile entegrasyon halinde altyapı ihtiyaçlarını idare etmeyi amaçlar • Horizon:Genç suçlular ile ilgili birimlerin entegre bir şekilde dava yönetim işlerini görmesini sağlayan potansiyel bir projedir. • Impact:Polisin bilgi paylaşımı analiz, dava özetleme soruşturma ve suç kayıt gibi konularda ulusal, akılcı çözümlere dair potansiyel projesi • Lantern:Kişilerin parmak izlerini tarama ve kayıt etmeye yönelik yazılım ve donanım sağlamaya yönelik mobil sistemin kurulumuna dair potansiyel projedir. • LIDS:Halen var olan Cezaevi veritabanı programı olup yerini PRIME bırakmaktadır. • NOMIS(National Offender Management Information System):Ulusal suçlu yönetimi servisinin mevcut ve acil büro işlerini karşılayacak ve tekrar suç işlemeyi azaltacak entegre suçlu yönetimi ve bilgi sistemine dair potansiyel bir projedir. • NOMS(National Offender Management Service): Suçlu yönetim sistemi olup denetimli serbestlik bürosu ile cezaevleri arasında bağlantı sağlayacaktır • Pentip(Penalty Notices Project):Para cezalarının takibi ve toplanması sürecinde polis ve Anayasal İşler Bölümünü destekleyecek potansiyel projedir. • PRIME: Varolan cezaevleri veritabanını güncelleştirmeyi ve yeni teknoloji ile değiştirmeyi amaçlayan projedir • STEPS1 (Standard Technical Environment for Probation Services):Ulusal Denetimli Serbestlik kurumlarının teknolojilerini güncellemek, kullanıcılara daha iyi hizmet sağlamak için sunucu ve masa üstü ekipmanlarını yapılandırarak yazılım ve donanım standardını sağlayan projedir. • STEPS2 (Standard Technical Environment for Probation Services):Step1 anlaşma süresi bittikten sonra Ulusal Suçlu Yönetim Birimi için gerekli teknoloji hizmetleri sağlayan potansiyel projedir. • ViSOR (Violent & Sexual Offenders Register):Polis ve denetimli serbestlik bürolarının ulusal düzeyde bilgi paylaşımı sağlayan, tehlikeli suçluların kaydını ve takibini sağlayacak potansiyel projedir.
İNGİLTEREGENEL DURUM VE HEDEFLER Genel olarak İngiltere’de işlevlerin tekrarına yol açan çok yönlü modası geçmiş uygulamalar olarak karakterize edilen bir bilişim teknolojisi manzarası miras alındığından yakınılmaktadır. İngiltere’de gelecekte yeterlice güncellenen yeni veritabanları planlanmakta olup, idareciler tarafından mevcut sistemlerin hangilerinin kalacağı hangilerinin kaldırılacağı gibi sorunlar beklemektedir. İnternet ve on line işlem merkezleri kullanımını ceza ve hukuk mahkemelerindeki usullere de yayma çalışmaları ile sahadaki personelin vatandaşlarla yüz yüze işlerini görürken ihtiyaç duydukları bilgilere ulaşımlarını sağlayacak elektronik bağlantılar planlanmaktadır
SİNGAPUR ELEKTRONİK DOSYALAMA SİSTEMİ (EFS) • Dünyada ülke çapında ilk kâğıtsız mahkeme sistemine sahip bulunan 4 milyonluk nüfusu ile bir kent ülkesi Singapur’da mahkeme yönetiminde elektronik dosyalama, elektronik arşiv, elektronik belge akışı ve bilgi sağlama kolaylığı ile devrim yaşandığı söylenmektedir. Bu sistemde fiziki kâğıt akışı azaltılmış, mahkeme ile hukuk şirketleri ve hukuk şirketlerinin kendi aralarında bilgi ve belge akışı elektronik ortamda güvenli ve gizli şekilde sağlanmaya başlanmıştır.
Elektronik dosyalama sistemi: • Web tabanlı bu sistem ile avukatlara internet (www.efs.com.sg) üzerinden mahkeme dokümanlarını elektronik ortamda dosyalama sağlanmaktadır. Mevcut durum itibariyle bu sistemde tüm mahkemelerdeki dokümanların %90’nı, 360 tan fazla hukuk firması tarafından elektronik ortamda ülke çapında dosyalanmaktadır. Mart 2000den itibaren bir milyon mahkeme dokümanı elektronik olarak kaydedilmiş olup, her gün 2000 belge işlem görmektedir. Mahkeme ücretlerinin tahsili de internet üzerinden inter-bank sistemi ile yapılmaktadır
Elektronik belge çıkartma (Electronic Extract Services): • Sağlanan bu hizmet ile mahkeme hâkiminin onayı sistem üzerinden alınmak suretiyle bir belgenin elektronik kopyasının mahkemeden çıkartılması (üretilmesi) işlemlerinin internet üzerinden yapılabilmesi sağlanmaktadır.
Elektronik doküman sunma hizmeti: • Bu sistem ile hukuk firmaları mahkemeye elektronik ortamda belge sunabilmekte, kendi aralarındaki belge sunma ve yazışma işlemlerini de internet üzerinden elektronik ortamda yapılabilmektedirler. Bu hizmet için sertifika sistem tarafından otomatikman üretilmektedir.
Elektronik bilgilendirme hizmeti: • Bu sistem ile de avukat ve vatandaşlar mahkeme veritabanı üzerinden, işadamları, bankalar, kredi kurumları www.lawnet.com.sg üzerinden kendilerini ilgilendiren konularda bilgi almak için elektronik olarak sorgulama yapabilmektedirler.
SİSTEME GENEL BAKIŞ • Önuç uygulaması: Avukat ve vatandaşlar için EFS hizmetlerine ulaşmak için giriş noktası ve ara yüz olarak görev yapan web tabanlı uygulama. • . • Ağ gecidi uygulaması: Mahkemeler için yönlendirme ve tasdik aracı olarak hizmet yapar, mesajların iletilmesini sağlar, sunulan dilekçeler için birinci seviye de kontrolünün ve mahkeme ücreti hesaplamasını yapar. Kullanıcıları cep telefonlarına mesaj atmak suretiyle başvurularını statüsü konusunda uyarır. • Mahkeme dava yönetim uygulaması: Mahkemelerin iş akışını kontrol ederek, mahkeme çalışanlarına, katiplere, onaylama memurlarına ve hakimlere yargılama ile ilgili işlerini görmeleri için bütünleşik bir iş akışı, elektronik sunuyu yönetme, elektronik duruşma yapma için tüm yolları sağlar. • Anahtar yönetim sistemi: EFS nin ilgili fonksiyonları için Kamu anahtar altyapısı (PKI) ve sağlar. Mahkemeye sunulan ve mahkemece cevaplanan tüm belgeler dijital sertifika kullanılarak imzalanır. Bireysel sertifika akıllı karta (token) depolanır ve her bir EFS kullanıcısı için ayrı çıkartılır. Dijital imza göndericinin kimliğinin belirlenmesini, bütünlük, entegrasyon, güvenlik, gizlilik , belgelerin inkar edilmemesini sağlar.
SİNGAPURSONUÇ VE DEĞERLENDİRME • Singapur yargı sistemi, gerek ülke nüfusu ve yüzölçümü, gerekse adli teşkilatlarının sayısı ve kapsamı dikkate alındığında bizim yargı sistemimize nazaran çok küçük bir model olarak durmaktadır. Aynı zamanda Singapur yargı sisteminde bilişim teknolojilerinin kullanımına baktığımızda da büyüklük, uygulama oranı, yetenekleri ve kapsamı itibariyle de UYAP’nin çok gerisinde olduğu görülecektir • İşletimde olan bütün bu birimlerde adli personel tüm işlerini UYAP üzerinden yapmaktadır. Dünyada, Türkiye benzeri üniter herhangi bir devletin yargı sisteminde böyle bir bilişim projesi, uygulama genişliği, kullanıcı sayısı ve sağlanan yetenekleri itibariyle şimdiye kadar bu aşamayı yakalayamamıştır. Bu haliyle UYAP, Türk yargısı için bir gurur vesilesi olmaktadır.
ALMANYA • Almanya’da elektronik adalet konusunda federal düzeyde değişik projeler yürütülmekte ve uygulama yaygınlaştırılmaya çalışılmaktadır. Bu konuda özellikle Hessen ve Bremen Eyaletleri dikkati çekmekte ve diğer eyaletlere örnek birer eyalet olarak gösterilmektedir. • Ancak bu projeler genelde mahkeme ve savcılık bazında dağıtık tasarlanmakta ve bu meyanda uygulamaya sokulmaktadır. • Özellikle federal düzeyde savcılıklar günlük işlerini yerine getirirken bilişim sistemlerini kullanmakta ve yine federal düzeyde bilişim sistemlerine sahip bulunmaktadırlar. • Özellikle ülke genelinde mülteciler konusunda mahkemeler ve savcılıklar arasında ortak kullanılan bir bilişim sistemi kurulmuş ve fakat bu sistem daha çok idari işlerin yapılmasına yönelik olup mahkeme aşamalarının hepsini içermemektedir.
ALMANYA • Almanya’da elektronik adalet konusunda federal düzeyde değişik projeler yürütülmekte ve uygulama yaygınlaştırılmaya çalışılmaktadır. Bu konuda özellikle Hessen ve Bremen Eyaletleri dikkati çekmekte ve diğer eyaletlere örnek birer eyalet olarak gösterilmektedir. • Ancak bu projeler genelde mahkeme ve savcılık bazında dağıtık tasarlanmakta ve bu meyanda uygulamaya sokulmaktadır. • Özellikle federal düzeyde savcılıklar günlük işlerini yerine getirirken bilişim sistemlerini kullanmakta ve yine federal düzeyde bilişim sistemlerine sahip bulunmaktadırlar. • Özellikle ülke genelinde mülteciler konusunda mahkemeler ve savcılıklar arasında ortak kullanılan bir bilişim sistemi kurulmuş ve fakat bu sistem daha çok idari işlerin yapılmasına yönelik olup mahkeme aşamalarının hepsini içermemektedir.
Akademinin eski başkanı Sayın Dr. KITSCHENBERG, projeden çok etkilendiğini, Türkiye’de bu tür bir uygulamayla karşılaşmayı beklemediklerini, çok şaşırdığını, kendilerinin henüz bu seviyeye ulaşamadıklarını, hatta bu konuda yeterli bir çalışmayı yapamadıklarını, özellikle yaş ortalamasının yüksek olması, Almanya’nın federal yapısının uygulamaların ülke geneline yaygınlaştırılmasında engel teşkil ettiğini, ancak UYAP projesinden Federal Alman Adalet Bakanlığı’nın mutlaka haberdar olması gerektiğini belirtti. Ayrıca hâkim ve savcılara, eğitim programlarını tamamlayarak eğitim sertifikası ibrazı karşılığında dizüstü bilgisayar dağıtma fikrini çok orijinal bulduklarını ifade ettiler. • Federal Alman Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürü, “Projeden çok etkilendiğini, Avrupa Birliğine girmede kıstasın bilişim projeleri olsmasıdurumunda Türkiye’nin derhal Avrupa Birliğine girebileceği, Türkiye’de e-devlet alanında büyük mesafeler almış olduğunu gördüğünü, seminerin devamında UYAP konusunda iş bilirliği yapmaktan büyük bir memnuniyet duyacaklarını, kendilerinin de bu tarz bir projeyi hayata geçirmek istediklerini, ancak başarılı olamadıklarını ifade ettiler.
AMERİKA ELEKTRONİK DOSYA SİSTEMİ • Amerika’da her mahkemenin dava bilgilerini yayınladığı ayrı bir web sayfaları yanında kendi dava bilgileri mevcuttur. PACER her mahkemenin ara yüzüne ulaşmayı ve bu web sitelerinden faydalanmayı sağlayan bir ağ sağlar. Kullanıcılar isterlerse doğrudan mahkemenin web sitelerine ulaşabilecekleri gibi PACER üzerinden de bu bilgilere ulaşabilirler. Her mahkeme burada elektronik dosyalama için kendi yöntemlerini uygular. Fakat PACER üzerinden kamunun dosya ile dokümanlara ulaşması mümkündür.
PACER : Bu sistem Amerika’da ki kamunun federal mahkemelerdeki dava bilgilerine ulaşmalarını sağlar. Birleşik devletler mahkemeleri yönetim ofisi tarafından yürütülen bir servistir. Amerikan vatandaşlarına internet üzerinden davaları hakkında ücret karşılığı bilgi edinmelerini sağlamaktadır. Bu sistemde dava dokümanlarını, duruşma listelerini, dava ile ilgili raporları, davada gerçekleşen olayları ve davanın güncel durumuna ulaşılabilir. Bu sistemde kullanıcılar seçtikleri hizmet için bir kullanıcı hesabı alırlar ve üç ayda bir kendilerine aldıkları hizmet için fatura gönderilir. Bu sisteme internet üzerinden kayıt olmak mümkündür.
AMERİKA ELEKTRONİK DOSYA SİSTEMİ • CM/ECF : Dava yönetim ve elektronik dosyalama sistemidir. Bu sistemde mahkemelerin elektronik ortamda dosyalarını kaydedebilme yeteneği sağlamaktadır. Ayrıca internet üzerinden dava ile ilgili dokümanların doldurulmasına ve dosyalanmasına imkan vermektedir. İflas mahkemelerinde 2001 yılından itibaren, bölge mahkemelerinde ise 2002 yılından itibaren uygulanmaya başlanmıştır. Temyiz mahkemesinde ise 2004 yılının sonlarına doğru uygulanmaya başlanmıştır. • Amerika Birleşik Devletlerinde bu sistemin finanse edilebilmesi için internet üzerinden ulaşılan her sayfa için 8 cent’lik ücret alınmaktadır. Fakat her halükarda herhangi bir doküman, rapor vs için toplam ücretlendirme 30 sayfalık ücretten fazla olamaz. 10 dolardan daha az yıllık kullanım yapanlardan ücret alınmamaktadır.
CEZA ADALET SİSTEMİNİN MODERNİZASYONU SEMİNERİ17.05.2007 LONDRA • Sponsor firmanın yargıda bilişim teknolojilerinin kullanımı konusunda Avrupa’da İngiltere’ye örnek olabilecek tek ülke olarak Türkiye’yi seçmesi ve bu konuda ders alınabilecek proje olarak UYAP’ni görmesi gurur verici bir olay olarak en başta anılmalıdır. • Konferans oturum başkanı Scott Bryann (Cable net associate director) Avrupa’da pek çok sistemi incelediğini ve UYAP’nin şimdiye kadar yargı alanında gördüğü en iyi sistem olduğunu söylemiş, daha sonraki oturumlarda ise UYAP’tan rüya proje (dream project) olarak bahsetmiştir. • Sponsor firma temsilcileri ve özelikle Oracle İş geliştirme yöneticisi Rachel Hartley, İngiltere’nin var olan değişik sistemlerini 2009 yılına kadar tek çatı altında toplamaya çalışırken bizim en baştan tek ve bütünleşik tüm birimleri kapsayan bu yetenek ve kapsamda sistem kurmamızı takdirle karşılamışlardır.
CEZA ADALET SİSTEMİNİN MODERNİZASYONU SEMİNERİ17.05.2007 LONDRA • İngiltere Mahkeme hizmetleri değişim programı direktörü Karen Wheeler (HMCS Change Programme Director & Libra Project Director) ise sunumunda Türk sistemine bakıldığında mükemmel bir sisteme ulaşılabileceğini görmüş oluyoruz yorumunda bulunmuştur. • İngiltere Ceza Yargısı Bilişim teknoloji birimi şefi Tunde Coker tarafından da UYAP bütünleşik, merkezi ve entegre bir sistem olması nedeniyle övgüler almış, kendilerinin İngiltere’de birbirinden bağımsız ve dağınık sistemleri birleştirmek için on yıldır uğraştıklarını ve bunun için 2 milyar pound harcandığını, halen istenilen yapıya ulaşılamadığını belirtmiştir. • Kullanıcı sayısı, kapsam, büyüklük ve yetenekleri itibari ile İngiltere’de hedeflenen tüm amaçları şimdiden başarı ile gerçekleştirmiş hatta aşmış olan, tamamen ülkemizin öz kaynakları ile başarılan UYAP, İngiltere ve diğer AB ülkelerinin takdir ve övgülerine ne derece layık olduğunu gün geçtikçe daha iyi göstermektedir.
SEMİNER YORUMLARI • Türkiye’nin sistemine sahip olabilir miyiz? Pek çok öğrenecek güzel ders var. • Birlemiş bir altyapı geliştirmede Türkiyenin yaklaşımını ve başarısını görmek çok ilginç Türkiye’nin katılımcı altyapısı ile geliştirilen yaklaşımını ve nasıl başardığını görmek çok ilginç • Slaytlar şu anda kullanılan sistemi anlattı • diğer yargı alanlarında IT çözümlerinin nasıl olması gerektiği konusunda çok ilginç bir perspektif.
SEMİNER YORUMLARI • Türkiye’nin sistemine sahip olabilir miyiz? Pek çok öğrenecek güzel ders var. • Birlemiş bir altyapı geliştirmede Türkiyenin yaklaşımını ve başarısını görmek çok ilginç Türkiye’nin katılımcı altyapısı ile geliştirilen yaklaşımını ve nasıl başardığını görmek çok ilginç • Slaytlar şu anda kullanılan sistemi anlattı • diğer yargı alanlarında IT çözümlerinin nasıl olması gerektiği konusunda çok ilginç bir perspektif.
MEDA projesi (AB ve Akdeniz ülkeleri işbirliği) kapsamında 12-15 şubat 2007 • MEDA projesi (AB ve Akdeniz ülkeleri işbirliği) kapsamında 12-15 şubat 2007 tarihleri arasında Atina’da gerçekleştirilen, Türkiye’nin de bir heyetle katıldığı, tüm Akdeniz ülkeleri ile Avrupa Birliği devletlerinden Adalet Bakanlıkları düzeyinde üst düzeyde üyelerin de bulunduğu “Yargı sistemleri , yargı yönetimi ve yargının modernizasyon” konulu seminerde, Avrupa Komisyonu özel danışmanlarından Pim Albers in ‘Yasal sistemlerin değerlendirilmesinde yaklaşımlar ve başarılı bir yasal sistem yaratmak’ konulu sunumunda Türkiye’den UYAP projesiyle övgü ile bahsetmesi ve yargının başarısını ölçmeye yönelik verileri elektronik ortamda hızlı şekilde toplama ve değerlendirme konusunda UYAP’ni diğer tüm Akdeniz ve Avrupa devletlerine örnek göstermesini gurur verici bir olay olarak sizlerle paylaşmak isterim. Hiçbir Avrupa ülkesi yargıda teknolojinin kullanılması açısından bizim seviyemizde değildir ve aradaki fark da kısa zamanda yakalanacak gibi değild
UYAP’ın ARTILARI • Türkiye genelindeki yargı faaliyetleri kapsamında, birimler arasında oluşturulan tam entegrasyon ve elektronik arşiv sayesinde, bilgi, belge ve veriler, eksiksiz ve tutarlı olarak, istenen zamanda ve yerde, yargı sisteminde yer alan ilgili hâkim, savcı veya personelin kullanımına sunulmaktadır.
Adli sistemdeki prosedürler, belge ve evraklar standart hale getirilmiştir. Hazır ve standart şablonlar sayesinde sistemde bulunan bilgiler müzekkere, iddianame, tensip zaptı, duruşma zaptı, karar ve benzeri dokümanlar otomatik olarak oluşturulmaktadır. • Adli Sicil ve İstatistik Genel müdürlüğü, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ve Emniyet Genel Müdürlüğü (POLNET) ile UYAP entegrasyonu sağlanmış olup, mahkemeler tarafından sabıka, nüfus ve ehliyet kayıtları sistemden alınabilmektedir.
Program, içinde yargının hızlanması için mahkemelerde ve Cumhuriyet savcılıklarında iş yoğunluğu, yasa değişikliği ve benzeri hususlardan kaynaklanan maddi hata ve usul hatalarının asgari seviyeye indirilebilmesi için tüm süreçlerde öneri ve uyarılarda bulunacak "Karar Destek Sistemi" ve "Bilgi Bankası" barındıracak şekilde tasarlanmıştır. İngiltre’de yaşanan tartışmalardan biri de adli makamların bazen bazı işlemleri yapmayı unutmalarıdır. Örneğin cezaevinden tahliye edilen yabancıların yasa gereği yurt dışı edilmeleri gerekirken bu usul işleminin unutulması veya atlanması sonucu sayısı yüzleri bulan tehlikeli suçlular serbest bırakılmış. UYAP ile getirilen uyarıların amacı ise bu tür hataların önüne geçmektir.
Adalet teşkilatı olarak UYAP ile vatandaşlarımızın duruşma tarihini öğrenmek için adliyeye gitmesine gerek kalmaması, Avukatların bürolarından dava açması, harç yatırması, dilekçe vermesi ve dava dosyalarına yetkileri çerçevesinde ulaşması, Bakanlığımıza bağlı personelimizin, bilgisayar teknolojisi ile tanışarak bilgi toplumunun birer üyesi olması amaçlanmıştır.
UYAP ile, dava adliyeye intikal ettiği andan itibaren her aşama elektronik ortama geçirilerek, mükerrer işlerin yapılmasından kaçınılmaktadır. Bu kapsamda Cumhuriyet savcılığından girilen bilgiler mahkeme aşamasında tekrar girilmemekte, bilgilerin tekrarlı olarak girilmesi engellenmekte, zaman ve işgücü kaybı önlenmektedir. Yargılama, Yargıtay’a(temyiz) gidiş, Yargıtay’dan dönüş, kesinleşme, ilâmat, cezanın infazı ve adli sicile intikali aşamasına kadar tüm evreler bilgisayar ortamında gerçekleştirilmektedir.
UYAP elektronik imza altyapısı üzerine kurulmuştur. Bilgi ve belgelerin son hali, değişmez ve güvenli bir şekilde veritabanında saklanmakta, yetkisiz erişimlere izin verilmemektedir.Dosyalardaki tüm belge ve evraklar, elektronik ortama aktarıldığından dosyaların arşivlemesi elektronik ortamda yapılmakta, hâkim ve Cumhuriyet savcılarının arşivdeki dosyalara erişimi daha hızlı, kolay ve güvenli bir şekilde olmaktadır. Güvenlik ve gizlilik ilkesi doğrultusunda bu dosyaların sadece ilgili personel tarafından görülmesi sağlanmaktadır. • Davalarda ve soruşturmalarda posta yoluyla istenen ve aylarca sürebilen Talimat işlemleri(Başka mahkemeden yapılması istenen adli işlemler), UYAP’ta mahkemeler arası var olan on-line bağlantı sayesinde karşı mahkemeye iletilebilmekte, talimatı alan mahkemede işlemi yaptıktan sonra anında diğer mahkemeye cevabını gönderebilmektedir. Bu sayede talimatlı dava sürelerini kısaltmaktadır. Bu sayede posta ve kırtasiye masraf giderleri ortadan kaldırıldığından dolayı maliyet tasarrufu sağlamaktadır.
Bugün itibarıyla 118 adet Ağır Ceza Merkezi, 402 adet adliye (mülhakat), 22 adet Bölge İdare Mahkemesi, 5 adet CMK 250 md. İle görevli Başsavcılık, 420 adet Ceza İnfaz Kurumu, 5 adet Adli Tıp Kurumu birimi, 30.000’i aşkın kullanıcı on-line UYAP Sistemini kullanmaktadır. Kapsam itibariyle bu oran İngiltre’nin kat kat üstündedir. • Yargıtay’da, Cumhuriyet savcılıklarında, mahkemelerde, icra dairelerinde sisteme girilmiş dosya sayısı 25.000.000’u aşmıştır. Her gün 40. 000 civarı dosya açılmaktadır. Bunlara ek olarak 625 adli birime uydu terminalleri kurulmuştur. Bu birimler internet, e-posta, bilgi bankası gibi hizmetleri alabilmektedir.
Uyarı amaçlı hazırlanan raporlar sayesinde, kullanıcıların belli sebeplerle belli aşamalarda(kararı verilmiş fakat kesinleşme zamanı geldiği halde kesinleşmemiş dosyalar gibi) bekleyen dosyaları bulmaları çok kolaylaşmıştır. Bu sayede bu tür dosyaların yargı sistemi içinde beklemesi ve gereksiz uzaması önlenmiştir. • Bir kişi hakkında çıkarılan yakalama kararının bütün birimlere kısa zaman içinde bildirilmesi sağlanmıştır. Ayrıca taşra biriminde yakalanan kişinin takibinin yapılması kolaylaşmıştır. Bu konuda İngiltere’de çok yoğun tartışmalar yaşanmaktadır. Hatta çalışma izni olmayan ve yurt dışı edilmesi gereken şahısların içişleri bakanlığına işçi olarak alınıp, uzun müddet çalışması gündemi oldukça meşgul etmiştir.