Pesten op een Vakantiekamp

1. Pesten op een Vakantiekamp

2. Pesten, plagen of ruzie maken? Eerst en vooral: Wat zijn jullie verwachtingen?

3. Pesten, plagen of ruzie maken? Al tijd voor een opdrachtje…

4. Pesten, plagen of ruzie maken? 1. Definitie van ruzie maken: - Niet noodzakelijk een ongelijke machtsverhouding. - Kinderen kunnen het eventueel zelf oplossen. - Ruzie maken is vaak een eenmalige gebeurtenis. In een notendop…

5. Pesten, plagen of ruzie maken? 2. Definitie van plagen: - Plagen is als grap bedoeld en is vrij onschuldig. - Het gebeurt eerder tussen twee enkelingen (één tegen één). - Kinderen tasten omgeving af => plaats zoeken in de groep. In een notendop…

6. Pesten, plagen of ruzie maken? 3. Definitie van pesten: - Pesten is het uitoefenen van geestelijk en/of lichamelijk geweld door één of meerdere personen tegenover één persoon. - Langdurig en herhaaldelijk - Met opzet pijn doen - Verstoord machtsevenwicht - Vaak één pester die steun krijgt van een aantal anderen. In een notendop…

7. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.1 Hoe pesten? - < 10 jaar: Vaak plagen of ruzie maken. - 10 à 12 jaar: * Fysiek pesten (slaan, schoppen aan kleren trekken, …) * Vaak bij het kiezen van groepen * Preventiemaatregel: Zelf groepen bepalen! (Hoofdmoni’s kunnen dit aanraden wanneer de spelvoorbereidingen worden doorgenomen.) In een notendop…

8. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.1 Hoe pesten? - Algemeen: * Jongens zullen eerder iemand slaan of schoppen, of op een directe manier beledigen. * Meisjes pesten meer 'indirect', bijvoorbeeld iemand uitsluiten of negeren. In een notendop…

9. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.1 Hoe pesten? - 12 à 14 jaar: * Verbaal pesten (houding t.o.v. anderen). * Met zijn allen ‘onvriendelijk’ doen t.o.v. iemand. In een notendop…

10. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.2 Wanneer pesten? - Tijdens competitieve spelen => Een zwak kind wil ik niet in mijn groep! We hebben verloren door die zwakke! Preventiemaatregelen: - Beperk competitieve spelen - Werk samen aan een doel! - Taak v/d hoofdmoni’s: Verzorg de uitwerking van het kampthema en het toneel! = Binddraad voor monigroep + kinderen!

11. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.2 Wanneer pesten? - Tijdens dode momenten!! Preventiemaatregel: Voorkom dode momenten. Taak van hoofdmoni’s: Risicomomenten zijn er bij het opstaan/slapen + voor en na het eten. Hou je handen vrij tijdens deze momenten en ondersteun je team! Ook hoofdmoni’s moeten broekzakspelletjes binnen de minuut in de praktijk kunnen brengen.

12. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.2 Wanneer pesten? - Bij gebrek aan toezicht!! Preventiemaatregel: Zorg steeds voor toezicht! * Taak van hoofdmoni’s: Risicomomenten zijn er bij het opstaan/ slapen + voor en na het eten. Hou je handen vrij tijdens deze momenten en ondersteun je team! * Zorg ervoor dat elk moniteam afspraken maakt: Wie in de slaapkamer, de wasplaats, de grote speel- of eetruimte, de WC’s?

13. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.3. Profiel van een gepeste -Afkerig tegenover geweld, conflicten of agressief. taalgebruik en weet niet hoe ermee om te gaan. - Is fysiek zwakker. - In zichzelf gekeerd en onzeker. - Durft niet opkomen voor zichzelf en laag zelfbeeld. - Angstig, eenzaam, beschaamd. - Wijkt soms af van de groepsnorm (andere kleren, slecht in sport, uiterlijk, …). - Niet efficiënt onder druk => dan wenen, flemen, … - Meestal een pestverleden. In een notendop…

14. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.3. Profiel van een gepeste - Reageert niet of overdreven bij pesten. - Weinig speelkameraadjes. - Zoekt het gezelschap van de leiding. - Zijn of haar kleren zijn beschadigd, spulletjes zijn vaak vernield of gestolen. In een notendop…

15. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.4. Profiel van een pester - Is populair, een haantje-de-voorste, grote mond. - Is ouder, rijper, sterker… - Kan zich niet inleven in de gevoelens van anderen. - Is afkomstig uit alle milieus. - Is agressiever, staat positief t.o.v. geweld. - Het pestgedrag dient als afleiding voor de eigen problemen, het slachtoffer doet dienst als uitlaatklep voor de frustraties van de pester. - Is extravert en impulsief, sterk begaan met zichzelf. - Komt voor eigen mening uit. In een notendop…

16. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.4. Profiel van een pester - Is eigenlijk minder zeker dan hij of zij lijkt. - Is dominant. - Vraagt aandacht door een heldenrol te spelen. - Heeft moeite met regels en grenzen. - Schat situaties verkeerd in. - Heeft het moeilijk met stress en spanning. - Is soms zelf slachtoffer in een andere situatie. - Laat zich omringen door meelopers nodig heeft. - Is een slechte verliezer. In een notendop…

17. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.5. De rol van begeleiders - Bazige leiding => onbewust vernederen => versterkt pesten. - Onzekere leiding => meedoen met de pesterijen om de sympathie van de groep te winnen. Als moni heb je een belangrijke voorbeeldfunctie ten aanzien van de kinderen. In een notendop…

18. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.6. Preventie van pesten Opnieuw een opdrachtje… Noteer per 2 drie preventieve maatregelen tegen pesten: - Noteer een ‘klassieke’ maatregel… - Verzin een ‘originele’ maatregel… - Verzin een ‘verrassende’ maatregel… Er zijn prijzen te winnen…

19. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.6. Preventie van pesten 3 basisbehoeften: 1. Geef iedereen gevoel van veiligheid! 2. Uitoefenen van invloed in de groep. 3. Persoonlijk contact met de groep. We komen hier straks op terug… Eerst slide 29…

20. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.6. Preventie van pesten 3 basisbehoeften: 1. Geef iedereen gevoel van veiligheid! - Kennismakingsspelletjes zijn EENVOUDIG!! - Kennismakingsspelletjes vermijden fysiek contact!! - Iedereen is nodig en nuttig bij kennismakingsspelletjes! - Een (hoofd)moni die iets fout doet, leidt de aandacht af van ‘zwakke’ kinderen.

21. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.6. Preventie van pesten 3 basisbehoeften: 2. Uitoefenen van invloed in de groep - Maak spelletjes waarin je verschillende niveaus verwerkt => Er zijn 50 schatten die jullie moeten verzamelen. Willen de snelle jongens eerst tot daar achter lopen en daar beginnen te zoeken. Ik start hier te zoeken… => samen halen we het…hopelijk! - Speel groepsbevorderende spelen. - Geef ruimte om alle kinderen te laten schitteren.

22. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.6. Preventie van pesten 3 basisbehoeften:3. Persoonlijk contact met de groep - We hebben een grote monigroep die het mogelijk maakt om met ALLE kinderen te babbelen. - Reageer NIET TE VLUG op scheldwoorden. Negatieve aandacht is namelijk ook aandacht.

23. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.6. Preventie van pesten 3 basisbehoeften:3. Persoonlijk contact met de groep - Voor elke kritische opmerking geef je ook een compliment. vb.: Ik vind het niet leuk dat je dat zegt. Je bent zo enorm sportief, probeer dit ook zo te zijn t.o.v. de andere kinderen. Dan pas ben je een echte sportman!

24. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.6. Preventie van pesten 3 basisbehoeften:3. Persoonlijk contact met de groep - Reageer ONMIDDELLIJK wanneer een kind dat vaak scheldt iets ‘gewoon’ zegt => verschuif de negatieve aandacht naar positieve aandacht. - Bij schelden t.o.v. andere kinderen reageer je onmiddellijk met IK-BOODSCHAPPEN => Ik vind het niet leuk dat je dat zegt/ Ik zou het niet graag hebben als iemand dat tegen mij zegt.

25. Pesten, plagen of ruzie maken? 3.6. Preventie van pesten 3 basisbehoeften:3. Persoonlijk contact met de groep - Kies voor situationeel leiderschap! Pas je houding aan aan de situatie. Kies voor inspraak als dit kan (bv. elke avond). Wees een leider als dit moet! Maak enkele duidelijke regels. Absolute voorwaarde: PERFECTE VOORBEREIDING! (Iemand die lastig is omdat hij niet al zijn materiaal voor het spel vindt, zal weinig kunnen verdragen…)

26. Pesten, plagen of ruzie maken? 4. De rol van hoofdmoni’s: 1. Screen de spelletjes van de moni’s! Geef tips ter preventie van pesten. 2. Zorg voor een sterke voorbereiding! - Je voorbereiding is zo veel als mogelijk af voor de start van het kamp. - Start zo vlug als mogelijk met de uitwerking van het kampthema én het toneel. Je moni’s kunnen dan gemakkelijker (niet-competitieve)spelletjes uitwerken. - Hou je handen vrij om te begeleiden indien nodig!

27. Pesten, plagen of ruzie maken? 4. De rol van hoofdmoni’s: 3. Geef steeds het voorbeeld: - Laat anderen schitteren. - Heb respect voor iedereen. 4. Detecteer pestgedrag tijdig en kies een aanpak... (zie verder). Leg de methode uit aan je moni’s.

28. Pesten, plagen of ruzie maken? 4. De rol van hoofdmoni’s: 5. Pestende moni’s = pestende kinderen => Geef IK-boodschappen + complimenten => Laat iedereen schitteren => Zorg ervoor dat iedereen nodig/ nuttig is => Laat een zwakke moni iets eenvoudig knutselen (help eventueel een handje) en vermeld dit duidelijk op de vergadering. Eventueel geef je iedereen een compliment! => Spreek de groepsleden aan! Vraag of iemand persoon X een beetje kan steunen. => Steun de groepsleden van zwakkere moni’s.

29. Pesten 5. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? De optie straffen => te vermijden optie - Straf in verhouding met de fout. - Hou rekening met het motiefmotief. - Geef de schuldige een verklaring en uitleg. - Vermeld duidelijk en concreet wat je in de toekomst verwacht. - Maak nieuwe afspraken. Geef onmiddellijk ook een pluim bij (relatief) goed gedrag. - Regels en afspraken gelden voor iedereen - Geef een toekomstperspectief!

30. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? Drie andere opties: 1. No blame-aanpak 2. Aandacht wegtrekken-aanpak 3. Geen tijd voor pesten-aanpak

31. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 1. No blame-aanpak: Basisprincipes - Het moet stoppen! - Iedereen is verantwoordelijk! - Niemand wordt gestraft!

32. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 1. No blame-aanpak: Stap 1: gesprek met het doelwit ~ Informatie vragen, geen details over wat er juist gebeurd is. ~ Vraag naar beleving, gevoelens van het doelwit. ~ Uitleg over aanpak, nadruk op niet-bestraffende aspect, vraag toestemming. ~ Vraag wat je WEL of NIET mag vertellen over de beleving van het doelwit. ~ Aangeven dat je steeds bereikbaar blijft voor het doelwit.

33. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 1. No blame-aanpak: Stap 2: groep wordt samengeroepen ~ Bestaat uit pesters, meelopers, vrienden en /of positief ingestelde jongeren. ~ Doelwit is niet aanwezig, dit kan de probleemoplossende aanpak bemoeilijken.

34. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 1. No blame-aanpak: Stap 3: leg het probleem uit ~ Vertel aan de groep dat je een probleem hebt. ~ Gebruik evt. het verhaal van het doelwit. ~ Praat niet over details van gebeurtenissen. ~ Beschuldig niemand. ~ Duidelijk maken dat er een probleem is dat moet opgelost worden.

35. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 1. No blame-aanpak: Stap 4: deel de verantwoordelijkheid ~ Zeg duidelijk dat niemand in de problemen zit of gestraft wordt, ~ Elk groepslid kan bijdragen aan de oplossing, ~ Zij hebben het meeste contact met het doelwit, dus de beste kansen om het pesten te stoppen.

36. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 1. No blame-aanpak: Stap 5: vraag de groep naar hun voorstellen ~ Alle positieve voorstellen aanvaarden (niets doen is ook een positief voorstel!). ~ Vraag om het concreet te maken, ‘Hoe ga je dat doen?’ ~ Aandacht voor de ‘ik-taal’ (wees niet tevreden met algemene uitspraken). ~ Intenties kunnen opgeschreven worden.

37. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 1. No blame-aanpak: Stap 6: laat het aan hen over ~ Leg de verantwoordelijkheid bij de groep; zij alleen kunnen het probleem oplossen. ~ Bedank hen en geef ze duidelijk vertrouwen. ~ Vertel dat je steeds bereikbaar blijft en dat je hen ‘binnen een paar dagen’ individueel zult aanspraken.

38. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 1. No blame-aanpak: Stap 7: individuele, korte gesprekken met alle betrokkenen ~ Laat elk lid afzonderlijk vertellen over zijn bijdrage. ~ Gebruik de kernvragen: hoe is het nu, is het gestopt, ben je tevreden,… ~ Indien het doelwit niet helemaal tevreden is, kan de procedure herhaald worden.

39. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 1. No blame-aanpak: Basisprincipes - Het moet stoppen! - Iedereen is verantwoordelijk! - Niemand wordt gestraft!

40. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 1. No blame-aanpak: Een hoofdmoni is goed geplaatst om als ‘neutrale’ begeleider de No blame-aanpak te installeren.

41. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 1. No blame-aanpak: toneelstukje • Was het toneelstuk herkenbaar? • Waar ligt het probleem? • Hoe zou je dit probleem oplossen door • middel van de no blame-aanpak?

42. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 1. No blame-aanpak: toneelstukje • Sven is onzeker. • Hij is bang dat hij zal verliezen. • Sven weet dat Kristof boos is. Hij vlucht • weg voor de problemen. • Kristof is inderdaad boos!

43. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 1. No blame-aanpak: toneelstukje • Hoe voorkomen?! • * Toezicht! • * Samenwerking organiseren i.p.v. competitie.

44. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 1. No blame-aanpak: toneelstukje • Hoe aanpakken? • * No blame-aanpak: Basisprincipes - Het moet stoppen! - Iedereen is verantwoordelijk! - Niemand wordt gestraft!

45. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 2. Aandacht wegtrekken-aanpak: toneelstukje • Was het toneelstuk herkenbaar? • Waar ligt het probleem? • Hoe zou je het aanpakken?

46. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 2. Aandacht wegtrekken-aanpak: toneelstukje • Joke is hyperactief/ impulsief. • - Joke heeft geen slechte bedoelingen. • Sven is zeer gevoelig. • Kristof denkt dat hij Joke zomaar kan omtoveren.

47. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 2. Aandacht wegtrekken-aanpak: toneelstukje • Hoe voorkomen? • Zorg er tijdens vrije momenten voor dat de rustige kinderen een ander speelterrein krijgen dan de actieve kinderen. Plaats geen rugbyspel naast een ‘kaarten-toren-spel’. Zo voorkom je problemen.

48. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 2. Aandacht wegtrekken-aanpak: toneelstukje • Hoe aanpakken? • * Blaas de situatie nooit op! Reageer rustig én • overdreven ter gelijke tijd! => Joke = superman. • Speel even met Sven. • * Zorg ervoor dat Joke niet de ‘boeman’ wordt. • Vermeld positieve elementen. • * Wees empatisch t.o.v. van Sven.

49. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 2. Aandacht wegtrekken-aanpak: toneelstukje • Hoe aanpakken? • * Gebruik IK-boodschappen! • * Veroordeel niemand maar kader het gedrag van • personen. • * Vermeld eventueel negatieve karaktertrekjes • maar koppel hieraan steeds de positieve • elementen die aanwezig zijn.

50. Pesten 6. Oei er wordt toch gepest. Wat nu??? 2. Aandacht wegtrekken-aanpak: toneelstukje • Hoe aanpakken? • * Laat iedereen schitteren! Denk hier op • voorhand over na! • (Foto’s trekken, eerstehulptas dragen, een • nachtspel helpen uitwerken, gevaarlijke sporten- • workshop,...)