200 likes | 551 Views
NİKOTİN BAĞIMLILIĞININ BİLİŞSEL VE DAVRANIŞ BOYUTU. Dr. Oğuz Kılınç Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD oguz.kilinc@deu.edu.tr. Çıkar çatışması (Son 3 Yıl). Kongre desteği Abdi İbrahim Actavis Boehringer İngelheim Chiesi GSK Novartis Pfizer Danışmanlık
E N D
NİKOTİN BAĞIMLILIĞININ BİLİŞSEL VE DAVRANIŞ BOYUTU Dr. Oğuz Kılınç Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD oguz.kilinc@deu.edu.tr
Çıkar çatışması(Son 3 Yıl) • Kongre desteği • Abdi İbrahim • Actavis • Boehringer İngelheim • Chiesi • GSK • Novartis • Pfizer • Danışmanlık • Bayer • Boehringer İngelheim • Chiesi • GSK • Novartis • Pfizer • Konuşma • Astra • Bayer • Boehringer İngelheim • GSK • Novartis • Pfizer • Proje ve klinik araştırma desteği • Astra • Bayer • GSK • Novartis • Pfizer • Tütün endüstrisiyle hiçbir ilişkim yoktur.
Sunum planı • Nikotin bağımlılığının bilişsel ve davranış açısından temelleri ve nikotin bağımlılığı tedavisindeki önemi
Davranış Psikolojik Nörokimyasal Bağımlılık üçgeni
Nikotin bağımlılığının bilişsel ve davranış boyutunu anlamak neden önemlidir? • Bu boyutları algılayarak bilişsel ve davranışcı tedavi yöntemlerini uygulamak tedavi başarısını artırmaktadır.
Yanıtı aranan soru • Sigara içimiyle ilgili kişinin algısı nedir?
Hekimin görevi: Algıyı yönetmek • Sigarayı risk davranışı olarak algılamasını sağlamak
Sigara içen bir kişinin söylemi • Son 1 yıl içinde 3 arkadaşım akciğer kanseri oldu 3 ü de sigara içmiyordu. • Algı: Sigara içen içmeyen herkes kanser oluyor. Ben de içmeyi sürdürebilirim.
Algıya nasıl müdahale edelim? • Son 1 yıl içinde 3 arkadaşım trafik kazası yaptı, Üçü de alkollü değildi. • Algı: Alkollü de araç kullanabilirim.
Sigarayı sevme ve içme isteğinin altında yatan nedenler • Sigarayı içtiğinde keyif vermesi, • İçmediğinde olumsuz duygular yaşaması • Zorlandığı durumlarda ona yardımcı olduğu düşüncesi • SONUÇ: Zararlarını göz ardı etme ya da önemsememe, sigarayı yaşamın bir parçası gibi algılama
Sigaraya karşı olumlu düşüncesini değiştirmeyenler • Sevgilisinden istemediği halde ayrılıyormuş hissi, • Yakınını kaybettiği zaman yaşadığı olumsuz duygular • Sigarayı özleme, içenlere imrenme Sudan bir sebeble tekrar başlama
Sigaraya karşı olumsuz düşünce geliştirenler • Felaketten kurtuluyormuş hissi • Kendini rahatsız eden bir durumun sona erdiği zaman hissedilen duygu • Bu olumsuz duruma düşmemek için önlemlerin alınması • Sigara içenlere üzülme • Sonuç: Kalıcı bırakma
Davranış boyutu • Başlanan ilacın uygun süre kullanılması (ort 3 ay) • Objelerin uzaklaştırılması • Hazırlık döneminde içilen sigaraların alışıldık ortamlarda içilmemesi • Yemekten sonra dişlerin hemen fırçalanması ve su içilmesi • El ağız alışkanlığını kontrol edecek önlemler • Kalorili gıdalardan uzak durmasının önerilmesi
Görüşmenin motivasyonel özelliği • Hastanın endişe ve bakış açısına odaklanmalı, • Eşitlikçi yaklaşımı benimsemeli, • Girişimini hastanın karar düzeyine uygun olarak eşleştirmeye çalışmalı, • Kişisel seçimi gözetmeli, • Ambivalansı- karşıt uçlar arasında gidip gelmeleri- değişim sürecinin normal bir parçası olarak görmeli, • Hedefler işbirliği içinde konmalı; hastaya opsiyonları olan bir menü sunulmalı, • Direnç uygun hekim tutumlarıyla aşılmaya çalışılmalı • Kişiyi sürecin içinde tutmayı hedeflemeli
Bilişsel ve davranışsal tedaviler beceridir, öğrenilebilir.sigarabirakmadaogrenmezemini.org