YİYECEK İÇECEK İŞLETMELERİNDE MOTİVASYON Bayram AKAY

1. YİYECEK İÇECEK İŞLETMELERİNDE MOTİVASYON Bayram AKAY

2. Yiyecek–içecek işletmeleri fonksiyonlarını yerine getirmede büyük ölçüde insan gücüne dayanır. Hizmetin sunulmasında otomosyon imkanları sınırlıdır. Hizmeti alan konukların psikolojik tatmininin sağlanması için çalışan personelin işe oldukça ilgi duyması ve üst seviyede çaba sarf etmesi gerekir. Müşterilerin psikolojik tatmininin sağlanması personele bağlıdır. Personel ne kadar motive edilir, işe yönlendirilirse müşteri de o kadar tatmin olur.

3. YİYECEK VE İÇECEK HİZMETLERİNİN VERİLDİĞİ İŞLETMELER 1- Ticari Yeme İçme İşletmeleri • Geleneksel (Full Service) Restoranlar, • Lüx Restoranlar (Haute Cuisine), • Mom ve Pop Restoranlar • Büyük Ölçekli Restoranlar • Özellikli (Speciality) Restoranlar • Çabuk Yemek Sunan (Fast Food) Restoranlar

4. 2- Diğer Özellikli Restoranlar • Aile Restoranları • Ucuz (Ekonomik) Kebep Restoranlar • Pizza Restoranlar • Değişik Atmosferde (Theme) Restoranlar • İşletme Dışı (Out Door Catering) Yeme İçme Hizmetleri • Uçak, Gemi ve Trenlerde Yeme-İçme Hizmetleri

5. 3- Anlaşmalı ya da Endüstriyel Yeme İçme Hizmetleri • Sanayi İşletmelerinde Yeme İçme Hizmetleri • Okullarda Yeme-içme Hizmetleri • Hastanelerde Yeme İçme Hizmetleri • Üniversiter Kurumlarda • Askeri Birliklerde Yeme İçme Hizmetleri

6. YİYECEK VE İÇECEK BÖLÜMÜ ORGANİZASYON YAPISI Yiyecek ve içecek hizmetlerinin aslında güç ve sorumluluk yükleyen işler olarak kabul edilmesi, organizasyonun önemini artırmaktadır. Bu noktada hizmetlerin istenilen kalitede yürütülmesi, oluşturulacak organizasyon yapısı, istihdam edilecek personelin bilgi, becerisine ve yönetim politikalarının etkin bir biçimde uygulanmasına bağlı bulunmaktadır.

7. Şekil : Yiyecek İçecek Bölümü Organizasyon Şeması

8. MOTİVASYON (GÜDÜLEME) Motivasyon, bir amacı gerçekleştirmek için belli miktarda çabayı harcamaya istekli olmak demektir. Daha geniş tanımı ise; organizmayı davranışa iten, bu davranışların düzenlilik ve sürekliliğini belirleyen, davranışa yön ve amaç veren çeşitli iç ve dış etkenler ile bunların işleyişini sağlayan mekanizmalar olarak tanımlanabilir.

9. MASLOW’UN İHTİYAÇLAR HİYERAŞİSİ VE MOTİVASYON Maslow’un motivasyon modeline göre, bireyin davranışlarına yön veren gereksinimler vardır. Bireysel gereksinimler, hiyerarşik bir sıra izler. Alt sıralardaki gereksinimler doyurulmadıkça daha üst sıralardaki gereksinimler birey açısından fazla önem taşımaz. Gerçekte birey, üst düzey gereksinimlere sahip olmasına karşın fizyolojik gereksinimlerini daha ön planda tutar.

10. Şekil : Maslow’un İhtiyaçlar Hiyeraşisi

11. GÜDÜLERİN AYRIMI • Birincil Güdüler:Organizmanın yaşaması için gerekli olan yeme, içme, nefes alma vb olaylar birincil güdülere bağlıdır. Fizyolojik denge bozulunca birey dengeyi yeniden sağlayabilmek için harekete geçer. • İkincil Güdüler: Sonradan öğrenilmiş güdülerdir. İnsanlara özgüdür. Öğrenme kavramı ile yakından ilgilidir (Güç, başarı, başarı korkusu, aidiyat, güvenlik, değer ve statü).

12. İkincil Güdüler • Güç Güdüsü • Başarı Güdüsü • Başarı Korkusu • Aidiyet (Başkaları ile birlikte olma) Güdüsü • Güvenlik duygusu • Değer ve statü

13. MOTİVASYONA YÖNELİK FAKTÖRLER • BAŞARI FIRSATLARI • KATILIMIN SAĞLANMASI • YETKİLENDİRME • EĞİTİM VE GELİŞME

14. HİZMET İÇİ EĞİTİM TÜRLERİ • Sosyalleştirme Eğitimleri • Değişikliklere Uyum Eğitimi • Bilgi Tazeleme Eğitimi • Üst Düzey Görevlere Hazırlama Eğitimi • İş Dışı Eğitim

15. TATMİNE YÖNELİK FAKTÖRLER • İŞE ALMA KOŞULLARI • ÖDÜLENDİRME SİSTEMLERİ • ÇALIŞMA ORTAMI • İŞ GÜVENCESİ

16. ÖDÜLENDİRME SİSTEMLERİ • Doğum Günü Kutlanması • Ayın ve Yılın personelini Seçme • Personel Geceleri Düzenlenmesi • Prim Ödenmesi

17. SOSYAL YARDIM VE HİZMETLER Günümüzde birçok örgüt personeline, ücret yanında bazı ek ödemeler ve hizmetler sağlamaktadır. Bu sosyal yardımlar ve hizmetler, personel sağlama ve güdülemede ücret kadar etkili olmaktadır. Sosyal yardım ve hizmetler personele fazladan, güç harcamadan ek gelir ve iyi çalışma koşulları hazırlamaktadır. Sosyal yardım ve hizmetler, 1940’lı yıllarda özellikle ABD de sağlanmaya başlanmıştır.

18. Sosyal Yardım Ve Hizmetlerin Amaçları • Toplumsal Amaçlar • Örgütsel Amaçlar • Personel Amaçları

19. SONUÇ Yiyecek-içecek işletmelerini varlıklarını sürdürmeleri, müşteri memnuniyeti, kaliteli hizmet anlayışını sağlamaları personele bağlıdır. İş görene ne kadar değer verir ona kaliteli çalışma ortamı hazırlasa o oranda işletme varlığını sürdürür, kaliteli hizmet verir ve müşteri memnuniyeti sağlar.