510 likes | 2.62k Views
ปรัชญาการศึกษา : อัตถิ ภาวนิ ยม ( Existentialism ). [ จัดทำโดย ] นาย ศศิวัฒน์ สุริยะแก่นทราย หลักสูตร ครุศา สตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการสอนคณิตศาสตร์) คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราช ภัฏ อุดรธานี. ปรัชญา การศึกษา อัตถิภาวนิ ยม ( Existentialism).
E N D
ปรัชญาการศึกษา : อัตถิภาวนิยม(Existentialism) [จัดทำโดย]นายศศิวัฒน์ สุริยะแก่นทรายหลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการสอนคณิตศาสตร์)คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี
ปรัชญาการศึกษาอัตถิภาวนิยม (Existentialism) เป็นปรัชญาที่ให้ความสำคัญกับองค์ประกอบที่ทำให้มนุษย์มีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้น เพราะเชื่อว่ามนุษย์มิใช่วัตถุแต่มีชีวิตจิตใจ มีความรู้สึก มีความต้องการ องค์ประกอบที่สำคัญของลัทธินี้ก็ คือ “ความมีเสรีภาพ ความรู้สึกรับผิดชอบและการเลือกตัดสินใจ”
ความเป็นมา • ปรัชญานี้เกิดขึ้นเนื่องจากความรู้สึกที่ว่ามนุษย์กำลังสูญเสียความเป็นตัวของตัวเองไปจากระบบสังคมปัจจุบัน การศึกษาที่มีอยู่ก็มีส่วนทำลายความเป็นมนุษย์เพราะสอนให้ผู้เรียนอยู่ในกรอบของสังคมที่จำกัดเสรีภาพความเป็นตัวของตัวเองให้ลดน้อยลง • ผู้ให้กำเนิดแนวความคิดใหม่ทางปรัชญาการศึกษาอัตถิภาวนิยมได้แก่ซอเร็นคีร์เคอร์การ์ด (SorenKierkegard) นักปรัชญาชาวเดนมาร์คเขาได้เสนอความคิดว่าปรัชญาเป็นเรื่องส่วนตัวของแต่ละคนดังนั้นทุกคนจึงควรสร้างปรัชญาของตนเองจากประสบการณ์ไม่มีความจริงนิรันดร์ให้ยึดเหนี่ยวเป็นสรณะตัวตาย ความจริงที่แท้ คือ สภาพของมนุษย์
ความเป็นมา (ต่อ) • ผู้ริเริ่มนำมาใช้ทดลองในโรงเรียนคือเอเอสนีลล์ (A.S. Neil)โดยทดลอง ในโรงเรียนสาธิตและโรงเรียนซัมเมอร์ฮิลล์ (Summer hill) ในประเทศอังกฤษ • ในประเทศไทยได้มีการนำมาทดลองใช้เป็นครั้งแรกที่ โรงเรียนหมู่บ้านเด็กซึ่งเป็นโรงเรียนราษฎ์ของมูลนิธิเด็ก ตั้งอยู่ที่จังหวัดกาญจนบุรี เป็นความพยายามที่จะเปิดโอกาสให้นักเรียนได้มีอิสรเสรีภาพในเลือกเรียนวิชาต่างๆตามความสามารถของเด็กและมุ่งแก้ปัญหาทางอารมณ์ของเด็กเป็นสำคัญ
แนวความคิดพื้นฐาน ปรัชญานี้มีความสนใจและความเชื่อในเรื่องเกี่ยวกับการมีชีวิตอยู่จริงของมนุษย์มนุษย์จะต้องเข้าใจและรู้จักตนเองมนุษย์ทุกคนมีความสำคัญและมีลักษณะเด่นเฉพาะตนเองทุกคนมีเสรีภาพที่จะเลือกตัดสินใจในการกระทำสิ่งใดๆ แต่ต้องรับผิดชอบต่อการกระทำนั้นปรัชญานี้ยกย่องมนุษย์เหนือสิ่งอื่นใดส่งเสริมให้มนุษย์มีความเป็นตัวของตัวเองแต่ก็ต้องไม่มองข้ามเสรีภาพของอื่นหมายถึง จะต้องเป็นผู้ใช้เสรีภาพบนความรับผิดชอบเพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อส่วนรวม
แนวความคิดทางการศึกษาแนวความคิดทางการศึกษา • คำว่าอัตถิภาวะตามสารานุกรมปรัชญาอธิบายว่ามาจากคำว่า อัตถิ= เป็นอยู่ + ภาวะ = สภาพ (กีรติบุญเจือ 2521 : 280) เมื่อรวมกันแล้ว แปลว่าสภาพที่เป็นอยู่ (Existence) • การศึกษาตามปรัชญาอัตถิภาวนิยม จะส่งเสริมให้มนุษย์แต่ละคนรู้จักพิจารณาตัดสินสภาพและเจตจำนงที่มีความหมายต่อการดำรงชีวิตการศึกษาจะต้องให้อิสระแก่ผู้เรียนที่จะเลือกสรรสิ่งต่างๆได้อย่างเสรีมีความรับผิดชอบต่อตนเองและสังคม
จุดมุ่งหมายของการศึกษาจุดมุ่งหมายของการศึกษา การศึกษาจะต้องทำให้ผู้เรียนมีความเข้าใจตนเองว่ามีความต้องการอย่างไรแล้วพัฒนาตนเองไปตามความต้องการอย่างอิสระเพื่อจะได้พัฒนาความเป็นมนุษย์ของตนเองได้อย่างเต็มที่ ด้วยการเลือกเรียนได้ตามความพอใจและมีความรับผิดชอบในสิ่งที่เลือกนอกจากนี้ยังมุ่งให้ผู้เรียนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง(Self discipline)
องค์ประกอบของการศึกษาองค์ประกอบของการศึกษา องค์ประกอบของการศึกษาที่เกี่ยวข้อง มีดังนี้ • หลักสูตร • ครู • ผู้เรียน • โรงเรียน • กระบวนการเรียนการสอน
องค์ประกอบของการศึกษา(1):หลักสูตรองค์ประกอบของการศึกษา(1):หลักสูตร ต้องเป็นหลักสูตรที่ช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจตนเองได้ดีขึ้นเนื้อหาของหลักสูตรจะเน้นทางสาขามนุษยศาสตร์ (Humanities) เช่นศิลปะปรัชญาวรรณคดีประวัติศาสตร์การเขียนการละครจิตรกรรมศิลปะประดิษฐ์นักปรัชญาเชื่อว่าวิชาเหล่านี้จะฝึกฝนผู้เรียนทางด้านสุนทรียศาสตร์อารมณ์และศีลธรรมจริยธรรมอันดีงามวิชาต่างๆ ไม่ได้จัดให้เรียนตายตัวแต่จะให้ผู้เรียนเลือกได้ตามความพอใจและความเหมาะสมเพื่อผู้เรียนจะได้พัฒนาความเป็นตัวของตัวเอง
องค์ประกอบของการศึกษา(2) : ครู มีบทบาทคล้ายกับปรัชญาพิพัฒนาการนิยมคือ ทำหน้าที่คอยกระตุ้นหรือเร้าให้ผู้เรียนตื่นตัวให้เข้าใจตนเองสามารถใช้ความถนัดและความสามารถเฉพาะตัวออกมาให้เป็นประโยชน์ให้มากที่สุดครูจะให้ความสำคัญแก่ผู้เรียนมากให้เสรีภาพและเคารพในศักดิ์ศรีของผู้เรียนให้ผู้เรียนรู้จักรับผิดชอบในการกระทำของตนเองและครูจะต้องเป็นผู้รู้จริงในเรื่องที่สอนซื่อสัตย์และจริงใจต่อผู้เรียน
องค์ประกอบของการศึกษา(3) : ผู้เรียน ผู้เรียนเป็นผู้ที่สำคัญที่สุดในกระบวนการศึกษาและเชื่อว่าผู้เรียนเป็นผู้ที่มีความคิดมีความสามารถในตนเองมีเสรีภาพอย่างแท้จริงเป็นผู้ที่เลือกแนวทางที่จะพัฒนาตนเองด้วยตนเองเพราะเป้าหมายการศึกษามิใช่เนื้อความรู้มิใช่เพื่อสังคมแต่เพื่อผู้เรียนที่จะรู้จักตนเองเข้าใจตนเองด้วยเหตุนี้แนวทางจริยธรรมและการประพฤติปฏิบัติต่างๆเป็นเรื่องส่วนบุคคลที่จะเลือกใช้วีธีทางใดแต่ทั้งนี้จะต้องมีวินัยในตนเองและรับผิดชอบต่อการกระทำและผลที่เกิดขึ้น
องค์ประกอบของการศึกษา(4) : โรงเรียน ต้องสร้างบรรยากาศแห่งเสรีภาพทั้งในและนอกห้องเรียนและจัดสิ่งแวดล้อมให้ผู้เรียนเกิดความพอใจที่จะเรียนสร้างคนให้เป็นตัวของตนเองคือให้นักเรียนเลือกอย่างอิสระส่วนแนวทางในด้านจริยธรรมทางโรงเรียนจะไม่กำหนดตายตัวแต่จะให้ผู้เรียนได้เลือกแนวทางของผู้เรียน
องค์ประกอบของการศึกษา(5) : กระบวนการเรียนการสอน • ต้องเน้นการกระตุ้นให้ผู้เรียนเป็นตัวของตัวเองมากที่สุดให้ผู้เรียนพบความเป็นจริงด้วยตัวเองเปิดโอกาสให้ผู้เรียนเลือกเรียนด้วยตัวของเขาเองการเรียนจะต้องเรียนรู้จากสิ่งภายในก่อนหมายถึง จะต้องให้ผู้เรียนรู้ว่าตนเองพอใจอะไรมีความต้องการอะไรอย่างแท้จริงแล้วเลือกเรียนในสิ่งที่พอใจหรือต้องการ • กระบวนการเรียนการสอนจะเน้นการมีส่วนร่วมเป็นหลักสำคัญในการเรียนรู้ ปรัชญาการศึกษาอัตถิภาวนิยม
สรุปแนวคิดปรัชญาอัตถิภาวะนิยมสรุปแนวคิดปรัชญาอัตถิภาวะนิยม
ประโยชน์ที่ได้รับจากการศึกษาค้นคว้าประโยชน์ที่ได้รับจากการศึกษาค้นคว้า • มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับกับแนวความคิดทางปรัชญาและปรัชญาทางการศึกษามากยิ่งขึ้น • มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับประวัติความเป็นมา ผู้ให้กำเนิดแนวคิด จุดเด่นและจุดด้อยของปรัชญาการศึกษาแบบอัตถิภาวนิยม รวมถึงความเชื่อมโยงกับแนวคิดทางการศึกษาอื่นๆ อันได้แก่ 1 ปรัชญาการศึกษาสารัตถนิยม 2 ปรัชญาการศึกษานิรันตรนิยม 3 ปรัชญาการศึกษาอัตถิภาวนิยม 4 ปรัชญาการศึกษาปฏิรูปนิยม 5 ปรัชญาการศึกษาพิพัฒนาการนิยม 6 พุทธปรัชญา
บรรณานุกรมและเอกสารอ้างอิงบรรณานุกรมและเอกสารอ้างอิง • กีรติ บุญเจือ, ปรัชญาลัทธิอัตถิภาวนิยม, หน้า 117 - 118. • ดร.สงัด อุทรานันท์. พื้นฐานและหลักการพัฒนาหลักสูตร.2532. • พระมหาทองมา อรุณรํสี (แสงอรุณ). การศึกษาวิเคราะห์ปรัชญาการศึกษาของสํานักอัตถิภาวนิยม.2553. • http://www.baanjomyut.com/library_2/educational_philosoph/index.html • http://sitawan112.blogspot.com/2012/03/existentialism.html