Złudzenia optyczne

1. Złudzenia optyczne przykłady złudzeń optycznych Mateusz Sitkowski kl. II „tib”

2. Definicja Złudzenie optyczne – błędna interpretacja obrazu przez mózg pod wpływem kontrastu, cieni, użycia kolorów, które automatycznie wprowadzają mózg w błędny tok myślenia. Złudzenie wynika z mechanizmów działania percepcji, które zazwyczaj pomagają w postrzeganiu. W określonych warunkach jednak mogą powodować pozornie tylko prawdziwe wrażenia. Powrót

3. Przykłady złudzeń optycznych Złudzenia deformujące kształt, wielkość i długość Złudzenia powodowane fizjologią układu wzrokowego Złudzenia jasności i barw Figury dwuznaczne Figury niemożliwe Powrót

4. Złudzenie ściany kawiarni Nailustracji wszystkie szare linie są do siebie równoległe. Taki wzór został ułożony z kafelków na ścianie pewnej kawiarni (St Michael's Hill, Bristol, Anglia). Zostało to zauważone i opisane w 1979r. przez prof. Richarda L. Gregory i Priscillę Heard. Powrót

5. Ilustracja Powrót

6. Złudzenie Ponza Górna pozioma kreska wydaje się dłuższa niż ta leżąca niżej. Dzieje się tak dlatego, iż rysunek przypomina tor kolejowy zniekształcony przez perspektywę. Dwie ukośne linie postrzegamy, dzięki stałościom spostrzeżeniowym, jako w rzeczywistości równoległe, co z kolei sugeruje, że dwie linie poziome mają różną długość. Działa tutaj też prawo stałości oceny wielkości, wg którego subiektywnie postrzegamy przedmioty leżące w różnej odległości od obserwatora i podobnego kształtu jako takie same, mimo iż na siatkówce oka przedmioty leżące dalej są mniejsze. Powrót

7. Rysunek Powrót

8. Złudzenia deformujące kształt wielkość i długość Złudzenie Ponza Złudzenie ściany kawiarni Spirala Frasera Złudzenie Mullera-Lyera Złudzenie Poggendorf'a Złudzenie Zollera Powrót

9. Złudzenie Mullera-Lyera Złudzenie dotyczące dwóch linii tej samej długości zakończonych strzałkami "do wewnątrz" lub "do zewnątrz" linii. Ulegamy silnemu złudzeniu, że linia ze strzałkami "do zewnątrz" jest dłuższa. Badania między kulturowe nad tym zjawiskiem potwierdziły wpływ kontekstu kulturowego na postrzeganie - ludzie z obszaru Cieśniny Torresa nie ulegają temu złudzeniu. Na podstawie tej obserwacji, wraz z wiedzą, że mieszkańcy obszaru Cieśniny Torresa mieszkają w okrągłych, kulistych domach, wysunięto hipotezę, że błędy popełniają tylko ludzie żyjący w "cywilizacji prostokątów" - umysł przyzwyczajony do odbierania kształtu budynków, pokoi o prostych kątach interpretuje strzałkę do wewnątrz jako styk ściany z podłogą i sufitem (obserwator wewnątrz), natomiast do zewnątrz, jako róg budynku, dlatego tę linię interpretuje jako dłuższą. Powrót

10. Linie Powrót

11. Spirala Frasera Spirala, którą tu widzicie nie jest wcale spiralą. To raczej zmyślne ułożenie cięciw okręgu, których końce są wzmocnione trójkątami. Jednak to sprawia wrażenie spirali ze zwykłym początkowym punktem. Dlaczego? Kiedy linie przecinają się obok kąta, nasze poczucie kierunku jest zachwiane. Ukośnie zakreskowane koła maja wygląd spirali. Wrażenie spirali jest dalej wzmacniane przez zmniejszanie odległości pomiędzy kołami w kierunku środka. To złudzenie zostało opublikowane po raz pierwszy przez J.A.Frasera w 1905 r. Stąd nazwa. Powrót

12. Spirala Powrót

13. Złudzenie Zollera Złudzenie to związane jest z oceną wielkości kątów. Na ogół jesteśmy skłonni kąty ostre przeceniać, a kątów rozwartych niedoceniać. Czyli zarówno kąty ostre jak i rozwarte uważamy za bardziej proste, niż są w rzeczywistości.Rysunek przedstawia szereg długich równoległych linii, przekreślonych systemem nachylonych pionowych i poziomych odcinków. Obecność tego systemu sprawia, że równoległość prostych znika i wydają się one nachylone względem siebie raz w jedną, raz w drugą stronę.Przyczyną złudzenia jest wspomniane zjawisko prostowania kątów - kąty między liniami zasadniczymi a przekreślającymi skłonni jesteśmy brać za bardziej proste Powrót

14. Rysunek Powrót

15. Złudzenie Poggendorf'a Ilustracja prezentuje "złudzenie Poggendorf'a". Wodząc wzrokiem po prostej od góry, natrafiamy na prostokąt. Kontynuując oglądanie linii po jego drugiej stronie, wydaje się że prosta leży poniżej punktu, w którym powinna się zacząć. Powrót

16. Ilustracja Powrót

17. Złudzenia powodowane fizjologią układu wzrokowego Wstęga Macha Siatka Hermana Irradiacja Powrót

18. Wstęga Macha Na ilustracji krawędź białej płaszczyzny sąsiadująca z czernią wydaje się rozjaśniona, a krawędź czarnej – ciemniejsza. Dzieje się tak z powodu hamowania obocznego na siatkówce – kontrast między jasnymi i ciemnymi płaszczyznami w miejscu gdzie sąsiadują ze sobą zostaje zwiększony. Powrót

19. Ilustracja Powrót

20. Siatka Hermana Na skrzyżowaniach białych pasów pojawiają się szare kropki. Jest to również wynik hamowania obocznego – włókno nerwowe, które przewodzi pobudzenie z obszaru skrzyżowania białych pasków jest hamowane przez cztery sąsiadujące włókna. Tymczasem wszystkie inne hamowane są słabiej – tylko przez dwa. Efekt widoczny jest na tej ilustracji. Powrót

21. Ilustracja Powrót

22. Irradiacja Biały kwadrat na ciemnym tle wydaje się być większy niż czarny na jasnym, mimo iż obydwa są tej samej wielkości. Dzieje się tak, ponieważ pole podrażnienia fizjologicznego na siatkówce zajmuje większą powierzchnię, niż wielkość postrzeganego obrazu w rzeczywistości, a to z kolei spowodowane jest tym, że receptory na siatkówce połączone są w grupy. Zjawisko irradiacji jest widoczna na tej ilustracji. Powrót

23. Ilustracja Powrót

24. Złudzenia jasności i barw Kontrast równoczesny Kontrast następczy Efekt McCollougha Powrót

25. Kontrast równoczesny Zjawisko kontrastu równoczesnego polega na wpływie otaczających obiekt pól na postrzeganie go. Dotyczy to tak jasności jak i barwy obiektów. Szare kwadraty na pierwszej ilustracji mają taką samą jasność, ale kwadrat otoczony czernią wydaje się być jaśniejszy od tego, który otoczony jest bielą. Na kolejnej ilustracji pokazano inny przykład tego zjawiska. Szary pasek wydaje się zmieniać odcień od jaśniejszego do ciemniejszego, gdy w rzeczywistości cały ma jednakowy odcień. Powrót

26. Ilustracja Powrót

27. Ilustracja Powrót

28. Kontrast następczy Zjawisko optyczne polegające na tym, że po wpatrywaniu się w jakiś kształt w jednym z kolorów podstawowych, a następnie odwróceniu wzroku, w oczach pojawia się na chwilę ten sam, zamazany kształt w barwie dopełniającej, np. czerwone zachodzące słońce pozostawi w oczach swój okrąg w barwie zielono-niebieskiej. Powrót

29. Efekt McCollougha Jest to zjawisko, w którym w wyniku długotrwałego patrzenia na pokolorowane kształty (np. poziome lub pionowe linie) wzrok kojarzy pewne te kształty z kolorami, tak że zobaczenie podobnego kształtu automatycznie wywoła wrażenie poświaty tego samego koloru. Powrót

30. Figury dwuznaczne W pewnych przypadkach nasz mózg zmuszony jest do zinterpretowania sceny czy ruchu, którego nie można postrzegać jednoznacznie. Nawet jeśli obraz na siatkówce oka pozostaje niezmienny, po upływie jakiegoś czasu możemy go postrzegać inaczej. Nigdy nie można widzieć dwóch wariantów jednocześnie. Na tym obrazie możesz zobaczyć młodą kobietę i staruszkę. Sześcian Neckera Figura i tło Powrót

31. Obraz Powrót

32. Figura i tło Złudzenie Rubina polega na dwuznaczności figury i tła. Szybkie odróżnienie figury od tła jest w normalnych warunkach względnie proste dla mózgu człowieka. Jednakże w szczególnych okolicznościach mózg może mieć z tym problem. Na obrazie obserwator widzi albo białą wazę na czarnym tle (biel staje się figurą), albo dwa czarne profile na tle białym (czerń staje się figurą). Postrzeganie danego kształtu zależy to od tego, która z części konturu uznana zostanie przez nasz system percepcji jako część figury. Wpływ na rozstrzygnięcie dwuznaczności może mieć również punkt widzenia obserwatora, jego nastawienie wewnętrzne, czy też sugestia. Nie ma wątpliwości, iż złudzenie Rubina zachodzi przy udziale wyższych procesów korowych. Mózg danego obserwatora musi skojarzyć dany kształt z wiedzą na temat wazonów czy profili, aby móc je postrzegać. Powrót

33. Obraz Powrót

34. Sześcian Neckera Szwajcarski naukowiec, Louis Albert Necker, opublikował w 1832 ryciny przedstawiające sześcian, który zmieniał swoje położenie podczas oglądania. Było to spowodowane tym, że z ilustracji zostały usunięte wszelkie wskazówki dotyczące głębi. Patrząc na sześcian Neckera widzimy układ linii, ale spodziewamy się zobaczyć sześcian. Nasz mózg musi zatem rozwiązać pewną dwuznaczność – musi ustalić, który z rogów sześcianu leży bliżej. Rozwiązanie tego problemu może być odmienne u różnych obserwatorów, jak też może zmieniać się w czasie u jednego obserwatora. Powrót

35. Sześcian Powrót

36. Figury niemożliwe Są to przedstawienia trójwymiarowych figur na płaszczyźnie, które są sprzeczne w swojej przestrzenności, tzn. nie jest możliwe, aby skonstruować ich trójwymiarowe odpowiedniki. Powrót