Understanding Social Mobility and Its Types

1. SOCIAL MOBILITY AND ITS TYPES সামাজিক গজিশীলিা আৰু ইযাৰ প্ৰকাৰ

2. What is Social Mobility?(সামাজিক গজিশীলিা জক?) • Social mobility is defined as a transition of individuals or groups from one position in the social hierarchy to another. The concept of social mobility is closely linked to the concept of stratification. As hierarchical patterns evolve in the society, a tendency of shifting these patterns at individual and structural level also evolves. • সামাজিক গজিশীলিাক সামাজিক স্থৰৰ এটা স্দানৰ পৰা আন এটা স্দানলল ব্যজি সংজ্ঞাজযি কৰা হয। সামাজিক স্থৰীযকৰণৰ ধাৰণাটটাৰ সসটি সমািি স্থৰজভজিক আজহতৰ জব্কাশৰ লটগ লটগ ব্যজিগি আৰু গাাঁথজনগি পৰ্তাযি এই আজহতটব্াৰ স্দানান্তজৰি কৰাৰ প্ৰৱণিাও গঢ় সল উটে। ব্া গগাটৰ গজিশীলিাৰ ওিঃটপ্ৰািভাটৱ পজৰৱিতন ব্ুজল ধাৰণাটটা িজ়িি।

3. TYPES OF SOCIAL MOBILITY সামাজিক গজিশীলিাৰ প্ৰকাৰ Vertical Social Mobility(উলম্ব সামাজিক গজিশীলিা): • Vertical mobility refers to any change in the occupational, economic, political status of an individual or a group which leads to change of their position. Vertical mobility stands for change of social position either upward or downward. • উলম্ব গজিশীলিাই ব্যজি ব্া গকাটনা গগাটৰ ব্ৃজিগি, অথতলনজিক, ৰািলনজিক অৱস্দাৰ জৰ্টকাটনা পজৰৱিতনক ব্ুিায জৰ্টয গিওাঁটলাকৰ অৱস্দানৰ পজৰৱিতন ঘটায। উলম্ব গজিশীলিাই ওপৰলল ব্া িললল সামাজিক অৱস্দানৰ পজৰৱিতনক ব্ুিায। •

4. Continued… • Horizontal mobility(অনুভ ূ জমক গজিশীলিা): • It refers to change of residence or job without status change. Under this type of social mobility a person changes one’s occupation but the overall social standing remains the same. Certain occupation like doctor, engineer and teacher may enjoy the same status but when an engineer changes one’s occupation from engineering to teaching engineering there is horizontal shift. • ইযাৰ অথত সহটে মৰ্তাদা সলজন নকৰালক ব্াসস্দান ব্া চাকজৰ সলজন কৰা। এই ধৰণৰ সামাজিক গজিশীলিাৰ অধীনি এিন ব্যজিটয জনিৰ ব্ৃজি সলজন কটৰ ৰ্জদও সামজিক সামাজিক অৱস্দান এটকই থাটক। ডািৰ, অজভৰ্ন্তা আৰু জশক্ষকৰ দটৰ জকেুমান জব্টশষ ব্ৃজিটয এটক মৰ্তাদা লাভ কজৰব্ পাটৰ জকন্তু গৰ্জিযা এিন অজভৰ্ন্তাই অজভৰ্াজিকীৰ পৰা অজভৰ্াজিক জশক্ষকিালল জনিৰ ব্ৃজি সলজন কটৰ গিজিযা অনুভূজমক পজৰৱিতন ঘটট।

5. Continued… • Intergenerational mobility(আন্তঃপ্ৰিন্মৰ গজিশীলিা): • This type of mobility means that one generation changes its social status in contrast to previous generation. However this mobility may be upward or downward. For example people of lower caste or class may provide facilities to their children to get higher education, training and skills with the help of which the younger generation may get employment in higher position. • এই ধৰণৰ গজিশীলিাৰ অথত হ’ল পূব্তৰ প্ৰিন্মৰ জব্পৰীটি এটা প্ৰিন্মই জনিৰ সামাজিক মৰ্তাদা সলজন কটৰ। অৱটশয এই গজিশীলিা ওপৰলল ব্া িললল হ’ব্ পাটৰ। উদাহৰণস্বৰূটপ জনম্নব্ণত ব্া গেণীৰ গলাটক জনিৰ সন্তানক উচ্চ জশক্ষা, প্ৰজশক্ষণ আৰু দক্ষিা লাভৰ সুজব্ধা প্ৰদান কজৰব্ পাটৰ ৰ্াৰ সহাযি নৱ প্ৰিন্মই উচ্চ পদি কমতসংস্দাপন লাভ কজৰব্ পাটৰ।

6. Continued…. • Intragenerational mobility(আন্তঃপ্ৰিন্মৰ গজিশীলিা): • This type of mobility takes place in the lifespan of one generation. A person may start one’s career as clerk and after acquiring more education, becomes an IAS officer. Here the individual moves up and occupies a higher social position than previously. • এই ধৰণৰ গজিশীলিা এটা প্ৰিন্মৰ আযুসি সংঘটিি হয। এিন ব্যজিটয গকৰাণী জহচাটপ জনিৰ গকজৰযাৰ আৰম্ভ কজৰব্ পাটৰ আৰু অজধক জশক্ষা লাভ কৰাৰ জপেি আই এ এে জব্ষযা হ’ব্ পাটৰ। ইযাি ব্যজিিন ওপৰলল উঠি ৰ্ায আৰু পূব্তিলক উচ্চ সামাজিক স্দান দখল কটৰ।