KALP KAPAKLARI VE KALP SESLERİ

1. KALP KAPAKLARI VE KALP SESLERİ Yrd.Doç.Dr. Ercan ÖZDEMİR

2. Kalp Kapakları • Atriyoventriküler Kapaklar: • A-V kapaklar sistol sırasında kanın atriumlardan ventriküllere geri akmasını engeller • Kanın tek yönlü akışına izin verirler • Anatomik olarak ince olduklarından kapanması için geri akım gerektirmezler • A-V kapakları chorda tendina ile m. papillarislere tutunmuş haldedirler

3. Atriyoventriküler Kapaklar • Triküspit kapak: • Sağ atrium ile sağ ventrikül arasında bulunur • 3 adet cuspis (yaprakçık) içerir • Kanın sağ atriumdan sağ ventriküle doğru tek yönlü akışına izin verir • İzometrik kasılma ve gevşeme fazlarında kapalı durumdadırlar • Mitral Kapak: • Sol atrium ile sol ventrikül arasında yerleşmiştir • 2 adet cuspis bulundurur • Kanın sol atriumdan sol ventriküle doğru akışına izin verir • İzometrik kasılma ve gevşeme fazlarında kapalıdırlar

4. Semilunar (Sigmoid) Kapaklar • İşlevleri açısından A-V kapaklardan bazı farklar gösterirler • Kapakların kapanması yükselmiş olan arter basıncına ve geri akıma ihtiyaç gösterir • Sistol sonunda gerilmiş olan arterler kapaklar üzerinde ani basınç uygulayarak A-V kapaklarına göre daha şiddetle kapanmalarına neden olur • Semilunar kapaklar chorda tendinaya bağlı bir papiller kas içermezler

5. Semilunar (Sigmoid) Kapaklar • Kapakçık her iki arterde de 3 adet cuspis içerir • Daha fazla mekanik aşınmayla karşı karşıyadır • Kapak açıklıkları A-V kapaklardan daha azdır. Bu nedenle kan akış hızı daha fazladır • Semilunar kapaklar daha sert ve daha sağlam fibröz bağ dokusu içerir

6. Semilunar (Sigmoid) Kapaklar • Aort kapağı: • Sol ventrikülden çıkışta aorta içerisinde yerleşmiş haldedir • 3 adet cuspis içerir • Kapak izometrik kasılma ve gevşeme döneminde kapalıdır • Sistol sırasında açıktır • Pulmoner Kapak: • Sağ ventrikülden çıkışta pulmoner arter içinde yerleşmiştir • 3 adet cuspis içerir • Kapak izometrik kasılma ve gevşeme döneminde kapalıdır • Sistolik fırlatma döneminde açıktır • İnspirasyonda kapanması biraz gecikir

7. Papiller Kasların Görevi • Papiller kaslar chorda tendina ile ventrikül duvarına tutulurlar • Papiller kaslar ventrikül kasıldığı zaman kasılırlar • Kapakların kapanmasına etkileri yoktur • Ventrikül kontraksiyonu sırasında kapakların atriuma doğru fazla esnemelerini engellerler • Papiller kaslardan birinde bir harabiyet meydana geldiğinde ventrikülden atriuma doğru kaçak meydana gelir

8. Kalp Sesleri • Normal Kalp Sesleri: • Kalp çalışmasına eşlik eden seslere kalp sesleri denir. • Oskültasyon→Kalp seslerinin kalp odakları üzerinden steteskop ile dinlenmesidir. • Fonokardiyografi→ Kalp seslerinin amplifikatör sistemiyle kayıt edilmesidir. • Normal kalp seslerinin oluşmasında kalp kapaklarının kapanması önemli rol oynar

9. Normal Kalp Sesleri: • 1. Kalp Sesi (sistolik ses) • Komponenti M1T1 • Uzun ve mat bir sestir • Karakteri “lup” diye ifade edilir • Süresi 0.15 san ve frekansı 25-45 Hz’dir • Oluşumundaki nedenler: • En önemli faktör A-V kapakların kapanmasıdır • Ventrikül kaslarının kasılma sırasında titreşimi • Aorta ve pulmoner kapakların açılma sesi • Kanın büyük damarlara fırlatılması sırasındaki titreşimler

10. 1. Kalp Sesi (sistolik ses) • En iyi mitral odağinda dinlenir • Triküspit odağından triküspit kapağa ait ses daha net alınır • Kalp frekansı düşük olduğu zaman diyastolik dolma süresi uzayacağından 1. ses daha yumuşak karakter kazanır

11. Normal Kalp Sesleri: • 2. Kalp Sesi (Diyastolik Ses) • Kompenenti A2P2 • Net, tiz ve kısa sürelidir, frekansı 50 Hz’dir • Süresi 0.12 san’dir. “dup” diye tanımlanır • En iyi dinleme odakları aort ve pulmoner arter odaklarıdır • Oluşumunda nedenler: • En önemli neden semilunar kapakların kapanmasıdır • İkinci neden A-V kapakların açılma sesidir • Ventrikül ve arter titreşimleri de 2. ses oluşmunda rol oynar

12. 2. Kalp Sesi • Diyastolik P artması 2. sesin kuvvetlenmesi-ne ve kısalmasına neden olur • İnspirasyon sırasında pulmoner kapak kapanışı uzayacağından dolayı 2. ses çift gibi işitilir • Buna 2. sesin fizyolojik çiftleşmesi denir

13. Normal Kalp Sesleri: • 3. Kalp Sesi • Frekansı azdır ve süresi 0.1 san. dir • Bireylerin 1/2- 1/3 de kayıtedilebilir • Diyastol başında, kalbin hızlı doması sırasında duyulur • Ventrikül çeperinin titreşimnden meydana gelir

14. Normal Kalp Sesleri: • 4. Kalp Sesi (Atriyal ses) • Normalde dinlenemez • Bireylerin ¼ de kayıt edilebilir • Dinlemek için amplifikasyon gerekir • 1. ses tarafından örtülür • Kalp bloğunda atrium sistolü sırasında daha net bir şekilde duyulabilir • Atriyum sistolü sırasında kanın ventriküllere geçişi sırasında titreşimden meydana gelir • Gallop ritmi: Kalp hastalıklarında vent. Hipertro-fisi yada atrium P artması nedeniyle 3. ve 4. kalp seslerinin birlikte duyulmasıdır.

15. Kalp Odakları • Kalp odakları kalp seslerinin göğüs üzerinde en iyi dinlendikleri yerlerdir. Anatomik izdüşüm lokalizasyonlarından farklı yerlerde olabilirler. • Mitral Odak: • Göğüste sol meme çizgisinin 5. interkostal aralığı kestiği yerdir • Triküspit Odak: • Sağ 4. kostanın ster-numla birleştiği yerdir. • Aorta Odağı: • Sağ 2. kostanın sternumla birleştiği noktadır • Pulmoner Odak: • Solda 2. interkostal aralığın sternumla birleştiği yerdir.

16. Anormal Kalp Sesleri • Sufl (Üfürüm): • Normal şartlarda kan damarlarda ve kalp içinde sessiz bir şekilde akar • Damar darlığı ve Arteriovenöz fistül gibi durumlarda kanın girdap oluşturarak akması sırasında oluşturduğu sese üfürüm denir • Kalpte anormal seslerin kaynağı kalp kapak darlık veya yetmezlikleridir • Kalp kapak darlığı (stenoz) ve yetmezliği üfürümün önemli nedenleri arasındadır

17. Sufl (Üfürüm): • VSD (ventriküler septal defekt): • İki ventrikül arası septumun doğuştan tam olarak kapanmamış olmasıdır • Sistolik üfürüme neden olur • ASD (Atrial sptal defekt): • Atriumlararası septumun doğuştan kapanmamasıdır • Pansistolik üfürüme neden olur

18. Kalp Üfürümleri • Aort stenuzu üfürümü: • Kan dar bir kapaktan akmak zorundadır • Bu nedenle ventrikül P 300 mmHg ye kadar çıkabilir • Sistol sırasında kan çıkışı hortum etkisi yaratır • Şiddetli sistolik ejeksiyon tarzında bir üfürüm gözlenir • Titreşimlerin boyna yansıması ile thril elle hissedilebilir

19. Kalp Üfürümleri • Aort Yetersizliği (Regürşitasyonu) üfürümü: • Sistol sırasında ses işitilmez • Üfürüm diyastolik karakterdedir • Sol ventrikül üzerinde işitilir • Kanın sistol sonunda geri kaçarken girdaplanmasından meydana gelir

20. Kalp Üfürümleri • Mitral Yetersizliği Üfürümü: • Sistol sırasında kan geriye kaçar • Yüksek frekanslı patlayıcı karakterde üfürüme neden olur • Sol atriuma yayılan bir sestir • En iyi kalp apeksinde işitilir

21. Kalp Üfürümleri • Mitral stenoz üfürümü: • Kan sol ventriküle daralmış kapaktan zor geçer • Kanı sol atriumdan sol ventriküle geçirecek büyük basınç farkı asla oluşmaz • Bu yüzden işitilen sesler zayıf karaktededir • Üfürüm diyastolün sonlarına doğru işitilir