1 / 62

Laân (P) vaø phaân P

Laân (P) vaø phaân P. Hàm lượng: 0,1 – 0,4%. Lân trong cây. Vai trò của lân trong cây. Tham gia trong các quá trình trao đổi chất Tổng hợp tinh bột và đường  tăng phẩm chất cây trồng Điều hòa sự thay đổi phản ứng trong tế bào  trung tính H 2 PO 4 -  HPO 4 2- + H +

raisie
Download Presentation

Laân (P) vaø phaân P

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Laân (P) vaø phaân P

  2. Hàm lượng: 0,1 – 0,4% Lân trong cây

  3. Vai trò của lân trong cây • Tham gia trong các quá trình trao đổi chất • Tổng hợp tinh bột và đường  tăng phẩm chất cây trồng • Điều hòa sự thay đổi phản ứng trong tế bào  trung tính H2PO4-  HPO42- + H+ HPO42- + H2O  H2PO4- + OH-

  4. Vai trò của lân trong cây • Tăng cường phát triển của bộ rễ • Thành phần cấu trúc của: _ phospholipids màng tế bào, _ nucleic acids, _ ATP • Hình thành hạt và quá trình chín của hạt

  5. Cây trồng bị còi cọc bộ lá có màu xanh đậm hơn bình thường. Triệu chứng thiếu lân

  6. Triệu chứng thiếu lân ở một vài loài, những lá già có màu đỏ tía. Những lá già sau đó bị bệnh vàng lá và tiếp theo bị hoại tử.

  7. Triệu chứng thiếu lân • Rễ trở nên dài hơn bình thường khi thiếu ở mức độ tương đối. • Đối với bộ lá thì mất đi màu rực rỡ, tươi sáng ban đầu mà thay vào đó là màu xanh đậm sau đó chuyển sang màu đỏ, vàng và có màu xanh đặc biệt ở mặt dưới gân lá. Những triệu chứng này kéo dài đến hết lá.

  8. Coû saân golf (Bentgrass) oâ coù maøu ñoû

  9. Triệu chứng thiếu lân

  10. Laân trong ñaát • P toång soá trong ñaát  0.04%  2000 kg P2O5/ha • P khoaùng  50% • P höõu cô  50% (15 – 80%) • P hoøa tan  0.03 ppm  0.15 kg P2O5/ha • Ortho phosphates • PO43- OH HO – P = O (caùc loaïi muoái cuûaPhosphoric acid) OH

  11. Laân trong ñaát • P ñöôïc giaûi phoùng töø söï khoaùng hoùa chaát höõu cô trong ñaát (chaäm, haøm löôïng nhoû ) nhöng hieäu quaû söû duïng cao. • pH ñaát thích hôïp (khoaûng 6.5) caûi thieän raát lôùn khaû naêng höõu duïng cuûa P trong ñaát.

  12. Chuyeån bieán Laân trong ñaát Thu hoaïch theo caây troàng P trong phaân voâ cô P trong phaân chuoàng Chaûy traøn P voâ cô deã tieâu P voâ cô khoù tieâu P höõu cô deã tieâu P höõu cô khoù tieâu P trong dung dòch Xoùi noøn Phaân tích P trong ñaát Röûa troâi (raát thaáp)

  13. P voâ cô trong ñaát (a) Khoaùng phoå bieán: • Ñaát chua • Variscite Al(OH)2H2PO4 • Ksp ≈ 10-22 • Strengite Fe(OH)2H2PO4 • Ksp ≈ 10-26 • Ñaát kieàm • Apatite Ca5(PO4)3(F,OH,Cl) • Hydroxyapatite • Ksp ≈ 10-58 • Fluorapatite • Ksp ≈ 10-60

  14. P voâ cô trong ñaát • Coù raát nhieàu daïng khoaùng coù chöùa P hieän dieän trong ñaát • Thöôøng P khoâng bao giôø ñaït traïng thaùi caân baèng (P trong khoaùng&P trong dung dòch) • P môùi boùn vaøo ñaát coù daïng hoøa tan cao nhöng ñểâ caân baèng, P di chuyeån veà höôùng keùm hoøa tan hôn • P cuõng coù theå ñöôïc haáp phuï treân caùc khoaùng oxide trong ñaát • pH laø yeáu toá quyeát ñònh traïng thaùi cuûa P trong ñaát

  15. Khaû naêng hoøa tan cuûa P trong ñaát & dinh döôõng caây troàng 0 2 4 6 8 10 P trong ñaát coù theå xaùc ñònh ñöôïc • Heä thoáng phöùc taïp • Heä thoáng khoâng caân baèng • Nhu caàu P cuûa caây troàng • pH2PO4 ≈ 5.5 • pH 5.5 - 7.5 :toái haûo Dicalcium Phosphate Fluorapatite Nhu caàu cuûa caây pH2PO4 Octocalcium Phosphate Strengite Variscite Hydroxyapatite 2 4 6 8 pH

  16. Söï haáp phuï cuûa P treân caùc khoaùng Oxides OH OH O – P = O OH Al Al O O Khoaùng oxides Khoaùng oxide + H2PO4- + H2O Oxide Mineral Al Al OH OH Al Al OH OH

  17. Khaû naêng hoøa tan cuûa caùc khoaùng P trong ñaát Phosphates-Al khoâng hoøa tan Coá ñònh toái thieåu = höõu duïng toái ña pH ñaát laø yeáu toá quan troïng nhaát Phosphates-Ca khoâng hoøa tan Söï coá ñònh P trong ñaát 3 4 5 6 7 8 9 pH ñaát

  18. Caùc daïng P trong dung dòch ñaát • Höõu duïng • Ortho Phosphates • H2PO4-vaø HPO42- • Phuï thuoäc pH Tæ leä daïng Pä

  19. P höõu cô trong ñaát • Inositol phosphates 10-50% • Phospholipids 1 - 5% • Nucleic acids 0.2 – 2.5% • Chaát höõu cô phaûi ñöôïc khoaùng hoùa ñeå giaûi phoùng P naøy trôû thaønh daïng caây troàng haáp thu • Töông töï nhö N höõu cô

  20. Phaân loaïi caùc daïng P trong ñaát • Bôûi vì coù raát nhieàu daïng P trong ñaát, neân raát khoù xaùc ñònh töøng daïng thaät, vì vaäy chuùng ta thöôøng phaân loaïi caùc daïng theo kinh nghieäm. • Ví duï – phaân loaïi caùc daïng p trong ñaát • Fe-oxide • P höõu duïng sinh hoïc • 0.5M NaHCO3 • P voâ cô & höõu cô höõu duïng • 0.1M NaOH • P voâ cô & höõu cô haáp phuï • 1.0 M HCl • Khoaùng apatite khoâng hoøa tan • Acid ñaäm ñaëc • Toång Khoaùng P khoâng hoøa tan coøn laïi

  21. Toùm taét P trong ñaát • Caùc daïng höõu duïng laø ortho phosphates • Phaàn lôùn P trong ñaát ôû daïng khoù tieâu • Caùc khoaùng khoâng hoøa tan • Haáp phuï treân caùc khoaùng oxides • Chaát höõu cô beàn vöõng • Nhaïy caûm vôùi pH ñaát • P höõu cô ñöôïc giaûi phoùng do khoaùng hoùa • Ít bò röûa troâi • Khoâng bay hôi • P bò maát chuû yeáu do xoùi moøn • Ñaát coù P cao, moät soá P hoøa tan bò maát theo nöôùc chaûy traøn

  22. Khaû naêng höõu duïng cuûa P trong ñaát • Noàng ñoä P trong dung dòch ñaát raát thaáp • Dung dòch ñaát phaûi ñöôïc boå sung vôùi noàng ñoä cao gaáp nhieàu laàn môùi thoaû maõn nhu caàu P cuûa caây troàng • Khueách taùn laø cô cheá di chuyeån chính cuûa P ñeán reã caây troàng. • Caùc loaïi ñaát thöôøng coù khaû naêng ñeäm (coá ñònh) P raát cao

  23. Phaân tích P trong ñaát • Phaân tích P toång soá: ñôn giaûn, nhöng khoâng coù yù nghóa thöïc tieån cao • Phaân tích P hoøa tan: raát khoù, nhöng cuõng khoâng coù yù nghóa thöïc tieån cao • Phaân tích ñaát phaûi öôùc ñoaùn ñöôïc khaû naêng boå sung P töø caùc khoaùng vaøo dung dòch ñaát – khaû naêng ñeäm P cuûa ñaát.

  24. Phaân tích P trong ñaát • phaân tích nhanh baèng caùc dòch trích maãu Hoøa tan Khoù tieâu Deã tieâu

  25. Phaân tích P trong ñaát • (1) Phöông phaùp Mehlich (Mehlich3 P) • Dung dòch ñeäm acid loaõng • 0.013 M HNO3 + 0.2 M CH3COOH + 0.25 M NH4NO3+ 0.015 M NH4F + 0.001 M EDTA • Töông töï phöông phaùp Bray P 1 • Cuõng coù theå duøng cho phaân tích caùc cations vaø caùc nguyeân toá vi löôïng • Caøng ngaøy caøng phoå bieán • “dòch trích phoå bieán”

  26. Phaân tích P trong ñaát • (2) Phöông phaùp Bray P 1 • Dòch trích: acid loaõng • 0.025 M HCl + 0.03M NH4F • Khoâng thích hôïp ñoái vôùi ñaát kieàm, ñaát ñaù voâi • Thích hôïp ñoái vôùi ñaát chua • Phöông phaùp Bray P 2 trích maïnh hôn

  27. Phaân tích P trong ñaát • (3) Mehlich 1 P (trích baèng 2 acid) • Acid loaõng • 0.05M HCl + 0.0125 M H2SO4 • Ñaát chua • Ñoàng thôøi duøng trích caùc cations

  28. Phaân tích P trong ñaát • (4) Phöông phaùp Olsen P • Dòch trích: base yeáu • 0.5 N NaHCO3 • Thích hôïp ñoái vôùi ñaát trung tình vaø kieàm

  29. Phaân tích P trong ñaát • (5) Phöông phaùp Morgan P • Dòch trích: dung dòch ñeäm acid yeáu • 0.72 N NaOAc + 0.52 N CH3COOH@ pH 4.8 Phöông phaùp Morgan P caûi tieán • 0.62 N NH4OAc + 1.25 N CH3COOH @ pH 4.8

  30. Quaûn lyù phaân P • Phaân tích ñaát – chaån ñoaùn nhanh löôïng P cung caáp 0 25 50 75 100 Naêng suaát töông ñoái 0 15 30 45 60 Haøm löôïng P-Mehlich 3 (mg/kg)

  31. Lieàu löôïng boùn P • Khuyeán caùo döïa treân keát quaû phaân tích ñaát • Boùn naâng löôïng P leân ñeán möùc toái haûo • Boùn boå sung löôïng P caây troàng laáy ñi-duy trì möùc P toái haûo • Hieäu quaû söû duïng phaân P raát thaáp (10-20%) trong moät soá loaïi ñaát

  32. Nguoàn cung caáp P cho caây troàng • Nguoàn chính ñeå saûn xuaát caùc loaïi phaân boùn coù chöùa P laø: Apatite • khaû naêng hoøa tan cuûa apatite raát keùm • Ksp = 10 -60 - khoâng phaûi laø loaïi phaân boùn toát • Apatite ñöôïc hoøa tan trong acid ñeå saûn xuaát phaân P hoøa tan

  33. Nguoàn cung caáp P cho caây troàng • Superphosphate ñôn-OSP, SSP (Ordinary hay Single Superphosphate) Apatite + H2SO4→ Ca(H2PO4)•H2O + CaSO4 • Monocalcium phosphate monohydrate • 0 - 16 – 0 • 100% hoøa tan trong nöôùc

  34. Nguoàn cung caáp P cho caây troàng • Triple Superphosphate- superP keùp/ñaäm ñaëc Apatite + H3PO4→ Ca(H2PO4)•H2O • Monocalcium phosphate monohydrate • 0 - 46 - 0 • 100% hoøa tan trong nöôùc

  35. Nguoàn cung caáp P cho caây troàng • Ammonium phosphates • Monoammonium phosphate (MAP) NH3 + H3PO4→ NH4H2PO4 • 11 - 52 - 0 • 100% hoøa tan trong nöôùc • Loaïi phaân boùn raát an toaøn

  36. Nguoàn cung caáp P cho caây troàng • Ammonium phosphates • Diammonium phosphate (DAP) 2NH3 + H3PO4→ (NH4)2HPO4 • 18 - 46 - 0 • 100% hoøa tan trong nöôùc • Loaïi phaân P söû duïng raát phoå bieán • Ammonia coù theå giaûi phoùng, vì vaäy coù theå gaây haïi cho caây

  37. Nguoàn cung caáp P cho caây troàng • Ammonium polyphosphates • Poly-N 3NH3 + H4P2O7→ (NH4)3HP2O7 • 10 - 34 - 0 • Phaân daïng dung dòch • Raát an toaøn • Raát gioáng MAP • Taïo chelate vôùi caùc • nguyeân toá vi löôïng Polyphosphate O O O HO – P – O – P – O – P – . . . OH OH OH

  38. Caùc phaûn öùng cuûa phaân P trong ñaát • Monocalcium phosphate hoøa tan giaûi phoùng phosphates, dung dòch ñaát raát chua. • Moät soá monocalcium phosphate bieán ñoåi thaønh dicalcium phosphate (khoâng hoøa tan)

  39. Acid hoøa tan caùc khoaùng Fe, Al, Ca, Mg; caùc nguyeân toá naøy phaûn öùng vôùi P hình thaønh caùc hôïp chaát khoâng hoøa tan. Moät soá P ñöôïc haáp phuï treân beà maët caùc khoaùng oxides. Taát caû caùc phaûn öùng naøy chæ xaûy ra trong voøng vaøi cm trong ñaát xung quanh vuøng boùn phaân. Trong voøng vaøi ngaøy, phaàn lôùn P hoøa tan bò bieán ñoåi thaønh daïng khoâng hoøa tan trong ñaát.

  40. Caùc phaûn öùng cuûa phaân P trong ñaát • Theo thôøi gian, caùc hôïp chaát naøy, daàn daàn bieán ñoåi thaønh caùc daïng keùm hoøa tan hôn. • Caây troàng caàn haáp thu P trong phaân boùn tröôùc khi P bò bieán ñoåi thaønh daïng khoâng hoøa tan. • Hieäu quaû söû duïng phaân P khoaûng 15 - 20%. • Caàn ~10-15 kg P2O5 /ha ñeå taêng 1ppm P2O5 trong ñaát

  41. Söï vaän chuyeån P Caây troàng haáp thu Chaûy traøn/xoùi moøn P Röûa troâi

  42. 1980 1985 1990 1995 P maát do xoùi moøn 6 - 4 Toång P mg/L Laøm ñaát-coå truyeàn 2 Khoâng laøm ñaát 0 Xoùi moøn laøm giaûm 95% Sharpley, USDA-ARS

  43. Ñoä baûo hoøa P trong ñaát vaø chaûy traøn Noàng ñoä P trong ñaát (ppm) 0 30 60 90 120 150 2000 1500 1000 500 0 P hoøa tan trong nöôùc chaûy traøn (mg/L) Vuøng töông taùc vôùi chaûy traøn (1 - 2 cm) Ñoä saâu (cm) 90 75 60 40 25 15 0 y = 84.3 +36.9x r2 = 0.86 0 10 20 30 40 50 Ñoä baûo hoøa P haáp phuï (%)

  44. P hoøa tan maát trong nöôùc chaûy traøn 1.0 Laøm ñaát-coå truyeàn Khoâng laøm ñaát P deã tieâu, mg/L 0.5 0 1980 1985 1990 1995 Sharpley, USDA-ARS

  45. Phöông phaùp boùn phaân P • Phaûi boùn gaàn reã • haïn cheá tieáp xuùc tröïc tieáp vôùi ñaát- giaûm coá ñònh P • Boùn theo haøng hay boùn vaõi ñeàu?

  46. Phöông phaùp boùn phaân P • Boùn theo haøng • Tieáp xuùc toái thieåu vôùi ñaát • Phaân gaàn reã • Ñaëc bieät quan troïng ñoái vôùi: • Ñaát coù haøm löôïng P thaáp • Lieàu löôïng phaân P khuyeán caùo boùn ít • Ñaát coá ñònh P cao • Thöôøng neân keát hôïp boùn theo haøng vaø boùn vaõi ñeàu

  47. Phöông phaùp boùn phaân P • Boùn loùt • Boùn 1 ít gaàn reã ngay luùc gieo • Cung caáp P cho caây khi reã chöa phaùt trieån maïnh • Coù theå vaãn coù hieäu quaû ngay caû khi keát quaû phaân tích P trong ñaát cao • Ít hieäu quaû khi ñieàu kieän moâi tröôøng bình thöôøng

  48. Boùn loùt treân ñaát coù P cao • Boùn loùt ñaát coù P thaáp • Löôïng nhoû, boùn gaàn haït gioáng • Boùn 1 löôïng raát nhoû tröïc tieáp treân haït gioáng • Boùn loùt khoâng quan troïng treân ñaát coù P cao • Ñaát coù P caøng cao, boùn P loùt caøng ít hieäu quaû • Boùn Ammonium sulfate coù hieäu quaû cao treân ñaát P cao • Boùn 1 löôïng raát nhoû P tröïc tieáp treân haït

  49. Loaïi phaân boùn loùt • Luoân chöùa toái thieåu N vaø P 10 - 20 - 10 7 - 27 - 11 9 - 18 - 9 9 - 45 - 9 10 - 20 - 20 11 - 52 - 0 8 - 32 - 16 18 - 46 - 0 7 - 21 - 7 10 - 34 - 0

  50. K Caùc loaïi phaân boùn loùt • Phaân P Ammonium hoùa • Phaân phöùc hôïp (coù haøm löôïng N & P cao • (MAP, DAP) N-P-K N-P N

More Related