Download
1 / 50
500 likes | 927 Views
Najaarsreis 2009 31 augustus t/m 4 september. Voormalig Oost-Duitsland Deelstaat Saksen Dresden Meissen Leipzig Eisenach Weimar Moritzburg Radebeul. Dresden en Saksen, rijk aan culturele schatten
E N D
Najaarsreis 2009 31 augustus t/m 4 september
Voormalig Oost-Duitsland Deelstaat Saksen Dresden Meissen Leipzig Eisenach Weimar Moritzburg Radebeul
Dresden en Saksen, rijk aan culturele schatten Saksen ligt langs de grens met Polen en Tsjechië, en bestaat al sinds de 15de eeuw als apart gebiedsdeel. De rijkdom aan delfstoffen (Ertsgebergte, omgeving van Leipzig) werd er al van oudsher ontgonnen, maar door de doldrieste overexploitatie door de Russen en het Oostduitse bewind werd het gehele ecologisch systeem van de regio verwoest. Deze grote deelstaat heeft te kampen met de problemen van economische sanering. Saksen was voorheen het middelpunt van de socialistische arbeidersbeweging, maar kent ook een rijke cultuurtraditie, zoals in Dresden, de barokke hoofdstad, en Leipzig blijkt.Saksen is in Duitsland synoniem voor levenskunst en niemand blijft ongevoelig voor de charme van deze streek als hij eenmaal kennis heeft gemaakt met de Zwinger van Dresden, de Messe van Leipzig, de wijn van de Elbe-oevers of het porselein van Meissen.
Waar we het vroegere Oost-Duitsland binnenrijden bezoeken we het kasteel Wartburg in Eisenach. De Wartburg is een kasteel op een heuvel van 441 m hoog boven de stad Eisenach in het Duitse Thüringen. Het werd volgens de legende in 1067 gesticht. Er waren minstens drie elkaar opvolgende vorsten in het kasteel. Verscheidene nu legendarische gebeurtenissen vonden in de Wartburg plaats, waaronder de Sängerkrieg auf der Wartburg, een zangtoernooi in het kasteel Wartburg waarop Richard Wagner zijn opera Tannhäuser baseerde.
Op 26 mei 1521 deed het keizerlijk edict van WormsMaarten Luther in de rijksban. Luthers keurvorst Frederik had Luther echter reeds voor zijn veiligheid naar de Wartburg in Eisenach laten brengen. Daar leeft hij bijna een jaar lang als jonker Jörg (hij laat zijn hoofdhaar bijgroeien) en vertaalt hij het Nieuwe Testament in het Duits.. Luthers vertaling werd gepubliceerd in 1524. Het kasteel is eeuwenlang in handen geweest van het heersende huis van Saksen-Weimar-Eisenach. Na de revolutie in 1918 en het uitroepen van de republiek waarbij de Duitse vorsten afstand moesten doen van de troon, dienden zij in de meeste gevallen ook hun eigendommen af te staan. Het eigendom van kasteel Wartburg is sinds 1922 in handen van de zogenoemde Wartburg Stichting.
DRESDEN, oude glorie en nieuwe bloei. Unieke kunstschatten, orkesten die wereldfaam genieten, gebouwen van fascinerende schoonheid - dat zijn de hoogtepunten die Dresden te bieden heeft. De culturele uitstraling wordt in gelijke mate door tradities en de moderne tijd bepaald. Daarbij komt nog de schoonheid van het Elbegebied met uitgestrekte weilanden, indrukwekkende villawijken en prachtige kastelen langs de rivier, sinds 2004 UNESCO-werelderfgoed. Nauwelijks één andere grote stad is momenteel qua uiterlijk zo aan veranderingen onderhevig als Dresden. Tijdens de bouwboom van de afgelopen jaren zijn architectonische meesterwerken ontstaan die tot ver buiten de grenzen van Duitsland de aandacht trekken.
Dresdenis de hoofdstad van de Duitse deelstaat Saksen, en telt 507.513 inwoners, de agglomeratie 1,1 miljoen. Geschiedenis Vanaf 1485, toen de regerende familie Wettin zich er vestigde, werd Dresden een belangrijke stad. Onder vorst August de Sterke werd de stad in de 18e eeuw een kunst- en cultuurcentrum. Vanwege de vele barok- en rococoarchitectuur kreeg de stad de bijnaam Elbflorenz (Florence aan de Elbe). Vanaf 1889 was Dresden dankzij Heinrich Ernemann dé plek voor de Europese fotografische industrie. Vele technologische vernieuwingen kwamen er vandaan zoals de eerste éénogige kleinbeeld (24 x 36 mm) spiegelreflexcamera ter wereld. Verder was Dresden in de 20e eeuw thuishaven van VEB Pentacon fabriek die onder meer de Praktica maakte. Begin 20e eeuw werd de kunstenaarsgroep Die Brücke in Dresden opgericht. In 1908 vond er het Universeel Esperantocongres plaats.
Bombardement op Dresden In de nacht van 13 op 14 februari 1945 werd Dresden verwoest door een Brits bombardement. Ruim 25.000 burgers kwamen om en 75.000 woningen verdwenen van de kaart. De extreem hete vlammenzee veroorzaakte een vuurstorm die mensen de vlammen inzoog. Historici zijn het niet eens over de aard van het bombardement. Ging het om wraak of om een zinloze aanval op burgerdoelen, zoals de Duitse historicus Jörg Friedrich in zijn 'Der Brand' beschrijft? Of was Dresden een strategisch doelwit waarbij enkel een bombardement de Tweede Wereldoorlog kon beëindigen, zoals de Brit Frederick Taylor suggereert in 'Dresden, dinsdag 13 februari 1945'? Of was het bombardement een product van een dolgedraaide militaire bureaucratie, in de zin van 'wat zullen we vandaag eens doen' zoals Kurt Vonnegut, een Amerikaan die als krijgsgevangene het bombardement meemaakte, in ‘Slaughterhouse 5’ schreef?
In Dresden krijg je een schitterende portie architectuur voorgeschoteld, die nauwelijks te evenaren is in Duitsland. Wellicht het meest imponerende gebouw op vlak van schoonheid is de “Frauenkirche”. De heropbouw begon pas in 1994, maar sinds de spits weer boven op de koepel gezet werd in 2005 is de kerk helemaal hersteld in haar oude glorie. Veel van de zwartgeblakerde stenen, die de littekens van de bombardementen dragen, werden opnieuw gebruikt zodat het verleden zichtbaar aanwezig blijft. De mooie schilderingen aan de binnenzijde van de koepel, het prachtige orgel, de barokke sfeer, ze zijn er vandaag allemaal terug zoals bij de inwijding van de kerk in 1736. Dit prachtige gebouw geldt als een belangrijk teken van verzoening: een behoorlijk deel van de kosten voor de heropbouw werd immers gedragen door de Britse regering, wier luchtmacht een stevig aandeel had in de bombardementen.
Het oudste museum voor toegepaste kunst en de prachtigste schatkamer ter wereld Het “Groene Gewelf” (Grünes Gewölbe)is het meest befaamde onderdeel van het “Residenzschloss”. Hier zijn de kunstvoorwerpen en sieraden tentoongesteld die August de Sterke zo ijverig verzamelde. Allerhande dure materialen werden hiervoor aangewend: goud, ivoor, zilver, edelstenen, amber, enz Het Grünes Gewölbe is met zijn circa 4.000 kostbaarheden de omvangrijkste en belangrijkste schatkamer van Europa. Het wordt ieder jaar door meer dan 500.000 bezoekers bezocht. De collectie is zo belangrijk dat zij in twee verschillende tentoonstellingen is gesplitst. Op de eerste verdieping van het Residentieslot, worden o.a. de grootste groene diamant ter wereld, het waarschijnlijk duurste gouden koffieservies en de unieke Hofhouding van de grootmogol getoond.In het Historisches Grünes Gewölbe vinden we nog eens 3.000 pronkstukken,in de gerestaureerde originele ruimtes.
De Semper-opera in Dresden is een pareltje van Italiaanse renaissance. Over de stad Dresden is niet in één posting te schrijven, zoveel pracht en kultuur is in deze stad samengebracht. De opera (foto) van Dresden – de “Semper” genaamd - is zoveel als de Eifeltoren van Parijs of het Atomium van Brussel: ‘het’ kenmerk van Dresden. Een prachtig renaissance-gebouw. Hij is gebouwd (1838-1841) door bouwmeester Gottfried Semper. 28 jaar later heeft een brand de opera volledig vernield. Men bouwde hem opnieuw (1871-1878) onder leiding van Gottfrieds zoon, Manfred Semper. Op 13 februari 1945 werd dit gebouw tot ruïne gebombardeerd. Tussen 1946 en 1976 werd het (voor de derde maal!) in de oorspronkelijke stijl heropgebouwd. Maar de ellende (of zeg: het noodlot van deze opera) hield niet op: In augustus 2003 overstroomde het hele gebouw, waarbij waardevolle schatten verloren gingen.
Het bijzondere complex van gebouwen en groen dat bekend staat onder de naam “Zwinger” is van een andere orde. Het moet op geen enkele wijze onderdoen inzake schoonheid voor de Frauenkriche, alleen heeft het niet die symboolfunctie. In het begin van de 18de eeuw gaf een Saksische koning opdracht tot de bouw van de Zwinger, onder meer om er zijn kunst- en porseleincollectie in onder te brengen. Zijn opvolgers “verzamelden” nijverig verder kunststukken zodat er vandaag een schitterende collectie te bewonderen valt onder de naam “Gemäldegalerie Alte Meister”. Het topstuk uit de collectie is “De Sixtijnse Madonna” van Rafaël. Verder zijn er ook werken van Rubens, Jordaens, Van Dyck, Rembrandt, Vermeer, Giorgione, Jan Van Eyck, Dürer, Holbein en talloze anderen. De Zwinger biedt nog meer tentoonstellingen: er is een Wapenkamer, een grote porseleinverzameling en een “salon voor wis- en natuurkunde”, waar diverse wetenschappelijke instrumenten te bekijken zijn.
Zwinger Dresden
De Gouden Eeuw van de Saksische hoofdstad was de regeerperiode van Frederik August II en zijn zoon Frederik August III (1694-1763). Uit deze tijd dateert de Zwinger, het beroemdste monument van Dresden, dat werd gebouwd als lusthof voor het houden van de vorstelijke feesten.
De grootste kerk van Dresden en eigenlijk van gans Saksen is de katholieke “Hofkirche”, tevens kathedraal. Zowel de architect als de arbeiders van dit religieuze gebouw kwamen uit Italië, vandaar misschien het ietwat vrolijkere karakter van het rijkelijk gedecoreerde interieur. Het kerkorgel, van de hand van Silbermann, wordt beschouwd als een meesterwerk van orgelbouw.
De Brühlsche Terrasse, met fraai uitzicht op de rivier de Elbe in Dresden, staat bekend als het balkon van Europa. Het terras bevindt zich tussen de Augustusbrücke en de Carolabrücke. Hier, onder het terras, in de gewelven, begon Johann Friedrich Böttger in 1707 met zijn experimenten voor het maken van goud. Goud heeft hij niet uitgevonden, maar wel het procedé voor de vervaardiging van porselein.
Pfunds Molkerei - de mooiste zuivelwinkel ter wereldDe winkel van de voormalige melkfabriek van Pfund, gebouwd in 1892 en geheel versierd met wandtegels (met toepasselijke motieven in neorenaissance en jugendstil) is nu een kaaswinkel. Vanaf het allereerste begin en nog altijd gaat de zaak prat op het predicaat 'mooiste zuivelwinkel van de wereld'.
De bakermat van Saksen is Meissen, dat ook porseleinstad is. De gotische dom, het bisschoppelijke paleis en het kasteel de Albrechtsburg domineren de duizendjarige stad, die de residentie was van de vorsten van Saksen, voordat deze naar Dresden vertrokken. De porseleinfabricage, die in 1710 van de grond kwam, is ook nu nog gebaseerd op de oude productieprocessen. Nog altijd wordt hetzelfde merkteken aangebracht op de achterkant van de producten, die vrijwel overal in Europa te koop zijn.
Wie kent de beroemde verhalen van Old Shatterhand en Winnetou niet? Karl May schreef deze boeken in Radebeul. Zijn grote verzameling Indiaanse relikwieën is te bewonderen in zijn woonhuis ‘Villa Shatterhand’. Hij schreef de avonturen op basis van zelfstudie uit boeken en ontwikkelde een pro-indiaanse houding (voor die tijd bijzonder). Zijn woonhuis en tuin, ‘Villa Shatterhand’ in Radebeul, staan vol met relikwieën van Noord-Amerikaanse indianen.
Schloss Moritzburg. De kleuren van dit slot zijn okergeel en wit, de typische kleuren van het Saksische barok. Keurvorst hertog Moritz liet hier in de zestiende eeuw een klein jachtslot bouwen, dat nadien steeds meer werd uitgebreid. August der Starke liet het huidige slot bouwen, een vierkante symmetrische bouw met vier hoektorens. Het slot is eigenlijk een groot barokmuseum, waarin schilderijen, gobelins, porselein, koetsen en draagstoelen te zien zijn. Tijdens de rondleiding ziet u de pracht en praal van het slot. In het slot is een speciale feestzaal met een kostbare verzameling geweien. In de speciale Monströsensaal (de monsterzaal zeg maar) hangen misvormde geweien.
De stad Leipzig: Leipzig is traditioneel een rijke handelsstad en werd in de 19e eeuw een belangrijke industriestad. Traditierijke Leipziger Messe, sinds 1996 met een compleet nieuw beursterrein. Centrum van boekhandel en uitgeverijen. Sinds 1912 Duitse nationale bibliotheek, de Deutsche Bucherei. Binnen de stadsring is alles binnen wandelafstand makkelijk te bereiken. Veel straten en pleinen zijn wandelgebied. Ondanks de verwoestingen in de tweede wereldoorlog zijn er veel historische gebouwen te zien, die een goede indruk geven van de grandeur en rijkdom van de Grunderzeit, eind 19e eeuw, en het begin van de 20e eeuw. Er zijn mooie winkelpassages (Madler-Passage) en veel terrassen.Kortom ook in Leipzig valt veel te zien en te beleven.
In Leipzig worden al vanaf de 12de eeuw vakbeurzen gehouden. In 1481 drukte men er voor het eerst een boek, waarna Leipzig al snel de vestigingsplaats werd van talrijke uitgeverijen. De reputatie van de stad op muzikaal gebied was vooral te danken aan de parochiale zangschool van de Thomaskirche (waar Johann Sebastian Bach van 1725 tot aan zijn dood in 1750 cantor was) en aan het Gewandhaus-Orchester
WEIMAR De cultuurstad bij uitstek en dat niet alleen voor de deelstaat Thüringen. Goethe, Schiller, Bach, Bauhaus, Nietzsche en vele anderen hebben hier gewoond. In 1999 was Weimar Culturele Hoofdstad van Europa. Heel wat gebouwen in Weimar staan ook op de lijst van het UNESCO-Werelderfgoed. We geven hierbij een beperkt overzicht van de mogelijkheden: ResidenzschlossSinds 1923 werden hier musea in ondergebracht. Belangrijkste is het Schlossmuseum met een kunstverzameling van de Middeleeuwen tot nu. Schloss BelvedereDe plaats voor een rustige wandeling in het park. De jonge Bach heeft hier in het kasteel Belvedere veel muziekstukken opgevoerd, hij was immers huismuzikant van de vorst.
Gedenkstätte BuchenwaldInderdaad, wellicht het meest beruchte concentratiekamp van het Derde Rijk. Weimar ligt in het voormalige Oost-Duitsland en de toenmalige regering heeft alles zoveel als mogelijk in de originele staat bewaard. Een aangrijpend bezoek en zeker niet voor gevoelige zielen. Buchenwald ligt even buiten de stad. Goethes Wohnhaus en Nationaal MuseumGoethe verbleef hier en is nu het Nationaal Museum van deze dichter en geleerde. Hij is geboren in 1749 en stierf hier in 1812. Hij was de leidende dichter van de vernieuwingsbeweging in de Duitse literatuur. Schillers WohnhausSchiller heeft hier gewoond vanaf 1802 tot aan zijn dood. Schiller was 10 jaar jonger dan Goethe, maar beiden waren ze zielsverwanten. Schiller was ook een dichter en doceerde ook aan de universiteit van Jena.
Wat gaan we op deze reis bezoeken ? o.a In Eisenach: het Wartburg kasteel In Dresden: De Frauenkirche Het Grünes Gewölbe De Semper Opera De Zwinger Pfunds Molkerei In Meissen: De porcelein manufactuur In Moritzburg: Het jachtslot In Leipzig: De Thomaskirche In Weimar: Residenzschloss Schloss Belvedere
Met de groeten van Jan D.W. Aan allen reislustige deelnemers wensen we een prettige en aangename reis, een behouden thuiskomst en hopelijk tot volgend jaar.
