DE NIEUWE WET RUIMTELIJKE ORDENING

1. DE NIEUWE WET RUIMTELIJKE ORDENING EN DE DOORWERKING OP HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED

2. INHOUD • Veranderingen • Aanleiding voor een nieuwe wet • Het bestemmingsplan • De beheersverordening • Instrumenten van het bevoegd gezag • Procedures en beroep • Conclusies

3. VERANDERINGEN • Meer nadruk op bestemmingsplannen • Kortere procedures • Iedere overheid verzorgt het eigen belang • Vereenvoudigde rechtsbescherming MAAR OOK: • Meer ruimtelijke regels in delen van de haven • Grotere kans op Raad van State zaken • Onzekerheid omtrent nieuwe instrumenten overheid

4. AANLEIDING • WRO: 1965 ingevoerd • Sindsdien 50 keer gewijzigd • Geen samenhang meer • Slechte doorwerking beleid • 1999, minister Pronk zegt Tweede Kamer algehele herziening toe • Eerste idee dat wat in 10 artikelen kon • Invoering: 1-1-2008?

5. BESTEMMINGSPLAN • Verplicht voor het totale gemeentelijke grondgebied • Om de tien jaar vernieuwen • Totaal andere rol voor de provincie • Tweede stap bij bezwaar: Raad van State • Meer nadruk op milieu? • Ook op de Noordzee

6. BESTEMMINGSPLAN • Haven valt binnen de bebouwde kom • 9 nieuwe bestemmingsplannen in 5 jaar • Gaan meer regelen dan nu het geval is

8. BESTEMMINGSPLAN • Iedere 10 jaar vernieuwen • Sanctie: verbod op het heffen van leges • Bouwleges in de haven: € 25.000 - 600.000 • Lucratief! Stok achter de deur voor snelle besluitvorming • Meer zekerheid, minder afhankelijk bij vrijstellingen • Gebieden die niets opleveren krijgen lage prioriteit

9. BESTEMMINGSPLAN • Provinciale goedkeuring vervalt • Rijken provincie kunnen zienswijzen indienen, als ieder ander • Leidraad hierbij: provinciaal belang • Geen goedkeuring wanneer in belang geschaad • Burgers en bedrijven: geen bezwaar meer bij provincie • Raad van State na gemeente de volgende stap

10. BESTEMMINGSPLAN • Milieunormen, wel of niet opnemen? • Geen specifiek wetsartikel • ‘de redactie van artikel 3.1 maakt het mogelijk’ • Bestemmingsplan is star, milieunormen veranderen • Voortschrijdende techniek

11. NOORDZEE Gebied in beheer bij het Havenbedrijf

13. BEHEERSVERORDENING • Ingevoerd d.m.v. een amendement • Nieuw instrument voor laagdynamisch gebied • Hoe laag dynamisch is het havengebied?

14. BEHEERSVERORDENING • Geen beroep mogelijk • Wel verzoeken een bestemmingsplan vast te stellen • Omgeving haven is laagdynamisch, wel contouren • Afwachten hoe de gemeente Rotterdam en buurgemeenten met dit nieuwe instrument omgaan • Tweede Kamer heeft waarschijnlijk ingestemd omdat het een goedkoop en snel instrument is

15. PROJECTBESLUIT • Bijna geen verschil met artikel 19 vrijstellingen • Ook hier geen rol provincie • Wel indienen zienswijzen • Binnen jaar opnemen in bestemmingsplan • Zou minder vaak voor moeten komen • Tijdelijke vrijstelling verandert niet • Beroep bij rechtbank blijft

17. INSTRUMENTEN BEVOEGD GEZAG • Structuurvisies • Overige beleidsdocumenten • De verordening • De proactieve aanwijzing • De reactieve aanwijzing • Het inpassingplan • Het projectbesluit • De coördinatieregeling

18. STRUCTUURVISIE • Bindt alleen het eigen orgaan • Dus geen pkb’s en cbb’s meer mogelijk • Verplicht maar volledig procedurevrij • Zuid-Holland: Eén visie voor de hele provincie • Structuurvisie op aspecten mogelijk • Groen • Water • Haven?

19. Havenaspecten Inclusief bedrijventerrein Hoekse Waard Inclusief Moerdijk Vastgesteld door alle bevoegde overheidsorganen STRUCTUURVISIE

20. VERORDENING • Naast structuurvisie zijn ook andere beleidsdocumenten mogelijk • Nota Regels voor Ruimte • Via verordening aan gemeenten opleggen • Star instrument, geen uitzonderingen • Geldt rechtstreeks wanneer niet in bp opgenomen • Geen bezwaar en beroep mogelijk

21. AANWIJZING • Overeenkomstig met aanwijzing zoals deze nu bestaat • Minder star, ruimte voor eigen invulling

22. INPASSINGSPLAN • Zelfde als bestemmingsplan, maar dan van Rijk of provincie • Uitvoeren eigen beleid • Te gebruiken bij tegenwerking gemeente/provincie • Rotterdamse haven is van nationaal belang • Projectbesluit: Gelijk aan gemeentelijk, zelfde eisen inpassingsplan

23. INPASSINGSPLAN • WRO: Niet opvolgen aanwijzing resulteert in provinciaal bestemmingsplan Nimby (1994) • Nimby: langdurig proces • WRO: Rijksprojectenprocedure (2003) • Nadruk op infrastructuur (Tracéwet) • Instemming Tweede Kamer nodig • Wro: Rechtstreeks vaststellen, zonder aanwijzing • Enige eis: provinciaal of nationaal belang

24. INPASSINGSPLAN ‘We zouden grote projecten, die de landelijke politiek bestempelt als ‘van nationaal belang’, moeten onttrekken aan provinciale en gemeentelijke besluitvorming.’ (Ronald Paul, projectdirecteur Maasvlakte 2. Dagblad De Pers, 7 mei 2007) • Oplossing: het inpassingsplan • Mogelijkheid tot uitsluiting bevoegdheden gemeente en provincie (max. 10 jaar)

25. COÖRDINATIEREGELING • Toepasbaar door alle overheidslagen • Groot raakvlak met omgevingsvergunning (Wabo) • VNG: bedrijven zullen geen gebruik kunnen maken van deze integrale aanvraag • Pleit voor coördinatieregeling Wro + klein aantal andere regels

26. INSTRUMENTEN • Toepassen bevoegdheden dient terughoudend plaats te vinden • ‘Centraal wat moet, decentraal wat kan’ • Visies veranderen • Nieuwe instrumenten en verschillende belangen bieden mogelijkheid tot wirwar aan regels

27. PROCEDURES • Alle procedures worden ingekort • Bestemmingsplan van 52 naar 26 weken • Projectbesluit van 26 (art. 19) naar 20 • Voornamelijk door veranderende provinciale rol • Meer kans op beroep Raad van State • + 40 tot 52 weken extra

28. PROCEDURES • Oplossing: meer staatsraden • Procedure voorafgaand aan vaststelling deels vrijwillig • Planmer: Verlengt procedure aan de voorkant • Vroeger was het niet beter: • Zeehavengebied: vastgesteld 1976, Kroon: 1987 • Delfshaven: vastgesteld 1975, Kroon: 1981 • Katendrecht-Vuist vastgesteld 1980, Kroon: 1985

29. BEROEP • Beroep op ruimtelijke procedures vindt nauwelijks plaats • Al jaren geen nieuwe bestemmingsplannen • Vaak beroep op milieuvergunning • Aantal Raad van Staten zaken zal toenemen • Maasvlakte 2 bijt het spits af

30. INVOERINGSWET • Aanpassen van 48 wetten • Bestemmingsplannen van vóór de WRO vervallen • In havengebied gelden 13 van deze plannen • Binnen 5 jaar moet alles up-to-date zijn • BP-en die in ontwerpfase zijn ten tijde van invoering worden nog via de WRO behandeld • Grote nieuwe bevoegdheden WGR-plus regio’s

31. STADSREGIO • Stadregio Rotterdam is zo’n WGR-plusregio • Zelfde bevoegdheden als Rijk en provincie, maar dan ten behoeve van het regionaal belang • Gemeenten voor (VNG), provincies hebben bezwaar (IPO), Tweede Kamer tegen. • Motie Lenards c.s. • Extra bestuurslaag  meer regels

32. BESLUIT RUIMTELIJKE ORDENING • Zo min mogelijk regels • Te weinig: beheersverordening • Wel nadruk op standaardisering bestemmingsplan • Elektronische publicaties • Rechtskracht van plannen op het internet

33. INVOERING • Vastgesteld Eerste Kamer op 17 oktober jl. • Per 1-1-2008 • Internet publicatie per 1-7-2008 • Invoering al enkele jaren opgeschoven • Wachten op behandeling Invoeringswet en Bro • Waarschijnlijk na de zomer • Bekendmaking eerste verordeningen Rijk en provincie • Evaluatie over 2 jaar

34. CONCLUSIES • Meer rechtszekerheid; • Maar meer regels in delen van het havengebied • Snellere ruimtelijke procedures; • Maar meer beroepszaken • Kansen voor een Havenplan, vastgesteld door alle overheden; • Maar op verschillende visies en/of verordeningen • Onduidelijkheden omtrent beheersverordening en toepassing ruimtelijke instrumenten

35. CONCLUSIES • Vaart achter vernieuwing bp-en op gebieden waar oude regelingen gelden  gevaar voor wildgroei ongewenste functies • Letten op belang havenbedrijf en bedrijven in de haven bij nieuwe bestemmingsplannen • Rechtstreeks in contact komen/blijven met hogere overheden • Kansen voor bestemmingsplan in de Noordzee

37. Milieuaspecten in het havengebied Van een ‘visakte’ naar een 6000 pagina’s tellend Mer-rapport • Tot 1970 was er zo goed als geen beleid • Nu moet elke ontwikkeling van te voren in verschillende scenario’s onderzocht worden.

38. Milieuaspecten 1945-1970 • Enige instrument: De Hinderwet • Niet toegesneden op bedrijven in de haven • Zou nu een visakte genoemd worden • Commissie water-bodem-lucht • Hinder en zorg voor de gezondheid • Milieubeleid lag bij de gemeente: • Haven moest ontwikkelen • Milieu bestond niet

39. Milieuaspecten 1945-1970 • In 1963 verscheen de eerste vereniging tegen milieubederf • Maatschappelijk protest groeit • Besef dat er problemen zijn • Zicht op de problemen groeit, over de aard en omvang bestaan grote verschillen van mening • Geheel in lijn met de huidige CO2 problematiek • Geen aanpak aan de bron maar bij nieuwkomers

40. Milieuaspecten 1970-1982 • In 1970 wordt de eerste milieuwetgeving geïntroduceerd • o.a. Wet verontreiniging oppervlaktewater • Wet luchtverontreiniging • Milieu wordt regionaal en provinciaal geregeld • Vergunningen voor legalisering bestaande emissies • Saneringprogramma’s • Bedrijven nemen het geheel nog niet serieus • Er treedt dan ook geen verbetering op • 1976: Externe veiligheid wordt een issue

41. Milieuaspecten 1982-1989 • Kabinetswisseling zorgt voor versnelling • Milieu in de planologie: Milieu in het streekplan • Invoering van de zonering • Actieplannen verplichte sanering bedrijven • Aanpak aan de bron • Bodemvervuiling wordt ontdekt en aangepakt • Afvalverwerking in de haven

42. Grafiek SO2 emissie

43. Milieuaspecten 1989-1995 • Nationaal milieubeleidsplan • In beeld brengen milieuproblematiek op de verschillende schaalniveaus • Lange termijn doelstellingen • Veel eigen verantwoordelijkheden • Jaarlijkse rapportages door bedrijven

44. Milieuaspecten 1995-nu • Punten havenplan en Stadsvisie Rotterdam, co2 verhaal, SMB, planmer • Planologie en milieu worden steeds meer één geheel • In de Rotterdamse haven is dit al jaren zo • Steeds meer regels zorgen voor een gezondere omgeving maar ook voor veel bureaucratie • 6000 pagina’s voor een mer is niet meer reëel