AİLE - ŞİRKET İLİŞKİLERİNİN ve AİLE ŞİRKETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI

1. AİLE - ŞİRKET İLİŞKİLERİNİNveAİLE ŞİRKETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI Prof. Dr. İsmail Üstel

2. “Aile Şirketi”nin Üstünlükleri • Girişimcilik • “Takım ruhu” • Çevik karar mekanizması • Esnek yapılanma • Süreç dinamizmi • Açık iletişim • Yaygın risk paylaşımı

3. Aile Şirketi”nin Sorunları - I • Aile içi “ego savaşları” • Vizyon (ufuk hedef) darlığı • Stratejik yaklaşım yetmezliği • Plansız - programsız büyüme • Profesyonellere güvenilmemesi

4. Aile Şirketi”nin Sorunları - II • “Yok başlılık” / “Çok başlılık” • Kuşakların “aynı dili” konuşmaması • Statükoculuk (değişime direnç) • Kurumsallaşma yetersizliği (“tanımlanmak” istememek)

5. “Sürdürülebilir”Yönetim-Organizasyon Ne Demektir? Örgütün: • Tanımlanmış hedefler rotasında • Belirlenmiş roller çerçevesinde • İşbirliği ve eşgüdüm yaklaşımıyla • Maliyet - etkili biçimde sürdürülebilir kurumsallaşması demektir.

6. “Kurumsallaşma” Kavramının Temelleri • Tanımlanmışlık • Sürdürülebilirlik (Süreklilik)

7. “Kurumsallaşma ”Deyince I • “Kurumsal Yönetim” felsefesi • Stratejik eksenli yaklaşım • “İş Modeli” tasarımı • Hedeflerle - süreçlerle yönetim • Kalite - performans - verimlilik

8. “Kurumsallaşma ”Deyince II • “Amatör-profesyonel” olabilmek • İnsan kaynaklarına yatırım yapmak • Sürekli gelişim - sürekli değişim • “Kurum kültürü” oluşturabilmek

9. Kurumsallaşma Kapsam Alanı • “Aile - şirket ilişkileri”nin kurumsallaşması • Şirketin kurumsallaşması

10. “AİLE - ŞİRKET İLİŞKİLERİ”NİN KURUMSALLAŞMASI

11. “İlişkilerin Kurumsallaşması” Deyince… • “İnsanların Sistemleri” değil, • “Sistemlerin İnsanları” gündeme gelir !..

12. İlişkilerin Kurumsallaşması - Öncelikli Kazanım: • Süreklilik (kuşaklar boyu kalıcılık)

13. Karşılıklı “Hazır Olmak” - I • Şirketin (aile üyelerinin, profesyonellerin) • Ailenin (hissedarların, yöneticilerin, diğerlerinin) hazır olması gereklidir.

14. Karşılıklı “Hazır Olmak” - II Kuşakların; • Yönetsel • Psikolojik açılardan hazır olmaları gerekmektedir.

15. AİLE KONSEYİ(“Aile’nin Yönetim Kurulu”)

16. Aile Konseyi’nin Birincil Amaçları • Aile içi iletişimin geliştirilmesi • Aile içi “etkileşim haritası”nın biçimsel tanımlanması • Aile-şirket ilişkilerinin sorgulanması • “Ortak akıl” ortamı yapılandırılması • Müzakere - uzlaşma zemini oluşturma • Aile Anayasası’nın yönetimine katkı • Şirket yöneticilerine danışmanlık

17. Aile İçi Uzlaşmadaİlk Adım: • Kavramların kavranmasında “Anlam Ortak Paydası” oluşturulması

18. Aile İçi UzlaşmadaÖncelikli Darboğazlar • Kavramların kavranmasında veya sahiplenilmesinde yetersizlik • Kuşak-içi yıkıcı çatışmalar • Kuşaklar arası yıkıcı çatışmalar • Profesyonellerin rolünü kabullenmeye direnç • Zamanlama hataları (erken davranmak - geç kalmak)

19. AİLE ANAYASASI

20. “Aile Anayasası” Deyince • Aile Şirketi’nin sürdürülebilir olmasını etkileyen konulara ilişkin temel yaklaşımı tanımlayan bir belgedir. • Bu belge, 15 - 50 Ana Madde ile alt maddelerden oluşur.

21. Aile Anayasası’nın Öncelikli Gerekçeleri • Şirketi -yapılanma biçimi ve işleyiş anlamında- geleceğe hazırlamak • Aile Üyeleri’nin Şirket yönetimi ile etkileşmelerinde ortaya çıkabilecek çok yönlü sorunları ve çatışmaları öngörerek, bunlara yönelik önlemler almak

22. Aile Anayasası’nın Ön Koşulları • ilgili paydaşlarla, ortak akıl ve uzlaşı bağlamında hazırlanmış olması

23. Aile Anayasası’nın Hazırlanma İlkeleri • Katılımcı yaklaşımla hazırlanmalıdır • Aile’nin temel değerlerini - ilkelerini yansıtmalıdır • Adil olmalıdır (kayırıcı olmamalıdır) • Stratejik bakış esas alınmalıdır • Önceliklere odaklanmalıdır • Esnek olmalıdır (kalıpçı olmamalıdır)

24. Aile Anayasası’nın Satır Başları • Aile içi ‘Davranış Kodu’ • ‘Aile - Şirket ilişkileri’ çerçevesi • ‘Hissedar Rolü’nün hakları • ‘Kurumsallık yaklaşımı’ ilkeleri • Aile Konseyi’nin çalışma esasları • Kuşaklar arası yönetim devri süreci • ‘Servet Yönetimi’ açılımları

25. Aile Anayasası’nın Ayrıntı Eksenleri - I • ‘Azınlık - çoğunluk’ hisseleri • Yönetimdeki rol(ler) anlamında ‘aktif - pasif’ hissedarlar • Yönetim Rolleri’nin özlük hakları • Gelir paylaşımı • “Hayır İşleri” yönetimi

26. Aile Anayasası’nın Ayrıntı Eksenleri - II • Kâr payı dağıtımı • Hisselerin devri - satışı • Şirketi temsil etme yetkisi paylaşımı • Şirkete ilişkin “Gizlilik” kavramı • Aile’nin Şirket gelirinden yararlanma esasları çerçevesi

27. Aile Anayasası’nın Ayrıntı Eksenleri - III • Evlenme / evlilik sözleşmesi • Şirkette rol alacak ikinci kuşağın bu role hazırlanması yol haritası • Şirkette rol almayacak ikinci kuşağın geleceğinin planlaması

28. Aile Anayasası’nın Ayrıntı Eksenleri - IV • Yatırım kararı yetkisi dağılımı • Şirket adına borçlanma esasları • İşgöremezlik planı • Emeklilik planı • Varis planlaması • Miras planlaması

29. Aile Anayasası Açısından “Kritik Taraf’lar” • Gelinler • Damatlar • Üvey Çocuklar

30. İşinYönetim KuruluBoyutu - I • Yükümlülük çerçevesi • Rol envanteri • Yetkinlik - yeterlilik profili • Yetki / güç / sorumluluk ilişkileri • Yetki devri / inisiyatif olgusu

31. İşin Yönetim KuruluBoyutu - II • Performans göstergeleri • Hissedar hakları / kâr dağılımı • Yönetim Kurulu Üyelerinin gelirleri • Stratejik pozisyonların yedeklenmesi • Toplantı düzeni ve toplantı yönergesi (+ tutanak ve raporlama)

32. Aile Anayasası’na İlişkin Yönetsel Çerçeve • Karar adresleri • Uzlaşma yol haritası • Uygulama süreçleri (prosedürler) • Yaptırım uzantıları • Gözden geçirme sıklığı ve biçimi

33. Danışmanlık Hizmeti Alırken… Unutmayınız ki; • “Aile - Şirket İlişkileri” Danışmanlığı, “Kurumsallaşma” Danışmanlığı’nın alt başlığıdır !..

34. ŞİRKETİN KURUMSALLAŞMASI SATIR BAŞLARI

35. Yönetim-Organizasyon Anahtar Sözcükleri • Kalite • Performans • Verimlilik • Sürekli Gelişim - Sürekli Değişim

36. Yönetim-Organizasyon Alt Başlıkları • Liderlik Enerjisi • Yönetim Fonksiyonları Yelpazesi • Hedef Belirleme Açılımı • Süreç Tasarımı Envanteri • Kurumsal Bilgi Yönetimi • Yapılanma-İşleyiş Seçenekleri • Kurumun “Kültür İklimi”

37. Yapılanma - İşleyiş Eksenleri • Karar Süreçleri • İş - İşlem Süreçleri • İlişki Süreçleri

38. Sürekli Gelişim İçin “Kavram Transferleri”-I • “Yönetici”den“Lider-Yönetici”ye • “Günübirlik”ten“Stratejik Yönetim”e • “Yönetim”den“Yönetişim”e • “Ben Bilirim”den“Ortak Akıl”a • “Yetkilendirme”den“Güçlendirme”ye • “Kişisel Kültür”den“Kurum Kültürü”ne

39. Sürekli Gelişim İçin “Kavram Transferleri”-II • “Personel”den“İnsan Kaynakları”na • “Ben”den“Biz”e (“Takım Çalışması”na) • “Amaçlar”dan “Hedefler”e • “İşlem Yığınları”ndan“Süreçler”e • “Kaotik Yapı”dan“Tanımlanmış Yapı”ya • “Pazar Aramak”tan“İş Geliştirme”ye

40. Sürekli Gelişim İçin “Kavram Transferleri”-III • “Sorun Çözmek”ten“Sorun Önleme”ye • “Kriz Yönetimi”nden “Risk Yönetimi”ne • “Saklı Bilgi”den“Kurumsal Bellek”e • “Kanaat”ten“Kanıt”a • “İnformel İletişim”den“Biçimsel İletişim”e • “Sıradan Olmak”tan “Markalaşma”ya • “İmaj”dan“İtibar”a

41. STRATEJİK YÖNETİM

42. Stratejik Yönetim Nedir? • Örgütün gelecektevarmak istediği hedeflere ve bunlara yönelik rotalarailişkin bir dizi karar ve eylemdir. • Hem bilim, hem de sanattır.Kantitatif karar verme tekniklerinin yanısıra,sezgi ve yaratıcı düşünce ile de yakından ilgilidir.

43. Stratejik Yönetimin Gerekçesi • Uzun vadeli geleceği senaryolamak • Risklerifarkedebilmek ve yönetebilmek • Fırsatlarıfarkedebilmek ve yönetebilmek

44. Stratejik Yönetimin Karakteristik Özellikleri • Planlama - Uygulama - İzleme ve Değerlendirme basamaklarından oluşur (etkileşimli biçimde içiçe geçmiştir). • Sürekli gelişimi amaçlayan kurumlarda, toplam kalite yönetimi ile uyumludur.

45. Stratejik Yönetim Yol Haritası • Stratejik Planlama’nın Planlanması • Stratejik Planlama • Stratejik Plan’ın Eylem Planları Açılımı • İzleme - Değerlendirme - Düzenleme

46. Stratejik Yönetim Araçları • SWOT (GZFT) Analizi [“O-S (F-G)” : “Fırsat Penceresi”] • Arama Konferansı • Delphi Tekniği • Kuvvet Alanı Analizi • Yöneylem Araştırmaları • Maliyet / Yarar / Risk Analizleri • Senaryolama çalışmaları

47. “KURUMSAL PUSULA”LAR

48. Değerler - İlkeler • Hiçbir zaman - hiçbir koşulda ödün verilmeyecek olan “anahtar kavramlar”dır. • “Kurumsal davranış ortak paydası”nın “akort anahtarı”dır.

49. Değerlerin “Davranışlarda“Yankılanması” • Farkındalık • İlgilenme • Edinme • Benimseme • Kabullenme • Sahiplenme • Kendini adama

50. Misyon (Varlık Gerekçesi) • Vizyon ile planlar / programlar / projeler arasında köprü işlevi görür. • Yapılan işlerin “bütünsel anlamını” ortaya koyar. • Bütün örgütsel yapıları ve süreçleri stratejik amaçlara yönlendirir.