Metody nauczania opracowanie: Bogumiła Dziepak

1. Metody nauczaniaopracowanie: Bogumiła Dziepak Metoda nauczania to celowo i systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami, umożliwiający uczniom opanowanie wiedzy wraz z umiejętnością posługiwania się nią w praktyce, a także rozwijanie zdolności i zainteresowań poznawczych.

2. dyskusja inscenizacja Podział metod nauczania zapamiętujemy: • aktywne • podające • praktyczne i programowe • bibliografia 10% tego, co słyszymy wykład 20 % tego, co widzimy demonstracja 40 % tego, o czym rozmawiamy 90 % tego, co robimy

3. analiza SWOT burza mózgów debata za i przeciw drama drzewo decyzyjne dyskusja dyskusja punktowana metaplan metoda biograficzna praca w grupach sześć myślących kapeluszy Metody aktywizujące(wybór)

4. Metody podające • opis • opowiadanie • rozmowa nauczająca Jan Vermeer „Dziewczyna z kolczykiem z perły”

5. metoda projektu portfolio wycieczka historyczna praca z mapą praca z podręcznikiem Metody praktyczne programowe

6. Analiza SWOT • określenie problemu przez nauczyciela • praca nad problemem – wypełnianie karty • ustalenie wspólnego stanowiska

7. Burza mózgów • etap wstępny: podanie problemu przez nauczyciela, uzasadnienie zajęcia się nim • etap zasadniczy: zgłaszanie pomysłów, zapisywanie ich na kartkach, przyklejanie do tablicy, ustalenie kryteriów oceny pomysłów, porządkowanie, analiza i ocena pomysłów • etap końcowy: wybór najlepszego pomysłu dotyczącego rozwiązania problemu • UWAGA: nie krytykuje się ucznia, wszystkie pomysły są zapisywane

8. Debata za i przeciw • etap wstępny: określenie tematu debaty, podział klasy na grupy gromadzące argumenty za i przeciw, określenie czasu debaty • etap właściwy: debata, wnioski mogą być notowane na plakacie lub tablicy • etap końcowy: podsumowanie wyników, dokonanie oceny jakości argumentów, ustalenie, które były najbardziej przekonujące

9. Drama (przyswajanie treści kształcenia poprzez przeżycie, doświadczenie i zabawę) 1. etapy: wybór tematu, dobór techniki, drama, omówienie pracy uczniów 2. w dramie: • nie ma scenariusza • nie ma prób • gra odbywa się raz • nie ma aktorów (każdy uczestnik jest sobą w określonej, wcześniej sobie nieznanej sytuacji) • zasadniczy temat (treść lekcji) jest rozwiązywany technikami dramowymi – działanie spontaniczne

10. Drzewo decyzyjne (graficzny zapis procesu podejmowania decyzji) • przygotowanie schematu drzewa • podanie problemu tak, aby uczniowie mieli możliwość wyboru (wpisanie go w pień) • określenie celów i wartości branych pod uwagę • podawanie rozwiązań (tyle, ile gałęzi drzewa) • określenie pozytywnych i negatywnych skutków każdego rozwiązania • podjęcie decyzji

11. Dyskusja(zorganizowana wymiana poglądów) Rodzaje: a) dotycząca poprzedzającego ją wykładu b) okrągłego stołu – forum ekspertów c) wielokrotna – w małych grupach, potem – wybór najlepszego rozwiązania d) podzielona: eksperci (prawo do głosu jako pierwsi) i słuchacze (mogą włączyc się po ekspertach) UWAGI!

12. Zasady prowadzenia dyskusji • wypowiadaj się tylko na temat • wysłuchaj argumentów kolegi • używaj tylko konkretnych argumentów • mów w swoim imieniu • nie mów jednocześnie z kolegą • nie przeszkadzaj • nie obrażaj się • nie ośmieszaj kolegi

13. PUNKTY DODATNIE podanie faktu +1 skomentowanie faktu +2 podanie nowej inform. +2 zaangażowanie nowej osoby w dyskusję +1 zwróc. uwagi na błąd +2 kultura zachowania +1 przestrzeganie planu +1 PUNKTY UJEMNE błędna wypowiedź -2 wypow. nie na temat -1 nieprzestrzeganie planu dyskusji -1 przeszkadzanie -1 brak udziału w dyskusji -2 Dyskusja punktowana(propozycja systemu punktowania)

14. Metaplan(graficzny zapis przebiegu dyskusji - plakat) schemat

15. Schemat metaplanu problem Jak być powinno? Jak było? Dlaczego nie było tak, jak być powinno? wnioski

16. Metoda biograficzna • wybór postaci – na podstawie jej życiorysu poznaje się określony problem • zbieranie i opracowywanie materiałów dot. wybranej postaci • określenie tematu gry • przygotowanie zestawu pytań, na które gra ma dać odpowiedzi • opracowanie scenariusza gry • przygotowanie zadań dla uczniów na podstawie scenariusza • „wejście w rolę” przez uczniów – odegranie roli postaci • omówienie gry • zebranie najistotniejszych wiadomości • ocena uczniów

17. Praca w grupach • podział klasy na grupy (losowy, dzieli naucz. lub sami uczniowie) • przedstawienie zadania – problemu • wyjaśnienie zadania • określenie czasu pracy • praca (grupy wspólnie wykonują całość zadania lub ich uczestnicy opracowują po fragmencie) • przekazanie grupie – klasie wyników pracy • podsumowanie USTALENIE ZASAD POWINNO BYĆ WSPÓLNE

18. „Sześć myślących kapeluszy” • przygotowanie na kartkach opisukolorów • przygotowanie kolorowych kartek dla wszystkich uczniów (tylko dwie niebieskie!) • wykonanie 6 kapeluszy w tych kolorach • podział klasy na zespoły, losowanie kolorów • losowanie kapeluszy – to reprezentanci zespołów • podanie problemu • dyskusja w zespołach • dyskusja „kapeluszy” na forum klasy • niebiescy zapisują na tablicy argumenty • podsumowanie przez „niebieski kapelusz”

19. Kolory określają sposób myślenia, analizy problemu i jego rozwiązania

20. Metoda projektu • Wybór materiału • Określenie tematu i celów projektu (typu) • Podział tematu projektu na zadania • Podział uczniów na grupy zadaniowe • Przygotowanie instrukcjidla każdej grupy zadaniowej • Określenie czasu, miejsca i sposobu realizacji projektu • Zbieranie i opracowywanie materiałów przez uczniów • Prezentacjai ocena projektu • Kryteria: wykorzystanie dodatkowych źródeł, pomysłowość, wkład pracy poszczególnych członków grupy

21. Metoda projektu – cd. • Typy projektów: badawczy – porządkuje informacje na temat określonych zagadnień, rezultatem – albumy, rysunki, wywiady; działanialokalnego – rezultatem np. lokalna lista zabytków • Instrukcja dla grupy zadaniowej zawiera: *zadanie do wykonania, *materiały i źródła, *terminy konsultacji z nauczycielem • Formy prezentacji: ~wystawa prac, ~wystawa książek, broszur, gazet, ~pokaz filmu wideo, ~inscenizacja, ~prezentacja planu, ~prezentacja modelu,

22. Portfolio (teczka) • zapoznanie uczniów z zasadami tej metody • podanie tematu do gromadzenia materiałów • określenie rodzaju materiałów • ustalenie kryteriów oceniania • gromadzenie, kompletowanie, porządkowanie materiałów • ocena portfolio • wykorzystanie zgromadzonych materiałów na lekcji

23. Dla dociekliwych:(wybór bibliografii - publikacje) • J. Królikowski, Projekt edukacyjny. Materiały dla zespołów międzyprzedmiotowych, Warszawa 2000 • D. Gołębniak, G. Teusz, Edukacja poprzez język. O całościowym uczeniu się, Warszawa 1999 • J. Królikowski, E. Tołwińska – Królikowska, Metody nauczania, [w:] Europa na co dzień – pakiet edukacyjny, Warszawa 1998 • M. Taraszkiewicz, Jak uczyć lepiej, czyli refleksyjny praktyk w działaniu, Warszawa 1996 • J. Półturzycki, Dydaktyka dla nauczyciela, Toruń 1996 • K. Pankowska, Drama – zabawa – myślenie, Warszawa 1990 • Aktywizacja uczniów w nauczaniu historii, pod red. A. Zieleckiego, Rzeszów 1989 • W. Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 1987

24. Dziękuję za uwagę!