1 / 32

Hyrje ne Inxhinieri Software

Hyrje ne Inxhinieri Software. Inxhinieri Software Leksion 1. Organizimi i kursit. 1 provim ne mes-semestri 0-5pike 1 detyre kursi e ndare ne grupe 0-20pike Do te nise qe javet e para te kursit Vleresimi do te behet ne grup

teva
Download Presentation

Hyrje ne Inxhinieri Software

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Hyrje ne Inxhinieri Software Inxhinieri Software Leksion 1 Iralda Mitro

  2. Organizimiikursit • 1 provim ne mes-semestri 0-5pike • 1 detyrekursi e ndare ne grupe 0-20pike • Do teniseqejavet e paratekursit • Vleresimi do tebehet ne grup • Piket do tejepen per cdocopeztedetyres • Pjesemarrjeaktive 0-5pike • Provimi final 0-70pike Iralda Mitro

  3. Iralda Mitro

  4. Dythenie, per tefilluar… “Optimisti e shikongotengjysem plot. Pesimisti e shikongotengjysem bosh. Inxhinieri e shikongotendy here me temadhengac’duhet” “Ne shkencakompjuterikenukflitet me per kompjutera, ashtu sic nukflitet ne astronomi per teleskope” —Edsger W. Dijkstra Iralda Mitro

  5. Cfarequajme Software Formalisht software përkufizohetsi: 1. Njëtërësiinstruksioneshqëjapinperformancëndhefunksionin e dëshiruargjatëekzekutimit. 2. Strukturatëdhënashqëimundësojnëprogramevenjëmanipulimtëpërshtatshëmtëinformacionit. 3. Dokumenteqëpërshkruajnëoperimindhepërdorimin e programeve. Iralda Mitro

  6. SW vs. HW • SW zhvillohetoseinxhinierohet. Ai nukprodhohet (nëkuptiminklasiktëfjalës). • SW nukvjetërsohetdhenukdëmtohetsiçmundtëndodhë me HW. • Pjesamë e madhe e SW janëtëndërtuaranëvaresiteklientitdhejoprodhimnëseri • Njëprodukt SW mundtëshumëfishohetnë kopje identikenëseri pa pasurrrezikskarco Iralda Mitro

  7. Rendesia e Software sot • Diskutim ne salle: Te renditimdisapika. Iralda Mitro

  8. Ndertimii Software • Qëllimiiindustrisësëprodhimittë software-ve • prodhimiiaplikacioneve me cilësitëlartë • qëplotësojnëkërkesat e klientëvedhepërdoruesve • qëjetojnëgjatë • qëjanëlehtësishttëpërdorshëm • qëkanësamëpakgabime. Pak e veshtireapojo?! • Zgjidhja: • njëdisiplinëspecifikegjatëdizenjimitdhezhvillimittë software • njëkëndvështriminxhinierikmbitëgjithëprocesin. Iralda Mitro

  9. PerseduhetInxhinieria Software? • Shumëkompanidheindividë • Zhvillojnë software nëmënyrëkaotike • Kryejnenjëanalizëtëvarfër Rezultati: • Marrinrezultatejotëkënaqshme • software qëdështojnëshpesh • qënukarrijnëtëpërmbushinkërkesat e pritura • PërtëoptimizuarkëtodukuriaplikohetInxhinieria Software Iralda Mitro

  10. Perkufizime Inxhinieria Software ështëndërtimidhepërdorimiiparimevetëshëndoshëinxhinierikpërtëpërftuar software ekonomikë, tëbesueshëmdheqëpunojnënëmënyrëefiçentenëmakinareale.” - Fritz Bauer, 1969. “Inxhinieria Software ështëstudimiinjëmënyresistematike, tëdisiplinuarpërtëzhvilluar, operuardhemirëmbajtur software”. - –IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) 1993 Iralda Mitro

  11. RoliiInxhinierise SW Iralda Mitro

  12. Si lindiInxhinieria SW? • “NgaKriza e Software” (Software Crisis) qëshqetësoiprogramuesitdheorganizatatnë v.60’. Krizakonsistontenë: • SW me performancëdhebesueshmëritëulët. • SW tëpapërfunduarnëkohë. • SW me kostotëlartëmbikufijtë e parashikuar. • SW qënukjetoningjatëdheqënukkënaqninkërkesat e përdoruesve. Iralda Mitro

  13. Si lindiInxhinieria SW? • Nëkonferencën e mbajturnga NATO u arritnëpërfundimin se zhvillimii software duhettëjetënjëaktivitetinxhinierik. • Debatetdhestudimetvazhdojne: • mbimënyrën e aplikimittësaj • mjetetdhemetodatqëduhettëpërdorenpërmaksimizimin e cilësisëdheminimizimin e faktoritkosto+kohë. Iralda Mitro

  14. Kuptimisipasdyfjaleve… • Software • Programeqeofrojnefunksionimdhe performance • Strukturatedhenash per manipulimin e informacionit • Dokumenteqepershkruajneveprimetdheperdorimin e programeve • Engineering • Njedisiplineqeaplikonmetodashkencoredheteknike ne dizenjimindheprodhimin e njeprodukti Iralda Mitro

  15. Kosto e SW • Kosto e SW shpesh e kalonkoston e sistemitkompjuterik. • Mirembajtja e SW kushton me shumesesazhvillimiitij. Sistemetafatgjatakanekostomirembajtjejedisa-fish me telarte se kosto e zhvillimit. • Inxhinierimi Software kujdeset per zhvillimin e software me kostoefektive • Rreth 60% e kostovejanezhvillimi, 40% janekostotestimi Iralda Mitro

  16. Shperndarja e kostos se aktiviteteve Iralda Mitro

  17. Raststudimi: SW per ATM Iralda Mitro

  18. Gabimet e SW “Shumica e ekspertëvebiendakord se mënyramë e mundshmepërshkatërrimin e botësështëaksidenti” - Nathaniel Borenstein StatistikaSipasDepartamentittëStatistikavembiPunën, 1997: • Nëçdo 6 sistemetëvënënëpunë, 2 janëanulluar. • Probabilitetiianullimitështë 50% përsistemet e mëdha. • Mesatarja e projekteveqëtejkalojnëafatetkohorëështë 50%. Iralda Mitro

  19. Rastegabimesh 1. Makine per Radioterapi Nëvitet 1985-1987 u ndërtuanjëmakinë e cila do tëshërbentepërradioterapidheqë do tëkontrollohejnganjë software. Nga hardware u hoqmekanizmiqësuportontedyfunksionenëtënjëjtënkohë, ndërkohëqëedhe software nukofrontenjëtipartëtillë. Makinanukarrititëmenaxhontedymënyrapunenjëkohësisht: veprimtaria me rrezeelektrondheajo me rreze X. Kjoshkaktoidisavdekjesirezultatidjegievetepacientët. Shkakuiaksidentitishtemungesa e njohurivetëmjaftueshmetëprogramuesitmbiprogramiminparalel. Iralda Mitro

  20. Rastegabimesh • RaketaAriane 5 e lëshuarnëhapësirënë 1996 ngaAgjensiaEuropianeHapësinorearrititëqëndrojëvetëmpërpakmomentenëhapësirëdhemë pas u shkatërrua. Shkaku: Exception ipakonsideruarnëkodinAdasirezultatindryshimevefizike • Software iAnijesHapësinore (Space Shuttle) • Kostoja: $10 Billion, milionadollarëmëshumë se ç‘ishteplanifikuar. • Koha: 3 vjet me vonesë • Cilësia: Lëshimiiparëi Columbia u anulluapërshkaktenjëprobleminësinkronizim me 5 kompjuterat ne bord. • Gabimi u kontrolluadhe u gjettëishtetekndryshimiqënjëprogramueskishtebërë 2 vjetmëparë, duke ndryshuarnjëfaktorngadalësitënjë interrupt handler nga 50 ne 80 miliseconda. • Shansetqëgabimitëndodhteishinshumëtëvogla, aqsagabiminukshkaktoiasnjë problem gjatemijëraorëvetëtestimit. Iralda Mitro

  21. Inxhinieria Software vs. Programim • Tëinxhinieroshnjë software nuk do tëthotëthjeshttaprogramoshatë. • Inxhinieria Software nënkupton • shumëpunëanalizuesedhedokumentuese • mëpakkodim. • Inxhinierë software caktohenindividë: • kreativë, me idetëreja • qëdinëtëmenaxhojnëmirënjëprojekt • qëkanëpërvojëtëmjaftueshmenëprogramim. Iralda Mitro

  22. Inxhinieria Software vs. Programim Iralda Mitro

  23. CfarekryenInxhinieria Software • Përkufizonproblemin e parashtruarpërtuzgjidhur. • Organizonekipetpërgjegjësepërzgjidhjen e tij. • Analizondhetestongjatëgjithëciklitjetësor(Software life-cycle). • Ndërtonnjëarkitekturëtëmirëpër software nëanalogji me drejtimet e tjerëinxhinierikë. Iralda Mitro

  24. Aplikacionet SW Iralda Mitro

  25. Përmbajtja e informacionit • Tregonkuptimindheformën e informacionit input dhe output qëqarkullonnëaplikacion. • Psh: skedarë, bazadhestrukturatëdhënash, imazhe, inputengapajisjetperiferikeetj. Iralda Mitro

  26. Përcaktueshmëria e informacionit • I referohetparashikueshmërisësërenditdhekohëssëshkëmbimitdhemanipulimittëinformacionit. • Aplikacionetqëpranojnënjë format tëcaktuartëdhënash, qëaplikojnëmbi to njëalgoritëmdheinstruksionetëcaktuartërenditurnëkohë pa ndërprerjequhenaplikacionedeterminantë. • Njëaplikacionquhetjo determinant nqs ka përmbajtjevariantetëinformacionit, ekzekutimarbitrartëinstruksionevedhealgoritmeveqëmundtëndërpritetngafaktorëtëjashtëm output-iitëcilëvendryshonnëvarësitëmjedisitdhekohës. • Njësistemoperativ multiuser pshështëjo determinant. Iralda Mitro

  27. Kategorizimii SW • Software sistemi. • Software-t e sistemitjanënjëgrupprogrameshqë u shërbejnëprogramevetëtjerë. • Psh. kompilatorët, parser-at, sistemet e menaxhimittëskedarëve, driver-at, sistemet e shfrytëzimitetj. • Karakteristika • Ndërveprimingushtë me hardware. • Shumëpërdorues (multi-user) • Veprimetënjëkohshëm. • Strukturatëdhënashkomplekse. • Shumëndërfaqetëjashtme. Iralda Mitro

  28. Kategorizimii SW • Sistemenëkohëreale(real-time). • Këtalloj software monitorojnë, analizojnëdhekontrollojnëngjarjet e botësrealëndërkohëqëatondodhin. • Karakteristika: • Komponentëqëmbledhintëdhënanganjëmjedisijashtëmdheiformatojnëatopërmanipulim. • Komponentëqëanalizojnëinformacionindhetransformojnësipaskërkesavetëaplikacionit. • Komponentëqëkontrollojnë output-in . • Komponentëdrejtuesqëkoordinojnëpunën e komponentëvetëtjeranëmënyrëqësistemitëpërgjigjetnëkohëreale. Iralda Mitro

  29. Kategorizimii SW • Software biznesi. • Kjoështëedhekategoriamë e madhe e software-ve. • Karakteristika • bazatëdhënashtënormalizuaradhetëpërmasavetëmëdha • interaktivitet i lartë me përdoruesin. • Software shkencorëdheinxhinierikë. • Këta software përfshijnëpothuajsegjithmonëalgoritmadhellogaritjekomplekse. Fusha ë aplikimitjanëastronomia, biologjiamolekulare, matematika e aplikuar, fizika, etj Iralda Mitro

  30. Kategorizimii SW • Software tëndërfutur. • Janë software qëvijnësipjesë e industrisëdhe e prodhimevetësaj. • Këta software qëndrojnënëkujtesënafatshkurtërtëpajisjesdheshërbejnëpërtëkontrolluardheautomatizuarpunën e saj. • Software përkompjuterapersonalë. • Tregui software-vepërkompjuterapersonalë ka zënëshumëpeshënëprodhimin e përgjithshëmtëindustrisë software. • Psh: Software word-processing, grafikë, personal, multimedial, lojëra, përaksesimtëbazavetëtëdhënaveetj. Iralda Mitro

  31. Kategorizimii SW 7. Software tëbazuarnë web (web-based). • Aksesohen me anëtë browser-avedhebazohennërrjetinmbarëbotërortëkompjuterëve, internetin. • Software tëInteligjencësArtificiale. • Përdorinalgoritmajonumerikëpërtëzgjidhurproblemekompleksëtëcilëtnukmundtëzgjidhen me metodattradicionale. • Psh. sistemetekspertë, sistemet e bazuarnënjohuri, rrjetatneutralë, vërtetimiiteoremave, lojëratinteligjenteetj. Iralda Mitro

  32. FUND Iralda Mitro

More Related