Triple Helix Model - efektywny trójkąt współpracy

1. dr inż. Tomasz Klajbor, www.smartprogress.pl TripleHelix Model - efektywny trójkąt współpracy Part-financed by the European Union (European Regional Development Fund)

2. Innowacje w przedsiębiorstwach • Innowacje jako wynik kontaktów poszczególnych przedsiębiorstw z podmiotami, które kreowały nową wiedzę (sektorem nauki) – lata 50. i 60. • Model nieliniowy Nauka Technologia Marketing Badania i rozwój Produkcja

3. Model potrójnej helisy • Układ powiązań reprezentantów trzech środowisk na określonym obszarze, między którymi następuje przepływ wiedzy (poprzez wzajemne uczenie się) • przedsiębiorstwa • świat nauki (uniwersytety i instytucje B+R) • władza publiczna • Podstawa koncepcji narodowych systemów innowacji • koncentracja na rozważaniach dotyczących kluczowej roli sektora naukowego -> innowacje technologiczne

4. Historia modelu triplehelix • Wspólne badania prof. Henry EtzkowitzorazLoetLeydesdorffdotyczące interakcji pomiędzy uniwersytetami, przemysłem oraz władzą publiczną jako kluczowymi interesariuszami innowacyjności • Nacisk na znaczenie uniwersytetów w gospodarce opartej na wiedzy, wzmacniający „tradycyjne” interakcje pomiędzy przemysłem a rządem • „Ruch TripleHelix”: • konferencje od 1996 r. • Międzynarodowe stowarzyszenie naukowców, praktyków, osób odpowiedzialny za tworzenie polityk z ponad 40 krajów • Następna konferencja: TripleHellix X, 2012, 08-10.08, Indonezja, www.th2012.org Ilustracja zaczerpnięta z: www.bioin.or.kr/upload/policy/1313543480921.pdf

5. Model potrójnej helisy • Wzajemne przenikanie się instytucji z trzech sfer pole­gające na odgrywaniu ról przypisanych pierwotnie do innego sektora, np.: • Uniwersytety zaczynają być przedsiębiorcze - stają się miejscem tworzenia przed­siębiorstw lub/i wcielają się w samorządy jako animatorzy życia regionu. • Firmy natomiast, dzieląc się wiedzą, szkoląc pracowników czy uczestnicząc w projektach naukowych, rozwijają funkcje akademickie. • Po­wstawanie organizacji pośrednich ulokowanych w przestrzeni funkcjonalnej między trzema światami • firmy odpryskowe, inkubatory i parki technologiczne, biura komercjalizacji badań i ochrony praw patentowych, sieci naukowe, lokalne porozumienia produkcyjne • Z założenia zależności w omawianym trójkącie nie są dane z góry, podlegają dy­namicznym zmianom i nie ma w tym względzie analogii z biologiczną metaforą, do której odwołuje się koncepcja Na podstawie: Tucholska A. i in., Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów, 2010.

6. Model potrójnej helisy Rozwój teorii • Poziom regionalny (lokalny) lepszy od krajowego dla procesów wzajemnego uczenia się • Wiedza w procesie innowacyjnym • jawna (informacja, którą łatwo i szybko można przekazać za pośrednictwem np. faksu czy emaila ) • ukryta (kompetencja lub umiejętność), którą można zdobyć tylko poprzez kontakty bezpośrednie • Bliskość geograficzna oraz „społeczna”

7. Model potrójnej helisy • Odejście od sieci innowacyjnych do sieci społecznych • nie tylko koncentrowanie się na pracach badawczo-rozwojowych • kontakty społeczne – uczenie się od wszystkich • Czwarty wymiar helisy! • Przedsiębiorcy • Nauka • Administracja • Społeczne powiązania

8. Model potrójnej helisy • Najważniejsze: zapewnić wzajemne intensywne uczenie się • Nie można zmniejszyć odległości geograficznych • Ulepszać czynnik „społeczny” – wpływać pozytywnie na nawiązywanie kontaktów między firmami, naukowcami i administracją i je wzmacniać, stymulując przede wszystkim zaufanie między nimi

9. Zasoby ludzkie Rozwiązania Spin-off'y, start-up'y UCZELNIE Relacje społeczne Migracja ludzi Cyrkulacja produktów Wymiana informacji Strategie innowacji Projekty współpracy Sieci współpracy Animatorzy WŁADZA FIRMY I Źródła finansowania Polityki / regulacje Sieci informacyjne Podatki, B+R, inwestycje Na podstawie: University-Industry-Government:The Triple Helix Model of Innovation, Henry Etzkowitz, Business School, Newcastle University

10. Modele dysfunkcjonalne WŁADZA WŁADZA NAUKA NAUKA PRZEMYSŁ PRZEMYSŁ Na podstawie: University-Industry-Government:The Triple Helix Model of Innovation, Henry Etzkowitz, Business School, Newcastle University

11. Sukcesy i wyzwania dla modelu 3helix • Udane projekty badawcze mogą prowadzić do trudności w transferze technologii • Wymaga silnego wsparcia finansowego ze strony władz • Przemysł może nie mieć zasobów do komercjalizacji technologii • W wysoce konkurencyjnych branżach prawa własności intelektualnej mogą zagrażać komercjalizacji • Nowe technologie i produkty z uczelni • Wzrost przychodów z licencji • Tworzenie miejsc pracy • Poprawa jakości życia • Udział w globalnej konkurencji Na podstawie: How This Innovation Model has Supported the Success of MDS Sciex, Bill Davidson, 2006.

12. Koordynacja • Hierarchia • nie pozwala na tworzenie zaufania • oparta jest na filozofii nakazu • Koordynacja poprzez rynek • nie buduje zaufania – bo w momencie np. zapłaty, kończy się relacja pomiędzy uczestnikami tego procesu • Governance(współzarządzanie) • włączanie „wszystkich” interesariuszy (dyskusja, wzajemne poznawanie i rozpoznawanie potrzeb oraz wypracowywanie porozumienia wokół tego jak rozwijać region) -> wzmacnianie zaufania • uwzględnia zróżnicowanie aktorów biorących udział w procesach uczenia się • pozwala na uwzględnianie odmienności • ważny jest proces, a nie efekt

13. Współzarządzanie – kryteria sukcesu • Kryteria dobrego współrządzenia w systemach zarządzania regionalnymi systemami innowacji • Przywództwo • Partnerstwo • Spójność Na podstawie: Klepka M., Opieczyński M., Przywództwo, współpraca i doskonalenie, czyli co świadczy o sukcesie wdrażania regionalnych strategii innowacji, PARP, Warszawa, 2009

14. Przywództwo • Przywództwo to działania liderów, prowadzące do tego, że interesariusze regionalnego systemu innowacji, zabiegają o realizację wspólnych celów: • wartości wspólne dla liderów i poszczególnych interesariuszy regionalnego systemu innowacji • wartości liderów • wartości poszczególnych interesariuszy regionalnego systemu innowacji • Kluczowe procesy • Dostrzeganie przez liderów wspólnych celów i zachęcanie uczestników procesów do ich osiągania • Wyzwalanie potencjału uczestników procesów i kierowanie ich w stronę osiągnięcia założonych wcześniej celów • Angażowanie reprezentantów poszczególnych środowisk regionalnego systemu innowacji Na podstawie: Klepka M., Opieczyński M., Przywództwo, współpraca i doskonalenie, czyli co świadczy o sukcesie wdrażania regionalnych strategii innowacji, PARP, Warszawa, 2009

15. Partnerstwo • Partnerstwo to wspieranie udziału interesariuszy regionalnego systemu innowacji w realizacji określonych funkcji • poprawianie stosunków między i w ramach środowisk interesariuszy regionalnego systemu innowacji • Kluczowe procesy • Podnoszenie poziomu świadomości w zakresie wartości płynących ze współpracy • Stymulowanie powiązań Na podstawie: Klepka M., Opieczyński M., Przywództwo, współpraca i doskonalenie, czyli co świadczy o sukcesie wdrażania regionalnych strategii innowacji, PARP, Warszawa, 2009

16. Spójność • Spójność to zapewnianie, że … • każdy z interesariuszy regionalnego systemu innowacji działa w sposób umożliwiający osiągnięcie jego celów, a zarazem • realizowane działania nie pozostają w konflikcie z działaniami innych interesariuszy • Kluczowe procesy • Spójność pionowa – kształtowanie relacji i możliwości synergii pomiędzy poziomem krajowym, regionalnym i lokalnym (sektorowym) • Spójność pozioma – kształtowanie relacji służących wymianie doświadczeń i uzgadnianiu wspólnych działań przez interesariuszy regionalnego systemu innowacji, działających na tym samym poziomie Na podstawie: Klepka M., Opieczyński M., Przywództwo, współpraca i doskonalenie, czyli co świadczy o sukcesie wdrażania regionalnych strategii innowacji, PARP, Warszawa, 2009

17. Podsumowanie • Podstawa dla innowacyjności firm -> potrójna helisa • Interesariusze innowacyjności uczący się od siebie • Zarządzanie przy wykorzystaniu zasad good governance • Przywództwo • Partnerstwo • Spójność

18. Dziękujemy za uwagęPrezentacja powstała we współpracy z Panem mgr Pawłem Czyżem www.diskeproject.eu