Gitara

1. Gitara Gitara – instrument muzyczny z grupy strunowychszarpanych z pudłem rezonansowym, gryfem i progami na podstrunnicy. Przeważnie ma 6 strun, lecz można spotkać również gitary z 4, 5, 7, 8, 10 oraz 12 strunami. Instrument ten odgrywa ważną rolę w muzyce bluesowej, country, flamenco, rockowej oraz w wielu formach popu. Instrument ten transponuje o oktawę w dół, tzn. wszystkie dźwięki zapisane w nutach brzmią na gitarze oktawę niżej niż wynikałoby to z zapisu nutowego (np. najniższa struna to E wielkie, a zapis nutowy jest wykonywany w kluczu wiolinowym jako e). Klucz wiolinowy z dopisaną małą ósemką pod spodem nazywa się kluczem gitarowym. Gitary są wykonywane i naprawiane przez lutników, a obecnie w coraz większym stopniu maszynowo, jednak najlepszej jakości instrumenty są nadal wykonywane ręcznie bądź z dużym udziałem człowieka. Muzyk, który gra na gitarze to gitarzysta. Muzyk grający na gitarze basowej to basista (ewent. gitarzysta basowy).

2. Gitara Basowa Gitara basowa − instrumentstrunowyszarpany, najczęściej elektryczny, z progami na podstrunnicy (gryfie); stosuje się także gitary basowe bezprogowe (fretles, z ang.fretless). Gitara basowa — podobnie jak kontrabas — transponuje o oktawę w dół. Tradycyjne gitary basowe mają cztery strunyE1, A1, D, G, czyli wydają dźwięki odpowiednio: 41,2 Hz, 55 Hz, 73,4 Hz i 98 Hz. Łączna skala gitary basowej obejmuje dźwięki (w brzmieniu) od E1 do g1, jest więc identyczna ze skalą kontrabasu 4-strunowego. Oprócz tradycyjnego stroju EADG, głównie w muzyce cięższej stosuje się strój obniżony, gdzie o ton niżej stroi się całą gitarę (DGCF) lub tylko najniższą strunę (DADG). Oprócz czterostrunowych, istnieją także modele pięciostrunowe (z dodatkową dolną struną H2 lub C1) (jak kontrabas 5-strunowy, orkiestrowy), sześciostrunowe (jak pięciostrunowy plus górna struna C), ośmiostrunowe (gdzie dla każdej struny, takiej jak w gitarze czterostrunowej jest dodana druga strojona o oktawę wyżej) oraz dwunastostrunowe, spokrewnione z Chapman stickami. Firma Modulus wyprodukowała w latach 80 XX w. osiemnastostrunową gitarę basową (jej szyjka ma 6 cali szerokości). Osoba grająca na gitarze basowej to basista. Gitara basowa zazwyczaj należy do sekcji rytmicznejzespołu muzycznego w muzyce rozrywkowej, jednak obecnie jest często wykorzystywana jako instrument solowy.

3. Gitara Elektryczna Gitara elektryczna – gitara, w której drgania stalowej struny umieszczonej w polu magnetycznym są przekształcane w zmiany napięcia elektrycznego za pomocą przetwornika elektromagnetycznego.

4. Gitara Klasyczna Gitara klasyczna – oryginalna gitara, z której wyewoluowała cała rodzina instrumentów akustycznych i elektrycznych.

5. Gitara Siedmiostrunowa Gitara siedmiostrunowa – gitara posiadająca siedem strun, w odróżnieniu od typowej popularnej gitary sześciostrunowej, co ma na celu zwiększenie zakresu tonalnego instrumentu i poszerzenia możliwości jego kreatywnego wykorzystania przez gitarzystę. Jest ona najczęściej kojarzona z elektryczną gitarą używaną przez muzyków numetalowych i gitarzystów-wirtuozów, spopularyzowana przez firmę Ibanez w latach 90. XX wieku serią Universe. Elektryczna gitara siedmiostrunowa swoim początkiem sięga późnych lat 30. Ślady klasycznej wersji gitary siedmiostrunowej można znaleźć również w twórczości XIX-wiecznego kompozytora NapoléonaCoste. Stosowana zarówno w "ciężkich" odmianach muzyki rockowej, muzyce jazzowej, jak i klasycznej, czy akustycznej. Znana jest też odmiana akustyczna, rozpowszechniona w Rosji, i z tego powodu nazywana rosyjską lub niekiedy cygańską.

6. Gitara Dwunastostrunowa Gitara dwunastostrunowa - gitara, w której zamiast tradycyjnych sześciu występuje dwanaście strun (każda struna jest zdwojona). Wszystkie struny są strojone unisono, przy czym dwie najwyższe w interwaleprymy, a pozostałe w interwaleoktawy. E-e , A-a , d-d1, g-g1, b-b , e-e.

7. Gitara Dziesięciostrunowa Gitara dziesięciostrunowa – gitara będąca odmianą gitary klasycznej, przy której do istniejących sześciu strun dodano jeszcze cztery struny basowe.

8. Gitara Akustyczna Gitara akustyczna – gitara wywodząca się z gitary klasycznej.

9. Gitara Elektrycznoakustyczna Gitara akustyczno-elektryczna (także gitara elektroakustyczna, ang.electric-acousticguitar) – gitara akustyczna wyposażona dodatkowo w mikrofon lub przetwornik piezoelektryczny. Pomimo podobieństwa nazwy, gitary elektroakustyczne różnią się znacznie budową od gitar elektryczno-akustycznych. Gitary elektroakustyczne są najczęściej wyposażone w przetworniki piezoelektryczne. Wbudowany w gitarę przedwzmacniacz jest zwykle wyposażony w korektor graficzny (do 6 pasm) i zasilany przez baterię. Ze względu na łatwość podłączenia do systemu nagłośnieniowego (nie wymagają mikrofonów), gitary te są często stosowane na koncertach. Gitary elektroakustyczne są często wykorzystywane w muzyce folkowej i czasami klasycznej.

10. Gitara Elektroklasyczna • Gitara elektroklasyczna – gitara klasyczna z wbudowanym mikrofonem lub przetwornikiem piezoelektrycznym. Jedyną różnicą między gitarą klasyczną a elektroklasyczną jest wykorzystanie elektroniki do wzmocnienia dźwięku. Za pomocą kabla możliwe jest podłączenie instrumentu do wzmacniacza, za czym idzie możliwość konwertowania i obróbki dźwięku wydobywanego mechanicznie podczas gry. • Gitary elektroklasyczne często wyposażone są w przetworniki piezoelektryczne. Wbudowany w gitarę przedwzmacniacz jest zwykle wyposażony w korektor graficzny (do 6 pasm) zasilany bateriami. • Gitary elektroklasyczne jak i klasyczne wykorzystywane są głównie do wykonywania muzyki klasycznej, nie wyklucza to jednak zastosowań w muzyce popularnej oraz rozrywkowej. Jednymi z wielu muzyków korzystających z tego rodzaju gitar są rosyjski muzyk Igor Presniakov • oraz młody koreański gitarzysta Sungha Jung.

11. Gitara Flamenco • Gitara flamenco (zwana też gitarą hiszpańską ze względu na kraj pochodzenia) - odmiana gitary klasycznej. Gitara flamenco jest wytwarzana z drzewa cyprysowego dlatego w odróżnieniu od gitar klasycznych są wykonane najczęściej w kolorach od jasnożółtego do pomarańczowego. Pudło jest nieznacznie węższe i płytsze od pudła gitary klasycznej. Struny zawieszone są zazwyczaj bliżej progów niż w gitarze klasycznej, co ułatwia grę szybkich przebiegów, i nadaje ostrzejsze brzmienie oraz efekt perkusyjny podczas grania akordów (obijanie się strun o progi). Elementem gitary flamenco jest golpeador, który pozwala na wykonywanie techniki golpe.

12. Gitara Hawajska • Gitara hawajska – odmiana gitary, która wykształciła się w kulturze muzycznej Hawajów. Początkowo, od zwykłej gitary akustycznej różniła się strojem i techniką gry, lecz z czasem przekształciła się w samodzielny instrument. • Gitara hawajska nie ma ustalonego stroju. Strojona jest zwykle w skalach durowych w zależności od potrzeb i upodobań artysty. • Liczba strun gitary hawajskiej jest też zmienna i dochodzi do ośmiu.

13. Gitara Hollow Body (Gibsonka) • Arch Top (lub Hollow body) – typ budowy gitar akustycznych oraz elektryczno-akustycznych charakteryzujący się występowaniem grubego pudła rezonansowego oraz otworami rezonansowymi w kształcie stylizowanej litery f. Mają niższe boki, a spód z wierzchnią płytą są wypukłe. Mostek może nie być przymocowany do pudła, a przytrzymywany jedynie siłą nacisku strun. W modelach przeznaczonych do rock'n'rolla zdarzają się czasem mostki typu Bigsby. Potocznie takie gitary nazywa się gitarami orkiestrowymi lub "gibsonką".

14. Gitara Barytonowa • Gitara barytonowa – odmiana standardowej gitary, o wydłużonej menzurze, która pozwala na niższe strojenie. Jako pierwsza gitarę barytonową przedstawiła w końcu lat 50. XX w.TheDanelectro Company. Nie była ona jednak początkowo popularna, zarówno wśród muzyków, jak i słuchaczy. Mimo to, instrument zaczął pojawiać się w muzyce surf oraz jako tło w wielu ścieżkach filmowych. Można też go usłyszeć w nagraniach muzyków country (Merle Haggard, Johnny Cash, Dwight Yoakam, George Jones, Willie Nelson), często dublującego partię basu akustycznego. Na gitarze barytonowej zostały zagrane otwierające takty piosenki "Womanfrom Liberia" folk-popowego piosenkarza Jimmiego Rodgersa. W ostatnim czasie używali jej Stevie Ray Vaughan i BarenakedLadies. • Standardowe strojenie normalnej gitary to EADGHE. Gitarę barytonową stroi się zazwyczaj o kwintę niżej (ADGCEA), kwartę niżej (HEADF#H) lub o oktawę niżej (EADGHE). Gretsch, Fender, Jerry Jones i inne firmy produkowały gitary barytonowe, aczkolwiek w mniejszych ilościach, z powodu niskiego zainteresowania. • Gitary barytonowe mają korpus wielkosci zwykłej gitary, lecz dłuższą menzurę, która pozwala na niższe strojenie bez zbyt drastycznego zmieniania naprężenia. Menzura zwykłej gitary wynosi od 24.75" do 25.6", a grubość sześciu strun waha się standardowo od .010"-.047" do .013"-.0.56". Parametry te dla gitary barytonowej wynoszą odpowiednio 27"-30" oraz między .016"-.070" a .017"-.080"

15. Gitara Dobro Gitara rezofoniczna (m.in. gitara Dobro) – rodzaj gitary akustycznej skonstruowany w 1927 przez muzykówGeorge'a Beauchampa i Johna Dopyerę w celu wzmocnienia dźwięku zwykłej gitary akustycznej.

16. Ukulele Ukulele − odmiana gitary o niewielkich rozmiarach i czterech strunach. Gra się palcami lub z użyciem kostki (piórka), zwykle używana jako instrument akompaniujący.

17. Technika Gry • Na gitarze gra się palcami (opuszkami i paznokciami albo samymi opuszkami) lub kostką. Kostka jest przeznaczona głównie do gry akordami na gitarze z metalowymi strunami (akustycznej, elektrycznej). Istnieją również tzw. "pazurki" zrobione z metalu lub tworzywa sztucznego, które nakłada się na palce. • Możliwe jest granie jednocześnie kostką i palcami (technika hybrydowa).

18. Rodzaje Gitar Gitary można podzielić na dwie duże kategorie: akustyczne i elektryczne.

19. Struny Dawniej struny gitar wykonywane były z preparowanych zwierzęcych jelit, współcześnie używane są najczęściej struny nylonowe i stalowe. Strun nylonowych standardowo używa się w gitarach klasycznych. Strun stalowych używa się w pozostałych typach gitar. Sporadycznie stosuje się również struny wykonane z innych materiałów lub ich połączeń, np. struny stalowo-jedwabne. Istnieją gitary dwunastostrunowe, w których każda struna jest zdwojona. Dwie najwyższe struny strojone są unisono, a pozostałe w interwaleoktawy. W rosyjskiej i meksykańskiej muzyce ludowej występują także gitary siedmiostrunowe. Są one wykorzystywane również przez niektóre współczesne zespoły metalowe, w celu uzyskania ciężkich brzmień. Spotykana jest również gitara ośmiostrunowa – w Polsce „opatentował” ją krakowski gitarzysta Krzysztof Sadłowski na potrzeby festiwalu Warszawska Jesień. Na festiwalu tym wykonał utwór Anny Zawadzkiej-GołoszConcerto na ośmiostrunową gitarę i smyczki z fortepianem. Konstruowane są także gitary dziesięciostrunowe. Różnica między taką gitarą a gitarą tradycyjną 6-strunową polega na dodaniu 4 strun basowych. Wprowadzenie dodatkowych strun ma m.in. na celu wierniejsze wykonywanie muzyki renesansu i baroku na gitarze. Wiele utworów lutniowych z tamtego czasu wymaga większej skali niż pozwala na to zwykła gitara. Wykonanie takich utworów na gitarze 6-strunowej jest możliwe jedynie dzięki transkrypcji. Propagatorem takiego instrumentu był hiszpański gitarzysta klasyczny Narciso Yepes.

20. Budowa Gitary Pudło rezonansowe ma decydujący wpływ na brzmienie instrumentu. Jego płytę wierzchnią wykonuje się z drewna o najwyższych własnościach rezonujących - z reguły używa się świerku i cedru. Nadaje się to tego jedynie drewno o drobnych słojach i całkowicie suche. Wnętrze pudła rezonansowego jest ożebrowane dla wzmocnienia konstrukcji i ma duży wpływ na brzmienie instrumentu. W płycie wierzchniej wycina się otwór rezonansowy, wokół którego wykonuje się ozdobną rozetę. Bok oraz tył pudła wykonuje się zazwyczaj z jednej lub dwóch sklejonych listew. Same struny gitary wydają bardzo cichy dźwięk. Żeby uzyskać wystarczającą głośność, wibracje są wzmacniane mechanicznie pudłem rezonansowym lub elektronicznie. Stąd główny podział gitar na akustyczne i elektryczne. W gitarach akustycznych drgania strun są przenoszone przez mostek do płyty wierzchniej. Płyta ta, zazwyczaj wykonana ze sprężystego drewna (np. świerk, cedr), wprawia w drgania powietrze produkując dźwięk. W gitarach elektrycznych przetworniki zamieniają drgania strun na sygnał elektryczny, który jest później wzmacniany przez wzmacniacz i emitowany przez głośniki.