1 / 66

CHEMOTHERAPIE – Anno 2012

CHEMOTHERAPIE – Anno 2012. MISSELIJKHEID EN BRAKEN. Onmiddellijk en laattijdig (Cisplatinum) Centraal (CZS) en perifeer (maag-darm) Corticaal reflex : anticipatoir (preventie!). Nausea Braken. Leeftijd, geslacht (V>M) Alcoholgebruik Voorafgaande ervaring.

zoltan
Download Presentation

CHEMOTHERAPIE – Anno 2012

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. CHEMOTHERAPIE – Anno 2012

  2. MISSELIJKHEID EN BRAKEN • Onmiddellijk en laattijdig (Cisplatinum) • Centraal (CZS) en perifeer (maag-darm) • Corticaal reflex : anticipatoir (preventie!)

  3. Nausea Braken • Leeftijd, geslacht (V>M) • Alcoholgebruik • Voorafgaande ervaring

  4. MISSELIJKHEID EN BRAKEN • Behandeling - gastroprokinetica antidopamine & antihistamine (primperan, motilium, litican) - 5HT3 blockers (setrons) CAVE terugbetalingscriteria! - corticosteroïden (medrol, dexa) - sedativa & neuroleptica (benzodiazepines, haloperidol) - antibradykinine (aprepitant, casopitant)

  5. CISPLATINUM Dacarbazine Cyclofosfamide Carmustine Anthracyclines Carboplatin Procarbazine Taxanen Etoposide Methotrexaat ~ 0 5-FU Hydroxyurea Bleomycine Vinca alkaloïden Emetogene cytostatica +++ +/- ++

  6. Controle van CDDP(=cisplatinum) geïnduceerd brakenAcute fase: setron + corticoïd

  7. % patienten zonder acuut braken

  8. % patienten met uitgesteld braken

  9. Anti-emetica : beleid • Bij sterk emetogene schema’s steeds steroiden + 5HT3-blocker ter preventie van acuut braken; Ook Aprepitant (Emend) upfront of vroegtijdig associeren • metoclopramide (of litican) + steroiden ter preventie van uitgesteld braken • Orale toediening van 5HT3 is even goed als i.v. • Tijdig starten: moeilijker om post-hoc te controleren • Andere oorzaken bv hersenmetastasen, maagzweer…

  10. Diarree • Irinotecan (acuut en uitgesteld) • Loperamide bij elke stoelgang • 5FU, capecitabine • Nieuwere TK inhibitoren Constipatie • Vinca- alkaloiden • Opiaten, 5HT3 antagonisten • Preventie • Drinken, vezels • Lactulose • Macrogol (=polyethyleenglycol)

  11. CHEMOTHERAPIEMUCOSITIS • Mucositis • stomatitis • diarree • vulvo-vaginitis • proctitis • conjunctivitis • Produkten ADM, ACT-D, MTX, 5FU, ARA-C, MMC, L-PAM, BLM, stenose traankanaal na Docetaxel

  12. Mucositis • Goede mondhygiëne • Geen pikant/zuur voedsel/drank • Bij MTX: + Leucovorin • Pijnbestrijding: lidocaïne • Moniliase (=candida) • Indien ernstig: hospitalisatie hydratatie, voeding aan DHPD deficientie denken

  13. Diphenhydramine 415 mg Lidocaine HCl 3,3 g Maalox suspensie 165 ml OH propyl methyl cellulose 5 g Glycerine 10 g Gefiltreerd demi water tot 500 ml Nilstat 30 ml Lidocaine HCl 400 mg Hydrocortisone 200 mg Suspensiemedium tot 500 ml Cocktails Stomatitis cocktail Mucositis cocktail

  14. CUTANE TOXICITEIT • Rash • Pigmentatie (CPA, Bleo) • Hyperkeratose, sclerose (Bleo) • Hand/voet syndroom (5-FU, Caelyx)

  15. NAGELTOXICITEIT • Taxotere >>> alkylantia, anthracyclines, ... brokkelig, gestreept, pigmentatie, surinfectie ... • Preventie (afkoeling)

  16. HAARVERLIES • Alopecie (reversibel) - ADM, DAUNO, ACT-D, VCR, BLM, CPA, MMC - Taxol, Taxotere (overal) • Preventie ? (knelband, afkoeling ?)

  17. Preventie haarverlies

  18. Cosmesis (‘Bianca’)Dieet Psychosociale ondersteuning

  19. CHEMOTHERAPIE - TOXICITEIT • Niet-specifieke toxiciteit - lokale & algemene reacties - hematologie - nausea & braken - gastro-intestinaal - mucositis - haarverlies, nagelveranderingen • Specifieke toxiciteit - product gebonden (ADM, VCR, CPA…) - korte of lange termijn

  20. CHEMOTHERAPIELONG TOXICITEIT • Overgevoeligheid , interstitiele pneumopathie? MTX (t°, hoest, hypoxie, infiltraten: reversibel) GCT eventueel corticotherapie • Fibrose: BLM, MYL, CPA, MMC, NU Aandachtspunten: cumulatieve dosis leeftijd respiratoire insufficiëntie radiotherapie op thorax anesthesie en ventilatie met O2 monitoring diffusie capaciteit • Pleura uitstortingen: Docetaxel (Taxotere), Gemcitabine

  21. PERIFERE NEUROTOXICITEIT • Vinca’s (Vincristine > Vinblastine, Vindesine, Vinorelbine) - perifere neuropathie (areflexie, paresthesieën, pijnen) - autonoom zenuwstelstel (obstipatie, ileus, atone blaas, hypotensie) • Cisplatinum - perifere neuropathie & gehoorsdaling (audiogram) - krampen tgv hypomagnesiëmie • Taxanen (Taxol en Taxotere) - perifere neuropathie, spierpijnen en krampen - griepaal gevoel

  22. ENCEFALOPATHIE • Ifosfamide (methyleen blauw) • 5-Fluoro-uracil (meer frequent cerebellair) • MTX (vooral met of na RT) • Ara-C (meer frequent cerebellair) • SIADH: hyponatremie => stuipen, coma Vinca alkaloiden

  23. HEPATOTOXICITEIT • Anthracyclines, Bleomycine, Taxanen, Procarbazine, Ecteinascidine • Differentiële diagnose: • Levermetastasen • Portathrombose • VOD (=veno-occlusive disease) • Cholestase tgv hilaire adenopathieën • Virale hepatitis • Toxiciteit andere geneesmiddellen • Nb: veel leversteatose na chemotherapie

  24. NEFROTOXICITEIT • Tubulopathie: * MTX: neerslag bij laag pH (preventie: alkalinisatie) * CISPLATINUM: acute tubulusnecrose (preventie: geforceerde diurese) • Interstitiële nefropathie: * Nitrosourea • Cave: RX contraststof en andere nefrotoxische stoffen • Voldoende hydrateren!

  25. UROTHELIALE TOXICITEITVAN CPA (ENDOXAN) EN IFO • Klinisch: micro- en macroscopische hematurie • Oorzaak: afbraakprodukt acroleïne in hoge urinaire concentraties • Omstandigheden: hoge dosissen CPA, verlengde behandelingen, obstructieve uropathie • Late complicatie: chronische cystitis, blaascarcinoom • Preventie: verhoogde diurese & MESNA (Uromitexan)

  26. CARDIOTOXICITEIT • Anthracyclines • Acute toxiciteit: ritmestoornissen, ECG afwijkingen, infarct (5FU, vinca) • Cumulatieve toxiciteit: cardiomyopathie, hartfalen • Voorbeschikkende factoren: mediastinale bestraling, reeds bestaand hartlijden, Herceptin • Monitoring van de LV ejectiefractie (echo, MUGA/scintigrafie)

  27. CAPILLAIRE TOXICITEIT • Meestal Docetaxel (Taxotere), ook Gemcitabine • Cumulatieve toxiciteit (Taxotere vanaf 400mg/m2) • Capillair lek syndroom: - Vocht retentie, oedemen - Gewichtstoename - Uitstortingen (pleura, pericard, ascites) • Drainage, corticoïden, eiwitten

  28. OVARIELE TOXICITEIT (1) Curatieve behandelingen - Morbus Hodgkin (MOPP) - Placentair choriocarcinoom (MTX, ACT-D, 6MP) - Borstcarcinoma (L-PAM, CMF …) Consequenties - Amenorroe (50-75% - leeftijdsgebonden) - Steriliteit - menopauzale symptomen – reversibel?

  29. OVARIELE TOXICITEIT (2) Vruchtbaarheid - teratogenese - Contraceptie tijdens de behandeling - Geen laattijdige teratogenese Hormonale substitutie na menopauze • Contra-indicatie na borstcarcinoom • Lokaal oestrogenen (atrofie vagina) • Vapeurs (Clonidine ? Venlafaxine ? Gabapentin? Infiltratie ganglion stellatum?)

  30. TESTICULAIRE TOXICITEIT • Normale endocriene functie • Louter aantasting van germinale lijn (azoöspermie) • Steriliteit - soms reversibel • Vóór puberteit, minder toxiciteit? • Spermacollectie, contraceptie

  31. CARCINOGENESE • Myelodysplasie en acute leukemie (AML): voornamelijk alkylantia en anthracyclines Potentialisatie door radiotherapie (HK) of radiofarmaceutica (32P - Vaquez) • Lymfomen • Solide tumoren: cutane epithelioma, andere ? • Blaascarcinoma: CPA, IFO

  32. URGENTIES • Febriele neutropenie • Bloeding bij thrombopenie • Hypercalcemie • Myelumcompressie • Majeure pericardeffusie • Pleurauitstorting met mediastinale shift • Vena Cava Superior syndroom • Thrombo-embolische fenomenen • Obstructieve uropathie • Tumor lysis syndroom

  33. Chemotherapie bij oudere patienten Heelkunde Radiotherapie Hormoontherapie Herceptine Chemotherapie? Caelyx > Adria Capecitabine Wekelijkse schemata (Adria, Taxol, Taxotere) Cave polymedicatie !!!

  34. Supportieve therapieën • Transfusies (RBC, Plt) • Bisfosfonaten & RANK-ligand inhibitoren • Pijnstilling • Drainage uitstortingen • Preventie DVT (LMWH) • Vaccinaties

  35. Nieuwe ontwikkelingen

  36. New targetsfor tailoredtherapy

  37. Nieuwe antitumorale geneesmiddelen • Gehumaniseerde antistoffen Anti: CD20 (rituximab), EGF (cetuximab), HER2 (trastuzumab, pertuzumab) , VEGF (avastin), …. • Tyrosine kinase remmers (Imatinib voor GIST met c-kit mutatie), angiogenese remmers (sunitinib, sorafenib), anti HER1-4 (lapatinib) • PARP inhibitoren • Enz… Veel nieuwe producten in ontwikkeling. Eigen toxiciteitsprofiel Monotherapie of combinaties met chemotherapie.

  38. Klinische les 05-2012 Illustratie palliatieve behandelingen

  39. Palliatie BorstCa Stadium IV Recidief op afstand

  40. V.M. Palliatie 60 jaar Juni 2003 Borstca IDA G3, Stadium IV Botmeta ’s Rugpijn, paraplegie Epiduritis D3-6 Bestraling ER+, PR+, HER2 - Start Tamoxifen Mei 2004 Weinig recuperatie Geen pijn Stijging CA15.3 Faslodex Juni 2003 Mei 2004

  41. MMY 470907V252 01-2003 BorstCa li 1999 (Zweden) 11-2002:herval lever AP: ER+, PR-, HER2 +++ 10-2003: PR Herceptin (+ Txt) Verder Herceptin 01-2005: E ! Hersen M+ Bestraling 04-2005: CR lever Verder Herceptin Palliatie Sanctuary site

  42. Ca mg/dL MMY Alk. Fosf. Calcium Bilirubine N bereik

  43. MMY Daling CA15.3 onder Herceptine (+Taxotere)

  44. BV 590722V201 - Illustratie palliatieve HT - Succes van drie behandelingen * 05-1999: 40j, BK re, premenop, mediastinale meta ’s, IDA G3, ER 0, PR ++, c-erb2 0 R/ Zoladex + Tamoxifen. Goede respons (CR) gedurende 4j. * 10-2003: progressie mediastinale meta ’s en oplopend CA15.3. R/ Zoladex + Letrozole (Femara). Korte stabilisatie (SD). * 02-2004: Lichte toename mediastinale letsel, oplopend CA15.3. R/ Exemestane (Aromasin). Goede respons (PR), normalisatie CA15.3 10-2003 Start Letrozole 02-2004 Start Exemestane 02-2005Onder Exemestane

  45. RM 857313V305 - Illustratie respons levermeta’s na radiocastratie + Tamoxifen * 09-2000: IDA G2, pT1N0M0, ER/PR +++ NPI 3,26 (matig risico): BE + OE, RT 12-2003: CEA 22 mcg/L (N<=3) CA15.3 77 kU/L (N<=30) R/ radiocastratie + Tam 08-2004: PR radiografisch Normalisatie CEA en CA 15.3 08-2004

  46. RM 857313V305 meetbare levermetastase - responsevaluatie 08-2004 A’ x B’ = 25 x 23 = 575 mm2 A’ x B’ < (A x B) / 2 Dus, partiële remissie (PR) 12-2003 A x B = 48 x 30 = 1440 mm2 B’ B A A’ RECIST EVALUATIE: A ’ < 0,7 x A

  47. 04-2002 09-2004 VHH 440210V000 - Illustratie recalcificatie botmetastase na bestraling

More Related