1 / 47

Fizjologia okresu pokwitania dr n.med. Agnieszka Brodowska

Fizjologia okresu pokwitania dr n.med. Agnieszka Brodowska. Wiek rozwojowy. Układ podwzgórze-przysadka-jajnik Noworodkowy Gonadostaza Pokwitanie Pełna dojrzałość płciowa≠ dojrzałość psychiczna, społeczna, emocjonalna.

cargan
Download Presentation

Fizjologia okresu pokwitania dr n.med. Agnieszka Brodowska

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Fizjologia okresu pokwitaniadr n.med. Agnieszka Brodowska

  2. Wiek rozwojowy Układ podwzgórze-przysadka-jajnik • Noworodkowy • Gonadostaza • Pokwitanie • Pełna dojrzałość płciowa≠ dojrzałość psychiczna, społeczna, emocjonalna

  3. Gonadostaza oznacza zahamowanie czynności jajnika w zakresie folikulogenezy i steroidogenezy.

  4. Do czynników hamujących wydzielanie gonadoliberyny należą: neurony podwzgórzowe neurony opioidowe i neurony katecholaminergiczne

  5. Steroidogeneza gonadalna oznacza produkcję steroidów płciowych przez jajnik, a pozagonadalna przez zrąb tkanki tłuszczowej na drodze aromatyzacji obwodowej z androgenów.

  6. Menarche, masa tłuszczowa, tkanka tłuszczowa • ,,krytyczna masa ciała”-47,8kg • Menarche-17% tłuszczu • Prawidłowe cykle miesiączkowe-22% tłuszczu

  7. Wiek ginekologiczny liczymy od czasu wystąpienia pierwszej miesiączki ( np. WG +1, +2, +3)

  8. Adrenarche oznacza postępującą czynność kory nadnerczy wyprzedzającą o 2-3 lata czynność gonad.

  9. Gonadarche oznacza początek hormonalnej funkcji jajników.

  10. Leptyna jest produktem genu otyłości (OB), powstaje w tkance tłuszczowej i przekazuje sygnał do mózgu odblokowując oś podwzgórze-przysadka-jajnik i hamuje ośrodek łaknienia poprzez neuropeptyd Y (NPY) i β-endorfinę.

  11. Fluor pubertalis to wydzielina pochwowa zawierająca złuszczony nabłonek pochwowy, śluz szyjkowy i pałeczki kwasotwórcze. Występuje w okresie noworodkowym i w okresie pokwitania.

  12. Thelarhe- rozwój sutków, Pubarche- rozwój owłosienia łonowegoAxilarche- rozwój owłosienia pachowego.

  13. Kryteria dojrzałości dziewcząt według Lauritzena: 1. Ustalenie równowagi hormonalnej w okresie wieku ginekologicznego +3-+5. 2.Cykle miesiączkowe co 28 +/-5 dni. 3. Stałe bądź nieregularne występowanie cykli owulacyjnych. 4. Stosunek LH/FSH około 1. 5.Wartości prolaktyny wyższe niż 5ng/ml. 6. Estradiol wyższy niż 30pg/ml.

  14. Obraz owłosienia pachowego • A1 brak owłosienia w dole pachowym • A2 pojedyncze, słabo pigmentowane cienkie włosy • A3 liczne, twardsze, bardziej pigmentowane, nieco kręcone • A4 gęste, twarde, silnie pigmentowane, kręcone włosy w dole pachowym

  15. Obraz owłosienia łonowego • P1 Brak owłosienia łonowego • P2 Pojedyncze, słabo pigmentowane, proste • P3 Gęstsze, bardziej pigmentowane, kręcone • P4 Gęste, silnie pigmentowane, twarde, kręcone, w kształcie trójkąta postawą zwróconego ku górze, ale nie przechodzi na uda

  16. Obraz rozwoju sutków • M1 sutek płaski, brak tkanki gruczołowej, średnica otoczki mała, brodawka różowa • M2 postać pączka, otoczka uniesiona • M3 postać pagórka, tkanka gruczołowa piersi jest większa niż brodawki, zaczyna się pigmentacja otoczki i brodawki • M4 sutek dziewczęcy, otoczka wraz z brodawką tworzą wtórny wzgórek nad tkanką sutka, otoczka zaczyna się spłaszczać • M5 pełne wykształcenie sutków, pełne spłaszczenie brodawki.

  17. Pokwitanie - Eumenorrhoe • WG+1~60% • WG+2~72% • WG+3~80%

  18. Pokwitanie-cykle dwufazowe • WG+1 2,3% • WG+2 38,9% • WG+3 56,5% • WG>+3 75,8%

  19. GINEKOLOGICZNY -2 -1 +1 +2 +3 KALENDARZOWY 11 12 13 16 17 WIEK

  20. Typy zaburzeń miesiączkowania u dziewcząt • krwawienia młodocianych • obfite miesiączki • rzadkie miesiączki • pierwotny i wtórny brak miesiączki

  21. Zaburzenia rozwoju płciowego • Przedwczesne pokwitanie • Opóźnione lub nieprawidłowe pokwitanie (dysgenezja gonad, zespół braku wrażliwości na androgeny, zespół PCO) • Zahamowanie pokwitania (jadłowstręt psychiczny, przedwczesne wygaśnięcie czynności jajników).

  22. Przedwczesne pokwitanie Najczęstsza endokrynopatia wieku dziecięcego

  23. Przedwczesne pokwitanie • GnRH - zależne 19% • GnRH - niezależne 81%

  24. LH- zależne przedwczesne pokwitanie Spadek β-endorfiny

  25. Przedwczesne pokwitanie(centralne, ośrodkowe, idiopatyczne, GnRH zależne) • GnRH (spadek β-endorfiny) -FSH, LH -Sterydy płciowe -Obraz kliniczny

  26. Przedwczesne pokwitanie zaburza: • Fazę wzrostu • Proporcje ciała • Gonadarche (brak adrenarche) • Przyrost kręgosłupa • Zrost nasad kości długich

  27. Przedwczesne pokwitanieDiagnostyka • Wywiad • Badanie fizykalne • Usg narządu rodnego i nadnerczy • Wiek kostny • Rtg siodła tureckiego, KT, MR • Badanie hormonalne (test GnRH)

  28. Przedwczesne pokwitanieLeczenie • Zaburzeń wzrostu (zagrożenie kalectwem) • Innych objawów klinicznych

  29. Przedwczesne pokwitanieLeczenie • Analogi gonadoliberyny • Gestageny GONADOSTAZA

  30. Przedwczesne pokwitanieLeczenie • Przyrosty ok. 0,5cm/mc do wzrostu 150cm • Prawidłowe proporcje ciała • Skok pokwitaniowy wzrostu po zakończeniu leczenia • Menarche ok. 10-11rż + przyrost ok. 7cm • Wzrost końcowy 162±4,2cm • Prawidłowa mineralizacja kości

  31. Przedwczesne pokwitanieLeczenie Działania niepożądane • Gestageny (zła tolerancja leku, wzrost masy ciała, supresja nadnerczy • Analogi gonadoliberyny

  32. Genetyczne konstytucjonalne 14 rok życia Opóźnione pokwitanie

  33. Opóźnione pokwitanie • Choroby metaboliczne (cukrzyca, niedoczynność tarczycy, choroby nerek, nowotwory) • Dysgenezja gonad (zespól Turnera, czysta dysgenezja gonad, mieszana dysgenezja gonad, zespół nadnerczowo-płciowy, zespół feminizujących jąder)

  34. Zespół Turnera • Częstotliwość 1:2500 noworodków płci żeńskiej • Gonady przypominają pasma łącznotkankowe • Kariotyp 45X lub mozaika • Zawsze występuje niedobór wzrostu • Często wady układu krążenia i moczowego • Szereg cech somatycznych • Różny stopień upośledzenia umysłowego • Wysokie wartości gonadotropin związane są z wzrostem amplitudy, a nie częstotliwości • Opisane są przypadki ciąż

  35. Zespół Turnera-leczenie • Małe dawki estrogenów (1/4 dawki sposobem sekwencyjnym), w celu uzyskania prawidłowego wzrostu • Hormony tarczycy • Leki zwiększające gęstość tkanki kostnej • Ostateczne wykształcenie trzeciorzędowych cech płciowych uzyskuje się dopiero w 18-20 roku życia.

  36. Czysta dysgenezja gonad • Kariotyp prawidłowy żeński lub męski • Brak rozwoju sutków, brak miesiączki, zewnętrzne narządy płciowe żeńskie, infantylne • Macica o dziecięcej proporcji szyjki do trzonu, brak błony śluzowej • Pasmowate gonady, bez aparatu pęcherzykowego • W badaniach hormonalnych wysokie stężenia gonadotropin, niski estradiol

  37. Czysta dysgenezja gonad-leczenie • Substytucja hormonalna • W przypadku kariotypu 46 XY usunięcie gonad ze względów onkologicznych

  38. Mieszana dysgenezja gonad • Po jednej stronie tkanka jądrowa, po drugiej macica i jajowód (na różnym etapie rozwoju) • Nieprawidłowości w zakresie narządów płciowych różne • Zawsze usunąć dysgenetyczne jądra

  39. Zespół nadnerczowo-płciowy • Genetyczny defekt enzymatyczny braku najczęściej 21-hydroxylazy, powodujący brak lub niedobór kortyzolu i nadprodukcję androgenów • Klinicznie; powiększenie łechtaczki, mosznowate wargi sromowe, zrośnięte wargi sromowe, brak miesiączki, hirsutyzm, trądzik, łojotok, nadmiernie rozwinięte mięśnie. • Kariotyp żeński, chromatyna płciowa obecna • Macica o proporcjach przepokwitaniowych, brak błony śluzowej, jajniki pasmowate • W leczeniu glikokortykosteroidy i operacje korekcyjne zewnętrznych narządów płciowych.

  40. Zespół feminizujących jąder • Brak receptora wiążącego androgeny w tkankach docelowych • Kariotyp 46 XY przy sylwetce kobiecej • Mogą być dobrze rozwinięte gruczoły piersiowe przy braku owłosienia i miesiączek, bo jest brak macicy i jajowodów. • Jądra wytwarzające estrogeny znajdują się w wargach sromowych lub na wzgórku łonowym. • W leczeniu usunięcie jąder i substytucja hormonalna, estro-gestagenna.

  41. Zahamowanie pokwitania • Jadłowstręt psychiczny • Przedwczesne wygaśnięcie czynności jajników

  42. POF (premature ovarian failure) • Występowanie objawów POF w chorobach przebiegających z autoimmunoagresją • Obecność w osoczu krwi przeciwciał przeciwko tkance jajnikowej • Nacieki limfocytarne w tkance jajnikowej

  43. POF-objawy kliniczne • Pierwotny lub częściej wtórny brak miesiączki • Stężenia FSH powyżej 40 mIU/ml, estradiolu poniżej 30pg/ml • Brak aparatu pęcherzykowego w jajnikach • Wzrosta jest prawidłowy, większość dziewcząt jest szczupła i wysoka • Trzeciorzędowe cechy płciowe dobrze wykształcone

  44. Współżycie płciowe 40% dziewcząt 16-17 letnich • Ciąża u młodocianych • Stany zapalne narządów płciowych (Chlamydia) • Choroby przenoszone drogą płciową (HPV, HSV)

  45. Interval between menarche and first sexual intercourse<18month! .

  46. Wady rozwojowe narządów płciowych • Zarośnięcie błony dziewiczej • Zespół wrodzonego braku pochwy i macicy (z. Mayer-Rokitansky-Kustner-Hauser) • Przerost łechtaczki • Zespół niewrażliwości na androgeny

  47. Wskazania lecznicze WG<+3 • Polymenorrhoe - Metrorrhagia juvenilis • Wady rozwojowe • Torbiele czynnościowe jajnika • Guzy przysadki • Nowotwory • Stany zapalne (srom, pochwa)

More Related