Rozstrzygnięcia w sprawie roszczeń podatnika

1. Rozstrzygnięcia w sprawie roszczeń podatnika

2. Roszczenia podatnika a wymiar podatku Roszczenia podatnika: • strata podatkowa • zwrot podatku (Art. 3 pkt 7 Op - „Ilekroć w ustawie jest mowa o zwrocie podatku - rozumie się przez to zwrot różnicy podatku lub zwrot podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, a także inne formy zwrotu podatku przewidziane w przepisach prawa podatkowego”) • nadpłata

3. Strata podatkowa Art. 9 ustawy o podatkudochodowym od osóbfizycznych: 2. Dochodemzeźródłaprzychodów, jeżeliprzepisy art. 24-25 oraz art. 30f niestanowiąinaczej, jest nadwyżkasumyprzychodów z tegoźródłanadkosztamiichuzyskaniaosiągnięta w rokupodatkowym. Jeżelikosztyuzyskaniaprzekraczająsumęprzychodów, różnica jest stratązeźródłaprzychodów. 3. O wysokośćstratyzeźródłaprzychodów, poniesionej w rokupodatkowym, możnaobniżyćdochóduzyskany z tegoźródła w najbliższychkolejnoposobienastępującychpięciulatachpodatkowych, z tymżewysokośćobniżenia w którymkolwiek z tychlatniemożeprzekroczyć 50% kwotytejstraty.

4. Strata podatkowa (2) Art. 24 o.p. Organ podatkowy, w drodze decyzji, określa wysokość straty poniesionej przez podatnika, jeżeli w postępowaniu podatkowym organ ten stwierdzi, że podatnik nie złożył deklaracji, nie wykazał w deklaracji straty lub wysokość poniesionej straty różni się od wysokości wykazanej w deklaracji, a poniesienie straty zgodnie z przepisami prawa podatkowego uprawnia do skorzystania z ulg podatkowych. Nie ma odrębnej sprawy straty podatkowej - rozstrzygnięcie jest dokonywane w ramach sprawy podatku dochodowego (od osób fizycznych lub osób prawnych)

5. Strata podatkowa (3) Wyrok NSA z 13 maja 2010 r., sygn. akt II FSK 402/09: Prawo do wydania decyzji określającej wysokość straty, o której mowa w art. 24 O.p., nie ulega przedawnieniu w rozumieniu art. 70 § 1 O.p., gdyż nie dotyczy zobowiązania podatkowego, co jednak nie oznacza, że nie jest ograniczone w czasie. Ograniczenie to wynika wyłącznie z funkcji, jaką dla ustalenia prawnopodatkowego stanu faktycznego odgrywa wysokość straty poniesionej przez podatnika w latach poprzednich. Decyzja określająca stratę na podstawie art. 24 O.p. może zostać wydana tak długo, jak długo możliwa jest weryfikacja deklaracji za rok podatkowy, w którym strata ta została odliczona.

6. Zwrot podatku (1) Art. 21 par. 3a o.p.: Jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że w złożonej deklaracji wykazano nieprawidłową kwotę zwrotu podatku lub kwotę podatku naliczonego przeniesionego do rozliczenia lub kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług do odliczenia w następnych okresach rozliczeniowych, w deklaracji nie wykazano tych kwot albo podatnik nie złożył deklaracji, mimo ciążącego na nim obowiązku, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa prawidłową wysokość zwrotu podatku lub nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do odliczenia w następnych okresach rozliczeniowych. Nie ma odrębnejsprawyzwrotupodatku - rozstrzygnięcie jest dokonywane w ramachsprawypodatku od towarówiusług; organ nie rozstrzyga wówczas o wysokości zobowiązania podatkowego, ale o wysokości zwrotu podatku.

7. Zwrot podatku (2) Uchwała NSA z 29 czerwca 2009 r., sygn. akt I FPS 9/08 Art. 70 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm.) ma zastosowanie do należności z tytułu nienależnego zwrotu podatku od towarów i usług.

8. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nadpłaty

9. Art. 72 § 1 pkt 1 Op: „Za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku” nadpłata wiąże się zatem z faktyczną zapłatą w zawyżonej wysokości zawyżony wymiar nieskutkujący faktyczną zapłatą nie rodzi nadpłaty Pojęcie nadpłaty

10. Przyczyny powstania nadpłaty • NADPŁATA • w wyniku wyroku Trybunału Konstytucyjnego • (art. 74 Op) • zapłacona na skutek • zawyżonego wymiaru • (art. 73 § 1 Op) • zapłata w wysokości • wyższej niż zadeklarowana • lub ustalona w decyzji • wynikająca z zaliczkowego • systemu poboru • (art. 73 § 2 Op)

11. Nadpłata w wyniku zawyżonego wymiaru • W wyniku żądania stwierdzenia nadpłaty • (art. 75 § 1 i 2 Op) • W wyniku uchylenia decyzji wymiarowej (sytuacja określone w art. 77 § 1 pkt 1 i 3 Op) • W innych przypadkach – określona przez organ podatkowy • (art. 74a Op) • Zwrot bez decyzji (art. 75 § 4 Op) • Decyzja o odmowie stwierdzenia nadpłaty • Decyzjastwierdzającanadpłatę (art. 74a Op (?)) • prawidłowość • skorygowanego • zeznania nie budzi • wątpliwości • prawidłowość skorygowanego • zeznania budzi wątpliwości

12. Określenie nadpłaty nie zawsze jest przedmiotem sprawy, wymagającej rozstrzygnięcia przez organ podatkowy (np. nadpłata wynikająca z zaliczkowego poboru podatku, nadpłata będąca konsekwencją uiszczenia kwoty wyższej od wymierzonej). W przypadku uchylenia decyzji jest prostą konsekwencją takiego rozstrzygnięcia wymiarowego (choć niekiedy wskazuje się na konieczność wydania decyzji określającej nadpłatę - zgodnie z art. 74a Op) Sprawa nadpłaty

13. wyłącznie na wniosek (podatnika lub płatnika) - „realizacja uprawnienia do stwierdzenia nadpłaty podatku dokonuje się wyłącznie na wniosek podmiotu (prawa podatkowego), który ma w tym interes prawny” /uchwała NSA z 27 stycznia 2014 r., sygn. akt II FPS 5/13/ wraz z wnioskiem należy złożyć deklarację korygującą „<<dołączone przez podatnika do wniosku o stwierdzenie nadpłaty skorygowane zeznanie nie ma charakteru samoistnego, jest ściśle z tym wnioskiem związane (...) dzieli los tego wniosku>>, który rozpatrywany jest w postępowaniu nadpłatowym” /uchwała NSA z 27 stycznia 2014 r., sygn. akt II FPS 5/13/ Sprawa nadpłaty - wszczęcie postępowania

14. okoliczności, będące przesłanką złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty (a więc nie wszystkie okoliczności relewantne z punktu widzenia zobowiązania podatkowego, ale tylko to objęte wnioskiem) nadpłata ⧣ wymiar „Złożenie równocześnie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty skorygowanego zeznania (deklaracji) nie wszczyna postępowania w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w rozumieniu art. 21 § 3 O.p. Składając wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty immanentnie prawnie z nim związaną podatkową deklarację korygującą wnioskodawca przedstawia żądanie stwierdzenia (w następstwie tego - zwrotu) nadpłaty, nie występuje natomiast z żądaniem – w rozumieniu art. 165 § 3 O.p. - wydania decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego, w szczególności decyzji wymierzającej podatek (określającej zaległość podatkową) w miejsce orzeczenia o dochodzonej nadpłacie” /uchwała NSA z 27 stycznia 2014 r., sygn. akt II FPS 5/13/ Sprawa nadpłaty - przedmiot postępowania wyjaśniającego

15. „Postępowanie o stwierdzenie nadpłaty wszczynane jest na wniosek, który wyznacza zakres i przedmiot postępowania, w którym jest rozpoznawany; intencją wnioskodawcy nie musi być zawsze kontrola i weryfikacja w zakresie całości samoobliczenia podatku za dany okres podatkowy, a tylko stwierdzenie nadpłaty z tytułu i na podstawie określonych -podatkowo znaczących okoliczności, na które we wniosku i związanej z nim deklaracji się powołuje”. /uchwała NSA z 27 stycznia 2014 r., sygn. akt II FPS 5/13/ Sprawa nadpłaty - przedmiot postępowania wyjaśniającego (2)

16. uchwała NSA z 27 stycznia 2014 r., sygn. akt II FPS 5/13: „Wystąpienie o nadpłatę i rozstrzygnięcie o nadpłacie mogą być uzasadnione określonymi tylko konkretnie jednostkowymi zdarzeniami okresu podatkowego oraz równie indywidualną ich oceną na podstawie obowiązującego prawa, co niewątpliwie nie wymaga zbadania i oceny prawnej wszystkich działań i zaniechań okresu podatkowego, w którego skład wchodzą. W takich przypadkach obligatoryjne wszczynanie i prowadzenie postępowania w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego przed rozstrzygnięciem w przedmiocie nadpłaty podatku nie jest potrzebne. Prowadziłoby też do zbędnego zaangażowania zainteresowanego w różne postępowania prawne i powodowało związane z nimi koszty, a przede wszystkim odwlekało czas merytorycznego rozstrzygnięcia o nadpłacie, możliwego bez przeprowadzenia i rozstrzygnięcia w zakresie określenia wysokości zobowiązania podatkowego. Z powyższego wynika, że: w przypadku zakwestionowania prawidłowości skorygowanej deklaracji podatkowej złożonej wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty, zgodnie z art. 75 § 3 O.p., organ podatkowy nie ma obowiązku przed rozpatrzeniem tego wniosku wszczynać w każdej sprawie postępowania celem określenia wysokości zobowiązania podatkowego, o którym mowa w art. 21 § 3 wymienionej ustawy. Sprawa nadpłaty a sprawa wymiaru (1)

17. uchwała NSA z 27 stycznia 2014 r., sygn. akt II FPS 5/13: „Jeżeli natomiast wnioskodawca na poparcie żądania o nadpłatę wraz z wnioskiem o jej stwierdzenie składa zeznanie podatkowe, w którym koryguje całość albo znaczną część samoobliczenia podatku, z którego wywodzi swoje żądanie, wówczas organ podatkowy powinien z urzędu wszcząć postępowanie w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego. Zmiana i przedstawienie na nowo w całości albo w znacznej części samoobliczenia podatku wymaga jego kompleksowej kontroli, z czym wiąże się zbadanie, przeanalizowanie i weryfikacja okresu podatkowego, którego dotyczy, tym bardziej, że skutkiem tych działań może być wydanie rozstrzygnięcia określającego wysokość zaległości podatkowej z tytułu niewykonania należnego zobowiązania podatkowego, które nie może zostać podjęte w postępowaniu, w którym wnioskodawca dochodzi wyłącznie stwierdzenia nadpłaty. Postępowanie w przedmiocie nadpłaty nie może natomiast przekształcić się w czasie jego trwania w postępowanie w sprawie określenia wysokości zobowiązania podatkowego. Ocena: czy wnioskujący o nadpłatę koryguje w związku z tym żądaniem całość albo znaczną część samoobliczenia podatku określonego okresu podatkowego winna być dokonywana ad casum – w każdym postępowaniu, w relacji do jego okoliczności. Nie ma przeszkód prawnych, aby w trakcie postępowania w przedmiocie stwierdzenia nadpłaty organ podatkowy, kiedy jest to uzasadnione, wszczął z urzędu odrębne postępowanie w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego. Sprawa nadpłaty a sprawa wymiaru (2)

18. nadpłata nie budzi wątpliwości → zwrot podatku nadpłata budziła wątpliwości, ale została stwierdzona → decyzja określająca wysokość nadpłaty brak nadpłaty → decyzja o odmowie stwierdzenia nadpłaty Sprawa nadpłaty - forma zakończenia