1 / 36

PLEVRAL HAYVAN MODELLERİ

PLEVRAL HAYVAN MODELLERİ. Dr. Öner Dikensoy Gaziantep Ünv. Tıp Fak. Göğüs Hast. AD. dikensoy@yahoo.com. Öğrenim Hedefleri. Plevra hastalıkları ile ilgili mevcut hayvan modellerini öğrenmek Aynı hastalıkla ilgili farklı modellerin farkını öğrenmek

alec
Download Presentation

PLEVRAL HAYVAN MODELLERİ

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. PLEVRAL HAYVAN MODELLERİ Dr. Öner Dikensoy Gaziantep Ünv. Tıp Fak. Göğüs Hast. AD. dikensoy@yahoo.com 2010-TTD-İstanbul

  2. Öğrenim Hedefleri • Plevra hastalıkları ile ilgili mevcut hayvan modellerini öğrenmek • Aynı hastalıkla ilgili farklı modellerin farkını öğrenmek • Model veya hayvan seçiminde dikkat edilmesi gerekenleri öğrenmek • Plevraya giriş gibi bazı spesifik yöntemleri öğrenmek

  3. Giriş • Plevra hastalıklarında hayvan çalışmalarına gerek var mı? • Plevra hastalıkları çok sık görülür • Patogenezi yeterince bilmiyoruz • Tanı da sıkıntılarımız devam ediyor • Malign efüzyon • Tüberküloz plörezi • Tedavide sıkıntılarımız devam ediyor • Malign efüzyon • Parapnömonik efüzyon

  4. Başlarken Yapılması Gerekenler • Standart klavuzların öğrenilmesi • Hayvanların barınması beslenmesi • Yapılmaması gerekenler • Cerrahi yöntemler hakkında eğitim • Etik kurallara uyulması • Laboratuar ve alt yapının uygun olması • Gereksiz deneylerden ve tekrardan kaçınılması • Optimum sayıda hayvan kullanılması

  5. Optimum Sayı

  6. İdeal Hayvan Modeli • Araştırılan hastalık açısından insanları iyi temsil eden, • Kolayca elde edilebilen, • Ucuz, • Girişimlere, tekrarlanabilir sonuçlara ve yeterli örnek alınmasına olanak tanıyan bir hayvan olmalıdır.

  7. Hayvan Seçerken • Büyüklük • Plevra Anatomileri • Maliyetleri • Bulunabilirlikleri • Analizler için kullanılacak kit vs. hayvana uygun olması, • Genetik manüplasyon ihtimali

  8. Hayvanın Boyutu • Plevra hastalıkları için en sık kullanılan hayvanlar: • tavşan, fare, sıçan, hamster ve koyunlar • Küçük hayvanlar: • Avantaj: • Ucuzdur • Bakımı kolaydır • Sofistike laboratuara gerek yok (steril sartlar vs.) • Farelerde genetik modifkasyon yapılabilir • Dezavantaj: • Girişimler, materyal toplanması zor

  9. Plevra Anatomisi • İki önemli anatomik özelliğin farkında olmak gerekir: 1-plevral boşluk: • tek plevral boşluk: köpek, fare • İki plevral boşluk: tavşan, koyun 2-Koyun gibi daha büyük hayvanların visseral plevraları insan visseral plevrası gibi kalındır.

  10. Çalışılacak Kitler • Kullanılan ticari kitlerin hangi hayvanlar için uygun olduğu önemli • Örn: ELİSA kitleri genellikle sitokin ölçümlerinde kullanılır ancak sadece insan ve farelerde ölçüm yapmaya uyumlu

  11. Plevraya Giriş • Direk: Enjektör ile direk girmek • İndirek: • Tüp yardımıyla • Tekrarlayan enjeksiyonlar • Sıvı toplanmasında avantajlı • Torakotomi

  12. Plevral Hastalık Modelleri • Plevral fibrozis/ Plöredezis • Malign Efüzyon • Plevral İnflamasyon • Eozinofilik plöritis • Plevral infeksiyon • TBC Plörezi • Mezotelyoma

  13. Plöredezis • Plevra için en sık kullanılan hayvan modeli • İdeal plöredezis ajanı yok • İdeal ajan: • ucuz, kolay bulunabilir ve • uygulanabilir, yan etkisi olmayan ve etkinliği tam olan ajandır. • Halen ideal ajan aranıyor

  14. Plöredezis • Tavşan modeli en sık (New Zealand white rabbits) • Koyun, fare, köpek, domuz • Aynı ajan farklı türlerde benzeri plöredezis yanıtı • Plöredezis ajanı direk veya tüp aracılığı ile enjekte edilir.

  15. Talk Plöredezis • Bilinen en etkili ajan • Akut plevral enflamasyon olur • Çözülebilir: başarısız • Kronikleşebilir : fibrozis ve yapışıklık • Fibroblastlar, mezotel hücreleri: kollajen toplanması fibrozise katkı sağlarlar. • 14-28 gün içinde sakrifiye • Makroskopik ve mikroskopik skorlama yapılır • Karşı hemitoraks kontrol olarak kullanılabilir.

  16. Plöredezis Skorlama Şeması

  17. Plöredezis

  18. Plöredezis

  19. Plöredezis

  20. Plöredezis

  21. Plöredezis Modeli ile İlgiliSorunlar • Plevral kavite normal • Kullanılacak doz insana nasıl uyarlanacak? • Talk insanlarda 2-5 gr. (30-70 mg/kg) • tavşanlarda 400 mg/kg kullanılır. • Hayvanlarda malign efüzyon modeli az. • En sık kullanılan fare modeli • Fareler plöredezisin değerlendirilmesi için çok küçüktür.

  22. Malign Plevral Efüzyon Modelleri • Patofizyoloji ve en ideal tedavi yöntemi belirsiz • Hayvan çalışmaları ışık tutabilir (Örn: VEGF). • Tamamına yakını farelerde • Atimik nude fare kullanılır: • bunların immüniteleri malign hücreleri temizleyemez

  23. Ölçülen Parametreler • Kilo kaybı ve sürvi en sık • efüzyonun miktarı, • tümörün boyutu ve ağırlığı • uzak metastazların varlığı • Plevra sıvısı ve doku plevral metastazda rol oynayan mediyatörlerin araştırılması için çok faydalı örneklerdir.

  24. Kullanılan Kanser Hücreleri • Farklı tümör hücreleri kullanılabilir • En etkin yayılım sağlayan adenokanser • İnsanlardan alınan adenokanser hücreleri kullanılabilir • Ticari kanser hücreleri (A549, Lewis Cancer Cell Lines) standardize

  25. Tümör Hücrelerinin İmplantasyonu • Malign hücreler plevraya (105-106) IP verilir • Direk cerrahi veya plevral injeksiyon • Intraplevral en uygun injeksiyon yeri: • Sol lateral subdiafragmatik • En ince (28 G) enjektör iğnesi • Yetişkin bir fareye 1.0 mL sıvı enjekte edilebilir. • İntratorasik enjeksiyon yeterli mi? • göğüs kafesi ekspanse olması • oluşan dispne ile anlaşılabilir

  26. Tümör Hücrelerinin İmplantasyonu • 1-2 hf mediasten, akciğerler diafragma lokal invazyon görülür • Plevral efüzyon genellikle 3 hafta sonra gelişir • Çoğu fare zamanla kaşeksi ve uzak metaztazlar nedeniyle ölür • Çoğu çalışmalarda bu model kullanılarak çeşitli antikanser tedavilerin etkinliği araştırılmıştır • (IL-12, IL-15 ve VEGF inhibitörleri).

  27. Tüberküloz Plörezi Modelleri • Tüberküloz efüzyonlar halen sık • Patogenezin anlaşılması ve tedavide halen sıkıntılar mevcuttur • İlk olarak 1917 de Patterson guinea pigleri kullanmıştı • Sonrasında tavşan ve fareler kullanıldı

  28. Tüberküloz Plörezi Modelleri • Bu model insanlarda oluşan tbc plöritisi çok iyi temsil eder: • Plevra sıvısında sırasıyla nötrofil, makrofajlar,lenfositler toplanır • Hücreler insanlardakine benzer başlıca CD2+T hücrelerdir • Plevral sıvı pH ve glukoz düşmez • Plevranın histopatolojik incelemesinde: • kazifiye granulom, multinükleer dev hücreler ve zamanla fibrozis

  29. Basilin plevraya verilişi • M. Tuberculosis veya BCG İP enjekte edilir • Ucu künt bir iğne (20 G) ile transdiafragmatik yaklaşım • Guinea Pig: • Önce BCG ile aşılanır • 10-15 hf.sonra BCG veya M.tuberculosis • Tavşanlarda BCG ile aşılamaya gerek yok • BCG ye duyarlı basile dirençli • Tavşanlarda immun deprese hayvanlarda tbc plörezi modeli: nitrojen mustard - nötropeni

  30. Tüberküloz Plörezi Modelleri • Farelerde (BALB/c veya C57B1/6 strs) intratorasik BCG injeksiyonu ile tbc plöritisin erken inflamatuar etkileri araştırılabilir. • Fare çalışmalarında önceden aşılamaya gerek yoktur. • Hücresel özellikler insanlardakine benzer • Farelerde histolojik özellikler tanımlanmadı

  31. Tüberküloz Plörezi Modellerinin Dezavantajları • En önemli kısıtlılık: tbc direk İP veriliyor • İnsanlarda akciğer enfeksiyonunun lokal veya hematojen yayılımı • BCG ile oluşturulan modellerde patogenez konusunda yararlı bilgiler edinilmesi olası • Tedavi araştırmalarında basil verilerek oluşturulan model daha uygundur.

  32. Asbest Maruziyetine Bağlı Plevral Hastalık Modelleri • Asbest maruziyetine bağlı: • plevral kalınlaşma, • bening asbest plörezisi, • round atelektazi, • malignant mezotelyoma • MM ile ilgili çok sayıda hayvan çalışması yapılmış olmasına rağmen diğer patolojiler nadiren araştırılmıştır • MM patogenezi, tedavisi problem

  33. Asbestin Veriliş Yolları • Asbest hayvanlara inhalasyon yoluyla veya direk İP enjeksiyonla ulaştırılabilir. • İnhalasyon yoluyla: plevral patolojinin oluşması için uzun zaman (aylar, yıllar ) • İP verildiğinde hemen akut etki elde edilebilir: • bu insanlardaki asbestin doğal yolla alınımını tam olarak temsil etmez • İP verildiğinde daha çok plevral mezotelyoma • İnhalasyonla akciğer kanseri daha sık görülür

  34. Hangi Hayvan? • En sık:sıçanlar, fareler ve hamsterler • Hayvan cinsleri arasında ve kendi içlerinde asbeste duyarlıklık açısından farklılıklar vardır. • Farelerin asbeste olan duyarlılığı strainlere göre farklıdır: • C56BL/6 türü 129 dan daha duyarlıdır • Sıçanlar insanları temsil etmesi açısından daha uygun bulunmuştur

  35. Asbest Türü • Asbest türleri arasında da farklılıklar vardır • Chrosotile, crocidolite ve amosite en sık kullanılan asbest türleridir. • Son zamanlarda fiberglas gibi insan yapımı liflerin • Nanopartiküllerin etkileri de araştırılmaktadır. • Bu araştırmalarda: • farklı liflerin güvenlikleri • güvenli dozları • terapotik girişimlerin etkileri

  36. Sonuç ve Özet • Plevra Hastalıkları ile ilgili hayvan çalışmalarına halen gerek var • Fare, tavşan, sıçan en sık kullanılan • Plöredezis ve akciğer kanseri en sık kullanılan modeller • Hayvan seçimi, sayısı, yapılacak çalışmanın detayları (kitler vs.) dikkatli belirlenmeli • Yeni modellere ihtiyaç var: • Farelerde plöredezis • Tavşanlarda malign efüzyon • Nanopartikül çalışmaları

More Related