Energetyka jądrowa

1. Energetyka jądrowa „Czarnobyl: 20 lat po” , Andrzej Hołdys (Gazeta Wyborcza 26-04-2006) „Świat wraca do atomu, bo nie ma wyjścia”, Andrzej Hrynkiewicz (Tygodnik Powszechny 30-04-2006)

3. STULECIE KATASTROF turbina generator ggenerator

5. Zasoby ropy – 60 lat, gazu – 70 lat, uranu 235 – 85 lat. Pluton 239 z uranu 238 – ok. 12 tys. lat. Uran 233 z toru 232 (w skorupie ziemskiej 3 razy więcej niż uranu).

6. Uran zaczęto wykorzystywać na większą skalę do celów pokojowych dopiero w latach 70., po światowym kryzysie energetycznym, gdy kraje arabskie ograniczyły eksport ropy. Wcześniej służył głównie do produkcji bomb. (Pierwsza elektrownia jądrowa rozpoczęła pracę w 1954 r. w Obnińsku w ZSRR (dziś Rosja)). W pierwszej połowie lat 80., dotychczas najlepszym okresie dla energetyki jądrowej, uruchamiano po 20-30 reaktorów rocznie. Zamówienia na nowe elektrownie spływały jedno po drugim.

7. 26 kwietnia 1986 r. okazał się czarnym dniem dla uranu. Niemal cały świat zachodni odwrócił się od niego na dziesiątki lat. A być może na zawsze. Wcześniej, w 1979 r., zaprzestano budowy nowych elektrowni jądrowych w USA po katastrofie na Three Mile Island.

8. Elektrownie jądrowe dostarczyły w 2005 r. ponad 2600 TWh energii elektrycznej czyli około 1/6 całej energii elektrycznej wyprodukowanej na świecie.

11. Elektrownie jądrowe na świecie (działające, nieczynne, w trakcie budowy) WANO World Map, January 2006 Edition

12. Elektrownie jądrowe na świecie (działające, nieczynne, w trakcie budowy) WANO World Map, January 2006 Edition

13. Elektrownie jądrowe na świecie (działające, nieczynne, w trakcie budowy) WANO World Map, January 2006 Edition

14. Elektrownie jądrowe w Europie (działające, nieczynne, w trakcie budowy) WANO World Map, January 2006 Edition

15. Elektrownie jądrowe w Europie (działające, nieczynne, w trakcie budowy) WANO World Map, January 2006 Edition

17. Jedna czwarta z pracujących w 2006 roku 442 reaktorów (w 31 krajach) ma ponad 30 lat. Reaktor pracuje przeciętnie ok. 40 lat, czyli ponad 100 trzeba będzie zamknąć w przyszłej dekadzie. W kolejnej dekadzie żywot zakończy około 200 bloków uruchomionych w okresie boomu atomowego pierwszej połowy lat 80. Pozostanie wtedy (pierwsza polowa lat 20. XXI wieku) około 100-150 spośród obecnie działających, uzupełnionych o pewną liczbę nowo zbudowanych.

19. Nowych reaktorów buduje się dzisiaj niewiele. Średnia z dziesięciu ostatnich lat to 4 rocznie. Tyle też podłączono do sieci w 2005 roku – dwa w Japonii i po jednym w Korei Południowej i Indiach. W atomowych inwestycjach przoduje Azja (czyli na Wschód od Polski) : Japonia (w 2006 roku 55 reaktorów), Rosja (31),Korea Południowa (20), Indie (16), Chiny (10), Tajwan (6). Chiny chcą do 2020 r. zbudować 30 reaktorów, Indie już wznoszą 10 kolejnych.

24. Na Zachodzieprawie bez zmian od 20 lat. Uran wciąż jest w niełasce. W USA, gdzie działa ponad 100 reaktorów (103), plany budowy nowych elektrowni jądrowych zarzucono na długo przed Czarnobylem - po awarii w elektrowni Three Mile Island w 1979 r. Od tego momentu za oceanem nie zamówiono już ani jednego reaktora. Zdecydował nie tylko strach przed uranem, ale także relatywnie wysoki koszt produkowanej z niego energii (były to czasy taniej ropy). Obecnie w USA przygotowywane są plany finansowania reaktorów uranowych, ulepszonych i znacznie bezpieczniejszych niż dawniej.

25. W Europie przełom nastąpił w 2005 roku • po 14 latach przerwy zaczęto wznosić nowy reaktor jądrowy. Zaprojektowany przez francuską firmę Areva gigantyczny blok o mocy 1600 MW powstaje w Finlandii. Ma być gotowy • w 2009 r. Zgodę na inwestycję po wielu latach dyskusji społecznej i uzyskaniu akceptacji władz lokalnych dał w 2002 r. fiński parlament stosunkiem głosów 107:92. • Jak wynika zsondażu Gallupa z kwietnia 2006r. - większość Finów chciałaby wzniesienia następnego reaktora. • W 2007 roku Areva rozpocznie budowę podobnego reaktora - ze względu na większą sprawność i bezpieczeństwo zwanego reaktorem trzeciej generacji - we Francji (w tym kraju pracuje obecnie 59 reaktorów). Inwestycja we Flamanville w Normandii ma być gotowa w 2012 r. (za 5 lat)

26. W Europie i Ameryce Północnej coraz głośniej mówi się o powrocie do energetyki jądrowej, z dwóch głównych powodów. 1) Potrzebujemy coraz więcej energii, a ropa i gaz powoli się wyczerpują, na dodatek główne złoża obu surowców znajdują się w mało stabilnych regionach świata. 2) Mieszkańcy krajów zachodnich duże znaczenie przywiązują do tego, aby rozwój ekonomiczny odbywał się bez szkody dla środowiska. A reaktory atomowe nie emitują niebezpiecznych dla zdrowia pyłów oraz szkodliwych dla klimatu gazów takich jak dwutlenek węgla. Ostrzegający przed globalnym ociepleniem klimatolodzy zyskali ostatnio wielu sojuszników wśród zwolenników energetyki jądrowej.

27. Przeciwnicy uranu uważają tymczasem, że oba argumenty są chybione. Po pierwsze, zasoby uranu też są skończone i gdybyśmy zbudowali kilkaset nowych reaktorów, paliwa do nich zabrakłoby za kilkadziesiąt lat. Po drugie, wzrost temperatury na Ziemi trzeba zatrzymać natychmiast. Energetyka jądrowa mogłaby pomóc w rozwiązaniu problemu dopiero za 15-20 lat, a wtedy w atmosferze będzie już mnóstwo dwutlenku węgla.

28. W Europie po dwóch dekadach niskich notowań, uranu jako czyste źródło energii, zaczyna zyskiwać na popularności. Co prawda sondaż przeprowadzonyw 2005 roku wśród blisko 25 tys. mieszkańców Unii Europejskiej pokazał, że większość (55 proc.) nadal jest mu przeciwna, lecz liczba jego zwolenników wyraźnie wzrosła.

29. W Polsce w sondażu Pentora przeprowadzonym w grudniu 2004 r. na zlecenie Państwowej Agencji Atomistyki na pytanie: "Czy w związku z tym, że energetyka jądrowa nie powoduje emisji CO2, należy tę formę wytwarzania energii, podobnie jak odnawialne źródła energii, szczególnie preferować?", 42 proc. ankietowanych odpowiedziało, że tak, a 35 proc., że nie. Najwyraźniej uran zyskuje na popularności, kiedy jest prezentowany przez pytających jako najlepsze antidotum na globalne ocieplenie. Dziś w Polsce pracuje tylko doświadczalny reaktor Maria w Otwocku-Świecku, ale wg. planów rządu pierwsza polska elektrownia jądrowa ma powstać do 2025 r.

30. W Wielkiej Brytanii (23) w sondażu dziennika "Guardian" z 2006 roku przeciwko energetyce jądrowej wypowiedziało się 48 proc. pytanych, za nią było 45 proc. Odsetek tych drugich systematycznie rośnie. Inne brytyjskie badania wykonane przez naukowców z Uniwersytetu Wschodniej Anglii wykazały, że 54 proc. mieszkańców Wysp zgodziłoby się na budowę elektrowni jądrowych, jeśli miałoby to zapobiec katastrofie klimatycznej. W brytyjskich badaniach aż 4/5 osób uznało, że odnawialne źródła energii oraz ograniczenie jej marnotrawstwa są znacznie lepszymi sposobami na powstrzymanie zmian klimatycznych niż uran.

31. Ludzie obawiają się nie tyle katastrofalnego wybuchu - ten wydaje się dziś mało prawdopodobny. Bardziej niepokoi ich 1) ryzyko zatrucia środowiska odpadami radioaktywnymi, 2) zamachy terrorystyczne, 3) kradzież materiału promieniotwórczego 4) wysokie koszty rozbiórki nieczynnych zakładów oraz rekultywacji skażonych terenów.

32. Odpady promieniotwórcze – 30-40 lat schładzanie w basenach w pobliżu elektrowni a następnie składowanie np. po zeszkleniu w nierdzewnych kontenerach izolowanych od wody na dużych głębokościach, np. w starej kopalni soli ze względu na duże prawdopodobieństwo braku wody w takiej kopalni.

34. PWR (Pressurized Water Reactor) – ciśnieniowy reaktor wodny. PWR jest reaktorem, w którym ciepło jest odprowadzane do wytwornicy pary przez wodę pod wysokim ciśnieniem (rzędu 15‑20 MPa), nie dopuszczającym do wystąpienia wrzenia w obiegu chłodzenia rdzenia. W reaktorze tego typu zwykła woda, w której są zanurzone elementy paliwowe, spełnia potrójną rolę: chłodziwa, moderatora i reflektora. Woda jest dobrym chłodziwem - tanim, bezpiecznym, o bardzo dobrych własnościach termodynamicznych i fizycznych, a jednocześnie jest dobrym moderatorem. Poważną wadą wody jest silne oddziaływanie korozyjne, szczególnie w wysokich temperaturach.

36. Dane opracowane w Stanach Zjednoczonych, dotyczące tzw. średniej oczekiwanej utraty długości życia z powodu różnego rodzaju ryzyka: życie w ubóstwie 3500 dni palenie papierosów (l paczka na dzień) 2300 dni choroby serca* 2100 dni pozostawanie w wolnym stanie 2000 dni praca w kopalni węgla 1100 dni nowotwory* 980 dni nadwaga (14 kg) 900 dni wypadki na drogach* 150 dni zabójstwa* 90 dni zanieczyszczenie powietrza* 80 dni przekroczenie prędkości z 55 mil do 65 mil na godzinę* 40 dni upadki* 39 dni ogień i oparzenia* 27 dni uszkodzenia zapór (tam)* l dzień zamieszkiwanie w pobliżu elektrowni jądrowej: wszystkie elektrownie w Stanach Zjednoczonych* 0,04 dnia wszystkie elektrownie w Stanach Zjednoczonych - tylko awarie* 0,012 dnia Dane oznaczone znakiem * dotyczą średnio wszystkich mieszkańców Stanów Zjednoczonych; pozostałe dane odnoszą się tylko do narażonych - wystawionych na działanie.

37. Czarnobyl (Ukraina) 1986, 26.04., godz. 1.20. Oszacowano, że całkowita liczba osób, które mogły umrzeć lub mogłyby w przyszłości umrzeć na skutek narażenia spowodowanego przez awarię, w okresie całego życia ludzi zatrudnionych przy działaniach ratowniczych oraz mieszkańców terenów najbardziej skażonych, wynosi około 4000 osób. Liczba ta obejmuje ok. 50 (28(4 mies.)+19 (do 2004))ratowników (ostry zespół popromienny w 1986 oraz inne przyczyny w okresie późniejszym), 9 dzieci (rak tarczycy) oraz szacunkowo 3940 osób, które mogłyby umrzeć na nowotwory spowodowane narażeniem na promieniowanie. Ewakuacja 300 tys. osób, w większości niepotrzebnie.

38. Bhopal (Indie) 1984 w zakładach chemicznych Union Carbide wylało się 40 ton izocjanku metylu. Niemal natychmiast zginęło 1760 osób, a do 1986 r. zatrucia spowodowały śmierć 12 tys., ciężkie obrażenia odniosło 200 tys., zaś ewakuacja objęła 400 tys. osób.

39. STULECIE KATASTROF Rok Rodzaj katastrofy Miejsce Liczba Zgonów 1921 Wybuch w fabryce chemicznej Oppau (Niemcy) 561 1942 Wybuch pyłu węglowego Kopalnia Honkeiko (Chiny) 1572 1947 Wybuch nawozów sztucznych Texas City (USA) 562 1956 Wybuch dynamitu Cali (Kolumbia) 1100 1957 Pożar reaktora Windscale (Wlk. Brytania) 0 1959 Zniszczenie zapory rzecznej Fréjus (Francja) 421 1963 Przelanie się 108 m3 wody przez zaporę Vaiont (Włochy) 2600 1975 Wybuch w kopalni Chasnala (Indie) 431 1976 Przeciek chemiczny Seveso (Włochy) 0 1979 Wypadek w zakładach broni biologiczno-chemicznej Nowosybirsk (Rosja) 300 1979 Stopienie reaktora jądrowego Three Mile Island (USA) 0 1984 Wybuch gazu naturalnego Mexico City (Meksyk) 452 1984 Wyciek trującego gazu Bhopal (Indie) około 15000 1986 Stopienie reaktora jądrowego Czarnobyl (Ukraina) 30 STULECIE KATASTROF