1 / 37

BÖBREK FONKSİYON TESTLERİ KAN ELEKTROLİTLERİ ASİT-BAZ PARAMETRELERİ DEĞERLENDİRME ve YORUMLAMA

BÖBREK FONKSİYON TESTLERİ KAN ELEKTROLİTLERİ ASİT-BAZ PARAMETRELERİ DEĞERLENDİRME ve YORUMLAMA. Dr. Şehsuvar Ertürk Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı. Thanks to the discovery of a new catalytic RNA, a chemical biologist can satisfy his student’s curiosity…

cher
Download Presentation

BÖBREK FONKSİYON TESTLERİ KAN ELEKTROLİTLERİ ASİT-BAZ PARAMETRELERİ DEĞERLENDİRME ve YORUMLAMA

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. BÖBREK FONKSİYON TESTLERİ KAN ELEKTROLİTLERİASİT-BAZ PARAMETRELERİDEĞERLENDİRME ve YORUMLAMA Dr. Şehsuvar Ertürk Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı

  2. Thanks to the discovery of a new catalytic RNA,a chemical biologist can satisfy his student’s curiosity… • The work elegantly demonstrates a new approach to the study of ancient molecules – and also reminds me that our youngest students can ask some of the best questions. Liu DR. Nature 444:975, Aralık 2006

  3. Amaç/hedef • Böbreğin fonksiyonlarını bilmek • Böbrek fonksiyon testlerini öğrenmek • Plazma elektrolitlerinin normal değerlerini ve bozukluklarını öğrenmek • Kan gazları normal değerlerini öğrenmek • Vücut sıvı volümü-sodyum ilişkisini kavramak

  4. Böbrek fonksiyonları • Su ve elektrolit dengesinin sağlanması • Asit-baz dengesinin sağlanması • Kan basıncı regülasyonu • Hormon oluşturma ve salgılama • Nitrojen yıkım ürünlerinin atılması Glomerüler ultrafiltrasyon

  5. Renal kan akımı • Kalp debisinin yaklaşık %25’i böbreklerden geçer Renal kan akımı: 1000 ml/dk/1.73 m2 Renal plazma akımı: 600 ml/dk/1.73 m2

  6. Glomerüler filtrasyon hızı • Böbreğin işlevsel üniteleri olan glomerüller, gelen plazmayı filtre ederek proteinsiz kısmını tübüler sisteme (Bowman aralığı) iletirler. • Normalde GFH: Erkek: 130±18 ml/dk/1.73 m2 Kadın: 120±14 ml/dk/1.73 m2

  7. Kan Plazma Ultrafiltrat İdrar 1000 ml/dk 600 ml/dk 125 ml/dk (180 L/gün) 1.25 ml/dk (1.8 L/gün) Glomerüler kan akımı İdrar

  8. Glomerüler filtrasyon hızı İşlevsel renal doku/kitle miktarı Azalma Nitrojen yıkım ürünleri birikimi

  9. Glomerüler filtrasyon hızı • Diürnal varyasyon gösterir (Gece en düşük, öğlen sonu en yüksek) • Erkeklerde kadınlardakinden yüksektir • Otuz yaşından sonra her dekatta 10 ml/dk azalır • Gebelik ve erken dönem Tip 1 DM’de artar • Vücut sıvı volümü azaldığında azalır

  10. Serum kreatinin • Asemptomatik erişkinlerin taramasında kullanılır • Kas kreatin’den oluşan yıkım ürünüdür Yaş, cinsiyet, kas kitlesi, renal fonksiyonların stabilitesi göz önünde bulundurularak yorumlanmalıdır.

  11. Serum kreatinin • Normalin üst sınırı: 5 yaş : 0.6 mg/dL 40 yaş: 1.2-1.3 mg/dL • Erkeklerde %10 kadar yüksektir • Gebelerde düşüktür • 40 yaşından sonra artmaz • Renal fonksiyonun %50’si kaybolmadıkça, serum kreatinin normalin üst sınırını geçmez

  12. Üre • Protein metabolizmasının primer son ürünü, vücuttan nitrojen atılımının en önemli formudur • Karaciğerde sentezlenir • Klinik pratikte üre ya da BUN (kan üre azotu) olarak ölçülür • Protein alımı arttıkça artar • Renal fonksiyonu normal, 70 g/gün protein alan bir erişkinde BUN: 15 mg/dl

  13. BUN/Kreatinin oranı • Normalde 10-15 civarındadır. • Volüm eksikliğinde artar (Genellikle>20) • Volüm artışında azalır

  14. GFR için ideal madde • Glomerüllerden serbestçe filtre edilebilmeli • Tübüler metabolizma, reabsorpsiyon, sekresyona uğramamalı İnülin klirens altın standard

  15. GFR tahmininde endojen kreatinin klirens Kreatinin • Proteine bağlanmaz • Molekül ağırlığı 113 Dalton’dur • Böbrekte metabolize olmaz (Küçük bir kısmı GIS yolu ile atılır) • Proksimal tübülde reabsorbe edilmez • Proksimal tübüler sekresyona uğrar (total atılan kreatinin’in %5 kadarı)

  16. Endojen kreatinin klirens UCr CCr= x V PCr • UCr: İdrar kreatinin (mg/dL) • PCr: Plazma kreatinin (mg/dL) • V : İdrar hacmi (ml/dk)

  17. GFR tahmininde kreatinin • Cockcroft-Gault formülü GFR= (140-Yaş) x V.Ağ / SCr x 72 Kadın x 0.85

  18. GFR tahmininde kreatinin • MDRD formülü Modification of Diet in Renal Diseases Study GFR= 186 x (SCr)-1.154 x (Yaş)-0.203 Kadın x 0.742 Zenci x 1.212

  19. Kreatinin 1 mg/dL 2 mg/dL 4 mg/dL GFR Normal %50 %25 GFR tahmininde kreatinin (GFR = 1/Serum kreatinin)

  20. Serum elektrolitleri • Renal hastalık • Hipertansiyon • Kalp yetmezliği • Ödem • Karaciğer sirozu • KOAH • Asit-baz denge bozukluğu düşünülen hastalar

  21. Sodyum • ESS’nin en önemli katyonu ve plazma osmolalitesinin en önemli belirleyicisi • E, K farksız • Yaşla değişim göstermez • Diyet sodyumundan etkilenmez • Sıvı alımı-atılımından etkilenir Normal serum [Na+] : 138-142 mEq/L

  22. Serum [Na+]< 134 Hiponatremi • Serum [Na+]> 145 Hipernatremi

  23. Hiponatremi/hipernatremi • Plazma osmolalitesi ölçüm/hesaplama • Vücut sıvı volüm durumu • İdrar miktarı ve sodyumu

  24. Plazma osmolalitesi • Çözücünün birim ağırlığında çözünen partikül sayısı Normal Posm : 285±10 mOsm/kg H2O Posm = 2 x [Na+] + Glukoz/18 + BUN/2.8

  25. Potasyum • İntrasellüler ortamın en önemli katyonu • E, K farksız • Kan örneklemesi önemli!! (Tekrar tekrar yumruk sıkmak, kan örneğini iğneden püskürtmek, kanı bekletmek) Normal serum [K+] : 3.6-5.0 mEq/L

  26. Serum [K+]< 3.5 Hipokalemi • Serum [K+]> 5.5 Hiperkalemi

  27. Hipokalemi/hiperkalemi • Kan örneklemesi doğru yapıldı mı? • EKG !!!

  28. Arteriyel Kan Gazları Analizi pH = 7,36-7,44 (7.40) PaCO2 = 36-44 mmHg (40) (HCO-3) = 22-26 mEq/L (24)

  29. Asit-Baz dengesizliklerinde arteriyel kan gazları Asit baz Primer Kompansatuvar Bozukluğu Değişiklik Değişiklik Respiratuvar Asidoz pCO2 HCO3  Respiratuvar Alkaloz pCO2  HCO3  Metabolik Asidoz HCO3  pCO2  Metabolik Alkaloz HCO3 pCO2  Amaç sabit PaCO2 / HCO3 Oranı

  30. Asit-Baz bozukluğuna uygun fizyolojik yanıtlar Bozukluk Primer olayYanıt Met. Asidoz  HCO3 1.0  pCO2 1.0-1.5 Met. Alkaloz  HCO31.0  pCO2 0.25-1.0 Resp. Asidoz Akut  pCO210  HCO31.0 Kronik  pCO2 10 HCO34.0 Resp. Alkaloz Akut  pCO2 10  HCO31.0-3.0 Kronik  pCO2 10  HCO33.0-5.0

  31. OLGU • 70 yaşında kadın hasta • Geçirilmiş miyokard infarktüsü ve konjestif kalp yetersizliği mevcut • Diüretik, aspirin, isosorbide dinitrate ve yaygın eklem ağrıları sebebi ile ibuprofen alıyor • Dispne, Ortopne ve PND tanımlıyor • Göğüs ağrısı yok • Günde bir paket sigara içiyor

  32. Fizik muayene • Vücut ağırlığı: 82 kg • Kan basıncı: 135/80 mmHg • Nabız sayısı: 90/dk, • Solunum sayısı: 22/dk, • Vücut sıcaklığı: 37 C • Cild nemli, perifer hafif soğuk • Boyun venleri dolgun • Akciğer alt 1/3 bilateral ince raller • Kalpte S3 ve S4 +, apeksde 3/6 pansistolik üfürüm • Bilateral karotislerde ve göbek sol kenarında üfürüm • Obez, KC ele gelmiyor, • Pretibial 3+ ödem

  33. Laboratuvar bulguları • [Na+]: 128 mEq/L • [K+]: 2.9 mEq/L • [Cl-]: 90 mEq/L • Kreatinin: 1.5 mg/dL • BUN: 38 mg/dL • KŞ: 110 mg/dL • Tam idrar: Dansite 1.025, protid-şeker yok, mikroskopi normal • İdrar elektrolitleri: [Na+]<10; [K+]: 30 mEq/L

  34. Hastanın ayırıcı tanısını yapınız. • Laboratuvar bulgularını yorumlayınız.

  35. Diüretik (furosemide), ACE inhibitörü ve ek oral potasyum sonrası 7. gün • Halsizlik, adele güçsüzlüğü tanımlıyor • Önerilen ilaçları ve ek olarak ibuprofen almış • KB: 90/65 mm Hg • NS: 40/dk • SS: 22/dk • Cild kuru, perifer soğuk • Akciğer bazallerinde tek tük raller • Kalp ritmi normal, S3 ve S4 yok, apeksde 2/6 pansistolik üfürüm • 1+ pretibial ödem

  36. Laboratuvar bulguları • [Na+]: 130 mEq/L • [K+]: 7.1 mEq/L • [Cl-]: 92 mEq/L • Kreatinin: 3.2 mg/dL • BUN: 50 mg/dL • KŞ: 115 mg/dL

  37. Mevcut laboratuvar bulguları ışığında ayırıcı tanı yapınız. • Bu durumda hastaya acil tedavi gerekli midir? Tartışınız.

More Related