1 / 30

Təsnifatda yeri :

6.2 Tağlı bitkilərin bakteriya mənşəli xəstəlikləri. Tağlı bitkilərin kələ-kötür ləkəliyi- Pseudomonas syringa e pv. lach r ymans Yonq et al. Təsnifatda yeri : Qrammənfi aerob çubuqlar və kokklar bölməsi , Pseudomonaceae fəsiləsi , Xanthomonas cinsi Bioloji qrupu : Hemibiotrof.

gene
Download Presentation

Təsnifatda yeri :

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. 6.2 Tağlı bitkilərin bakteriya mənşəli xəstəlikləri • Tağlı bitkilərin kələ-kötür ləkəliyi- Pseudomonas syringae pv.lachrymans Yonq et al. Təsnifatdayeri: Qrammənfiaerobçubuqlarvəkokklarbölməsi, Pseudomonaceaefəsiləsi, Xanthomonascinsi Biolojiqrupu: Hemibiotrof

  2. Patogeninmorfologiyavəbiologiyası. Xəstəlikləbitkininbütünyerüstüorqanlarıyoluxur. Filqə yarpaqların ətrafı boyunca kiçik şəffaf-qəhvəyi yağlıtəhər ləkələr əmələ gəlir, yayılır və bütün yarpaq səthini tutur. Filqə yarpaqların sirayətlənmişyerlərindən adətən ekssudat ayrılır. Yoluxmuş filqə yarpaqlar quruyur və cücər-tilər tələf olur. Yarpaqlarındamarlarıarasındatünd-yaşılvəyaqəhvəyiləkələrmeydanaçıxır. Rütubətlihavadavəşeholduqdaonlaryağlıtəhərgörkəmalır, alttərəfdənisəsarıseliklimayeiləörtülür. Sonraləkəquruyur, yoluxmuştoxumakövrəkləşərəktökülür, yarpaqlardeşiklişəkilalır. Yarpaqlarınsaplağındavəgövdələrdəuzunsovləkələrzühuredirki, budayarpaqlarıntökülməsinəvəyabitkininböyüməsinindayanmasınasəbəbolur. Yoluxmuşmeyvələrdədərinolmayantünd-yaşılvəyarəngsizdəyirmiyaralarmeydanaçıxır, rütubətlihavaşəraitindəbeləyaralardabulanıqmayedamcılarıgörünür. Cavanmeyvələrinyoluxmuştoxumasıartmır, onlarcırtdanformaalır.

  3. Ekologiyası. Bakteriyanıninkişafıüçünoptimaltemperatur 25-270Chesabedilir. Lakinogenişbirtemperaturdiapazonunda 1-350Cinkişafedəbilir. Xəstəliktörədicinininkişafıüçünəlverişlişəraityarandıqdainkubasiyadövrü 4-5 günətamamlanır. Təsərrüfatəhəmiyyəti. Xəstəlikdəndəyənzərərçoxböyükdür. Yoluxmuşcücərtiləryatır, dahayaşlıbitkilərböyümədənqalır, yarpaqlarınassimilyasiyafəaliyyətipisləşir, meyvələrinəmələgəlməintensivliyiaşağıdüşür. Sirayətlənmişmeyvələrəmtəəlikkeyfiyyətləriniitirir, xəstəlikgüclüinkişafetdiyiillərdəməhsulitkisi 50-60 %-əçatır. Mübarizətədbirləri. Toxummaterialıyalnızsağlamolanbitkilərdəntoplanır, ciddisurətdətəmizlənirvədərmanlanır. Bununüçün 80%-liTMTD-nin (0,3 qr/1 kq) suspensiyasındanistifadəedilir. Növbəliəkinəəməledilir, tağlıbitkilərəvvəlkiəkinyerinə 4 ildəntezolmayaraqqaytarılır. Xəstəliyinilkinəlamətlərigöründükdəmistərkiblifungisidlərlə (1%-libordoməhluluvəonunəvəzediciləri) dərmanlamaaparılır, ehtiyacduyulduqdaçiləmətəkrarlanır.

  4. Tağlıbitkilərinyaşçürüməsi – Pseudomonas • burgeri Pot. Təsnifatdayeri: Qrammənfiaerobçubuqlarvəkokklarbölməsi, Pseudomonaceaefəsiləsi, Pseudomonas cinsi Biolojiqrupu: Hemibiotrof

  5. Patogeninmorfologiyavəbiologiyası. Xəstəlikbitkilərinbütünvegetasiyadövrüəmələgəlirvəinkişafedir. Yarpaqlardatündyaşıl-ləkələrmeydanaçıxırvəsonraonlarqonurlaşır. Adətənyarpaqla-rınaltsəthindəmərkəzidamarboyuncayerləşənyağlıləkələrgörünür, onlarqovuşurvədiametri 20-30 mmolannekrozlarəmələgətirir. Gününənqızmarvaxtlarında 2-6 həqiqi yarpaqları olan cavan xəstə bitkilərdə turqorun itməsi müşahidə edilir. Səhərə yaxın o bərpa olunur. Belə hal bir neçə gün davam edir, bunun nəticəsində bitkilər tamamilə soluxur və quruyur. Gövdətoxu-malarınınmatserasiyasıbaşverir, ekssudatayrılır. Gövdənineninəkəsiyindəborularınvəonayaxıntoxumalarınqonurlaşmasıgörünür. Bəzənxəstəbitkilərtələfolmur, lakinonlargüclüsurətdəböyü-mədənqalır, altyarpaqlarquruyur, qısabuğumaralarındaçoxluçiçəklərəmələgəlir, lakinhəminçiçəklərdənalınanmeyvələrinkişafdanqalır, cırtdangörkəmalır. Əvvəlcəmeyvələrdədiametri 1-2 mmolansuluqluyağlıləkələrüzəçıxır, sonraonlarınmərkəzihissəsitündləşir.

  6. Tağlı bitkilərin damarlı bakteriozu - Erwinia toxica Korobko. Təsnifatda yeri: Qrammənfi fakültətiv aerob çubuqlar qrupu, Enterobacteriaeae fəsiləsi, Erwinia cinsi Biolojiqrupu: Hemibiotrof

  7. Patogeninmorfologiyavəbiologiyası. Xəstəliyəəsasənörtülüqruntdabecəriləntağlıbitkiləryoluxur. Patogenbitkiningövdəvəyarpaqlarındaçiçəkləməvəmeyvəverməfazasındasoluxmailəmeydanaçıxır. Eninəvəuzununakəsiklərdəaydın, qonurtəhər, qırmızı-qonurvəyapasvari-qonurdamarlargörünür, gövdənin yoluxmayerlərindəisədamarlaryağlıtəhər, sarıçalarlızolaqlıdır. Dahasonraonlarqonurlaşırvəpartlayır. Yoluxmuşbitkizəifinkişafedirvətezliklətələfolur. Yarpaqlarınsəthindənöqtəşəkilliyağlı-xlorotikləkələrtədricənirilənir (8- 10 mmdiametrəqədər) qonurvəyaqırmızı-qonurrəngalır. Ləkəninnekrozlaşmışhissəsiheçvaxttökülmür. Xəstəbitkilərdəəmələgələnmeyvələrxlorotik, ağaclaşmışdır, onlarınsəthindəbəzənkiçikunluağsuluqlarinkişafedir. Beləağsuluqlarınölçüsü 3-5 mmdiametrlidir. Suluqlarmeyvəninsəthinəçıxır, onlarınortasışəffaf– qonurrəngalır, basıqlaşır. İnfeksiyameyvənindamarlarınayayılır.

  8. Bakterialləkəlik - Xanthomonascompestrispv. • cucurbitae (Dowson) Dyl. Təsnifatdayeri: Qrammənfiaerobçubuqlarvəkokklarbölməsi, Pseudomonaceaefəsiləsi, Xanthomonascinsi Biolojiqrupu: Hemibiotrof

  9. Patogeninmorfologiyavəbiologiyası. Xəstəliyətağlıbitkilərinəksəriyyətindərastgəlinir. Yarpaqlarınsəthindədəyirmi, uzunsov, bəzənkələ-kötür, sonradannekrozlaşanxlorotikləkələrəmələgəlir. Onlarşəffafqonurrəngli, sarıhaşiyəliolaraq, heçvaxttökülmür. Xəstəliyitörədənbakteriya 0,4-0,6 x 0,5-1,5 mkmölçülü, polyarqamçılı, Qrammənfiçubuqlardır. Qidamühitlərində dəyirmi, selikli, sarıtəhər- yaşılkoloniyalarəmələgətirir. Onunböyüməsiüçünoptimaltemperatura 25-300C-dir. Bakteriyatoxumlardavəyoluxmuşyarpaqlardaqışlayır. Bakterialləkəlik xəstəliliyinin yayılması, ekologiyası, təsərrüfat əhəmiyyəti və ona qarşı mübarizə tədbirləri xiyarın damarlı bakteriozunda olduğu kimidir.

  10. 6.3 Tağlı bitkilərin virus mənşəli xəstəlikləri • Xiyarınmozaikası – Cucumber mosaic virus Xəstəlikxiyarıncavanyarpaqlarındavəmeyvələrindəəmələgələntipikmozaikailəsəciyyələnir. Xəstəbitkilərinbuğumlarıqısalır, bəzənonlarsoluxurlar. Tağlıbitkilər, eləcədəxiyardanəlavəçoxlusayda 700-əqədərmüxtəliffəsilələrə (Liliaceae, Alliaceae, Solanaceae, Chenopodiaceae, Brassicaceaevəs.) daxilolanbitkiləriyoluxur. Virusunhissəcikləriniizometrik, diametri 30 nm-dir. Çoxlusaydamənənənövləriiləyayılır. Buradaşaftalıvəpambıqmənənələriüstünlüktəşkiledir. Toxumlardavəqışlayançoxillikalaqotlarındasaxlanılır. Xiyarınmozaikaxəstəliyinitörədənvirusobliqatparazitolmaqlayoluxduğubitkilərincanlıtoxumasıhesabınaqidalanır. Mübarizətədbirləri. İstixanayayoluxmuştoxumlarınvəyaalaqlarıngətirilməsininqarşısınıalmaqüçünyalnızkompostlaşmışvəyasterilizəolunmuşsubstratlardanistifadəolunmalıdır. Alaqotlarıməhvedilməli, istixanaətrafıərazidədaimiprofilaktiktədbirlərhəyatakeçirilməlidir. ToxumlarsəpindənəvvəlinfeksiyanıləğvetməküçünKMnO4məhluluilədərmanlanır. Virusundaşıyıcılarıolanmənənələrəqarşımüntəzəmmübarizəaparılır. BuxəstəliyəqarşıF1,, TayqavəQerkuleshibridləridavamlıdır.

  11. Xiyarınviruslunekrozu -Tobacco nekrosis virus Xiyarınviruslunekrozu -Tobacco nekrosis virus Xəstəliyinsimptomlarıəvvəlcəyarpağınsəthindəkiçikqonur-qəhvəyinekrotikləkələrvəzolaqlarşəklindəmeydanaçıxır. Adətənbuləkələryarpağındamarlarıboyuncayerləşir. Bəzənnekrozluləkəyarpağıtamtuturvənəticədətamtələfolur. Meyvələrdəçoxlusaydaşəffafbasıqtünd-yaşılhaşiyəliləkələrformalaşır. Meyvələrxırdalanır, deformasiyayauğrayır. İstixanakifayətqədər işıqlandırıl-mayandabuxəstəliyinənyaxşısimptomlarımeydanaçıxır. Patogen 40-danartıqfəsiləninnümayəndələrindəviruslunekrosxəstəliyinitörədir. Tərəvəzvətexnikibitkilər, meyvəvəgiləmeyvələr, dekorativbitkilərvəçiçəklərbuviruslasirayətlənirlər. Xəstəliyinzərəriolduqcaböyükdür. Xiyarbitkisininvaxtındanəvvəltələfolmasınəticəsindəməhsulitkisi 25-50%-əqədəryüksəlir. VirustorpaqdaOlpidiumbrassicaegöbələyininzoosporlarıiləötürülür. Xəstəliktörədicitoxumlardasaxlanmır, lakintorpaqsubstratındabir-neçəiltoplanabilir, sirayətlənmişinventar, istixanaləvazimatlarındavəqurumuşbitkiqalıqlarındainfeksiyalılığınısaxlayır. Mübarizətədbirləri. Xiyarmozaikasındaolduğukimidir.

  12. Diqqətinizə görə təşəkkür edirəm

More Related