170 likes | 329 Views
Kategorijski (sindromski pristup autizmu). Prema SZO (1992) autizam je. neurorazvojni poremećaj koga karakterišu značajna oštećenja u oblasti recipročnih socijalnih interakcija i obrazaca komunikacije, kao i ograničen, stereotipan i repetitivan repertoar ponašanja, interesovanja i aktivnosti.
E N D
Prema SZO (1992) autizam je neurorazvojni poremećaj koga karakterišu značajna oštećenja u oblasti recipročnih socijalnih interakcija i obrazaca komunikacije, kao i ograničen, stereotipan i repetitivan repertoar ponašanja, interesovanja i aktivnosti.
Vodeći klasifikacioni sistemi su: • DSM (Diagnostic and Statitical Manual of Mental Disorders) – Američke asocijacije psihijatara i • ICD (International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems) – Svetske zdravstvene organizacije.
DSM-III, APA, 1980 • Prvi put se pominju pervazivni poremećaji razvoja • Tipičan predstavnik je infantilni autizam • Trijada oštećenja – oštećenje socijalnih interakcija, verbalne i neverbalne komunikacije i imaginacije • Nastaje pre tridesetog meseca
DSM-III-R, APA, 1987 • Umesto “infantilni autizam” koristi se sintagma “autistični poremećaj” • U pervazivne poremećaje uključen je širi spektar kliničkih manifestacija • Svi neautistični pervazivni poremećaji svrstavaju se u PDD-NOS • Vreme javljanja simptoma pomera se na 36 meseci
DSM-IV, APA, 1994 Neautistični pervazivni poremećaji podeljeni su na: • Aspergerov sindrom • Retov sindrom • dezintegrativni poremećaj detinjstva i • PDDNOS
ICD-9, SZO, 1979 psihoze specifične za razvojno doba • infantilni autizam (Kanerov sindrom) • dezintegrativna psihoza (Helerov sindrom) • atipična dečja psihoza i • dečja shizofrenija
ICD-10, SZO, 1992 PPR karakteriše kvalitativno oštećenje recipročnih socijalnih interakcija i obrazaca komunikacije i oskudan, stereotipan i repetitivan repertoar interesovanja i aktivnosti. Navedene kvalitativne abnormalnosti predstavljaju pervazivne karakteristike funkcionisanja ličnosti u svim situacijama, iako mogu da postoje varijacije u stepenu njihove izraženosti. Klinička slika se ispoljava u najranijem detinjstvu, a najkasnije do pete godine života.
Komorbiditet • Infantilni spazmi • Kongenitalna rubeola • Tuberozna skleroza • Cerebralna lipoidoza • Fragilno X
Pervazivni poremećaji razvoja – F84 • F84.0 – dečji autizam • F84.1 – atipični autizam • F84.2 – Retov sindrom • F84.3 – Drugi dezintegrativni poremećaj detinjstva • F84.4 – Hiperkinetički poremećaj udružen s mentalnom retardacijom i stereotipnim pokretima
Pervazivni poremećaji razvoja – F84 • F84.5 – Aspergerov sindrom • F84.8 – Drugi pervazivni razvojni poremećaji • F84.9 – Pervazivni razvojni poremećaj, nespecifikovan
Tabela broj 1 – Prikaz kategorija pervazivnih poremećaja razvoja u ICD-10 i DSM-IV-TR
Dijagnostički kriterijumi za autizam ICD-10 • U kliničkoj slici treba da bude prisutno najmanje 8 od 16 navedenih karakteristika • Pojava abnormalnog ili poremećenog razvoja u bar jednoj od navedenih oblasti mora da počne pre treće godine života. Obično i ne postoji period normalnog razvoja, ali ako se to desi potrebno je da se taj period završi do treće godine. • Klinička slika ne može da se pripiše drugim oblicima pervazivnih poremećaja razvoja (Aspergerov sindrom, Retov sindrom, dezintegrativni poremećaj detinjstva) niti specifičnim razvojnim poremećajima receptivnog govora sa izraženim socioemocionalnim problemima, reaktivnom poremećaju vezivanja, mentalnoj retardaciji koja se kombinuje sa emocionalnim (bihejvioralnim) poremećajima i šizofeniji sa neuobičajno ranim početkom.
Dijagnostički kriterijumi za autizam DSM-IV i DSM-IV-TR U kliničkoj slici treba da bude prisutno najmanje 6 od 12 navedenih karakteristika Zastoj u razvoju ili abnormalno funkcionisanje sa početkom pre treće godine života treba da postoje bar u jednoj od sledećih oblasti: • socijalne interakcije • govor koji se koristi za socijalnu komunikaciju • simbolička ili imaginativna igra Poremećaj ne bi trebalo da se dovodi u vezu sa Retovim sindromom i dezintegrativnim poremećajem detinjstva.
Dijagnostički kriterijumi za Aspergerov sindrom • Nema znakova kašnjenja u ekspresivno i receptivnom govoru, niti u kognitivnom razvoju. • Kvalitativna oštećenja recipročnih socijalnih interakcija • Ograničeni, stereotipni i repetitivni obrasci ponašanja • Poremećaj se ne može pripisati drugim sličnim poremećajima
Edukativna dijagnoza • Deca se svrstavaju u kategorije • Koriste se testovi za procenu stepena ometenosti