Werkpistes: Algemeen

1. Werkpistes: Algemeen Algemeen: • De gendermainstreaming charter ondertekent door de sociale partners in 2004. Dit bepaalt algemeen dat genderongelijkheid op alle niveau’s in het sociaal overleg moet worden aangepakt. • Wat betreft « Bevordering van de gelijke kansen voor mannen en vrouwen » (KB van 14.07.87) : Gelijke-kansenplannen kunnen op het niveau van de sector of het bedrijf worden opgestart, in overleg met de werknemersvertegenwoordiging. Journée d'étude - 3 décembre 2007

2. Werkpistes: Algemeen • Gelijke-kansenplannen: • Vergelijkende analyse van de situatie van mannen en vrouwen in het bedrijf/organisatie. • Objectieven om te bereiken • De positieve acties die zullen worden ondernomen • Timing • Regelmatige evaluatie van het plan door OndernemingsRaad, Comité of Syndicale Delegatie (afhankelijk van hun bevoegdheden • Plan wordt opgesteld met medewerking van de werknemers Journée d'étude - 3 décembre 2007

3. Werkpistes:Ondernemingsraad Op de Ondernemingsraad kan op verscheidene manieren worden gewerkt rond ongelijkheid en loonongelijkheid tussen mannen en vrouwen (direct of indirect) Journée d'étude - 3 décembre 2007

4. Werkpistes:Ondernemingsraad • Rond Gelijke kansen: • Er moet jaarlijks een rapport worden opgemaakt rond gelijke kansen, zelfs als er geen gelijke-kansenplan is binnen de sector of bedrijf • Dit moet worden voorgesteld op de OR, samen met de jaarlijkse informatie over de toekomstperspectieven en de arbeidssituatie (CAO n°9 van 09.03.72) Journée d'étude - 3 décembre 2007

5. Werkpistes:Ondernemingsraad • Rond loongelijkheid m/v: • De CAO n°25 de 75, gewijzigd door 25bis : • Stelt duidelijk dat alle discriminatie op basis van gender voor lonen illegaal is • En dat dit toepasbaar is op alle elementen van de verloning en de evaluatiesystemen (salaris, fooien, voordelen in geld zoals vakantiegeld, bijkomende vergoedingen voor de SZ, etc.) Journée d'étude - 3 décembre 2007

6. Werkpistes:Ondernemingsraad • Rond functieclassificatie en –evaluatie • Sinds 1999 promoten de IPA’s de toepassing van analytische, « genderneutrale » functieclassificaties • De CAO 25bis: Evaluatiesystemen van functies kunnen geen discriminatie in zich dragen, niet in de criteria en niet in de praktijk • De wet van ’48, art. F: de OR waakt over de objectiviteit van de criteria die de grenzen tussen de verschillende beroepsklasses bepalen Journée d'étude - 3 décembre 2007

7. Werkpistes:Ondernemingsraad • Rond structuur en evolutie van werkgelegenheid: • De OR moet informatie krijgen over tewerkstelling, arbeidstijd, scholingsgraad, toekomstperspectieven en de sociale aspecten ervan. Dit alles opgedeeld naar geslacht. Données sexuées sur: le volume de l’emploi, le temps de travail, le niveau d’étude (CAOn°9, art.5, art.4 en KB van ’73 et BS) • Hier ontbreekt de mogelijkheid om de personeelskosten naar geslacht op te delen! Op deze manier zou je de loonkloof per bedrijf kunnen meten! Journée d'étude - 3 décembre 2007

8. Werkpistes:Ondernemingsraad • Rond vorming, toegang en deelname aan vorming en herinschakeling: • Ook hier moet de werkgever voor de OR informatie opgedeeld naar geslacht voorzien!(BS) Journée d'étude - 3 décembre 2007

9. Werkpistes:Ondernemingsraad • Rond arbeidsorganisatie en werkomstandigheden • De OR mag advies geven en suggesties doen over projecten en maatregelen die de werkorganisatie en werkomstandigheden kunnen veranderen (arbeidsherverdeling, nieuwe productieorganisatie, etc (art. 15 wet van 48 en art.10 CAOn°9) • Over mutatie en promotie heeft de OR geen onderverdeling naar geslacht. Op deze manier zou je het ‘glazen plafond’ kunnen meten! • Overuren: dit moet de OR aanvragen en er is ook geen onderscheid naar geslacht Journée d'étude - 3 décembre 2007

10. Werkpistes:Ondernemingsraad • Over het personeelsbeleid: • De OR kan informatie vragen over regels die gelden voor aanwerving, mutatie, promotie, onthaal, etc. (art.9, CAOn°9) • Waken over de toepassing van het principe ‘gelijk loon voor gelijkwaardig werk’ wat betreft de evaluatiesystemen en het competentiemanagement, alsook in beide systemen de genderneutraalheid bewaken Journée d'étude - 3 décembre 2007

11. Werkpistes:Ondernemingsraad • Wanneer je al deze gegevens en informatie verzamelt en analyseert, kan dit al bijdragen tot een groter inzicht in de loonkloof en de ongelijkheid binnen het bedrij. Dit kan heel bruikbaar zijn voor het syndicale werk voor allen Journée d'étude - 3 décembre 2007

12. Werkpistes: CPBW In het Comité voor Preventie en Bescherm-ing op de Werkplek kan ook rond ongelijkheid en loonongelijkheid m/v worden gewerkt Journée d'étude - 3 décembre 2007

13. Werkpistes: CPBW Via Wet Welzijn (08.96) + Besluiten • Tijdens opsporen risico’s en de risico-analyse: • Opletten voor functies die voornamelijk door vrouwen worden uitgevoerd (specifiek letten op bepaalde risico’s) • In de resultaten van een risico-analyse aangeven wat algemene risico’s en wat risico’s afhankelijk van het geslacht zijn • Geen ’a priori’ over ‘kleine ongemakken’, elk risico in overweging nemen (ook voor deeltijdsen of wanneer het af en toe voorvalt) • Wanneer er voor dezelfde post verschillende klachten binnen komen, onderzoeken waarom • Bij een onderzoek naar werkomstandigheden, stress, etc. de resultaten steeds opdelen naar geslacht Journée d'étude - 3 décembre 2007

14. Werkpistes: CPBW • Tijdens het vervolg en de evaluatie van de analyse: • De werkneemsters (en werknemers) betrekken bij het nemen van beslissingen of het voorstellen van aanpassingen • Nagaan of iedereen informatie en vorming ontvangt over de veiligheid van zijn werkpost, over de arbeidsomstandigheden en de gevolgen voor de gezondheid (iedereen dus deeltijdsen, tijdelijken en uitzendkrachten ook) • De preventiepolitiek evalueren met de werkneemsters Journée d'étude - 3 décembre 2007

15. Werkpistes: CPBW • Wanneer je al deze gegevens en informatie verzamelt en analyseert, kan dit bijdragen tot een groter inzicht in de loonkloof en de ongelijkheid binnen het bedrijf. Dit kan heel bruikbaar zijn voor het syndicale werk voor allen Journée d'étude - 3 décembre 2007

16. Werkpistes:Syndicale Delegatie • De bevoegdheden van de SD zijn voornamelijk: • CAO’s onderhandelen en actie voeren rond de hierboven genoemde thema’s (CAOn°5) • De werknemers en –neemsters ontvangen, informeren, sensibiliseren, consulteren en vertegenwoordigen • De algemene principes van rechtvaardigheid en sociale relaties laten gelden en waken op de toepassing van de sociale- en arbeidswetgeving, de CAO’s, het arbeidsreglement en de individuele arbeidsovereenkomsten • Zij moet op de hoogte worden gesteld van veranderingen die een impact kunnen hebben op de arbeidsomstandigheden, de verloning en de functieclassificaties. • Zij oefent ook de bevoegdheden van de OR en het CPBW uit bij ontbreken van Journée d'étude - 3 décembre 2007

17. Werkpistes:Syndicale Delegatie • Arbeidsomstandigheden en verloning: • Zij kunnen de link maken tussen het werk van OR en CPBW naar geslacht • Alle informatie die uit de OR en CPBW komt kunnen ze gebruiken om analyses naar geslacht te maken • Links maken tussen ongelijke verloning en arbeidsomstandigheden, vorming, arbeidsregimes, etc. • Zij zijn het best geplaatst om de aandacht voor gelijkheid en loongelijkheid te integreren in het dagelijkse en het langetermijnwerk van de syndicale ploeg Journée d'étude - 3 décembre 2007

18. Journée d'étude - 3 décembre 2007