1 / 34

Nefrologia

Kurs wprowadzający do specjalizacji z chorób wewnętrznych, Katowice czerwiec 2014. Nefrologia. Jan Duława Klinika Chorób Wewnętrznych i Metabolicznych Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice.

loe
Download Presentation

Nefrologia

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Kurs wprowadzający do specjalizacji z chorób wewnętrznych, Katowice czerwiec 2014 Nefrologia Jan Duława Klinika Chorób Wewnętrznych i Metabolicznych Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice

  2. Śmiertelność z przyczyn sercowo – naczyniowych (zab. rytmu, kardiomiopatia, zatrzymanie akcji serca, zawał mięśnia sercowego, ch. niedokrwienna m. sercowego, obrzęk płuc)

  3. Główne czynniki ryzyka chorób układu sercowo – naczyniowego • Palenie tytoniu • Nadciśnienie tętnicze • Dyslipidemia (↑ChC i LDL, ↓HDL) • Cukrzyca (insulinooporność) • Wiek (m ≥ 45, k ≥ 55) • Nadwaga i otyłość (otyłość brzuszna!) • Brak aktywności fizycznej • Przewlekła choroba nerek

  4. Okresy przewlekłej choroby nerek

  5. Epidemiologia przewlekłej choroby (niewydolności) nerek(w populacji dorosłych > 18 r.ż.)

  6. Stężenia różnych substancjiw surowicy krwi chorych na p.n.n. jawna p.n.n. strefa wyrównania (adekwatna rezerwa nerkowa) A stężenie w surowicy krwi A – kreat, mocznik B – PO43-, kw. moczowy, K C - Na B C norma GFR │ │ │ 100% 0% 25% 50% 75%

  7. Obliczanie GFR • Wzór MDRD (Modyfication of Diet in Renal Disease Study): eGFR (ml/min/1,73m2) = 1,86 x kreat-1,154 x wiek-0,203 x 0,742 dla kobiet x 1,21 dla AfroAm 2. Wzór Cockcrofta – Gaulta (140-wiek) x mc (kg) 72 x kreat (mg/dl) x 0,85 dla kobiet eGFR =

  8. Główne przyczyny przewlekłej choroby nerek

  9. Ostra niewydolność nerek (ONN) Nagłe (godziny, dni) zmniejszenie filtracji kłębuszkowej, powodujące retencję ciał azotowych oraz zaburzenia gospodarki wodnej,elektrolitowej i kwasowo- zasadowej Postacie: ze skąpomoczem (~50%) bez skąpomoczu (w tym z wielomoczem) Epidemiologia: u ~ 5% hospitalizowanych u ~ 30% chorych na OIOMach

  10. Ostra niewydolność nerek – przyczyny Przednerkowa ~ 55% Nerkowa ~ 40% Zanerkowa ~ 5%

  11. Przednerkowa ONN - przyczyny • Hipowolemia 1. Krwawienia, odwodnienie, oparzenie 2. GI: wymioty, biegunki, drenaż 3. Nerki: diuretyki, diureza osmotyczna 4. Utrata do trzeciej przestrzeni B. Niewydolność serca C. „Wazodylatacja obwodowa” lub skurcz naczyń nerkowych (upośledzenie autoregulacji nerkowej) D. Inne

  12. Nerkowa ONN - przyczyny • Przedłużająca się przednerkowa ONN ostra martwica cewek nerkowych (ATN) nefrotoksyny (endo- i egzogenne) B. Ostre choroby kłębuszków nerkowych lub/i naczyń włosowatych C. Ostre choroby cewkowo – śródmiąższowe (alergiczne, zakaźne, nacieki nowotworowe) D. Niedrożność tętnic nerkowych lub żył nerkowych E. Ostre odrzucanie przeszczepionej nerki

  13. Zanerkowa ONN - przyczyny • Obstrukcja moczowodu: złogi, skrzepy, zmartwiała brodawka, ucisk z zewnątrz (nowotwór, zwłóknienie zaotrzewnowe) B. Obstrukcja szyi pęcherza: pęcherz neurogenny, przerost stercza złogi, nowotwór, skrzepy C. Obstrukcja cewki moczowej (rzadko)

  14. Określenie ONN Am J Med., 1983, 74: 243-248

  15. Skala RIFLE (Risk, Injury, Failure, Loss, End-stage kidney disease) ostrego uszkodzenia nerek (AKI)

  16. Podstawowe pojęcia – konsensus 2007 Wyzdrowienie: powrót wskaźników do wartości sprzed ARF Poprawa: gorsze wskaźniki, bez konieczności RRT (partial recovery) ARF (ONN) >4tyg: przetrwała ARF ARF (ONN) >3mies: przejście wESRD

  17. Ostra niewydolność czy ostre uszkodzenie nerek (Acute Renal Failure – ACF or Acute Kidney Injury – AKI)nowy paradygmat nefrologii? Czynniki wyzwalające (niedokrwienie, toksyny, zapalenie) Zaburzenie czynności komórek (głównie cewkowych) =AKI Upośledzenie ważnych czynności nerek (głównie filtracji kłębuszkowej) =ARF (ONN) Trwałe zniszczenie nefronu (lub jego części) =CRF (PNN)

  18. Hipoteza „forest fire” KI, 2007, 71: 967 - 970

  19. Wskaźniki czynności nerek

  20. Epidemiologia AKI AKI (USA): 288 /100 000 (2002) AKI – D (USA): 27 /100 000 (2002) AKI – D (Manchester): 45 /100 000 (2005) AKI – D (Szkocja): 20 /100 000 (2002) AKI – D (Australia): 8 /100 000 (2001)

  21. ONN (AKI – D) w Polsce wg Rapotu Polskiego Rejestru

  22. Kidney International 81, 942-948 (May (2) 2012)

  23. Zapobieganie ONN (ostremu uszkodzeniu) • Identyfikacja czynników ryzyka • Optymalizacja przepływu krwi przez nerki i unikanie nefrotoksyn • Farmakoterapia

  24. Optymalizacja perfuzji i unikanie nefrotoksyn • rozpoznanie i leczenie przednerkowej NN (uzupełnianie wolemii, leczenie zastoinowej niewydolności serca) • odstawienie NLPZ i innych leków nefrotoksycznych • ACE-I, ARB? • jeśli to możliwe, unikać zabiegu chirurgicznego u chorych z ONN po środkach cieniujących

  25. Badania nad lekami

  26. Badania nad lekami

  27. Badania nad lekami

  28. Leczenie hiperkaliemii u chorego na ONN żywice jonowymienne, furosemid, leki betaadrenergiczneHEMODIALIZA

  29. NDT, 2002, 17 (Suppl 7): 7 - 15European Best Practice Guidelines for HaemodialysisZalecenia dotyczące oceny GFR • Nie oceniać wyłącznie na podstawie kreatyninemii lub urykemii Wzór C-G tylko, jeżeli GFR > 30 ml/min • w niewydolności nerek: średni klirens mocznika i kreatyniny na 1,73 m2 • inne możliwości: • na podstawie wzoru MDRD, inulina, radioizotopy, klirens kreatyniny po doustnym podaniu cymetydyny

  30. NDT, 2002, 17 (Suppl 7): 7 - 15ZALECENIA EDTA SKIEROWANIE DO NEFROLOGA zalecane jeżeli GFR < 60 ml/min (kreat. 140 mol/l dla M i 105 mol/l dla K) obowiązkowe jeżeli GFR < 30 ml/min (kreat. 180 mol/l dla M i 150 mol/l dla K)

  31. ZALECENIA EDTA - cd WSKAZANIA DO DIALIZ • GFR < 15 ml/min + jeden z objawów mocznicy • (przewodnienie, oporne na leczenie nadciśnienie, postępujące pogorszenie stanu odżywienia) • GFR 8 - 10 ml/min • niezależnie od objawów klinicznych

  32. „Problemy specjalne” nefrologii • Hiperkaliemia i hipokaliemia rzekoma • Epidemia hiperkaliemii spowodowana powszechnym stosowaniem leków blokujących układ RAA • Hipokaliemia u chorych leczonych beta-mimetykami • Inna „norma” dla chorych na przewlekłą niewydolność nerek (5,3 – 6,0 mmol/l) • Hipokaliemia w przebiegu wielomoczu • „Odwrotna epidemiologia” u chorych dializowanych

  33. Dziękuję za uwagę

More Related