1 / 116

DSÖ Dünya Sa ğ l ı k Raporu 2004

DSÖ Dünya Sa ğ l ı k Raporu 2004.

makana
Download Presentation

DSÖ Dünya Sa ğ l ı k Raporu 2004

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. DSÖDünya Sağlık Raporu 2004 Küresel ve bölgesel 10 riskgünümüzde de sürmektedir. yetersiz kilo, güvenli olmayan seks, yüksek kan basıncı, tütün tüketimi, alkol tüketimi,güvenilir olmayan su, temizlik ve hijyen, demir yetersizliği, katı yakıtlardan kaynaklanan duman, yüksek kolesterol ve obezite.Bunlar, tüm dünyadaki ölümlerin 1/3’ünün nedenini oluşturmayı sürmektedir. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  2. “SİGARA” tüm dünyada önlenebilir ölümlerin % 50 sinden sorumludur. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  3. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  4. 1492:KristofKolomb Amerika'yı keşfetti. Avrupa'ya döndüğünde yanında bu kıtada daha önce hiç görülmemiş olan tütün tohumları ve yaprakları vardı. • 1601:Tütünün Türkiye’ye (Osmanlı) gelişi 1943:Dünya yetişkin nüfusunun yaklaşık %60-%80'nin sigara içiyordu. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  5. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  6. 1938:John Hopkins Üniversitesi doktorlarından RaymondPearl sigara içenlerin, sigara içmeyenlere oranla daha genç yaşta öldüklerini belirtti.1947:Kanadalı doktor NormanDelarue akciğer kanseri hastalarının % 90'ının sigara tiryakisi olduğunu gösteren bir araştırma yayınladı. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  7. DÜNYADA SİGARA • Nüfusun neredeyse 6 milyara ulaştığı dünyamızda tütün çok önemli bir endüstri olmaya devam ediyor. • Yıllık sigara üretiminde her birimize 1000 paket sigara düşmektedir, buda toplam 6 trilyon paket sigara demektir. • Sigara satışı sektöre yaklaşık 200 milyar dolarlık gelir sağlıyor. • Bu ekonomik faaliyet dünyanın zenginleşmesine hiç katkı sağlamıyor. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  8. 1993 yılında Dünya Bankası; • Sigaradan kaynaklanan hastalıkların maddi bedellerini • Bu hastalıklar yüzünden oluşan iş kaybını • Sigara tiryakilerinin kaybettiği iş gücünü • Yangın kayıplarını ve • Sigaraya harcanın parayı hesaplayarak, tüm bunların dünya ekonomisine yılda net 200 milyar dolar kaybettirdiğini ortaya çıkardı. • Bu kaybın yarısı gelişmekte olan ülkeleri kapsıyor. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  9. Gelişmiş batı ülkelerinde sigara içenlerin sayısı azalmakta, sigara şirketleri az gelişmiş olan ülkelerde reklam ve tanıtım kampanyaları Yapmaktadırlar. “Sigara üreticilerigelişmiş ülkelerde yasaklardan dolayı satamadıkları yüksek katranlı ve yüksek nikotinli sigaraları gelişmemiş ülkelerin pazarına sürmektedir”WHO (Dünya Sağlık Örgütü) Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  10. Tek başına ölüme neden olan sebeplerin başında gelen sigarayı dünyada 1 milyar 250 milyon kişinin içtiği tahmin ediliyor. Bu da halen yaşayan 15 ve üstü yaş grubundaki kişilerin yaklaşık 3'te 1'inin sigara içtiği anlamına geliyor. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  11. Dünyada her yıl 4 milyon insan sigaradan hayatını kaybetmektedir. Eğer, gerekli önlemler alınmazsa bu sayı, önümüzdeki 20 yılda 10 milyona ulaşacaktır. • DÜNYADA HER 8 SANİYEDE BİR ÖLÜM SİGARAYA BAĞLI OLUYOR. • 2020’ de her üç erişkinden birinin ölüm nedeni sigara olacaktır. • Sigara günümüzde tüm dünya da her 10 erişkinden birinin ölüm nedenidir. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  12. Şu anda yaşayan 500.000.000 insan sigaraya bağlı olarak ölecek. • Uzun süredir sigara içenlerin yarısı sigaraya bağlı ölür. Beklenenden 20-25 yıl daha az yaşarlar. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  13. Avrupa'da sigara içme yaygınlığı yaklaşık % 40'tır ve yaklaşık her 6 ölümden 1'i sigaranın neden olduğu hastalıklar nedeniyledir. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  14. ABD'de her yıl 312 bin kişinin sigaranın neden olduğu hastalıklardan öldüğü, bu sayının trafik kazası ölümlerinin 7 katı olduğu, ayrıca 1. ve 2.Dünya Savaşları ile Vietnam Savaşı'ndaki ölü sayılarının toplamından fazla olduğu bildirilmektedir. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  15. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre; • Dünyada en büyük sağlık sorunu sigaradır • Sigara bağımlılığı bulaşıcı ve öldürücü bir hastalıktır • Önlenebilir en önemli hastalık ve ölüm etkeni sigaradır Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  16. TÜRKİYE’ DE SİGARA: • Türkiye’de ise her yıl 100.000(tüm ölümlerin %14’ü) insanımızı erken yaşlarda sigaraya kurban vermekteyiz; eğer önlem alınmazsa önümüzdeki 20 yılda bu sayı 250.000’e çıkacaktır. • Türkiye’de • 17 milyon sigara içen • 70-100 bin ölüm / yıl (günde 200-250 ölüm) Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  17. Bu ölenlerin doksan bini, kendisi sigara içtiği için, sekiz-dokuz bin kişi sigara içmediği halde, yanlarında sigara içildiği için, eşler veya iş arkadaşları tarafından öldürülüyor. Daha acı bir gerçek de; her yıl 1500 dolayında 0-5 yaş grubu bebek ve çocuk anneleri, babaları tarafından yanlarında sigara içildiği için ölmektedir. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  18. Her yıl 100 bin kişi ne anlama geliyor? • Her gün 1 uçak düşüyor ve 300 kişi ölüyor. • Her yıl yüz bin nüfuslu bir şehrimize bir atom bombası atılıyor. • Her gün içi dolu 6 otobüs uçuruma yuvarlanıyor kimse sağ kalmıyor. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  19. Bilinen terör yılda 2-3 bin insanımızın • Trafik terörü yılda 6-7 bin insanımızın • Sigara terörü yılda 100 bin insanımızın hayatına mal olmaktadır. Sigaranın yol açtığı ölümler; trafik, terör, iş kazaları vb. tüm ölümlerin toplamından beş kat daha fazladır. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  20. Türkiye'de yapılan bir araştırmaya göre, 15 yaş üstü erkek nüfusun % 62,8'i,kadın nüfusun % 24,3'ü, tüm nüfusun % 43,6'sı sigara içmektedir. Bu araştırmada sigara içme alışkanlığı ölçütü olarak sigara paketi taşımak alınmıştır. (1988 Bilir ve Ark.). Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  21. Oysa DSÖ’ye göre sigara tiryakisi sayılmak için düzenli olarak günde 1 adet sigara içmek yeterlidir. Bu nedenlebu rakamlar görünenden daha yüksektir (1988 Bilir ve Ark.). Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  22. Türkiye’de, sigara içenlerin başlama yaşı12, 13, 14 Kaynak : Bilir et.al, 1997 Smoking behavior and attitudes, Ankara-Turkey

  23. MESLEK GRUPLARINDA SİGARA İÇİMİ Çoğu ülkede daha iyi eğitimliler daha az sigara içiyor, Türkiye’de Eğitim düzeyi yüksek olanlar arasında sigara içme oranı yüksek !! Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  24. Türkiye'de sigara kullanımı son 20 yılda yüzde 80 oranında arttı. Bunun en büyük nedeni, uluslararası tütün şirketlerinin gelişmekte olan ülkelere uyguladıkları yeni pazar oluşturma stratejilerinin başarısı olarak kabul ediliyor. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  25. Türkiye’de 17 milyon kişisigara içiyor.Harcama 6.5 milyar dolar.Sigara nedenli 50 hastalığa da2 milyar dolar harcanıyor. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  26. SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ • Tütün ve sigaraya başlama nedeni genellikle sosyal etkenlerdir: - Büyükleri ve ünlüleri taklit etmek - Arkadaşlar arasında kendini ispatlama ve basından etkilenmek -Ailede içen olması • Özellikle ergenlik döneminde grup içinde kabul göreme, gruptan kopmama, aşağılık duygusundan kurtulma,kendini gösterme, üzüntü ve yalnızlığı giderme gibi nedenler, • TV,gazete ve dergilerdeki olumsuz reklamlar • Sosyal çevre değiştirme (Asker,okul,vs) Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  27. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  28. İnsanın doğasında yasaklar karşı gelmek yasakların tersini yapma isteği vardır. Özellikle gençler, özgürlük, bağımsızlık duyguları sigara ile özdeşleşmiştir. • Bir zamanlar ülkemizde askerler ücretsiz sigara verilmiştir. • Sigara ile ülkemizde bazı alışkanlıklar ortaya çıkmıştır: Evlerde küllük bulundurmak gibi • Sigara ikramı özellikle bir dönem “Alamancuvarası” şeklinde olmuştur. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  29. SİGARANIN İÇİNDEKİ ZEHİRLİ MADDELER • Hidrojen Siyanür (gaz odaları zehiri) • Arsenik (fare zehiri) • Amonyak (tuvalet temizleyicisi) • Karbon monoksit (egzoz gazı) • Nikotin ve 3.885 toksik madde • Sonuç olarak ciğerlerimizde oluşan Katran (asfalt) • Polonyum - 210 (kanserojen) • Metanol (füze yakıtı) • Radon (radyasyon) • Tolüen (tiner) • Kadmiyum (akü metali) • Bütan (tüp gaz) • DDT (böcek öldürücü) • Hidrojen Siyanür (gaz odaları zehiri) • Aseton (oje sökücü) • Naftalin (güve kovucu)

  30. 20 yıl boyunca günde 1 paket sigara içen birinin vücudunda yaklaşık 7 kg katran birikir. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  31. KAHKAHA MOLASI • Temel idamla cezalandırılmış . İdam sehpasına giderken sormuşlar: - Ula Temel söyle pakayim, son isteğunnedur? Temel ne derse beğenirsiniz? Demiş ki: -Ha uşaklar pu da baha ders olsun!?! Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  32. Sigarayı bıraktım sıra sizde!… Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  33. SİGARA veETKİLERİ Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  34. SİGARANIN ERİŞKİNLER • ÜZERİNE ETKİLERİ • NİKOTİN bağımlılığı • Tütüne bağlı hastalıklar Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  35. BAĞIMLILIK ZİNCİRİ KISIR DÖNGÜ Bağımlılık Hastalık ve ölüm Sigara içme arzusu Tüm kanserlerin %30’u Karsinojenler Sigara içimi Kronik bronşitlilerin %66’sı Zehirli gazlar Nikotin Damar hastalıklarının %13’ü Peto R et al. Mortality from smoking in developed countries 1950 - 2000: Indirect estimates from National Vital Statistics. Oxford University Press 1994 Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  36. Sigara içmek sanıldığı gibi sosyal bir davranış değil, madde bağımlılığı olarak kabul edilen bir hastalıktır Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  37. SİGARA BAĞIMLILIĞI Tütün Ne Kadar Bağımlılık Yapar? • Bu soruya verilebilecek en kısa cevap "eroinden daha fazla"dır. • Sigaradaki nikotin, ciddi bağımlılık yapan bir maddedir, insanları genellikle yetişme çağında kendisine esir etmektedir. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  38. NİKOTİN BAĞIMLILIĞI BELİRTİLERİ • Günde 20 –25 sigara içilmesi. • Nikotin oranı yüksek sigaraların tercih edilmesi. • Kahvaltı öncesi ve/veya sonrası sigara içme isteği. • Gece uykudan uyanıldığında sigara içme isteği. • Öğlene kadar daha fazla sigara içilmesi. • Sigara içilmeyen ortamlardan kaçma. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  39. Sigaranın bırakılmasına tavsiyelerine şiddetle karşı çıkılması. • Doktor tavsiyesine rağmen sigarayı bırakmamak. • Sigara bırakılmak istendiğinde yoksunluk belirtilerinin çıkması. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  40. YOKSUNLUK BELİRTİLERİ • İrritabilite. • Sabırsızlık ve Tahammülsüzlük. • Anksiyete veya depresif tablo. • Konsantrasyon güçlüğü • Kalp atım sayısının azalma. • EEG de yavaşlama. • Unutkanlık. • Uyku bozuklukları. • G.İ.S bozukluklar. • İştah artması ve kilo alma. • Sigara bırakıldıktan 24 saat sonra başlar. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  41. Sİgaratİryakİlerİnİnsİgara İçerken, çoğu kez savunduklarIyanlIŞİnanIŞlar • Sinirlerimi yatıştırıyor. • Beni canlandırıyor. • Sıkıntılarımı gideriyor. • Düşünmeme yardım ediyor. • Kendime olan güvenimi artırıyor. • Kilo almamama yardım ediyor. • Sigaradan zevk alıyorum. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  42. SİGARAYA BAĞLI HASTALIKLAR • Sigara;• Kalp hastalığı,• İnme (felç),• Akciğer hastalıkları ve• Çeşitli kanserlere neden olarak ölüme sebebiyet vermektedir. Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

  43. Major öldürücü hastalıklar Akciğer kanseri, KKH, KOAH • Diğer öldürücü hastalıklar Diğer kanserler, diğer kalp-damar h., akciğer h. • Başka hastalıklar P. ülser, osteoporoz, • Diğer sağlık sorunları Repr. etkiler, LBW, pasif etkilenme Uzm.Dr.Murat FAZLIOĞLU

More Related