MADDE NEDİR ?

3. MADDE NEDİR ? Belli bir hacmi ve kütlesi olan her varlık bir maddedir. Taş, toprak, ağaç, metal, cam, plastik, kağıt, kum gibi varlıklar birer maddedir. CİSİM NEDİR ?Maddenin biçimlendirilmiş şekline cisim denir.Bardak, silgi, kalem, kitap, bıçak, oyuncak, masa, ampul çeşitli maddelerden yapılmış cisimlerdir MALZEME NEDİR ?Bir yada birkaç tanesini bir araya getirdiğimiz ve bir tüketim maddesine dönüştürdüğümüz maddeler malzemeleri oluştururlar.

4. EŞYA NEDİR ?Evlerimizde, okulumuzda ve daha bir çok yerde kullandığımız koltuk , halı, sandalye, çanta, kalem, silgi, ayakkabı, gömlek gibi cisimler birer eşyadır. ALET NEDİR ?Maddeleri şekillendirmek, bir el işini yada onarımı gerçekleştirmek için özel olarak yapılmış cisimlere alet denir. Pense, tornavida, çekiç, tığ, oklava, kepçe birer alettir.

5. MADDELERİN ÖZELLİKLERİ • Fiziksel özelliklerMaddenin bir başka maddeye dönüşmeksizin gözlenebilen ve ölçülebilen dış görünüşü ile ilgili özellikleridir. • Kimyasal özellikleriMaddenin reaksiyon verebilme veya başka maddeler ile birleşerek yeni madde oluşturabilme kapasitesidir. • Radyoaktif özelliklerBazı maddeler kendiliğinden ışın yayar. Bu özelliği yapısında bulunduran elementlere radyoaktif elementler denir.

6. MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLKİKLER • SAYDAMLIK-OPAKLIKIşığı geçiren maddelere saydam, ışığı geçirmeyen maddelere opak maddeler denir. • PARLAKLIK-MATLIK • Maddelerin dış yüzeylerinin belli ortam şartlara göre görünüşlerinin durumuna denir. • SERTLİK-YUMUŞAKLIK • Maddelerin kimyasal özelliklerine bağlı olarak adlandırılan bir tür ufak bir olay sonucunda şekil alıp almama olayıdır . • ESNEKLİK-BERKLİK • Kuvvet uygulayarak maddelerin şekil alıp almama olayıdır .

7. SUYU GEÇİREN-SUYU GEÇİRMEYEN • Maddelerin kendi yüzeyinden suyu geçirip geçirememesi ile ilgilidir. • KOKULU-KOKUSUZ • Çevremizde kokulu ve kokusuz bir çok madde bulunur. • KATI-SIVI-GAZKatı,sıvı yada gaz bir çok madde vardır. • PÜRÜZLÜ-PÜRÜZSÜSBazı madde yada elimizle dokunduğumuzda pürüzlü yada düzgün olduğunu anlaya biliriz.

8. HAL DEĞİŞİMİ Maddelerin belirli etkenler nedeniyle fiziksel ya da kimyasal olarak değişimine maddenin hal değişimidenir. Hal değişim türleri: • Erime • Donma • Yoğuşma • Buharlaşma

9. Erime ve Donma : Katı bir maddenin sıvı ısı alarak sıvı hale gelmesine erime denir. Sıvı bir maddenin ısı kaybederek katı hale gelmesine donma denir.Erime ve donma birbirinin tersidir. Katı haldeki çikolatayı ısı etkisi ile eritip kalıplara döktüğümüzde çikolata ısı kaybeder. Donar ve tekrar katı hale gelir.

10. Buharlaşma ve Yoğuşma :Sıvı bir maddenin ısı etkisiyle gaz haline gelmesine buharlaşma denir. Çaydanlıkta kaynayan sudan çıkan buhar suyun gaz haline iyi bir örnektir.Gaz halindeki bir maddenin ısı kaybederek tekrar sıvı hale gelmesine ise yoğuşma denir. Çaydanlıktan çıkan su buharına soğuk tencere kapağını tuttuğumuzda su buharı tencere buharında ısı kaybeder ve su damlacıkları oluşur.

11. DOĞADA SU DÖNGÜSÜ Yeryüzünün %71’nin sularla kaplıdır.Bu suların yalnızca %3’nün içilebilir ve yeryüzündeki içilebilir nitelikteki %3 oranındaki suyun %1’nin bulutlarda, %1’nin ise ulaşılamayacak yerlerde dir, insanların ancak kalan %1’lik kısmını kullanırlar. Yeryüzündeki sular yerle gök arasında durmadan devam eden bir döngü içindedir. Bunun nedeni suyun halden hale geçmesidir.Güneşin etkisiyle buharlaşan sular gök yüzünde bulutları oluşturur. Bulutlar çok küçük su damlacıklarından oluşur.

12. Soğuk bir hava tabakasına rastlayınca ısı kaybettikleri için bulutlardan yoğuşma çoğalır. Yoğuşmayla ağırlaşan su damlacıkları yer yüzüne doğru düşmeye başlar. Buna yağmur denir. Bazen soğuk hava tabakası buluttaki su damlacıklarını doldurur. Bu durum kar yağmasına neden olur. Dolu ise yağmur damlalarının daha soğuk bir hava tabakasına rastlayarak donması sonucu oluşur. Yeryüzüne yağışlarla tekrar dönen su yine Güneşin etkisiyle buharlaşarak gökyüzüne yükselir. Böylece yeryüzündeki su, dengesi sürekli olarak korunmuş olur.