3.29k likes | 3.97k Views
BENİGN ÖZOFAGUS HASTALIKLARI. Kd.Doç.Dr. İrfan Yalçınkaya İstanbul Süreyyapaşa Hastanesi. 4. GÖĞÜS CERRAHİSİ KIŞ OKULU 09-13.01.2013. GÖĞÜS HASTALIKLARI AYIRICI TANISINDA ÖZOFAGUS HASTALIKLARI. DR. İRFAN YALÇINKAYA. Göğüs Hastalıklarının Ayırıcı Tanısında Özofagus Patolojilerinin
E N D
BENİGN ÖZOFAGUS HASTALIKLARI Kd.Doç.Dr. İrfan Yalçınkaya İstanbul Süreyyapaşa Hastanesi 4. GÖĞÜS CERRAHİSİ KIŞ OKULU 09-13.01.2013
GÖĞÜS HASTALIKLARI AYIRICI TANISINDA ÖZOFAGUS HASTALIKLARI DR. İRFAN YALÇINKAYA Göğüs Hastalıklarının Ayırıcı Tanısında Özofagus Patolojilerinin Yeri 29.04.2010 / 28.02.2012
Özofagus (Yemek borusu) Özofagus; eski Yunanca’dan oisophagos kelimesinden gelmektedir. Oisein: taşımak + phagein: yeme kelimelerinin birleşmesinden olma bileşik bir isimdir. Özofagus farinksden midenin kardiyasına kadar devam eden ve ağıza alınmış katı ve sıvı gıdaları peristaltik hareketlerle mideye iletme görevi üstlenmiş musküler boru şeklinde bir yapıdır.
Anatomi Özofagusun üst diş kavsinden kardiyoözofageal bileşkeye kadar uzunluğu normalde yetişkin erkeklerde 40±2, bayanlarda 38±2 cm’dir. İlk 16 cm üst diş kavsinden farinkse kadar, 25-26 cm ise farinksden kardiyaya kadar olan kısımdır.
Komşulukları Kolumna vertebralis önünde yer alıp komşulukları 1/3 üstte önde trakeanın membranöz kısmı; 1/3 ortada sol ana bronş, aorta ve 1/3 altta diyafragma ve karaciğer sağ lobudur.
Bölümleri Özofagus geçtiği yere göre pars servikalis, pars torakalis ve pars abdominalis diye üç kısımda da ele alınır. Torakal parçası mediyastinal plevra, abdominal parçasının üzeri ise periton ile örtülüdür. Torakal bölgede posterior mediyastende yer alır.
Fizyolojik darlıkları Özofagus lümeninin genişliği her yerde aynı değildir. Ana olarak üç yerde anatomik darlık söz konusudur. 1. Darlık (üst darlık): Faringoözofageal bileşkede yani krikoid kartilaj hizasında olup özofagusun en dar yeridir. 2. darlık: Sol ana bronşu çaprazladığı yer. 3. darlık: Kardiyoözofageal bileşke yani diyafragmayı geçtiği yer.
Histoloji Gastrointestinal sistemde yalnız özofagusun serozası yoktur. Histolojik olarak yapısında mukoza, submukoza, müsküler tabaka ve adventisya vardır. Müsküler tabaka içte sirküler, dışta longitüdinal kas lifleri şeklinde özofagus boyunca uzanmış olup 1/4 üst kısmı çizgili, 2/4 kısmı çizgili ve çizgisiz, 1/4 alt kısım da çizgisiz kas şeklindedir.
Sinirleri • Özofagusun innervasyonu iki ekstrensek sistem (otonom sinir sisteminin sempatik ve parasempatik unsurları tarafından) ve organın kendi içinde oluşturduğu nöral pleksusla sağlanır.
BENİGN ÖZOFAGUS HASTALIKLARI • 1. KONJENİTAL ANOMALİLERİ • 2. MOTİLİTE BOZUKLUKLARI • 3. DİVERTİKÜLLERİ • 4. BENİGN TÜMÖR VE KİSTLERİ • 5. YABANCI CİSİMLERİ • 6. KOROZİV MADDE İÇİMİ • 7. YARALANMALARI • 8. DİĞER ÖZOFAGUS PATOLOJİLERİ
1. KONJENİTAL ANOMALİLERİ • Yenidoğan bebeğin hayatını tehdit eden konjenital anomalilerden en önemlisi özofagusun yapısal anomalileridir. • Bazıları doğumdan hemen sonra beslenme ve solunum sıkıntısı nedeniyle kaybedilebileceği gibi bazıları da hayatın ileri evrelerine kadar devam edebilir.
Genellikle iki grupta incelenir • A- *Özofagus atrezisi / trakeoözofageal fistül *Bronkoözofageal fistül *Laringotrakeoözofageal kleft • B- *Özofageal stenoz *Özofageal web *Özofageal divertikül • Kısa özofagus
Özofagus atrezisi(ÖA) ve Trakeoözofageal fistül(TÖF) • ÖA intrauterin hayatta özofagusun tam olarak gelişmemesi halidir. • Kesin bir insidans bilinmemekle birlikte, 3750-4500 canlı doğumda bir görüldüğü kabul edilir. • Son 12 yılda 98 adet AÖ/TÖF hastası tedavi edilmiş. (Erzurum Tıp Çocuk C) • 28 vakada VACTERL birlikteliği
ÖA/TÖF • ÖA’lı bebeklerin %30-70’inde eşlik eden başka sistem anomalileri de bulunmaktadır. Bunlar konjenital kalp hastalıkları, üriner sistem anomalileri, gastrointestinal sistem anomalileri, nörolojik ve iskelet sistemi anomalileridir. • VACTERL birlikteliği (V: Vertebra, A: Anal Atrezi, C: Kardiyak, TE: ÖA/TÖF, R: Renal anomali, L: Ekstremite anomalisi
ÖA/TÖF tipleri • TÖF ile birlikte olup olmamasına göre 5 ayrı tip tanımlanmıştır. • En çok görülen şekil, distal TÖF ile birlikte olan ÖA’dır. • Vakaların % 86’sı bu şekil
Klinik • ÖA’li bebeklerin çoğunda dikkat çeken ilk belirti doğumdan hemen sonra ağızdan aşırı bir sekresyon akmasıdır. • Ayrıca ilk emzirme ile birlikte yutma güçlüğü, öksürük, asfiksi belirtileri ve siyanoz görülebilir.
Klinik • Erken teşhis edilmezse, ya proksimal poştan oral alınan gıda ve oral sekresyonların aspirasyonuna bağlı, ya da distal TÖF varsa mide sıvısının reflüsüne bağlı pnömoni bulguları; ateş, öksürük, hırıltılı solunum, siyanoz ortaya çıkabilir. • Yine distal TÖF’e bağlı olarak mide ve barsakların hava ile dolması sonucu karında distansiyon ve diyafragmada yükselme bulunabilir.
Tanı • ÖA düşünülen bir bebeğe, önce 10-12F genişliğinde steril, sert, radyopak bir kateter, burundan geçirilerek yutturulmaya çalışılır. Eğer atrezi varsa kateter burun deliklerinden 9-13 cm mesafede takılarak ileri gitmez. • Bu durum teşhisi doğrulamakla birlikte malformasyonu tam olarak belirleyebilmek için radyolojik görüntüleme tekniklerine ihtiyaç vardır.
Tanı • Önce iki yönlü servikal, torakal ve abdominal direkt grafiler çekilir. • Tanı, özofagus poş grafisi ile konulur. • Fistülün varlığının tespiti ve yerinin belirlenmesi bakımından bronkoskopi gerekebilir. • Cerrahi müdahaleye karar vermeden önce, başka anomali bulunup bulunmadığına bakılır.
ÖA Poş grafisi TTD Toraks Cerrahisi Bülteni 2011 2:4; 275
Cerrahi yaklaşım • Operasyonda sağ posterolateral torakotomi kesisi ile ya ekstraplevral olarak gidilip plevra boşluğunu açmadan, ya da transplevral olarak girilip mediyastinal plevra longitüdinal istikamette açılarak posterior mediyastene ulaşılır.
Cerrahi işlem • Özofagusun proksimal ve distal segmentleri bulunup hazırlandıktan sonra fistül varsa önce fistül tamir edilir. • Daha sonra özofagusun proksimal ve distal segmenti birbirine yaklaştırılarak uçuca anostomoz yapılır. • İki uç arasında anostomoz yapılamayacak derecede mesafe bulunan vakalarda bir sürü yöntem uygulanmaktadır.
Postop. komplikasyonlar • Anastomoz kaçağı • Özofageal striktür ( % 80 vakada dilatasyon gerektirir) • Tekrarlayan TÖF • Gastroözofageal reflü (geç dönem komplikasyonu, % 3-14 vakada) • Trakeomalazi
Bronkoözofageal fistül • Özofagus ve trakea’nın embriyonal dönemde ayrılma işlemindeki bir duraklama, özofagus ile trakea arasında fistülöz bir ilişkinin devam etmesine neden olur. • Çok nadir bir durumdur.
Bronkoözofageal fistül • Özofagus ve solunum sistemi arasındaki fistüller neonatal dönemde ortaya konabilir. Ancak sıklıkla adult hayata kadar saptanmaz. • Çeşitli semptomlar olabilir. En sık görülenleri; Sık respiratuar enfeksiyon, özellikle yemek ve içmekle oluşan öksürük, hemoptizi
Vaka-1 • 54 yaşında erkek hasta • Sık akciğer enfeksiyonu, son bir aydır hemoptizi SÜREYYAPAŞA GÖĞÜS CERRAHİSİ KLİNİĞİ ARŞİVİ
FOB: N Endoskopi: Özofagus 31.cm’de şüpheli fistül görüntüsü
2. MOTİLİTE BOZUKLUKLARI • Özofagusun motilite bozuklukları çok eskiden beri bilinmesine rağmen etyolojisi ve fizyopatolojisi hakkında tam bir fikir birliğine varılamamıştır. • Tanıları baryumlu özofagus grafisi, fiberoptik endoskopi, özofageal manometri ve BT olmak üzere bir seri tetkike ihtiyaç gösterir.
Anatomik-Fizyolojik duruma göre • A. Faringoözofageal bileşke ve proksimal özofagusun motilite bozuklukları • B. Özofagus gövdesi ve alt sfinkteri tutan hastalıklar
A. Tablo 1. Faringoözofagial bileşke ve proksimal özofagusun motilite bozuklukları 1. Nörojenik Serebrovasküler ataklar Amiyotrofik lateral skleroz Bulber poliomiyelit Multipl skleroz Parkinson hastalığı N.rekürens larinjeus’un yaralanması Konjenital (Riley-Day sendromu) Hungtington koresi 2. Miyojenik Miyastenya gravis Musküler distrofi Dermatomiyozit, Poliomyelit, Tirotoksikoz 3. Yapısal Krikofaringial divertikül (Zenker) Krikofaringial disfonksiyon (bar, akalazya) Orolaringial girişim, Radyoterapi, Kostik yanıklar 4. Psişik nedenler Globus histerikus 5. Diğerleri Gastroözofagial reflü
B. Tablo 2. Özofagus düz kasını tutan hastalıklar Primer motilite bozuklukları Akalazya Difüz özofagial spazm Aşırı sıkışmış özofagus, Hipertansif alt sfinkter Nonspesifik motilite bozukluğu Sekonder motilite bozuklukları Skleroderma, Psödoakalazya Multipl skleroz Diyabetik nöropati Sjögren sendromu Reflü özofajit Chagas hastalığı Parkinson Alkolizm Tirotoksikoz, Amiloidoz, Crohn hastalığı Konjenital motilite bozuklukları Herediter spastik ataksi Riley-Day sendromu Atrezi cerrahisi
AKALAZYA Megaözofagus saptanıp öntanıda akalazya düşünüldü. 20 yıllık öyküsü mevcut. ÖGD için gastroenterolojiye gönderildi.
ÖGD raporu Özofagus: Oldukça dilate olup, distal alt uç sfinkteri zorlanarak mideye geçildi, takiben guide geçirilerek özofagus alt uca balon dilatasyonu uygulandı. Mide: Kardiya, fundus, korpus normal, antrumda erozyonlar mevcut. Duodenum: Pilor doğal, bulbusda erozyonlar mevcut. Tanı: Akalazya SB Göztepe EAH Gastroenteroloji Kliniği, 06.04.2010