EĞİT 513 ALAN E ĞİTİMİNDE ARAŞTIRMA PROJESİ

1. EĞİT 513ALAN EĞİTİMİNDE ARAŞTIRMA PROJESİ Eğitim Bilimleri Bölümü Güz, 2009-10

2. Temel Kavramlar • Bilim nedir? “BİLİM SORU SORMAKLABAŞLAR”

3. BİLİM: - Olaylar ve nesneleri kavramak, - tanımak ve sınıflamak üzere çözümleyen, - olgular arasındaki nesnellik ilişkileri kuran, - bu ilişkileri deney yoluyla sınayarak, - geçekleşmiş ilişkileri genelleyen, - kuramlar ve yasalar halinde dile getiren, - bunlardan kalkarak gelecekle ilgili çıkarımlarda bulunan sistemli düşünsel çabalar (Sencer, 1978)

4. Bilim: • Yaşadığımız,hissettiğimiz ortamlarda ortaya çıkan veya çıkabilecek durum ve sorunları anlamak, vurgulamak, yorumlamak ve çözüm önerileri sunmak için yapılan düzenli çalışmaların tümüdür. • Bilim Adamı Bir problemi, olayı bilimsel yöntemlerle araştırarak çözüme ulaştıran, insanlığın yararına sunan kişidir.

5. Olgu: • Bir takım olayların dayandığı sebep veya bu sebeplerin yol açtığı sonuç. Olay: • Olgulardan meydana gelen bütündür. Genelleme: • Benzer olgular arasındaki ilişkilerin yargı türünden ifadesidir. Kuram: • Soyut bilgi. Bir sorunu ilgilendiren düşüncelerin tümüdür. Deney ve varsayımlara dayanılarak kanıtlanan görüşlerdir.

6. Hipotez: • Araştırma konusuyla ilgili olarak ortaya konulan; doğruluğunun araştırılması gereken önermelerdir. Araştırmaya yön veren temel düşüncelerdir. Veri: - Araştırma sırasında elde edilen her tür işlenmemiş (ilk) bilgidir. Bulgu: - Elde edilen verilerin işlenmesiyle ulaşılan sonuç bilgilerdir.

7. Araştırmayla ilgili olan temel felsefe alanları Varlık felsefesi (ontoloji) - Varlık felsefesinde ‘Gerçek nedir?’ sorusunun yanıtı aranmaktadır. - ‘Gerçek nedir’ sorusunun dışında, insanın neden var olduğu, evren içerisinde ne tür bir rolü olduğundan hareket ederek ‘Tanrı, insan, evren, varlık, yokluk vb. nedir?’ gibi sorular üstünde yoğunlaşır.

8. Bilgi felsefesi (epistemoloji) • Bilgiyle ilgili soruları ele alan bir felsefi disiplin olup bilginin ne olduğu, kaynağı, doğru, yanlış, bilinmez, mutlak ya da göreceli oluşu, türlerin ne olduğu gibi sorulara yanıt aranmaktadır. • Bilginin yanında, bilme olayının nasıl gerçekleştiğiyle de ilgilenir. • Bilmenin duyular aracılığıyla mı, zihinsel algılamayla mı, yoksa doğuştan gelen birtakım yetilerimiz ya da ilahi sayılabilecek niteliklermizle mi ilgili olduğunun cevabını aramaktadır.

9. Değerler felsefesi (aksiyoloji) - İnsanların değer sistemleriyle ilgilenen bir felsefi disiplindir. • ‘İnsanların değer yargılarını şekillendiren ve yönlendiren ilkeler nelerdir?’, • ‘Bu ilkeler mutlak mıdır, yoksa göreceli midir?’, • ‘Değerlerin belirli bir sınırlandırmasını yapmak mümkün müdür?’ gibi sorulara cevap aramaktadır. • Değer felsefesiyle ilgili konular etik ve estetik olmak üzere ikiye ayrılır.

10. Nicel Yaklaşım: • Pozitivizt ve realist paradigmalara dayanan, verilerin deney, tarama (survey) vs. aracılığıyla toplandığı ve genelleştirildiği empirik (görgül) çalışmalar. Nitel Yaklaşım: • Nitel araştırma, gözlem, görüşme ve doküman analizi gibi nitel veri toplama yöntemlerinin kullanıldığı, algıların ve olayların doğal ortamda, gerçekçi ve bütüncül bir biçimde ortaya konmasına yönelik bir sürecin izlenmesi.

11. Bilgi: - Öğrenme, gözlem ve araştırma yoluyla elde edinilen, VE - insan zekasının çalışması sonucu ortaya çıkan zihinsel üründür.

12. Bilimsel bilgi... • olgusaldır (deney ve gözlemle kanıtlanması) • ilerleyicidir (bilginin sürekli yenilenmesi) • birikimlidir (tarihsel birikim) • herkese açık & toplumsaldır (birey tekelinde değil) • nesneldir (insandan bağımsız, bilimseldir) • dinamiktir (bilginin gelişmesi ve ilerlemesi) • mutlak ve değişmez değildir. • mantıksaldır (mantıksal düşünme ve çıkarsama kuralları) • öndeyicidir (yordayıcıdır) (geleceğe yönelik tahminler) devam ..

13. fonksiyoneldir. • nettir. • genelleyicidir. • gözlemsel ve deneyseldir. • doğrulanabilirdir. • sistemlidir. • objektiftir. • değişime açıktır. • evrenseldir.

14. Bilgiye ulaşmak... • Duyusal deneyim • Görüş birliği (çoklu veri toplama, geçerlilik ve güvenirlik) • Uzman görüşü (kaynak ve uzman görüşü, tarafsızlık) • Rasyonel yöntem - Tümdengelim (bilinen genellemelerden veya kurallardan haraket edilerek özel sorunlar hakkında bilgi edinmeyi ya da genellemelerde bulunmayı sağlayan yöntem) Ör: Bütün hayvanlar canlıdır. At bir hayvandır. At canlıdır.

15. - Tümavarım (parçaların incelenmesi ve bu incelemelere dayanarak bütünün tanımalnmasını amaçlayan yaklaşım) Ör: Gözlediğim 1. atın yelesi vardır. Gözlediğim 2. atın yelesi vardır. Gözlediğim 3. atın yelesi vardır. Gözlediğim n. atın yelesi vardır. O halde bütün atların yelesi vardır. • Bilimsel yöntem (betimleme ve yordama) • Olgu gözlenmesi • Geçici açıklamaların oluşturulması (değişkenler arasındaki ilişki) • Daha fazla gözlem ve deney • Gözden geçirilmiş hipotezin yeniden test edilmesi

16. Araştırma düşüncesinin kaynakları • Sistematik olmayan gözlem • Sistematik gözlem (sorunun gözlenmesi; basılı araştırma raporları; önceki/devam eden araştırmalar) • Teori (Kuram) • Pratik konuları çözme gereksimi

17. Bilimsel Araştırma Süreci • Araştırma düşüncesinin ve hipotezin geliştirilmesi • Araştırma yönteminin belirlenmesi • Evren ve örneklemin belirlenmesi • Ölçütlerin belirlenmesi • Veri toplama aracının geliştirilmesi ve uygulanması • Bulguların analizi ve yorumlanması • Sonuçların raporlaştırılması • Tüm sürece yeniden başlama

18. ARAŞTIRMA SÜREÇ & TEKNİKLER GİRİŞ • Problem • Amaç • Önem • Varsayımlar • Sınırlılıklar • Tanımlar

19. 1) PROBLEM • Bireyi, fiziksel/düşünsel yönden rahatsız eden, kararsızlık ve birden çok çözüm tolu olasılığı görülen her durum bir problemdir. Problem kaynağı • Doğa, toplum, önceden yayınlanan raporlar, tezler, araştırmalar, vb. • Alanyazı (literatür) taranması şart. • NİÇİN?????

20. Problem Seçimi & Ölçütler • Uygun bir problem seçimi zor aşama • NİÇİN? Ölçütler a) Genel Ölçütler b) Özel Ölçütler

21. Genel Ölçütler • Çözülebilirlik • Önemlilik • Yenilik • Yerleşik etik kurallara uygun olarak araştırılabilirlik

22. Özel Ölçütler • Alanda yeterlilik (uzmanlık) • Yöntemde ve tekniklerde yeterlilik • Veri toplama izni • Zaman ve olanak yeterliği (kaynaklar) • İlgi yeterliği

23. Araştırma Probleminin Tanımlanması Üç aşamada gerçekleşir. 1) BütünleştirmeBütün sistem içinde ele alınır genel çizgilerle tanımlanır. 2) Sınırlandırma Bütün içinde araştırılacak sınırlandırılmış dilim seçilir. 3) Tanımlama Sınırlandırılmış problem dilimi ayrıntılarıyla açıklanır.

24. DEĞİŞKEN

25. Problem cümlesi yazımında DEĞİŞKEN kavramı önemlidir. Değişken:Bir araştırmanın olgularından oluşan,birden fazla değer alabilen,değişebilen herşey.

26. Değişken

27. Kontrol şekline göre değişkenler

28. Ara değişkenler • Evrene ilişkin ara değişkenler • Araştırma sürecine ilişkin ara değişkenler • Ölçüm aracına ilişkin ara değişkenler • Araştırma ortamına ilişkin ara değişkenler

29. Aldığı DEĞERE göre değişkenler • Süreksiz değişken (limitlerden birini almak zorundadır erkek-bayan) • Sürekli değişken (limitler arasında yer alabilirlik)

30. İlgili Kaynakların (Alanyazısı) Taranması • Kavramsal yazını içeren kitaplar vb. • Araştırma yazınını oluşturan raporlar • Kaynak taraması plana göre hazırlanır. • Elde edilen bilgi not ve fişlere yazılır • İnternetten araştırma yapılır • Kütüphaneden katalog taraması

31. 2) AMAÇ Araştırma Problemin Yazılması • Problem cümlesi yazımında açık ve sade bir dil kullanılır. • Araştırma problemleri soru cümleleri şeklinde ifade edilmelidir. • Problem cümlesi, çözülecek problemi net bir şekilde ortaya koymalıdır. • Araştırmanın sınırları ele alınan değişkenler açısından kesinleştirilmelidir. • Araştırmanın sonunda elde edilen bulguların genelleneceği evren sınırı, kesin ve açık belirtilmelidir.

32. ‘Amaç’ın ifade edilişi • Soru cümleleri Ör: - Öğrencilerin zeka düzeyleri ile giriş puanları arasında ilişki var mı? - Öğretmen adaylarının, bilgisayar kullanımına yönelik tutumları nelerdir? - Rehberlik ve Danışmanlık programının son sınıfında okuyan öğrencilerin geleceğe yönelik kaygıları nelerdir? VEYA b) Denenceler (Hipotezler)

33. Hipotez: • Araştırmada, olayla yada değişkenler arasında var olduğu söylenen test edilebilen ilişki. Hipotezler... • veri toplamayı sistemleştirir, ona yön verir. • fikirlerin, kavramların sınanmasını sağlar. • kuram geliştirmeye yardım eder.

34. Hipotez: • Araştırma denencesi (H1) • Araştırma sonucunu kestiren ve genellikle bir tarafı tutan ya da tarafların farklılığını, kısaca değişkenler arasında ilişki olduğunu savunan ifadedir. b) Statistiksel (sıfır) denence (Ho) • Karşılaştırmalarda taraf tutmayan, farksızlığı, kısaca değişkenler arasında ilişkisizliği savunan ifadedir.

35. 3) ÖNEM • Araştırma amaçlarında belirlenip toplanan verilerin hangi kuramsal ya da pratik sorunun çözümünde ve nasıl kullanılabileceğinin açıklanmasını içerir. • Araştırmanın önemi problemle içiçedir. • Araştırmanın amacı toplanacak veriler • Araştırmacının amacı veriler hangi amaç için toplandı

36. 4) VARSAYIMLAR (SAYILTILAR) • Deneyle tanımlanmamış olmakla birlikte kanıtlanabileceği umulan kuramsal düşünüyü içerir. • ‘Denenmeyen bir yargı’dır ve • değerlere, probleme, kuramlara, • kontrol değişkenlerine ve • araştırma yöntem ve sürecine ilişkindir.

37. 5) SINIRLILIKLAR • Araştırma çerçevesi. • Araştırmacının, ideal gördüğü ve normal olarak yapmak isteyip de, çeşitli nedenlerle, vazgeçmek zorunda kaldığı şeyler araştırmanın sınırlılıklarıdır. Ör: - Tüm KKTC yerine araştırmanın yalnızca Mağusa’da yapılması - Veri toplamanın yalnızca belge incelenmesiyle sınırlandırılması

38. 6) TANIMLAR • Araştırmada kullanılacak terimler açığa kavuşturulmalıdır. • Kavramsal tanım • İşlevsel tanım