300 likes | 902 Views
Hyponatriemie. Maartje Salomons. Hyponatriemie. Na < 135 mmol /l Relatief meer water dan natrium aanwezig Classificaties : Mild vs ernstig : serum na 110-125 mmol /l Acuut vs chronisch : 48 uur Symptomatisch vs asymptomatisch Hypotoon , isotoon , hypertoon : serum osmolaliteit
E N D
Hyponatriemie MaartjeSalomons
Hyponatriemie • Na < 135 mmol/l • Relatiefmeer water dannatriumaanwezig • Classificaties: • Mild vsernstig: serum na 110-125 mmol/l • Acuutvschronisch: 48 uur • Symptomatischvsasymptomatisch • Hypotoon, isotoon, hypertoon: serum osmolaliteit • Hypovolemisch, normovolemisch, hypervolemisch
Symptomen • Hoofdpijn • Misselijkheid en Braken • Zwakte • Desorientatie / verminderdbewustzijn • Insulten • Coma • Acuuthersenoedeem (acute hyponatriemie) • Osmotischedemyelinisatiesyndroom (tesnellecorrectiechronischehyponatriemei)
Oorzaken hyponatriemie • Verminderde intake (zeldzaam) • Water overvloed (oraal of IV) • Natriumverlies: • Verlies gastro-intestinaal • Diuretica (thiazide diuretica) • Tijdens diuretic phase van ATN • Postobstructievediurese • Ernstigealkalose • Hevigzweten / brandwonden • Inflammatiepancreaas / peritoneum • Aftappengrotehoeveelheid peritonitis
Oorzaken hyponatriemie • SIADH = syndrome of inappropriate ADH • Oorzaak: maligniteiten, CNS ziekten, longziekten, medicamenten, overige oorzaken • Euvolemie • Serum osmol <270 • Urine osmol > 100 • Urine Na > 30 mmol/l • Geen afwijkingen bijnier/schildklier/hypofyse/nieren/diuretica
Oorzaken hyponatriemie • Endocrieneoorzaken: • Bijnierschorsinsufficientie • Primair: hypocortisolisme + renaalzoutverlies door tekortmineralcorticoiden • Secundair: hypocortisolimsezorgtvoortoename ADH • Hyperkaliemie • Synacthen test • Hypothyreoidie • Verlaagde cardiac output en glomerulairefiltratiesnelheid
Oorzaken • Cerebral salt wasting • Hersentrauma / tumoren • Combinatie renaal zoutverlies met daardoor hypovolemie-gemedieerde afgifte van ADH en waterretentie • Vs SIADH: hypovolemie, poly-urie
Oorzaak Hyperglycemie: Glucose: H2O intracellulair extracellulair verdunningshyponatriemie Pseudohyponatriemie = laboratoriumartefact • Bijernstigehyperlipidemie
Diagnose • Acuut / chronisch • Hypotoon / Isotoon / hypertoon • Dehydratie / Normaal volume / Perifeeroedeem • Serum glucose / serum kalium / seriumkreatinine / serum osmolaliteit • Urine natrium / urine kalium / Urine osmolaliteit • FE Na
Opfrissertje • Osmolaliteit: de concentratie van de osmotischwerkzamestoffen per kilogram oplosmiddel • Osmolariteit: concentratie van osmotischactievestoffen in eenoplossing in osmol per liter • Verschil: per liter versus per kilogram • FE Na: 100 x (urine na x serum kreatinine) / (serum natrium x urine kreatinine) • < 1% prerenaal • > 1% renaal • > 4% postrenaal
Hyperosmolairehyponatriemie Psydohyponatriemie Yes No Volume status Urine osmolariteit Urine Natrium FE Natrium Uosm > 300 Una >20 FE Na > 1% Uosm> 300 Una < 20 FE Na < 1% Uosm>300 Una<10-20 FE Na < 1% Uosm<100 Una >30 Uosm>100 Una>30 Braken Diarree Derde ruimte SIADH Hypothyreoidie Adrenal insufficiency Hartfalen Cirrhose Nierfalen Diuretica Aldosteron tekort Tubulaire dysfunctie Polydipsie
Diagnose • Plaatje acute hyponatriemie
Diagnose • Plaatje algoritme hypona
Behandeling • Acute hyponatriemie • Hypertoonzout, ongeacht de oorzaak • Chronischehyponatriemie • snellecorrectievermijden • Belangrijkstetypen: • HypertoonzoutIsotoonzout • Waterrestrictie • Lisdiuretica
Behandeling • Plaatje behandelingen hyponatriemie
Behandeling • Acute hyponatriemie: • Hypertoon zout • Na mag initieel 1-2 mmol/l/uur omhoog
Behandeling • 5% NaCl = 855 mmol/l • 3% NaCl = 513 mmol/l • 0,9% NaCl = 154 mmol/l • RL = 130 mmol/l • 0,45% NaCl = 77 mmol/l • 5% gluc = 0 mmol/l
Behandeling • Adrogue-Madias formule: • Verschil in Na concentratie = (infusie Na – Serum Na) / Total body water + 1 • Total body water = 0,6 x gewicht (kg)
Voorbeeld • Patient, 80 kg • Na 121 • Infusie 3% NaCl • ( 513– 121) / 48+ 1 = 8 • 1L 3% in 24 uur geeft stijging van 8 mmol/l
Behandeling • SIADH • Waterrestrictie • lisdiuretica
Behandeling • Patient overvuld (hypervolemische hyponatriemie) • vaak niet ernstig onderliggende oorzaak behandelen
Behandeling • Hypotone hyponatrieme: max correctiesnelheid < 10mmol/l/24 uur en < 18 mmol/l/48 uur • Acute hyponatriemie sneller: 1-2 mmol/l/24uur • Chronische hyponatriemie 8mmol/l/24 uur
Complicaties behandeling • Te snelle stijging van Natrium: • Osmotische demyelinisatsie syndroom vaak bij chronische hyponatriemie • Overcorrectie • Autocorrectie overcorrectie • Behandeling overcorrectie: • Staken huidige behandeling • Starten hypotoon infuus • Toedienen desmopressine