2.64k likes | 3.46k Views
doc. dr Zbigniew Pawlak Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania w Warszawie. BIZNESPLAN. SPRAWY ORGANIZACYJNE. RAMOWY PROGRAM ZAJĘĆ 1. Istota biznesplanu, rodzaje biznesplanów 2. Zasady metodyczne opracowania biznesplanu 3. Zastosowania biznesplanu 4. Biznesplan małego przedsiębiorstwa
E N D
doc. dr Zbigniew Pawlak Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania w Warszawie BIZNESPLAN
RAMOWY PROGRAM ZAJĘĆ 1. Istota biznesplanu, rodzaje biznesplanów 2. Zasady metodyczne opracowania biznesplanu 3. Zastosowania biznesplanu 4. Biznesplan małego przedsiębiorstwa 5. Biznesplan dużego przedsiębiorstwa 6. Biznesplan przedsięwzięcia inwestycyjnego 7. Ocena biznesplanu 8. Zasady prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce 9. Cykl przedsięwzięcia biznesowego 10. Podatki, opłaty i prowadzenie księgowości 11. Ubezpieczenie przedsiębiorcy i pracowników 12. Jak zarejestrować firmę?
LITERATURA OBOWIĄZKOWA • Pawlak Z., Biznesplan. Zastosowania i przykłady, Poltext Warszawa 2009 (2001 – 2008) • LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA • Filar E., Skrzypek, J., Biznes plan, Poltext Warszawa 2004 • Ciechan M., Biznes plan. Standardy i praktyka, Dom Organizatora Toruń 2007 • Skrzypek J., Biznesplan, Poltext Warszawa 2009
DEFINICJA PLANOWANIA Planowanie to formułowanie celów i określanie sposobów ich realizacji.
POJĘCIE „BIZNESPLAN” Biznesplan jest dokumentem planistycznym służącym podejmowaniu decyzji menedżerskich. Biznesplan jest modelem przedsięwzięcia inwestycyjnego lub przedsiębiorstwa, w oparciu o który można weryfikować słuszność przyjmowanych założeń.
RODZAJE BIZNESPLANÓW BIZNESPLANY Biznesplan przedsiębiorstwa Biznesplan projektu inwestycyjnego
ZASADY METODYCZNE PRZYGOTOWANIA BIZNESPLANU • Kompleksowość • Długofalowość • Adekwatność • Czytelność • Optymalna objętość • Rzetelność założeń i wiarygodność danych • Problem „punktu wyjścia” • Wariantowość • Elastyczność • Sposób liczenia • Rezerwa na nakłady i koszty nieprzewidziane • Uczestnictwo kadry kierowniczej • Poufność • Wysoka jakość • Operacyjność
PYTANIA I PROBLEMY DO OPRACOWANIA • Wyjaśnij istotę biznesplanu jako planu gospodarczego. • Czym różni się biznesplan przedsięwzięcia inwestycyjnego od biznesplanu przedsiębiorstwa? • Co oznaczają zasady adekwatności, wariantowości, elastyczności i poufności w budowie biznesplanu?
FUNKCJE BIZNESPLANU • Funkcja wewnętrzna: • dla zarządu firmy • dla inwestora (właściciela) • Funkcja zewnętrzna: • dla banków • dla funduszy inwestycyjnych • dla partnerów gospodarczych
ZASTOSOWANIA BIZNESPLANU • uruchamianie działalności gospodarczej • zarządzanie strategiczne • zarządzanie inwestycjami rzeczowymi • zarządzanie funduszami PE/VC • tworzenie joint ventures • fuzje przedsiębiorstw • pozyskiwanie kapitału (kredyty, pożyczki, leasingi) • prywatyzacja • restrukturyzacja • likwidacja przedsiębiorstwa • wycena przedsiębiorstwa • konkursy na kontrakty menedżerskie • nadzór właścicielski
OPEROWANIE BIZNESPLANEM W URUCHAMIANIU DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Czynniki środowiskowe Motywacja Potencjałbiznesowy • Pomysł na „zrobienie biznesu” • przedmiot działalności • rynek docelowy • forma własności • forma prawna BIZNESPLAN Decyzja o uruchomieniu przedsiębiorstwa Utworzenie przedsiębiorstwa
OPEROWANIE BIZNESPLANEMW ZARZĄDZANIU STRATEGICZNYM Sesja strategiczna Analiza strategiczna(diagnoza) BIZNESPLAN(prognoza) Realizacjaplanu Monitoring
OPEROWANIE BIZNESPLANEM W ZARZĄDZANIU INWESTYCYJAMI RZECZOWYMI • FAZA PRZEDINWESTYCYJNA • ocena możliwości inwestowania (studium możliwości) • studium przedrealizacyjne projektu • ostateczna wersja projektu (BIZNESPLAN) • decyzja o realizacji inwestycji FAZA REALIZACYJNA • poszukiwanie wykonawców i instytucji finansowych • negocjacje i podpisanie kontraktów • szczegółowy projekt techniczny • budowa, zakupy, montaż • dobór i szkolenie • przekazanie do eksploatacji, odbiór • rozruch FAZA OPERACYJNA • osiągnięcie wymaganej zdolności produkcyjnej • odtwarzanie • modernizacja • rozwój • likwidacja
OPEROWANIE BIZNESPLANEM W ZARZĄDZANIU FUNDUSZAMI PE/VC BIZNESPLAN SPÓŁKI Oferta dla Funduszu PE/VC Ocena ofert i negocjacje Zakup udziałów w spółce przez Fundusz PE/VC Zarządzanie rozwojem spółki z udziałem Funduszu PE/VC Wyjście Funduszu z inwestycji
OPEROWANIE BIZNESPLANEM PRZY POZYSKIWANIU KAPITAŁU (KREDYT INWESTYCYJNY) BIZNESPLAN Złożenie wniosku kredytowego Analiza wniosku kredytowegoBadanie wiarygodności kredytobiorcyOcena zdolności kredytowej Decyzja kredytowa Podpisanie umowy kredytowej Udostępnienie kredytu Kontrola wykorzystaniai spłaty kredytu
OPEROWANIE BIZNESPLANEM W PROCESIE RESTRUKTURYZACJI NAPRAWCZEJ PRZEDSIĘBIORSTWA Symptomy „chorobowe” przedsiębiorstwa Diagnoza przedsiębiorstwa BIZNESPLAN(plan naprawy) Realizacja planu
OPEROWANIE BIZNESPLANEM W PROCEDURZE LIKWIDACJI PRZEDSIĘBIORSTWA Sytuacja uzasadniająca wszczęcie procedury likwidacji Otwarcie likwidacji Opracowanie planu likwidacji(BIZNESPLANU) Realizacja planu likwidacji Zamknięcie likwidacji
OPEROWANIE BIZNESPLANEM W PROCEDURZE WYCENY DOCHODOWEJ PRZEDSIĘBIORSTWA OPRACOWANIE BIZNESPLANU • Ustalenie metodologii wyceny: • wybór metody wyceny dochodowej • ustalenie innych parametrów do przeprowadzenia wyceny (np. stopa dyskonta, wartość rezydualna itp.) Wycena przedsiębiorstwa Wykorzystanie wyceny przedsiębiorstwa
OPEROWANIE BIZNESPLANEM W KONKURSIE NA KONTRAKT MENEDŻERSKI Powołanie komisji konkursowej Ogłoszenie konkursu Przyjmowanie zgłoszeń i dokumentów Sesja konkursowaKonkurs ofert - BIZNESPLANÓW Negocjacje warunków kontraktu menedżerskiego Podpisanie kontraktu
OPEROWANIE BIZNESPLANEM W NADZORZE WŁAŚCICIELSKIM W GRUPIE KAPITAŁOWEJ Opracowanie standardu BIZNESPLANU dla Grupy Kapitałowej Instrukcja budowy BIZNESPLANÓW Sporządzanie BIZNESPLANÓW przez Spółki Zależne Ocena BIZNESPLANÓW Spółek i decyzje Budowa SKONSOLIDOWANEGO BIZNESPLANU Grupy Kapitałowej
PYTANIA I PROBLEMY DO OPRACOWANIA • Przedstaw zastosowanie biznesplanu w uruchamianiu działalności gospodarczej. • Scharakteryzuj wykorzystanie biznesplanu w procesie zarządzania strategicznego. • Omów zastosowanie biznesplanu w zarządzaniu inwestycjami rzeczowymi. • Omów wykorzystanie biznesplanu przez fundusze PE/VC. • Przedstaw miejsce i rolę biznesplanu w procesie udzielania kredytu bankowego. • Jaką rolę odgrywa biznesplan w procesie sanacji przedsiębiorstwa? • Przedstaw wykorzystanie biznesplanu w procesie „zwijania” biznesu. • Jak wykorzystuje się biznesplan w wycenie przedsiębiorstwa? • Jak wykorzystuje się biznesplany w konkursach menedżerskich? • Jaka jest rola biznesplanu w nadzorze właścicielskim w grupie kapitałowej?
RODZAJE STANDARDÓW WYKONAWCZYCH BIZNESPLANÓW Standard wykonawczy – wzór biznesplanu (szablon) • Standardy biznesplanów ze względu na przedmiot: • Biznesplan przedsiębiorstwa: • biznesplan małego przedsiębiorstwa • biznesplan dużego przedsiębiorstwa • Biznesplan przedsięwzięcia inwestycyjnego • Standardy biznesplanów przedsiębiorstw ze względu na rodzaj zastosowania: • Biznesplan strategiczny • Biznesplan naprawczy • Biznesplan likwidacyjny
PODMIOTY WPROWADZAJĄCE STANDARDY WYKONAWCZE BIZNESPLANÓW Wyspecjalizowane organizacje międzynarodowe (np. UNIDO, Bank Światowy) Instytucje finansowe (banki, fundusze inwestycyjne, fundusze pomocowe) Spółki zarządzające grupami przedsiębiorstw (nadzór właścicielski) Firmy doradcze
STRUKTURA BIZNESPLANU MAŁEGO PRZEDSIĘBIORSTWA cele plan oper. plan oiz plan mark. plan zatr. plan finansowy
TYPOWA STRUKTURA BIZNESPLANU MAŁEGO PRZEDSIĘBIORSTWA (1) 1. Streszczenie 2.Ogólna charakterystyka przedsiębiorstwa 2.1.Nazwa i forma prawna 2.2.Przedmiot działalności 2.3.Siedziba i terytorium działania 2.4.Charakterystyka właścicieli 3.Analiza SWOT 3.1.Mocne strony 3.2.Słabe strony 3.3.Szanse 3.4.Zagrożenia 4.Cele przedsiębiorstwa 4.1.Cele krótkoterminowe 4.2.Cele długoterminowe
TYPOWA STRUKTURA BIZNESPLANU MAŁEGO PRZEDSIĘBIORSTWA (2) 5.Plan marketingowy 5.1.Produkt 5.2.Odbiorcy 5.3.Konkurenci 5.4.Ceny 5.5.Dystrybucja 5.6.Promocja 6.Plan działalności operacyjnej 6.1.Technologia 6.2.Nakłady inwestycyjne 6.3.Źródła finansowania inwestycji 6.4.Plan ilościowy produkcji 6.5.Zaopatrzenie 6.6.Ochrona środowiska 7.Plan organizacji i zarządzania 7.1.Schemat organizacyjny 7.2.Zakresy zadań pracowników
TYPOWA STRUKTURA BIZNESPLANU MAŁEGO PRZEDSIĘBIORSTWA (3) 8.Plan zatrudnienia 8.1.Struktura zatrudnienia 8.2.Płace 9.Harmonogram uruchomienia przedsiębiorstwa 10.Plan finansowy 10.1.Plan przychodów 10.2.Plan kosztów 10.3.Plan rachunku zysków i strat 10.4.Plan nakładów inwestycyjnych 10.5.Plan rachunku przepływów pieniężnych 11.Ocena finansowa
STRUKTURA PLANU STRATEGICZNEGO misja wizja cele strategiczne plan oper. plan oiz plan mark. plan zatr. plan finansowy
TYPOWA STRUKTURA BIZNESPLANU DUŻEGO PRZEDSIĘBIORSTWA (1) 1. Streszczenie 1.1. Autorzy 1.2. Zakładane kierunki rozwojowe 1.3. Planowane nakłady 1.4. Planowane wyniki 2. Ogólna charakterystyka przedsiębiorstwa 2.1. Nazwa i forma prawna 2.2. Przedmiot działalności 2.3. Siedziba 2.4. Terytorium 2.5. Właściciele i kapitał podstawowy 2.6. Organy przedsiębiorstwa 2.7. Historia przedsiębiorstwa 3. Analiza strategiczna 3.1. Mocne strony 3.2. Słabe strony 3.3. Szanse 3.4. Zagrożenia
TYPOWA STRUKTURA BIZNESPLANU DUŻEGO PRZEDSIĘBIORSTWA (2) 4. Założenia ogólne strategii przedsiębiorstwa 4.1. Misja 4.2. Wizja 4.3. Cele strategiczne 5. Plan marketingowy 5.1. Produkty 5.2. Odbiorcy 5.3. Konkurenci 5.4. Ceny 5.5. Dystrybucja 5.6. Promocja 6. Plan działalności operacyjnej 6.1. Technologia 6.2. Nakłady inwestycyjne 6.3. Źródła finansowania inwestycji 6.4. Zdolności produkcyjne 6.5. Plan ilościowy produkcji 6.6. Zaopatrzenie 6.7. Gospodarka remontowa i konserwacyjna 6.8. Ochrona środowiska
TYPOWA STRUKTURA BIZNESPLANU DUŻEGO PRZEDSIĘBIORSTWA (3) 7. Plan organizacji i zarządzania 7.1. Struktura organizacyjna 7.2. Etatyzacja 7.3. System informacyjny zarządzania 7.4. Metody zarządzania 8. Plan zatrudnienia i płac 8.1. Zatrudnienie 8.2. Płace 8.3. Założenia polityki personalnej i kadrowej 9.Harmonogram głównych zamierzeń 10. Plan finansowy 10.1. Plan przychodów 10.2. Plan kosztów 10.3. Plan rachunku zysków i strat 10.4. Plan nakładów inwestycyjnych 10.5. Plan zapotrzebowania na kapitał obrotowy 10.6. Plan źródeł finansowania działalności 10.7. Plan rachunku przepływów pieniężnych 10.8. Plan bilansu 11. Ocena finansowa
MISJA PRZEDSIĘBIORSTWA • Misja - odzwierciedla cel, posłannictwo, ważne i odpowiedzialne zadanie, do którego realizacji powołane jest przedsiębiorstwo. • Charakter misji - deklaratywny (obietnica, deklaracja, zobowiązanie). • Sformułowanie misji - krótkie (parę słów, zdanie). • Adresat misji - nie musi być wyraźnie określony (klient, właściciele, pracownicy, lokalna społeczność, grupa społeczna, ludzkość). Przykłady misji: • zmieniamy świat na lepszy • łączymy ludzi • z nami wejdziesz w XXI wiek • jesteśmy firmą troskliwą
WIZJA PRZEDSIĘBIORSTWA • Wizja - syntetycznie ujęty obraz firmy, wizerunek, ukazujący, jaką powinna się ona stać w perspektywie najbliższych kilku lat. • Charakter wizji - postulatywny, życzeniowy (określenie pożądanych stanów rzeczy w takich obszarach jak: produkt, organizacja, finanse, terytorium działania, klienci, technika, ceny, zatrudnienie, stosunek do środowiska naturalnego, zysk, pozycja rynkowa, stosunek do konkurencji itp.). • Sformułowanie wizji - krótkie (zdanie, do kilku zdań). • Adresat wizji - nie musi być wyraźnie określony (jak w misji). Przykłady wizji: • być numer 1 na świecie (w Europie, Polsce) ... • być czołowym polskim producentem ..., pionierem technologii ... • pragniemy zdobyć czołową pozycję na rynku ..., być firmą przynoszącą wysokie dochody właścicielom, zapewniającą stabilne warunki zatrudnienia i płacy pracownikom ...
CELE STRATEGICZNE PRZEDSIĘBIORSTWA • Cel strategiczny - ważny cel (stan rzeczy) zakładany do osiągnięcia w okresie najbliższego roku (cel krótkoterminowy) lub kilku lat (cel długoterminowy). • Obszary celów strategicznych - wewnętrzne i zewnętrzne, rozwoju i funkcjonowania (np. przychody, koszty, wyniki, majątek, kapitały, produkty, ceny, dystrybucja, technika, inwestycje, organizacja, zarządzanie, zatrudnienie, warunki pracy, płace, terytorium działania, klienci, jakość, pozycja na rynku, itd.). • Zasady formułowania celów strategicznych: • liczba - nie za dużo (kilka krótko- i kilka długoterminowych), • waga - kluczowe cele z punktu widzenia całej firmy, • terminowość - określić termin realizacji, • zrozumiałość - jednoznaczność i jasność sformułowania, • realność - stan rzeczy możliwy (duże prawdopodobieństwo realizacji), • wymierność - podać konkretny wymiar ilościowy, procentowy, wartościowy).
OCENA FINANSOWA • Ocena na podstawie zestawień planu finansowego: • analiza pionowa i pozioma planu bilansu • analiza pionowa i pozioma planu rachunku zysków i strat • analiza pionowa i pozioma planu rachunku przepływów pieniężnych • Ocena wskaźnikowa: • wskaźniki płynności • wskaźniki zadłużenia • wskaźniki rentowności • wskaźniki zdolności obsługi długu
Wskaźnik płynności bieżącej gdzie: PB – wskaźnik płynności bieżącej Ao – aktywa obrotowe (należności, zapasy, gotówka) Pb – pasywa bieżące – zobowiązania krótkoterminowe (w tym kredyty)
Wskaźnik płynności szybkiej gdzie: PS – wskaźnik płynności szybkiej Zp - zapasy
Wskaźnik ogólnego zadłużenia gdzie: DO – wskaźnik zadłużenia ogólnego D – zobowiązania razem (krótkoterminowe i długoterminowe) A – aktywa razem