FKE VE FKE KONTROL

1. �FKE VE �FKE KONTROL�

2. �FKE GELIR G�Z KARARIR�FKE GIDER Y�Z KIZARIR ��fkeyle kalkan, zararla oturur�

3. AKILCI-DUYGUSAL ZEKA DUYGUSAL ZEKANIN BOYUTLARI DUYGUSAL ZEKAYI ETKILEYEN FAKT�RLER

4. LOKUM TESTI 1960�larda psikolog Walter Mischel tarafindan Stanford �niversitesi kamp�s�ndeki yuvaya devam eden �ocuklarla baslatilan �alismada, d�rt yasindakiler liseden mezun olana kadar izlenmislerdir.

5. Arastirmaci d�rt yasindaki �ocuklara disarida 15-20 dakikalik bir isinin oldugunu, kendisini beklemelerini s�yl�yor. Eger kendisinin d�nmesini beklerlerse, d�n�ste bekleyen herkese iki lokum verecegini s�yl�yor.

6. Fakat, beklemek istemeyen olursa, onlar hemen, ama sadece tek lokum alabilirler diyor. Disari �ikiyor.

7. �ocuklardan bazilari hemen arastirmaci �ikinca tek lokumu alip yiyor. Digerleri iki lokuma sahip olmak i�in bastan �ikarici lokumlara g�zleri takilmasin diye g�zlerini kapiyorlar, ya kendi kendilerine konusuyorlar, sarki s�yl�yorlar, ya da uyumaya �alisiyorlar. Sonunda da iki lokumu kazaniyorlar.

8. Bu �ocuklar 12-14 yil sonra tekrar incelendiginde, lokumu kapan yuva �ocuklariyla doyumu erteleyen arkadaslari arasinda �arpici duygusal ve sosyal farkliliklar g�r�lm�st�r.

9. D�rt yasinda bastan �ikmaya karsi koyanlar; ergenlige ulastiginda sosyal a�idan daha yeterli, kisisel olarak etkili, kendini ortaya koyabilen,

10. hayatta karsilastigi a�mazlarla daha iyi m�cadele eden, stresli durumlarda ��z�lmeyen, baski altinda akli karismayan, m�cadeleden ka�mayan, Kendine g�venli ve g�venilir olan gen�ler olmuslardi.

11. �ocuklardan lokumu hemen kapan ��te birinin ise; sosyal temastan ka�inan, inat�i ve kararsiz davranan, a�mazlar karsisinda kolayca sinirlenen, kendilerini degersiz g�ren, hep yeteri kadar almadigindan yakinan,

12. insanlara g�venmeyen, kiskan�, hased, sinirlendiginde asiri tepkiler veren ve kavga etmeye daha yatkin gen�ler oldugu g�r�lm�st�r.

13. T�m duygularda oldugu gibi �fke ve �fke kontrol� de duygusal zeka ile baglantilidir. Son yillarda ise, �bilissel zekanin� (IQ=Intelligence Quotient) tek basina insan zeka d�zeyini yansitmadigi ileri s�r�lm�s, baskalarini anlayabilme ve insan iliskilerinde akilci davranmayi kapsayan �duygusal zeka� (EQ) kavrami ortaya atilmistir.

14. Zeka Organizmanin �evreye uyum yetenegi (Fonksiyonalist g�r�s) Bilissel yeteneklerin t�m�n� olusturan algilama yetenegi (Gestalt g�r�s) Uyum, �z�mleme ve dengeleme yetenegi (Piaget) Edinilen bilgilerden yararlanilarak problem ��zme yetenegi (Davis) Karmasik durumlarda iliskileri g�rebilme g�c� (Sperman)

15. Duygusal zeka, kisinin kendi duygularini bilmesi, anlamasi, y�netebilmesi ve digerlerinin de duygularini anlayabilmesi ve onlarla etkili iliskiler kurabilmesi olarak tanimlanmaktadir.

16. �zellikle, bilissel zekalari y�ksek kisilerin is yasami ve �zel yasamlarinda basarisiz olmalarina karsilik, bilissel zekasi d�s�k olanlarin daha basarili ve zengin olmalari bu konuya dikkatin �ekilmesine neden olmustur.

17. Duygusal Zekanin Boyutlari Amerikali psikolog Peter Salovey duygusal zekanin boyutlarini bes ana baslikta toplamistir. Bunlar; �zbilin�, duygulari kontrol edebilmek, kendini harekete ge�irmek, empati ve sosyal iliskileri y�r�tebilmek olarak siralanmaktadir.

18. A- �zbilin� (Duygulari Tanima Yetenegi) �zbilin� duygusal zekanin temelidir. Kendini tanimayi, duygularinin farkina varabilmeyi, bir olay karsisinda hissettigi duygularini taniyabilmeyi kapsar.

19. �zbilinci y�ksek insanlar duygularini, i�inde bulunduklari ruh hallerini daha iyi anlarlar ve disaridaki bir uyaricidan gelen sinyalleri dogru olarak yorumlarlar. Eger hissettigi duygular olumsuz ise duygularini ve davranislarini degistirmeye �alisir

20. Y�ksek �zbilince sahip insanlar kendilerini tanidigindan ve kendilerine g�vendiginden dolayi sonradan pisman olacaklari kararlar vermezler. Is ve �zel yasamlari dengelidir.

21. Duygularinin farkina varamayan ve anlamlarini dogru olarak yorumlayamayan insanlar, duygusal yasamlarini denetleyemezler kontrolden �ikan duygularinin baskisini hissederler stres altindadirlar Dikkatlerini toplamakta g��l�k �ekerler dogru karar veremezler �grenmekte ya da olaylari bile hatirlamakta zorlanirlar.

22. �zbilin�, duygularimizi tanimamizi saglar ve kontrol etmemize yardimci olur Hissettigimiz bir �ok duygumuz vardir. Ancak bunlari daha kolay anlamak ve ifade edebilmek i�in bazi gruplandirmalar yapilmaktadir. Yaygin olarak kabul edilen bir g�r�se g�re d�rt temel duygu bulunmaktadir.

23. Bunlar; �fke, �z�nt�, korku ve sevin�tir.