Tomasz Krawczyk dr Jan Fazlagić

1. Tomasz Krawczyk dr Jan Fazlagić

2. Rola ochrony praw własności intelektualnej w komercjalizacji wiedzy • Prawo własności intelektualnej jest istotnym elementem polityki ekonomicznej kraju mającym na celu pobudzanie do badania, innowacji technologicznej i kreatywności. Skuteczna ochrona własności intelektualnej może pobudzać innowacyjność gospodarki co najmniej na dwa sposoby: zwiększanie wpływów do budżetu państwa oraz zwrot kosztów z inwestycji w B+R, a także napływ inwestycji do sektorów wysokiej techniki (zwłaszcza bezpośrednich inwestycji zagranicznych - BIZ). Opinie, co do tego jak ma wyglądać skuteczna ochrona własności intelektualnej są podzielone. Wielu ekonomistów uważa, że tworzenie sztucznego monopolu, jakim jest patent jest korzystne z punktu widzenia długookresowego rozwoju gospodarki, ponieważ zyski z wprowadzenia nowych innowacyjnych rozwiązań znacznie przewyższają koszty, które należy ponieść w krótkim okresie. Paradoksalnie jednak, w krajach o najbardziej restrykcyjnym prawie (np. Węgry) odnotowuje się jednocześnie największy napływ BIZ do branż wysokiej techniki. Źródło: Pohulak-Żołędowska E.:Znaczenie ochrony praw własności intelektualnej dla współczesnych gospodarek,

3. Należy zadać pytanie, czy ochrona praw własności intelektualnej ma znaczenie dla rozwoju innowacji? • W historii gospodarczej mona znaleźć wiele przykładów zarówno potwierdzających jak i negujących skuteczność wspomnianych praw w tworzeniu postępu technicznego i technologicznego. Zgodnie z obecnym stanem wiedzy mona powiedzieć, e istnieje pozytywna zależność miedzy wspomnianymi powyżej wielkościami. Zależność ta jest jednak wtórna wobec innych, istotniejszych czynników. Przykładowo system ochrony patentowej był szeroko stosowany w krajach, dla których istotny był import nowych technologii i wyrównanie poziomu uzbrojenia technologicznego w stosunku do innych krajów (tzw. catch up). Sprawdził się m.in. w Anglii, we Włoszech, USA, Japonii i Szwajcarii. Nie mona jednak na tej podstawie stwierdzić, że system ochrony patentowej będzie skuteczny dla celu wyrównania poziomu rozwoju technologicznego innych krajów. Źródło: Pohulak-Żołędowska E.:Znaczenie ochrony praw własności intelektualnej dla współczesnych gospodarek,

4. Pojawia się kolejne pytanie: skoro system ochrony patentowejhistorycznie pełni drugorzędową rolę w rozwoju gospodarek, to dlaczego przetrwał po dziś dzień? • Prawdopodobnie nie było lepszej alternatywy dla wsparcia innowacji w sektorze komercyjnym, czyli innymi słowy zrzucenie obowiązku alokacji rzadkiego zasobu, jakim jest wiedza, na mechanizm rynkowy okazało sie ewolucyjnie lepszym wyjściem, niż jakakolwiek próba regulacji. • Należy pamiętać, że wobec nacisków na tworzenie innowacji i gospodarki opartej na wiedzy, każde wsparcie dla innowacji jest pożądane. • Powszechnie uważa się, że ochrona patentowa jest znaczącym bodźcem dla innowatora - wynalazcy. Tworzy jednocześnie czasowy monopol (ograniczony czasem trwania ochrony), ze wszystkimi tego konsekwencjami. Oznacza to, że zarówno innowacje jak i monopol powstają wskutek istnienia praw do własności intelektualnej i skutecznej ich ochrony. Źródło: Pohulak-Żołędowska E.:Znaczenie ochrony praw własności intelektualnej dla współczesnych gospodarek,

5. Argumentem na korzyść ochrony patentowej jest fakt, że patenty stanowią bodziec do tworzenia nowych produktów. Argumentuje się, że bez ochrony patentowej i szansy na zyski monopolowe byłoby mniej wynalazków, co odbyło by się ze szkoda dla społeczeństwa. W efekcie mona uznać, że chociaż tworzenie monopolu przynosi szkody społeczeństwu, patenty są mimo wszystko najlepszym rozwiązaniem dla kwestii innowacyjności. • Nie ulega wątpliwości, że patenty (czy inne prawa własności intelektualnej) są niezbędne, by wspierać powstawanie innowacji. Gdyby przedsiębiorstwa nie mogły opatentować nowych maszyn i urządzeń, miałyby prawdopodobnie mniej bodźców do wydawania odpowiednich ilości pieniędzy na działalność badawczo-rozwojowa. Źródło: Pohulak-Żołędowska E.:Znaczenie ochrony praw własności intelektualnej dla współczesnych gospodarek,

6. Działalność badawczo-rozwojowa przedsiębiorstwa to bardzo ryzykowna i jednocześnie bardzo kosztowna forma aktywności przedsiębiorstwa. Firmy wydaja krocie na poszukiwanie nowych technologii, nie wszystkie wydane na cele badawczo-rozwojowe pieniądze owocują nowym produktem. Gdyby technologia była nieodpłatnie dostępna dla wszystkich firm – uczestników rynku, spowodowało by to konkurencje na tym rynku, a co za tym idzie brak wystarczających zysków, które mogłyby uzasadnić wysiłek, przede wszystkim finansowy, innowatora. Argumentuje się równie, zyski wstrzymane przedsiębiorstwa (a wiec częściowo równie zyski monopolu powstałego w wyniku ochrony patentowej) stanowią źródło środków przeznaczonych na inwestycje w działalność badawczo-rozwojowa. Oznacza to, że obecnie chronione technologie warunkują powstawanie przyszłych innowacji. Źródło: Pohulak-Żołędowska E.:Znaczenie ochrony praw własności intelektualnej dla współczesnych gospodarek,

7. Transakcje w biotechnologii, 06. 2004 – 06. 2005 Faza rozwojuPrzedsiębiorstwo farmaceutycznePrzedsiębiorstwo biotechnologiczneWartość umowy ($m) Odkrycie Astra Zeneca CAT 227 Odkrycie AkzoNobel Lexicon 223 Odkrycie Novartis Avanir 210 Przedkliniczna Roche Pharmasset 300 Przedkliniczna Pfizer Renovis 187 Przedkliniczna GlaxoSmithKline Human Genome 183 Przedkliniczna Merck Vertex 164 PrzedklinicznaNovartis Xenon 157 Faza I Wyeth Plexxicon 372 Faza I GlaxoSmithKline Theravance 252 Faza I Merck Bioxell 150 Faza I i II Novartis Anadys 570 Faza I i II Merck DOV 335 Faza II Pfizer Coley Pharma 505 Faza II Novartis Arakis 173 Faza III CilagAG (Johnson&Johnson) Basilea 308 Faza III Takeda Sucamp 210 Faza III/NDA Shire New River 500 Rola ochrony własności intelektualnej w projektach innowacyjnych Źródło: Witek R.:Rola ochrony własności intelektualnej w projektach innoacyjnych

8. Patent a wynalazek • Patent jest to prawo wyłączne, przyznawane osobie fizycznej lub prawnej na stosowanie wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze w danym kraju. Przyznawaniem patentów w Polsce zajmuje się Urząd Patentowy. • Wynalazek jest to rozwiązanie zagadnienia technicznego (technologia) lub ukształtowany przedmiot, który jest rozwiązaniem nowym w skali światowej, nadaje się do zastosowania w gospodarce i jego stosowanie jest zgodne z przepisami prawnymi obowiązującymi w danym kraju. Wynalazek to również duży skok jakości wyrobów w małej skali czasu. Na wynalazek może być udzielony patent.

9. Patent - dokument ujawniający nowe rozwiązanie techniczne (konstrukcja, technologia, substancja) o cechach wynalazku i potwierdzający nadanie uprawnionemu do tego rozwiązania monopolu prawnego na wyłączne zawodowe i zarobkowe korzystanie w prawnie dozwolonych osób z ograniczonego czasowo do 20 lat prawa wyłącznego obowiązującego na terytorium państwa lub wspólnoty państw, którego agenda udzieliła to prawo. Źródło: Centrum Transferu Technologii Politechniki Krakowskiej

10. Nie udziela się patentów na:1) nowe odmiany roślin i ras zwierząt oraz biologiczne sposoby hodowli roślin i zwierząt,2) sposoby leczenia chorób w dziedzinie medycyny i weterynarii oraz ochrony roślin,3) wynalazki, z których korzystanie byłoby sprzeczne z obowiązującym prawem lub porządkiem publicznym; nie dotyczy to przypadków, gdy prawo ogranicza tylko sprzedaż wytworu opatentowanego lub wytworzonego opatentowanym sposobem,4) programy do maszyn cyfrowych,5) produkty przemian jądrowych,6) naukowe zasady i odkrycia. Źródło: Urząd Patentowy RP

11. Uzyskanie patentu zapewnia twórcy wynalazku wyłączne prawo do dysponowania stworzonym rozwiązaniem. Na mocy patentu wynalazca uzyskuje wyłączność na czerpanie korzyści za swojego rozwiązania np. poprzez udzielanie licencji, sprzedaż prawa do wynalazku lub samodzielne uruchomienie produkcji. Jego wynalazek ma więc zapewnioną ochronę prawną – uzyskanie patentu oznacza, że z mocy prawa zabronione jest kopiowanie, naśladowanie i wykorzystywanie wynalazku bez zgody twórcy, a czyny tego rodzaju są karalne. Patent na wynalazek jest udzielany na okres 20 lat – szczegółowe regulacje dotyczące warunków udzielenia i obowiązywania patentu znajdują się w ustawie Prawo własności przemysłowej. Źródło: www.innowacje2009.pl

12. Wynalazek zgłaszany jako patent musi spełniać kilka wymogów: • musi być merytorycznie poprawny - tzn. musi "działać", • w jego "idei" musi być zawarty element "całkowitej nowości" - uniemożliwia to zastrzeganie drobnych racjonalizacji jako patentów, • musi dawać się jasno i klarownie opisać oraz mieć ściśle określony zakres zastosowań, • musi mieć pełną dokumentację techniczną, • właściciel wynalazku powinien posiadać jego w pełni funkcjonalny prototyp lub w przypadku dużych obiektów mieć jego model w mniejszej skali; w przypadku patentowania procedur czy struktur organizacyjno-technicznych musi istnieć choć jedno udokumentowane skuteczne zastosowanie • wynalazek nie może być trywialny - tzn. nie może to być coś, co jest już od dawna w powszechnym użyciu - uniemożliwia to opatentowanie rzeczy doskonale powszechnie znanych np. koła czy guzika. Źródło: Urząd Patentowy RP

13. Uzyskanie patentu jest bardzo ważne dla wszystkich osób i podmiotów opracowujących produkty i technologie innowacyjne, czyli takie, których istotnym walorem jest nowość i towarzysząca jej atrakcyjność rynkowa wynikająca z cech jakie nie występowały w dotychczas stosowanych rozwiązaniach. Opatentowanie opracowanej innowacji uniemożliwia więc potencjalnym konkurentom swobodne kopiowanie pomysłu i czerpanie zysków z owoców cudzego wysiłku twórczego. Opatentowanie wynalazku zabezpiecza zatem autora pomysłu przed utratą korzyści materialnych. Źródło: www.innowacje2009.pl

14. Polski system prawny a TT • Konwencja paryska o ochronie własności przemysłowej z dnia 20 marca 1883 r. zmieniona w Brukseli dnia 14 grudnia 1900 r., w Waszyngtonie dnia 2 czerwca 1911 r., w Hadze dnia 6 listopada 1925 r., w Londynie dnia 2 czerwca 1934 r., w Lizbonie dnia 31 października 1958 r. i w Sztokholmie dnia 14 lipca 1967 r. - Akt sztokholmski z dnia 14 lipca 1967 r. (Dz. U. z 1975 r. Nr 9, poz. 51) • Układ o współpracy patentowej sporządzony w Waszyngtonie dnia 19 czerwca 1970 r., poprawiony dnia 2 października 1979 r. i zmieniony dnia 3 lutego 1984 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 70, poz. 303 + załącznik) • Porozumienie madryckie o międzynarodowej rejestracji znaków z dnia 14 kwietnia 1891 r. zrewidowane w Brukseli dnia 14 grudnia 1900 r., w Waszyngtonie dnia 2 czerwca 1911 r., w Hadze dnia 6 listopada 1925 r., w Londynie dnia 2 czerwca 1934 r., w Nicei dnia 15 czerwca 1957 r. i w Sztokholmie dnia 14 lipca 1967 r. oraz zmienione dnia 2 października 1979 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 116, poz. 514) • Protokół do Porozumienia madryckiego o międzynarodowej rejestracji znaków sporządzony w Madrycie dnia 27 czerwca 1989 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 13, poz. 129) Źródło: Urząd Patentowy RP

15. Porozumienie strasburskie dotyczące międzynarodowej klasyfikacji patentowej, sporządzone w Strasburgu dnia 24 marca 1971 r. i zmienione następnie dnia 28 września 1979 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 63, po. 579) • Porozumienie nicejskie dotyczące międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług dla celów rejestracji znaków, podpisane w Nicei dnia 15 czerwca 1957 r., zrewidowane w Sztokholmie dnia 14 lipca 1967 r. i w Genewie dnia 13 maja 1977 r. oraz zmienione dnia 28 września 1979 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 63, poz. 583) • Porozumienie wiedeńskie ustanawiające międzynarodową klasyfikację elementów graficznych znaków, sporządzone w Wiedniu dnia 12 czerwca 1973 r. i zmienione dnia 1 października 1985 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 172, poz. 1669) • Konwencja o udzielaniu patentów europejskich (Konwencja o patencie europejskim), sporządzona w Monachium dnia 5 października 1973 r., zmieniona aktem zmieniającym artykuł 63 Konwencji z dnia 17 grudnia 1991 r. oraz decyzjami Rady Administracyjnej Europejskiej Organizacji Patentowej z dnia 21 grudnia 1978 r., 13 grudnia 1994 r., 20 października 1995 r., 5 grudnia 1996 r. oraz 10 grudnia 1998 r., wraz z Protokołami stanowiącymi jej integralną częścią (Dz. U. z 2004 r. Nr 79, poz. 737) , Akt z dnia 29 listopada 2000 r. rewidujący Konwencję o udzielaniu patentów europejskich, sporządzoną w Monachium dnia 5 października 1973 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 236, poz. 1736) • Traktat singapurski o prawie znaków towarowych i regulamin do Traktatu singapurskiego o prawie znaków towarowych, przyjęte w Singapurze dnia 27 marca 2006r. (Dz. U. z 2009 r. Nr 100, poz. 838) Źródło: Urząd Patentowy RP

16. Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej ( Dz. U. z  2003 r. Nr 119, poz. 1117 , z 2004 r. Nr 33, poz. 286 , z 2005 r. Nr 10, poz. 68  ,  Nr 163, poz. 1362 i Nr 167, poz. 1398 ,z 2006 r. Nr 170, poz. 1217 ,  1218 ( i Nr 208, poz. 1539,  z 2007 r. Nr 99, poz. 662i Nr 136, poz. 958oraz z 2008 r. Nr 180, poz. 1113  , Nr 216, poz. 1368 oraz Nr 227, poz. 1505) • Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o ratyfikacji Aktu z dnia 29 listopada 2000 r. rewidującego Konwencję o udzielaniu patentów europejskich (Dz. U. Nr 183, poz. 1520) • Ustawa z dnia 14 marca 2003 r. o dokonywaniu europejskich zgłoszeń patentowych oraz skutkach patentu europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 65, poz. 598 oraz z 2007 r. Nr 136, poz. 958) • Ustawa z dnia 19 września 2003 r. - o ratyfikacji Konwencji o udzielaniu patentów europejskich, sporządzonej w Monachium dnia 5 października 1973 r., zmienionej aktem zmieniającym art. 63 Konwencji z dnia 17 grudnia 1991 r. oraz decyzjami Rady Administracyjnej Europejskiej Organizacji Patentowej z dnia 21 grudnia 1978 r., 13 grudnia 1994 r., 20 października 1995 r., 5 grudnia 1996 r. oraz 10 grudnia 1998 r., wraz z protokołami stanowiącymi jej integralną część (Dz. U. Nr 193, poz. 1885) • Ustawa z dnia 30 maja 2008 r. o ratyfikacji Aktu genewskiego Porozumienia haskiego w sprawie międzynarodowej rejestracji wzorów przemysłowych, przyjętego w Genewie dnia 2 lipca 1999 r. (Dz. U. Nr 130, poz. 827)   •   Ustawa z dnia 30 maja 2008 r. o ratyfikacji Traktatu singapurskiego o prawie znaków • towarowych i regulaminu do Traktatu singapurskiego o prawie znaków • towarowych, przyjętych w Singapurze dnia 27 marca 2006 r. (Dz. U. Nr • 133, poz. 842) Źródło: Urząd Patentowy RP

17. Transfer technologii to proces przystosowywania wyników badań naukowych, patentów lub oryginalnych pomysłów do ich praktycznego zastosowania w produkcji. Proces ten składa się z prac rozwojowych i wdrożeniowych, polegających na wykonaniu modeli i prototypów lub sprawdzaniu przebiegu proponowanego procesu technologicznego, określenia cech użytkowych i ekonomicznych proponowanych nowych wyrobów lub nowych procesów technologicznych i badań jakościowych, analizy rynku, wyboru najwłaściwszego producenta, ustalenia zasad finansowania dla producenta i uczelni (twórcy technologii) oraz uruchomienia produkcji Źródło: PARP

18. Komercjalizacja technologii to czynności prawne, finansowe i związane z jakością proponowanych nowych rozwiązań. W szczególności w zakres tych rozwiązań wchodzi określenie potrzeb rynku, określenie i zlecenie badań jakościowych (próba typu, badania ekologiczne, możliwość dopuszczenia wyrobu na rynek, itp.) oraz ustalenie prawnych zasad przejmowania projektu przez producenta od uczelni (twórcy technologii). • W szerokim znaczeniu pojęciem komercjalizacja technologii określa się całokształt działań związanych z przenoszeniem danej wiedzy technicznej lub organizacyjnej i związanego z nią know-how do praktyki gospodarczej. Komercjalizację technologii można określić jako proces zasilania rynku nowymi technologiami. Obejmuje on wszelkiego rodzaju formy dyfuzji innowacji oraz edukacji technicznej. Źródło: PARP

19. W wąskim rozumieniu komercjalizację technologii określa się jako celowe, ukierunkowane przekazywanie wiedzy i umiejętności do procesu produkcyjnego, celem udanego jej urynkowienia w postaci produktu. W tym układzie podstawowe strategie komercjalizacji to: • sprzedaż praw własności, • licencjonowanie, • alians strategiczny, • joint venture, • samodzielne wdrożenie Źródło: PARP

20. Źródło: PARP

21. Rola i zadania rzecznika patentowego • Rzecznik patentowy, to tytuł zawodowy osoby świadczącej pomoc w sprawach dotyczących praw własności przemysłowej, uzyskany po spełnieniu wymagań określonych ustawową z dnia 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych (Dz. U. 2001 nr 49 poz.509). Uprawnienie do wykonywania zawodu i używania tytułu potwierdzone jest urzędowa legitymacją wydawaną przez Urząd Patentowy RP. Źródło: Centrum Transferu Technologii Politechniki Krakowskiej

22. Prawo do wykonywanie zawodu rzecznika patentowego uprawnia go, zgodnie z art.9 ustawy o rzecznikach, do reprezentowania zgłaszającego jako jego pełnomocnika przed UP (tzw. przymus rzecznikowski) i sądami w sprawach własności przemysłowej. Zawód ten jest zawodem zaufania publicznego i wykonywanie go zobowiązuje rzecznika patentowego do sumiennego i zgodnego z prawem postępowania, do zachowywania tajemnicy zawodowej, a także do postępowania godnie i uczciwie zgodnie z zasadami etyki zawodowej. Aktualny kodeks etyczny tego zawodu uchwalił 15 września 2001 r. w Warszawie III Krajowy Zjazd Polskiej Izby Rzeczników Patentowych (PIRP). Źródło: Centrum Transferu Technologii Politechniki Krakowskiej

23. Historia rzecznictwa patentowego w Polsce chlubi się długą, ponad 80-letnią, tradycją sięgającą czasów porozbiorowych. Powołując się na M. Słomskiego autora książki o tej tematyce, można stwierdzić, że źródła polskiego ustawodawstwa wynalazczego sięgają 1817 r. i pochodzą z okresu istnienia autonomicznego Królestwa Polskiego, powstanie zaś polskiego rzecznictwa patentowego sięga 1879 r., kiedy to w berlińskim biurze po raz pierwszy oferował swe usługi polski adwokat patentów warszawianin G. W. Nawrocki. Datą początku działalności rzeczników patentowych w odrodzonej po zaborach Polsce jest dzień 17 kwietnia 1919 r.. W dniu tym Prezes UP dokonał pierwszych wpisów na listę pełnomocników przy UP tj. dzisiejszych rzeczników patentowych. Status rzecznika patentowego od 1919 r. po dzień dzisiejszy kształtowało szereg (9) ustaw, które odzwierciedlały kolejne przeobrażenia ustrojowe w kraju. Źródło: Centrum Transferu Technologii Politechniki Krakowskiej

24. W szczególności do zadań rzecznika patentowego należy : • opracowywanie dokumentacji zgłoszeń przedmiotów podlegających ochronie i dokonywanie tych zgłoszeń do Urzędu Patentowego RP oraz udział w postępowaniu zgłoszeniowym, spornym i odwoławczym, • dokonywanie czynności związanych z zachowaniem praw wyłącznych dla rozwiązań podlegających ochronie i przeciwdziałanie ich naruszeniu, • opracowywanie umów z zakresu ochrony własności przemysłowej, a także udział w rokowaniach z kontrahentami krajowymi i zagranicznymi oraz współpraca przy realizacji tych umów. Źródło: Centrum Transferu Technologii Politechniki Krakowskiej

25. Rzecznik patentowy może wykonywać lub wspomagać badania patentowe w zakresie oceny: • stanu techniki • zdolności patentowej rozwiązania • czystości patentowej wyrobu. • zdolności rynkowej - problematyka nieuczciwej konkurencji • nienaruszalności praw osób trzecich • ustalenia zakresu "know-how" Źródło: Centrum Transferu Technologii Politechniki Krakowskiej

26. Rzecznik patentowy świadczy usługi w zakresie: • uzyskiwania i utrzymywania ochrony prawnej dla zgłoszonych w uczelni rozwiązań wynalazczych oraz dozorowania opłat za zgłoszenie wynalazku i opłat za kolejne okresy ochronne oraz rozliczenia opłat licencyjnych dla kwestury. • udzielania porad pracownikom Akademii w sprawach związanych z ochroną własności przemysłowej, szczególnie dotyczącej wynalazków i umów licencyjnych, oraz doradztwa z zakresu ochrony własności intelektualnej, głównie z dziedziny prawa autorskiego. • pomocy zainteresowanym pracownikom Uczelni w przeprowadzaniu badań patentowych w literaturze patentowej - co szczególnie zalecane jest dla nowo podejmowanych prac badawczych - celem rozeznania i ustalania właściwego stanu techniki. Źródło: Centrum Transferu Technologii Politechniki Krakowskiej

27. Międzynarodowe uwarunkowania • Prawa własności intelektualnej są szeroko stosowane w gospodarkach rynkowych. Mona rozróżnić dwie różne sfery oddziaływania praw własności indywidualnej: prawa autorskie i prawa własności przemysłowej. W skład praw własności przemysłowej wchodzą trzy główne metody ochrony: patenty, znaki przemysłowe i znaki handlowe. Patenty chronią techniczne i funkcjonalne aspekty produktów i procesów. Wynalazek można opatentować pod rygorem spełnienia kryteriów przydatności dla przemysłu, nowatorskości i technicznych możliwości objęcia tym typem ochrony Źródło: Pohulak-Żołędowska E.:Znaczenie ochrony praw własności intelektualnej dla współczesnych gospodarek,

28. Wynalazcy z reguły szukają ochrony prawnej przede wszystkim w kraju w którym przebywają. Natomiast w przypadku, gdy chcą chronić swój wynalazek w więcej ni jednym kraju mogą zgłosić wynalazek do ochrony patentowej np. w Europejskim Biurze Patentowym (EPO) lub znak handlowy w Biurze Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (OHIM), lub te mogą zapewnić międzynarodową ochronę wynalazku poprzez Światową Organizacje Praw Własności (WIPO). Źródło: Pohuak-Żołędowska E.:Znaczenie ochrony praw własności intelektualnej dla współczesnych gospodarek,

29. Rozkład metod ochrony praw własności intelektualnej stosowanej w innowacyjnych przedsiębiorstwach w krajach UE-27 przedstawia rys. 1. Jak mona zauważyć najpopularniejsza metoda ochrony stosowana w innowacyjnych przedsiębiorstwach jest ochrona znaku handlowego (33% podmiotów). Patenty i wzory przemysłowe zajmują druga pozycje z 28% udziałem każdy, prawa autorskie były stosowane w tych przedsiębiorstwach jedynie w 11% przypadków. Źródło: Pohuak-Żołędowska E.:Znaczenie ochrony praw własności intelektualnej dla współczesnych gospodarek,

30. Źródło: Pohuak-Żołędowska E.:Znaczenie ochrony praw własności intelektualnej dla współczesnych gospodarek,

31. Własność praw intelektualnych do wynalazku (naukowiec-wynalazca czy uniwersytet-pracodawca?) • Informacja patentowa to integralna i wyspecjalizowana dziedzina informacji naukowo – technicznej. • Źródła informacji patentowej to: – dokumenty patentowe (opublikowane zgłoszenia i opisy wynalazków i wzorów użytkowych), – dokumenty patentowe – wyselekcjonowana informacja ściśle związana z określoną dziedzina techniki, – publikacja od 2 - 3 lat wcześniejsza w porównaniu z literaturą techniczną. Źródło: Zaręba E.: Co daje patent? Możliwości ochrony własności intelektualnej.

32. Dokument patentowy jako źródło informacji naukowej – Każdego roku tylko w Europie wydaje się około 20 miliardów dolarów na badania już wykonane przez innych. – 30 % badań jest powtarzanych. – 80 % informacji zawartych w dokumentach patentowych nie jest publikowana w żadnym innym dokumencie. Źródło: Zaręba E.: Co daje patent? Możliwości ochrony własności intelektualnej.

33. – Większość patentów jest dostępna w bazach danych online – Narzędzia internetowe (bazy danych) pozwalają na bardzo efektywne wyszukiwanie informacji – Wszyscy mogą korzystać z informacji patentowej w zakresie zgodnym ze swoimi potrzebami Źródło: Zaręba E.: Co daje patent? Możliwości ochrony własności intelektualnej.

34. Co można znaleźć w patentowych bazach danych: – Rezultaty badań wcześniej przeprowadzonych przez innych – Unikanie nieekonomicznych inwestycji badawczo-rozwojowych i marketingowych – Działalność konkurencji – Informacje o partnerstwie handlowym – Aktualne kierunki rozwoju w różnych dziedzinach techniki i perspektywy na przyszłość – Obszary produkcji i handlu nie zdominowane przez innych Źródło: Zaręba E.: Co daje patent? Możliwości ochrony własności intelektualnej.

35. Zasady dotyczące własności intelektualnej i ochrony prawnej dóbr intelektualnych w Uniwersytecie Jagiellońskim oraz Zasady dotyczące tworzenia spółek spin-off w Uniwersytecie Jagiellońskim opierają się na obowiązujących w Polsce aktach prawnych, a przede wszystkim na: • Ustawie o szkolnictwie wyższym, • Ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, • Ustawie Prawo własności Przemysłowej. Źródło: Uniwersytet Jagielloński. CITTRU

36. Postanowienia dotyczące praw autorskich i praw pokrewnych mają za zadanie określić zakres przedmiotowy utworów wytworzonych przez pracowników w wyniku wykonywania obowiązków, co do których prawa przysługują Uniwersytetowi jako pracodawcy. Regulacje tworzą zarazem spójny system zgłaszania stworzenia utworów (dotyczy to tych utworów, które mogą być skomercjalizowane) i procedurę, która umożliwia twórcom uzyskanie udziału w zyskach z ewentualnej komercjalizacji utworu. Wyżej wymienione postępowanie ma za zadanie również zabezpieczyć Uczelnię oraz twórców innowacyjnych rozwiązań przed opublikowaniem wyników badań zanim zostaną one zgłoszone w Urzędzie Patentowym Źródło: Uniwersytet Jagielloński. CITTRU

37. Przyjęte zasady komercjalizacji i transferu technologii, mają zapewnić narzędzia umożliwiające aktywne działania Uniwersytetu w tej dziedzinie, takie jak: budowanie współpracy między nauką i przemysłem, poszukiwanie potencjalnych partnerów • – licencjobiorców, opracowywanie sposobów wdrożenia wynalazku, pobudzanie • przedsiębiorczości akademickiej oraz doradzanie naukowcom jak wykorzystać • wytworzony przy ich udziale potencjał. Źródło: Uniwersytet Jagielloński. CITTRU

38. Spółki typu spin-off Tworzenie spółek typu spin-off (tzw. spółek odpryskowych) jest jedną z najtrudniejszych, ale zarazem – w dalszej perspektywie – najbardziej dochodowych dróg komercjalizacji myśli naukowej pracowników jednostek badawczo-rozwojowych. Wartość opracowanej technologii, która staje się podstawą stworzenia firmy oferującej konkretny produkt lub usługi, jest o wiele większa niż sprzedaż samego pomysłu czy udzielenie licencji na korzystanie z patentu lub know-how. Dlatego też w interesie uczelni powinno być promowanie zakładania spółek przez swoich pracowników, poprzez tworzenie odpowiednich warunków do rozwoju takich inicjatyw, przy równoczesnym zabezpieczeniu interesu publicznego w formie udziałów lub nałożeniu prowizji na przychód albo zysk takich firm. CITTRU oferuje wszechstronne doradztwo dla osób chcących otworzyć działalność gospodarczą opartą na własności intelektualnej Uniwersytetu. Źródło: Uniwersytet Jagielloński. CITTRU

39. Znaczna część dóbr intelektualnych wytworzonych przez naukowców podczas ich pracy na uczelni posiada zdolność patentową i może być chroniona prawem. Uniwersytet Jagielloński, doceniając potencjalną wartość tych dóbr własności intelektualnej, zdecydował się na wprowadzenie zasad, które mają zachęcić pracowników do zgłaszania wynalazków w celu uzyskania ochrony prawnej. Dlatego UJ będzie finansował uzyskiwanie ochrony patentowej na poziomie krajowym, pokrywając zarówno wszelkie koszty urzędowe, jak i koszty konsultacji z ekspertami zewnętrznymi i inne opłaty. Źródło: Uniwersytet Jagielloński. CITTRU

40. Nowa polityka Uniwersytetu Jagiellońskiego w zakresie własności intelektualnej ma za zadanie stworzenie jednoznacznych przepisów w celu uniknięcia konieczności rozstrzygania każdej sprawy osobno oraz zapewnienia pracownikom uczelni rzetelnej informacji o ich obowiązkach i prawach związanych z wytwarzaną przez nich w ramach pracy w Uniwersytecie własnością intelektualną. Celem wprowadzanych regulacji jest także stworzenie efektywnych mechanizmów zabezpieczających interesy pracowników oraz uczelni jak również zapobiegających powstawaniu konfliktów interesów. Źródło: Uniwersytet Jagielloński. CITTRU

41. Ochrona wynalazków, wzorów użytkowych i przemysłowych. Korzyści dla przedsiębiorców. • Patent jest to szczególny rodzaj prawa, które chroni wynalazek i gwarantuje właścicielowi patentu wyłączność produkcji, używania, dystrybuowania lub sprzedawania produktów wytwarzanych według opatentowanego wynalazku. Źródło: Twój świat własności intelektualnej

42. Zasadniczo patenty mogą być utrzymywane w mocy maksymalnie przez okres 20 lat. Z chwila, gdy patent wygaśnie, ochrona wynalazku ustaje, przez co staje się on domena publiczna. Od tego momentu dopuszczalne jest komercyjne użycie oraz eksploatacją tego wynalazku przez osoby inne, niż te, którym patent przysługuje. Źródło: Twój świat własności intelektualnej

43. Patenty nie tylko gwarantują ochronę, lecz również zachęcają wynalazców do pracy innowacyjnej, zarówno przez możliwości publicznego przedstawienia twórcy wynalazku oraz zapewnienie potencjalnej możliwości uzyskania wynagrodzenia za opracowany wynalazek. Nowe rozwiązania służą jako cenne źródło poznania dla innych wynalazców, jak również stanowią inspirację dla innych badawczy i innowatorów, wzbogacając jednocześnie ogólnoświatową wiedzę techniczną. Jeżeli właściciela patentu nie stać na samodzielne wyprodukowanie i wprowadzenie na rynek opatentowanego wynalazku, może on patent odsprzedać lub udzielić licencji na produkcję według patentu podmiotom, które będą mogły zrealizować pomysł twórcy. Źródło: Twój świat własności intelektualnej

44. W niektórych krajach (w tym również w Polsce) pewne rozwiązania techniczne, które nie spełniają wymogów pozwalających na ich ochronę za pomocą patentu, mogą być chronione jako wzory użytkowe. Ze względu na mniej surowe niż w przypadku wynalazków wymogi dotyczące zdolności ochronnej wzorów użytkowych oraz krótszy okres ochronny (w Polsce jest to okres maksymalnie 10 lat) zdarza się, że są one nazywane małymi wynalazkami. Źródło: Twój świat własności intelektualnej

45. Prawo wyłączne udzielone przez specjalnie do tego powołany organ (w naszym kraju jest to Urząd Patentowy) upoważnia właściciela wzoru użytkowego do korzystania z niego w sposób zarobkowy lub zawodowy na obszarze objętym ochroną. Warto wspomnieć, że właściciel tego prawa może zawierać umowy licencyjne z producentami zainteresowanymi wytwarzaniem danego produktu oraz czerpać z tego tytułu korzyści finansowe. Źródło: Twój świat własności intelektualnej

46. Wzory przemysłowe dotyczą ozdobnych czy estetycznych elementów produktu. Dzięki zastosowaniu wzornictwa produkt nabiera atrakcyjnego wyglądu, a jego wartość ekonomiczna wzrasta. Z tego właśnie wzory przemysłowe są rejestrowane i chronione. Na podstawie udzielonego prawa wyłącznego właściciel wzoru przemysłowego ma pewność, że jego produkt jest zabezpieczony przed nielegalnym kopiowaniem i naśladownictwem Źródło: Twój świat własności intelektualnej

47. Ten rodzaj ochrony także pomaga w rozwoju gospodarczym, ponieważ zachęca do innowacyjności w przemyśle oraz działalności rzemieślniczej. Dodatkowo wzór pomaga w promowaniu bardziej innowacyjnych oraz estetycznych produktów, a ich rozmaitość powoduje, że klienci mają większy wybór w interesującej ich grupie towarów. Źródło: Twój świat własności intelektualnej

48. Wzór przemysłowy może mieć także funkcję podobną do znaku towarowego, ponieważ produkt o szczególnym kształcie jest lepiej rozpoznawalny, podobnie jak znak towarowy. Ponadto, właśnie dzięki wzorom przemysłowym, wiele używanych dzisiaj produktów zyskało na atrakcyjności, poprzez ciągłe podążanie za zmiennymi trendami mody. Odnosi się to do wszelkich produktów, poczynając od odzieży, skończywszy na komputerach. • Wzory przemysłowe podlegają rejestracji, a nie patentowaniu. Muszą mieć charakter indywidualny i być faktyczną nowością. Wzory przemysłowe rejestruje się na 25 lat

49. Znaki towarowe w Unii Europejskiej • Znak towarowy zarejestrowany w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (OHIM) w Alicante z jednolitym skutkiem prawnym na terytorium całej Unii Europejskiej. Ochrona wspólnotowego znaku trwa 10 lat od daty dokonania zgłoszenia OHIM lub właściwym organie krajowym, z możliwością jej przedłużenia na kolejne okresy. Źródło: 10 powodów dla których warto korzystać systemu wspólnotowego znaku towarowego

50. Do wspólnotowych znaków towarowych stosuje się jeden system prawny, który zapewnia im mocną i jednolitą ochronę na terytorium całej Unii Europejskiej. Wspólnotowy znak towarowy ma jednolity charakter i zapewnia jego właścicielom wyłączne prawo korzystania z chronionego oznaczenia w działalności gospodarczej. Źródło: 10 powodów dla których warto korzystać systemu wspólnotowego znaku towarowego