760 likes | 1.04k Views
MADDENİN ÖZELLİKLERİ. ASİTLER BAZLAR TUZLAR. HAZIRLAYAN : GÖKÇE FORTACI. ASİTLER. Asit kelimesi latincede “ ekşi” anlamına gelen bir kelimedir. Yani ekşi tat veren maddeler asit özelliğine sahiptir. ASİT :Suda çözündüğünde hidrojen iyonu ( H+ ) verebilen maddelere “asit” denir.
E N D
MADDENİN ÖZELLİKLERİ ASİTLER BAZLAR TUZLAR HAZIRLAYAN : GÖKÇE FORTACI
ASİTLER Asit kelimesi latincede “ekşi” anlamına gelen bir kelimedir. Yani ekşi tat veren maddeler asit özelliğine sahiptir.
ASİT:Suda çözündüğünde hidrojen iyonu ( H+ ) verebilen maddelere “asit” denir. HCl → H+(suda) + Cl-(suda) (Hidroklorik asit) CH3COOH → CH3COO-(suda)+H+(suda) (Asetik asit) H2SO4 → 2H+(suda) + SO2-(suda) (Sülfürik asit) H3PO4 → 3H+(suda) + PO43-(suda) (Fosforik asit)
Örneklerde gördüğünüz asitlerin hepsinin içerisinde hidrojen elementi vardır. Ancak hidrojen elementi içeren her şey asit değildir. ÖrneğinNH3(Amonyak) bileşiği yapısında hidrojen elementi bulunmasına rağmen asit değilbazdır.
CH4 (metan gazı) ya da C2H5OH (Etil Alkol) de İçerisinde H olduğu halde ASİT DEĞİLDİR!!! Metan Gazı Etil Alkol
Bunun dışında (COOH) köküne sahip bileşikler ve CO2 - SO2-NO2 gazları (içinde H elementi olmasa bile)asittir!!! CO2 ve SO2gazları H elementi içermezler. Bu gazlar yağmur damlalarında çözündüklerinde asit olarak yere düşer. Asit yağmurları bu şekilde oluşur CO2+H2O → 2H+ + CO32- SO2+H2O → 2H++ SO32-
Sulu çözeltilerinde büyük oranda H iyonlarına ayrışabilen asitlere kuvvetli asitdenir.
Kuvvetli Asitler Hidroklorik asit – HCl Günlük hayatta tuz ruhu olarak bilinir. Kuvvetli bir asittir. Tuvalet ve banyo temizlemede kullanılır Ayrıca , Midemiz de seyreltik hidroklorik asit salgılayarak besinleri parçalar. Bu salgının fazlalaşması midede ülsere sebep olur.
Temizlik için kullandığı tuz ruhundan zehirlendi • Mersin'in Tarsus ilçesinde tuz ruhu ile evinde temizlik yapan bir kişi zehirlenerek hastanelik oldu.Edinilen bilgiye göre, Ali Karademir (31), Yeni Mahalle, 4037 Sokak 13 numaradaki evinin bir odasında yere dökülen boyayı tuz ruhu ile temizlemek istedi. Temizlik sırasında odada fazla kalan Ali Karademir zehirlendi.Ailesinin durumu fark etmesi ile Tarsus 70. Yıl Devlet Hastanesi'ne götürülen Karademir, yoğun bakıma kaldırıldı.Evli ve 1 çocuk babası olduğu öğrenilen Karademir'in hayati tehlikeyi atlatamadığı bildirildi Tarih: 17.07.2009-12:24:47
H2SO4 - Sülfirik Asit Günlük hayattaZaç Yağıolarak bilinir. Boya sanayinde ve patlayıcılarda kullanılır Araba akülerinde sülfirik asit vardır.
Nitrik asit : HNO3 Günlük hayatta KEZZAP olarak bilinir. Temizlik işlerinde kullanılır
BAZI ASİTLER: 1. Hidroklorik asit : HCl 2. Nitrik asit : HNO3 3. Sülfürik asit : H2SO4 4. Karbonik asit : H2CO3
Kuvvetli asitler çok tahriş edici ve yakıcıdır.Tahta, kağıt, kumaş, et gibi birçok maddeyi kısa sürede parçalayabilir.
Asitler etin rengini değiştirebilir Hücreleri parçalar Kağıdı karartır Kayaları aşındırır Mermer , tebeşir gibi maddelerin yapısını bozar..
Kuvvetli asitlerin asla • TADINA BAKILMAZ • EL DEĞDİRİLMEZ • YA DA KOKLANMAZ
Suda iyonlaşmaları sırasında az miktarda H iyonu bırakan asitlere iseZAYIF ASİTdenir. Zayıf asitlerin tadına bakılabilir , EKŞİDİR
Zayıf Asitler… Malik Asit Sitrik asit Asetik asit Laktik Asit
Üzüm de Tartarik Asit Karınca da Formik Asit
Turunçgillerde Askorbik Asit Folik Asit
Oleik Asit Butirik Asit
ASİTLER Limon,elma,sirke,erik vb besinlerin ekşi olmasının nedeni asit içermeleridir.
Asit çözeltilerini başka sıvılardan ayırt etmek için turnusol kâğıdı kullanılır. Bir maddeyi başa maddeden ayırt etmeye yarayan maddelere ayıraç ya da indikatör denir.
Asitler mavi turnusol kağıdını kırmızıya çevirir
Kolaylık…. AnnemKIZARTIR ( Asit KIRMIZIya) BABAMMORARTIR (Baz Maviye Çevirir)
Asitlerin sulu çözeltileri elektrik akımını iletirler Deney da (HCL) bir asittir ve düzeneğin lambası yanmıştır..
Asitler metallerle etkileşerekhidrojen gazı ve tuzaçığa çıkarırlar. Asitler metallere aşındırıcı etki yaparlar. Bu özelliğinden dolayı asitler metal kaplar içerisinde değil,cam ya da plâstik kaplarda saklanır.
Asitler bazlarlanötürleşme tepkimesiyaparak tuz ve su oluştururlar. Asit + Baz → Tuz + Su + Isı Asit + Baz → + +
Özetle ASİTLER ASİTLERİN ÖZELLİKLERİ 1- Tadları ekşidir. 2- Asitler yakıcı özelliğe sahiptir. 3- Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir. 4- Asitler metallerle( Zn ve Mg) etkileşerek hidrojen gazı açığa çıkarırlar. Asit + Metal → Tuz + Hidrojen gazı Asitler bu özelliklerinden dolayı metal kaplarda saklanmamalıdırlar. 5- Asitler mavi turnusol kağıdının rengini kırmızıya çevirirler. (Asitlerin ayıracı MAVİ TURNUSOL KAĞIDIDIR) 6- Asitler bazlarla nötralleşme tepkimesi yaparak tuz ve su oluştururlar. Asit + Baz → Tuz + Su 7-Hepsinin yapısında hidrojen (H) vardır ve sulu çözeltilerine (suda çözündüklerinde) hidrojen iyonu (H+) verirler.
NOT Asit nasıl sulandırılır? Beher bardağına bir miktar su konur. Üzerine derişik sülfürik asit azar azar dökülür.Böylece asit çözeltisi elde edilir. DİKKAT: Asit üzerine su dökülmez! Sıçrar / Patlar
NOT Asit yanıklarında cilt bol su ile ya da seyreltik baz çözeltisi (sıvı sabun) ile yıkanmalıdır ( Nötürleştirme Tepkimesi)
SORU: Asit çözeltilerinin metaller üzerine etki ederek aşağıdakilerden hangisi açığa çıkar? B ) Metal C ) Hidrojen D ) Oksijen A ) Asit SORU : Bir sulu çözeltiye asit özelliği kazandıran iyon aşağıdakilerden hangisidir? A ) OH- B ) Cl- C ) Na+ D ) H+ SORU : Asit + Baz ? + Su Soru işareti yerine ne yazılmalıdır? A ) Oksijen B ) Baz C ) Hidrojen D ) Tuz
BAZLAR BAZLAR Sulu çözeltilerine hidroksit OH- iyonu verebilen maddelere baz denir. Başlıca bazlar; NaOH , KOH , Ca(OH)2 , NH4(OH) , Mg(OH)2 , Fe(OH)3 VE NH3 tür.
Kuvvetli Bazlar.. Kuvvetli bazlar suda çözündüklerinde yüzde yüz iyonlaşırlar. yakıcı ve tahriş edici özelliktedir. Bazlar acı tattadır.Fakat bazı çeşit bazlar zehirlidir. Bu yüzden tadına bakmamak gerekir.
Kuvvetli bazlar Sud- Kostik (Sodyum Hİdroksit – NaOH) Nem çekici, kaygan, suda çözünen bir maddedir.Deterjan, sabun yapımında, ayrıca tıkanmış boruları açmakta kullanılır
Kuvvetli bazlar Potas-Kostik ( KOH-Potasyum Hidroksittir.) Arap sabunu ve şampuan üretiminde, gübre sanayinde ve pil yapımında kullanılır
Zayıf Bazlar.. Suda çözündüklerinde az miktarda OH iyonu verebilen maddeler zayıf bazlardır…
Zayıf Bazlar.. Amonyak –NH3 Renksiz, keskin kokulu, sıvı bir bileşiktir. Çamaşır suyu yapımında, boya, ilaç gibimadde üretiminde kullanılır Amonyağın buharı göze, burna ve solunum yoluna zarar verir.
Günlük hayatımızda BAZLAR genel olarak temizlik maddesi olarak otaya çıkarlar.örneğin sabun Diş macunu Çamaşır sodası
Kabartma tozu Deterjan