20 sierpnia 2014 r.

1. ROLA POLITYKI SPÓJNOŚCI W WIELOLETNICH RAMACH FINANSOWYCH 2014-2020 Zespół ds. Programowania i Ewaluacji Departament Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 20 sierpnia 2014 r.

2. DLACZEGO REFORMA?Kontekst reformy Wyzwania Strategii Europa 2020 – Polityka Spójności kluczowym elementem sukcesu strategii Wyzwania budżetu Wieloletnie Ramy Finansowe: pozycja w budżecie oraz zasady zarządzania Odpowiedź na wyzwania: Reforma Polityki Spójności 2014-2020 DLACZEGO REFORMA?Kontekst reformy Wyzwania ekonomiczne, społeczne oraz terytorialne – potrzeba reformy polityki 20 sierpnia 2014 r. 2 Ministerstwo Środowiska

3. Najważniejsze dokumenty 20 sierpnia 2014 r. • 29 czerwca 2011 r. publikacja projektu budżetu Wieloletnich Ram Finansowych na lata 2014-2020; • 6 października 2011 r. publikacja projektów rozporządzeń dla polityki spójności (ogólne, EFRR, FS, EFS) • 12 października 2011 r. publikacja projektu rozporządzenia Wspólnej Polityki Rolnej • 13 grudnia 2011 r. publikacja projektu rozporządzenia dla Life + 3 Ministerstwo Środowiska

4. Nowa architektura Polityki Spójności 20 sierpnia 2014 r. Wspólne Ramy Strategiczne obejmują: • Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego • Europejski Fundusz Społeczny • Fundusz Spójności • Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (II filar) • Europejski Fundusz Morski i Rybacki 4 Ministerstwo Środowiska

5. Nowa architektura Polityki Spójności 20 sierpnia 2014 r. Realizacja unijnej strategii na rzecz inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu Cel 1: Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia – wspierany ze wszystkich funduszy Cel 2 Europejska współpraca terytorialna - EFRR 5 Ministerstwo Środowiska

6. Geograficzny obszar wsparcia: Nowa architektura Polityki Spójności 20 sierpnia 2014 r. • Trzy kategorie regionów • Słabiej rozwinięte(PKB per capita < 75% średniej w UE) • Regiony przejściowe(PKB per capita pomiędzy 75% a 90%) • Regiony bardziej rozwinięte(PKB per capita > 90%) • Fundusz Spójności dla krajów członkowskich z DNB per capita <90% 6 Ministerstwo Środowiska

7. 7 Ministerstwo Środowiska 20 sierpnia 2014

8. Wieloletnie ramy finansowe “Ambitny, ale realistyczny plan” propozycja budżetu UE na lata 2014-2020

9. Budżet Polityki Spójności po 2013 20 sierpnia 2014 r. 9 Ministerstwo Środowiska

10. Wzrost koncentracji tematycznej zasobów Państwa Członkowskie oraz regiony będą musiały skoncentrować środki UE oraz środki krajowe na limitowanej liczbie priorytetów tematycznych, związanych ze strategią Europa 2020. Kraje przejściowe oraz kraje najbardziej rozwinięte będą musiały przeznaczyć całość alokacji EFRR przede wszystkim na: Efektywność energetyczną; Energetykę odnawialną; MŚP konkurencyjność i innowacje. Mniej rozwinięte regiony będą mogły wybrać więcej priorytetów tematycznych, które będą odzwierciedlały ich większe potrzeby rozwojowe. Polska będzie musiała przeznaczyć 50% alokacji na ww. działania, przy czym na oze będzie to kwota 6%. 20 sierpnia 2014 r.

11. Wzmocnienie roli Europejskiego Funduszu Społecznego (ESF) • Minimalny udział ESF dla każdej z kategorii regionów: • 25% słabiej rozwinięte regiony • 40% regiony przejściowe • 52% regiony bardziej rozwinięte • Wzrost udziału ESF w budżecie spójności: na 25% w porównaniu do 22% w 2007-2013 ( ok. 84 mld euro) 11 Ministerstwo Środowiska 20 sierpnia 2014

12. Connecting Europe Facility • 40 mld EUR będzie alokowane do CEF • Dodatkowo, 10 mld EUR zostanie wydzielone z FS na inwestycje dla najważniejszych korytarzy transportowych UEfinansowanych w CEF. • CEF będzie zarządzany centralnie przez agencję wykonawczą 20 sierpnia 2014 r.

13. Nowa architektura Polityki Spójności 20 sierpnia 2014 r. WRS – dokument, który przyjmuje KE (w drodze aktu delegowanego) w którym przekłada cele UE na kluczowe działania funduszy. Cele funduszy, objętych zakresem WRS, powinny być osiąganie w ramach zrównoważonego rozwoju oraz unijnego wsparcia dla celu ochrony i poprawy jakości środowiska naturalnego, z uwzględnieniem zasady zanieczyszczający płaci. Państwa członkowskie powinny dostarczać informacji o wspieraniu celu dotyczącego zmian klimatu, przy ambitnym założeniu przeznaczania przynajmniej 20% unijnego budżetu na ten cel. (mainstreaming). Koncentracja na ograniczonej liczbie wspólnych celów tematycznych 13 Ministerstwo Środowiska

14. Nowa architektura Polityki Spójności 20 sierpnia 2014 r. Umowa – Kontrakt Partnerski Negocjowany przez PCz z Komisją Europejską: zobowiązanie do osiągania celów UE poprzez programowanie funduszy objętych WRS. Obowiązuje od 1 stycznia 2014 do 31 grudnia 2020. PCz przekazuje w ciągu 3 miesięcy od przyjęcia WRS. Warunkowość: Uwarunkowania ex-ante – „niezbędne warunki ramowe dla efektywnego wdrażania”. KE ocenia spełnienie warunków w ramach oceny umowy partnerskiej i programów. Jeśli nie będą spełnione KE „powinna mieć uprawnienia” do zawieszenia płatności • makrobudżetowa(art.21) ujednolicona z nowymi środkami egzekucyjnymi w ramach paktu stabilności i wzrostu, które mają być przyjęte jako część pakietu dotyczącego zarządzania gospodarczego. • sektorowa (RDW, Odpady, Strategia Adaptacji do Zmian Klimatu) 14 Ministerstwo Środowiska

15. Planowaniestrategiczne Wspólne Ramy Strategiczne Zaproponowane przez Komisję Europejską (KE) Akt delegowany wydawany przez KE Przygotowany z Państwem Członkowskim (PCz), w dialogu z KE,zatwierdzony przez KE jeśli jej uwagi zostaną uwzględnione Przygotowane przez PCz we współpracy z partnerami Poza dużymi projektami, które nadal będzie zatwierdzać KE, projekty będą zatwierdzane przez PCz Cele tematyczne związane ze Strategią Europa 2020 Przełożenie celów oraz założeń Europy 2020 na (key actions) kluczowe działania Uzgodnienie z EU 2020: ewaluacja, oczekiwane rezultaty, indykatywna alokacja na cele tematyczne Strategia spójna z WRS, cele tematyczne, priorytety inwestycyjne, itp. Wspólne Ramy Strategiczne Rozszerzanie kompetencji

16. Nowa architektura Polityki Spójności 20 sierpnia 2014 r. Kwalifikowalność: Od 1 stycznia 2014 bądź od wcześniejszej daty, jeśli KE zatwierdzi wcześniej programy. Art. 55 pkt 4 Projekty nie mogą być wybrane do wsparcia z funduszy objętych zakresem WRS, jeśli zostały one fizycznie ukończone lub w pełni zrealizowane przed złożeniem do IZ wniosku o finansowanie w ramach PO (...). Art.55 pkt 6 Dochód netto wygenerowany bezpośrednio przez operację podczas jej realizacji który nie był wzięty pod uwagę w czasie zatwierdzania operacji, zostają odjęte od wydatków kwalifikowalnych we wniosku o płatność końcową. Brak możliwości kwalifikowania ( art. 59 dotacje)* • Odsetek od zadłużenia; • Zakup gruntów niezabudowanych i zabudowanych powyżej 10%, wyższy odsetek w przypadku projektów dotyczących ochrony środowiska; • VAT ( możliwe jedynie jeśli brak możliwości odzyskania na gruncie prawa krajowego). * wkład rzeczowy, amortyzacja warunkowo 16 Ministerstwo Środowiska

17. Nowa architektura Polityki Spójności 20 sierpnia 2014 r. Program operacyjny (art. 87) Zawartość oraz sposób przygotowania jak w 2007-2013 - zmiany: • oś priorytetowa dotyczy 1 funduszu, 1 cel tematyczny; • wykaz miast: zintegrowane działania na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich; • planowane zintegrowane podejście do rozwoju terytorialnego; • wkład planowanych interwencji w realizację strategii makroregionalnych strategii na rzecz basenów morskich. Opis konkretnych działań, mających na celu uwzględnienie przy wyborze operacji, wymogów ochrony środowiska, efektywnego wykorzystania zasobów, łagodzenia skutków zmian klimatu i dostosowania do zmian klimatu, odporności na klęski żywiołowe, zapobieganie ryzyku i zarządzanie ryzykiem. (również na poziomie projektu). 17 Ministerstwo Środowiska

18. NowaarchitekturaPolitykiSpójności 20 sierpnia 2014 r. • Możliwość programów wielofunduszowych (FS, EFRR) Cross-financing (ESF, EFRR): 5% w ramach osi priorytetowej • Stopa dofinansowania (art.110): Fundusz Spójności – 85% EFRR – 85%-75% w zależności od statusu regionu (PKB w latach 2007-2009) 18 Ministerstwo Środowiska

19. Menu tematyczne- EFRR, FS Wzmocnienie badań, rozwoju technologii oraz innowacji; Wspieranie dostępu do oraz jakości informacji, a także technologii komunikacji; Wspieranie konkurencyjności MŚP, sektora rolnego oraz sektora rybackiego i akwakultury; Wspieranie przejścia do gospodarki niskowęglowej we wszystkich sektorach; Promocja adaptacji do zmian klimatu oraz zapobieganie ryzykom; Ochrona środowiska oraz promocja zrównoważonego wykorzystania zasobów; Promocja zrównoważonego transportu oraz usunięcie wąskich gardeł w najważniejszych sieciach infrastruktury; Promocja zatrudnienia oraz mobilności zawodowej; Promocja włączenia społecznego oraz zwalczanie ubóstwa; Inwestycje w umiejętności, edukację i naukę przez całe życie; Wzmocnienie zdolności instytucjonalnej i efektywności administracji publicznej. 20 sierpnia 2014 r. 19 Ministerstwo Środowiska

20. Menu tematyczne - środowisko Wspieranie przejścia do gospodarki niskowęglowej we wszystkich sektorach: promocja produkcji i dystrybucji oze; promocja efektywności energetycznej oraz stosowania energii odnawialnej przez mśp; wspieranie efektywności energetycznej w infrastrukturze publicznej oraz mieszkalnictwie; rozwijanie inteligentnych systemów dystrybucji na liniach niskiego napięcia; promocja strategii niskowęglowych dla obszarów miejskich. Promocja adaptacji do zmian klimatu oraz zapobieganie ryzykom: wspieranie inwestycji związanych z adaptacją do zmian klimatu; promowanie inwestycji odpowiadających konkretnym zagrożeniom, zapewniającym odporność na katastrofy oraz rozwijanie systemów zarządzania katastrofami (disaster management). 20 sierpnia 2014 r. 20 Ministerstwo Środowiska

21. Menu tematyczne- środowisko Ochrona środowiska oraz promocja zrównoważonego wykorzystania zasobów: wsparcie dla znacznych potrzeb inwestycyjnych w sektorze odpadów, celem spełnienia acquis środowiskowego; wsparcie dla znacznych potrzeb inwestycyjnych w sektorze wodno-ściekowym, celem spełnienia acquis środowiskowego; ochrona, promocja oraz rozwój dziedzictwa kulturowego; ochrona różnorodności biologicznej, ochrona gleby oraz promocja usług ekosystemowych, włączając w to sieć Natura 2000 oraz zieloną infrastrukturę; działania podejmowane dla środowiska miejskiego, włączając w to rekultywację terenów poprzemysłowych (brownfield) oraz redukcję zanieczyszczenia powietrza. 20 sierpnia 2014 r. 21 Ministerstwo Środowiska

22. Wyłączenia Fundusz Spójności: Rozbiórka instalacji w elektrowniach atomowych; Redukcja gazów cieplarnianych w instalacjach podlegających dyrektywie 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia13 października 2003 r. ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniającej dyrektywę Rady 96/61/WE; Mieszkalnictwo. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego: Rozbiórka instalacji w elektrowniach atomowych; Redukcja gazów cieplarnianych w instalacjach podlegających dyrektywie 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia13 października 2003 r. ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniającej dyrektywę Rady 96/61/WE; Produkcja, przetwarzanie oraz marketing tytoniu oraz produktów tytoniowych; Undertakings in difficulties zgodnie z zasadami pomocy publicznej w UE. 20 sierpnia 2014 r. 22 Ministerstwo Środowiska

23. Prace w Polsce nad nowym okresem programowania Nie została dotychczas podjęta decyzja odnośnie liczby i kształtu przyszłych programów operacyjnych – decyzja polityczna Rządu RP w I połowie 2012 roku i początek prac; Oficjalne stanowisko Rządu RP co do projektów rozporządzeń, WPR będzie doprecyzowane po zakończeniu polskiej Prezydencji w Radzie UE; Termin zakończenia negocjacji budżetu (WRF) – niepewność co do wielkości środków dla PCz; Przyjęcie WRS może się znacznie opóźnić ze względu na trudne negocjacje zapisów rozporządzenia ogólnego – sprzeciw części państw członkowskich. 20 sierpnia 2014 r. 23 Ministerstwo Środowiska

24. Dziękujęzauwagę. 24 Ministerstwo Środowiska 20 sierpnia 2014