KATMA DEĞER VERGİSİ EĞİTİM NOTLARI EMRE RENDA GELİRLER KONTROLÖRÜ

1. KATMA DEĞER VERGİSİ EĞİTİM NOTLARI EMRE RENDA GELİRLER KONTROLÖRÜ

2. Madde 1 - Türkiye'de yapılan aşağıdaki işlemler katma değer vergisine tabidir: 1. Ticarî, sınaî, ziraî faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler, 2. Her türlü mal ve hizmet ithalatı, 3. Diğer faaliyetlerden doğan teslim ve hizmetler: a) Posta, telefon, telgraf, teleks ve bunlara benzer hizmetler ile radyo ve televizyon hizmetleri, b) Hertürlü şans ve talih oyunlarının tertiplenmesi ve oynanması, c) Profesyonel sanatçıların yer aldığı gösteriler ve konserler ile profesyonel sporcuların katıldığı sportif faaliyetler, maçlar, yarışlar ve yarışmalar tertiplenmesi, gösterilmesi, Verginin Konusunu Teşkil Eden İşlemler

3. d) Müzayede mahallerinde yapılan satışlar, e) Boru hattı ile ham petrol, gaz ve bunların ürünlerinin taşınmaları, f) Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemleri, g) Genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticarî, sınaî, ziraî ve meslekî nitelikteki teslim ve hizmetleri, h) Rekabet eşitsizliğini gidermek maksadıyla isteğe bağlı mükellefiyetler suretiyle vergilendirilecek teslim ve hizmetler. Verginin Konusunu Teşkil Eden İşlemler

4. Ticari, sınaî, ziraî faaliyet ile serbest meslek faaliyetinin devamlılığı, kapsamı ve niteliği Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre; Gelir Vergisi Kanununda açıklık bulunmadığı hallerde, Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve tespit edilir. Bu faaliyetlerin kanunların veya resmî makamların gösterdiği gerek üzerine yapılması, bunları yapanların hukukî statü ve kişilikleri, Türk tabiyetinde bulunup bulunmamaları, ikametgâh veya işyerlerinin yahut kanunî merkez veya iş merkezlerinin Türkiye'de olup olmaması işlemlerin mahiyetini değiştirmez ve vergilendirmeye mani teşkil etmez. İthalatın kamu sektörü, özel sektör veya herhangi bir gerçek veya tüzelkişi tarafından yapılması veya herhangi bir şekil ve surette gerçekleştirilmesi, özellik taşıması vergilendirmeye tesir etmez. Verginin Konusunu Teşkil Eden İşlemler

5. Madde metninden anlaşılacağı üzere mal teslimi, hizmet ifası yada ithalat şeklinde cereyan edecek bir işlemin katma değer vergisine tabi olması için; — İşlemlerin Türkiye'de yapılmış olması ve (mülkilik prensibi, 6. madde), — İşlemlerin Kanunun 1. maddesinde sayılan mal teslimleri ve hizmet ifaları arasında sayılmış olması gerekmektedir. Söz konusu işlemleri kim yaparsa yapsın (işlemin Türkiye'de yapılması şartıyla) dar mükellef, tam mükellef, özel, resmi ayrımı yapılmaksızın vergilendirilecektir. Verginin Konusunu Teşkil Eden İşlemler

6. Ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti sayılan faaliyetler çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler; Türkiye’de yapılan ve Gelir Vergisi Kanunu'na göre ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti kapsamında değerlendirilen teslim ve hizmetler vergiye tabi olacaktır. Yukarıda belirtilen faaliyetlerden devamlılık arzedenler vergiye tabi olacak, arizi faaliyetler çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler ise vergiye tabi tutulmayacaktır. (Devamlılık ve arızilik kavramlarının sınırı net olarak çizilmemiştir.) Ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti

7. Özellik Arzeden Hususlar; Gerçek usulde vergilendirilen KDV mükelleflerince işletmelerinde kullanılan otomobil, kamyon, minibüs, otobüs, gibi nakil vasıtalarının teslimi vergiye tabidir. İşletmenin mutad faaliyetinin bu malların işletilmesi veya alım satımı olmaması durumu değiştirmeyecektir. Ancak özel hizmetlerde kullanılan binek otomobilleri ile vergiden muaf olanlar tarafından yapılan nakil vasıtaları teslimleri vergiye tabi olmayacaktır. (15 Nolu KDV Genel Tebliği) Ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti

8. Özellik Arzeden Hususlar; Zati eşyaların, ziynet eşyalarının ve eskimiş ev eşyalarının bunların sahipleri tarafından satışı KDV’nin konusuna girmeyecektir. Çünkü devamlılık kasıt ve niyeti bulunmadığı gibi yapılan teslimler ticari mahiyette de değildirler. Bu satış işleminde alıcının kim olduğunun, gelir vergisi, kurumlar vergisi ya da katma değer vergisi mükellefi olup olmadığının bir önemi bulunmamaktadır. Ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti

9. Yenilemek amacıyla mevcut otomobilini satan bir şahsın bu faaliyetini, ticari faaliyet, bu satıştan elde ettiği kazancı, ticari kazanç olarak nitelendirmek mümkün değildir. (Devamlılık koşulunun gerçekleşmesi halinde ticari faaliyetin varlığından hareketle KDV gündeme gelecektir.) Bir işletme sahibinin ticari işletmesine dahil ettiği yani işletme envanterine aldığı otomobili sattığında ticari faaliyet kapsamında yapılan bir teslimden bahsedileceğinden KDV doğacaktır. Aynı şahıs söz konusu aracı ticari işletme kayıtlarına dahil etmeksizin satmış olsaydı bu durumda ticari faaliyetten bahsedilemeyeceğinden KDV doğmayacaktı. Ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti

10. Dershane öğretmenlerinin her bir öğretim dönemi için bir adet soru kitapçığı hazırlamaları arızi serbest meslek faaliyeti sayıldığından KDV’nin konusuna girmez. V.U.K.’nun 187. maddesi kapsamında işletme envanterine alınan gayrimenkullerin satılması ya da her ne suretle olursa olsun işletmeden çekilmesi ticari faaliyet kapsamında teslim sayılır ve KDV’ye tabi olur. Bir yıl içerisinde kaç teslimin yapılması halinde devamlılık şartının tekemmül etmiş sayılacağı hususunda net bir belirleme bulunmamaktadır. Bir yılda birden fazla daire satışının yapılmış olması ya da birbirini izleyen yıllarda birer adet daire satışının yapılmış olması halinde ticari faaliyetin varlığından hareketle KDV tarhiyatı yapılması gerektiği yönünde bakanlık görüşü mevcuttur. Ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti

11. Yarış atı yetiştiriciliği zirai bir faaliyettir. Bu kapsamdaki teslimler ile yarışlardan kazanılan ikramiyeler KDV’ye tabidir. Zirai faaliyette kullanılan tarla, sera v.b. gayrimenkullerin kiraya verilmesi zirai faaliyet sayılmadığından (bu gayrimenkullerin satışı ise arızi işlem olarak değerlendirilir.) burada elde edilen gelirler gayrimenkul sermaye iradı olarak değerlendirilir. Söz konusu gayrimenkullerin ticari işletmeye dahil olması halinde kiralama işleminin KDV’ye tabi olacağı açıktır. Ancak, zirai makine ve aletlerin kiraya verilmesi zirai faaliyet olarak KDV’ye tabi olacaktır. Ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti

12. Serbest meslek faaliyetinde devamlılık unsurunun varlığının kabulü için bu faaliyetin mutad meslek olarak ifası gerekir. Dolayısıyla faaliyet yılda birkaç kez tekrarlanmış olsa dahi mutad meslek olarak ifa edilmiyorsa arızi serbest meslek faaliyeti sayılarak KDV’ye tabi olmaması gerekir. Ancak ticari kazançta olduğu gibi, idare çeşitli olaylara yönelik olarak açıklamış olduğu görüşlerinde, serbest meslek faaliyetinin aynı yılda veya birbirini takip eden yıllarda birden fazla yapılması durumunda süreklilik halinin varlığını kabul etmektedir. Serbest meslek erbabının şahsi malvarlığına ait menkul ve gayrimenkulleri satması halinde KDV mükellefiyetinin doğmayacağı açıktır. Ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti

13. Her türlü mal ve hizmet ithalatı, KDV’nin konusuna girmekte olup, ithalatın kamu sektörü, özel sektör veya herhangi bir gerçek veya tüzelkişi tarafından yapılması veya herhangi bir şekil ve surette gerçekleştirilmesi, özellik taşıması vergilendirmeye tesir etmez. İthalatın vergilendirilmesindeki en temel amaç, yurt içerisinde üretilen mal ve hizmetler ile ithal edilen mal ve hizmetler üzerindeki vergi yükünü eşitlemektir. Bu durum KDV’de uygulanan destinasyon (varış ülkesinde vergilendirme) ilkesinin de doğal sonucudur. Mal ve hizmet ihracının KDV’den istisna edilmiş olması da bu ilkenin bir gereğidir. Mal ithalatının Gümrük Vergisinden muaf olması KDV alınmasına engel olmaz. Her Türlü Mal Ve Hizmet İthali

14. 1. madde uyarınca her türlü hizmet ithali verginin konusuna girmektedir. Her Türlü Mal Ve Hizmet İthali

15. Kanunun 1. maddesinin 3. bendi ile; - Özellik arz eden bir kısım teslim ve hizmetler ile, - Ekonomik, mali ve sosyal nedenlerle KDV kapsamına alınması gereken teslim ve hizmetler, ismen sayılmak suretiyle verginin konusuna dahil edilmiştir. Bu bentte yer alan teslim ve hizmetlerin çoğu 1. bent kapsamında vergiye tabi tutuluyor olmakla birlikte ortaya çıkabilecek ihtilafların önlenmesi açısından tek tek sayılma yoluna gidilmiştir. Diğer Faaliyetlerden Doğan Teslim Ve Hizmetler

16. Posta işletmeleri genel müdürlüğü tarafından yapılan haberleşme ve ulaştırma hizmetleri ile Türk Telekom, Türksel, Telsim, Avea v.b firmalar tarafından verilen haberleşme hizmetleri ve bu firmalar tarafından yapılan her türlü mal ve hizmet teslimleri (kiralama, reklam, tesis bedeli, havale bedeli, gecikme faizleri) KDV’nin konusuna girmektedir. Ayrıca gerek TRT gerekse özel kuruluşlar tarafından verilen radyo ve televizyon hizmetleri ile bu firmalar tarafından yapılan her türlü mal ve hizmet teslimleri (ilan, reklam, konser giriş ücreti, film, bandrol ücretleri, gecikme faizleri) KDV’nin konusuna girmektedir. a) Posta, telefon, telgraf, teleks ve bunlara benzer hizmetler ile radyo ve televizyon hizmetleri,

17. Yurt dışında Türkiye’ye yönelik olarak yayın yapan radyo ve televizyon kurumları ile online bilgi transferi sağlayan kuruluşların hizmetlerinden Türkiye’de faydalanıldığı kesin olmakla birlikte bunların Türkiye’de şube yada temsilciliklerinin bulunmaması nedeniyle bunlar adına KDV mükellefiyeti tesis edilmemektedir. Ancak bu kuruluşlara Türkiye’den yapılan reklam bedeli, üyelik bedeli v.b. ödemelerde, ödemeyi yapan firmaların sorumlu sıfatıyla KDV beyan edip ödemeleri gerekmektedir. a) Posta, telefon, telgraf, teleks ve bunlara benzer hizmetler ile radyo ve televizyon hizmetleri,

18. Söz konusu bahis ve talih oyunları ile yarışmalarda mükellefler bunları düzenleyenlerdir. İştirakçilerin kazanmış oldukları bedeller KDV’ye tabi değildir. (Veraset ve İntikal Ver.) Bilet satışı suretiyle gerçekleşen bu tür işlemlerde KDV bilet bedeline dahildir. İç yüzde yöntemi ile hesaplanarak beyan edilir. Spor-Toto, Sayısal ve Piyango tertipleyen Genel Müdürlükler bayi karıda dahil tutarlar üzerinden KDV hesaplayarak beyan ettiklerinden bayiler ayrıca KDV mükellefi olmazlar. At yarışlarında, hipodrom giriş bedelleri ve bahis ücreti KDV’ye tabidir. Kumarhane işletmeciliği ticari faaliyet olduğundan verilen hizmet KDV’ye tabidir. b) Her türlü şans ve talih oyunlarının tertiplenmesi ve oynanması

19. Amatör nitelikli faaliyetler vergi dışında tutulmaktadır. Amatör profesyonel ayrımının, sanatçı veya sporcunun bu faaliyetleri karşılığında gelir elde edip etmemesine göre yapılması gerekir. Eğer sporcu ve sanatçı söz konusu faaliyetleri nedeniyle gelir elde ediyorsa profesyoneldir. Dolayısıyla amatör profesyonel ayrımı yapılırken sporcu ve sanatçıların katıldıkları gösteri, konser, maç, yarış ve benzeri organizasyonlar nedeniyle ferdi olarak veya bağlı bulunduğu kurum, kuruluş, organizasyon, kulüp veya benzeri teşebbüsler aracılığı ile belli bir gelir elde edip etmediğine bakılmalıdır. Bu bent hükmünün uygulamasında faaliyetlerin vergi dışı kalması için söz konusu faaliyetlerde profesyonel sanatçı ve sporcuların hiç yer almaması gerekir. c) Profesyonel sanatçıların yer aldığı gösteriler ve konserler ile profesyonel sporcuların katıldığı sportif faaliyetler, maçlar, yarışlar ve yarışmalar tertiplenmesi, gösterilmesi,

20. Mükellef gösteri ve faaliyetleri tertipleyenler veya gösterenlerdir. Bilet bedellerine KDV dahildir. İç yüzde yoluyla hesaplanarak beyan edilir. Ayrıca ticari bir organizasyon içinde yapılan faaliyetlerin tamamı gelir sağlayıcı nitelikte olacağından bu tür faaliyetler herhangi bir ayırım yapılmaksızın Kanunun 1/1. maddesindeki genel hükme göre vergilendirilecektir. c) Profesyonel sanatçıların yer aldığı gösteriler ve konserler ile profesyonel sporcuların katıldığı sportif faaliyetler, maçlar, yarışlar ve yarışmalar tertiplenmesi, gösterilmesi,

21. Müzayede, (artırma) bir menkul veya gayrimenkulün en yüksek bedel teklif edene satılmak üzere satışa sunulması işlemidir. Kanuna göre müzayede mahallerinde açık artırma suretiyle yapılan satışlar ile gümrük depolarında tasfiye amacıyla yapılan satışlar da vergiye tabi tutulacaktır. Bu arada müzayede yapılan yerin münhasıran müzayede yapımına tahsis edilmiş olup olmaması durumu değiştirmeyecektir. Cebri icra, izale-i şuyu, ipoteğin paraya çevrilmesi, tasfiye gibi nedenlerle, müzayede mahallerinde yapılan açık artırma, pazarlık ve diğer şekillerdeki satışların katma değer vergisine tabi tutulacağı belirtilmiştir. Bu tür satışlarda vergi kesin satış bedeli üzerinden hesaplanacaktır. Verginin mükellefi bu satışları düzenleyen özel veya resmi kişi ve kuruluşlardır. d) Müzayede mahallerinde satışlar,

22. Ticari plaka satışları, müzayede mahallerinde yapılan satış sayılarak KDV’ye tabi tutulur. Gümrük kanunu ve Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun uyarınca tasfiyesi öngörülen eşyaların satışı bir anlamda ithalat sayıldığından KDV’ye tabidir. Mükellef satışı yapan Tasfiye İşleri Döner Sermaye İşletmeleri Genel Müdürlüğü’dür. Açık oto pazarı, semt pazarı gibi yerler müzayede mahalli niteliğindeki yerler değildir. KDVK’da yer alan istisna ve indirimli oranlar müzayede mahallinde yapılan satışlar için de geçerlidir. d) Müzayede mahallerinde yapılan satışlar,

23. Boru hattı ile ham petrol, gaz ve bunların ürünlerinin taşınmaları da KDV’ye tabidir. Taşınan maddenin yerli veya yabancı oluşu, vergilendirmeyi etkilemeyecektir. Bu tür taşıma işlerinde mükellef petrol boru hatlarını işletenler, matrah ise taşıma bedelidir. Görüleceği gibi, boru hattı ile yapılan bir taşımanın KDV’ye tabi tutulabilmesi için hizmetin bir bedel karşılığı yapılması şarttır. Ancak istisnalar bölümünde değinileceği üzere, boru hattı ile yapılan yabancı ham petrol, gaz ve bunların ürünlerinin taşınması hizmetleri Kanunun 17/4-j maddesi ile KDV’den istisna edilmiştir. e) Boru hattı ile ham petrol, gaz ve bunların ürünlerinin taşınmaları,

24. GVK’nun 70’inci maddesinde yer alan mal ve hakların sahipleri, zilyetleri, intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiralanması işlemleri KDV’ye tabidir. Kiracının kim olduğunun önemi yoktur. Söz konusu mal ve hakların ticari faaliyet kapsamında kiraya verilmesi halinde öncelikle 1’inci maddenin 1’inci bendi uyarınca vergiye tabi olacağı açıktır. Dolayısıyla 1/3-f maddesi uyarınca KDV’ye tabi olacak mal ve hak kiralamaları gayrimenkul sermaye iradı elde edilmesi ile sonuçlanan, ticari organizasyon dışındaki kiralamalardır. f) Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemleri,

25. GVK’nun 70. maddesinde yer alan mal ve hakların kiralanması işlemleri KDV’nin konusuna girmekle beraber, kanunun 17. maddesinin 4/d bendi ile “iktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri”, KDV’den istisna edilmiştir. GVK 70. maddede yer alan mal ve hakların tamamının değil sadece iktisadi işletmeye dahil olmayan gayrimenkullerin (Arazi, bina ve bunlarla birlikte kiralanan mütemmim cüzü ve teferruatı, voli mahalleri ve dalyanlar, gayrimenkul olarak tapu sicilinde tescil edilen haklar.) kiralanması istisna kapsamına alınmıştır. GVK 70. maddesinde sayılanlardan, yukarıda belirtilen gayrimenkuller dışında kalan mal ve hakların (3,5,6,7,8 bentler) kiralama işlemleri ise, iktisadi işletmeye dahil olsun veya olmasın katma değer vergisine tabi olacaktır. f) Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemleri,

26. Örneğin, bir tüccarın ticari işletmesine dahil bir nakil vasıtasını veya işletmeye dahil olmayan özel otomobilini kiraya vermesi halinde işletmeye dahil nakil vasıtasının kira geliri ticari kazanç, özel otomobilin kira geliri gayrimenkul sermaye iradı olarak gelir vergisine tabi olacaktır. Ancak, her iki kiralama hizmeti de katma değer vergisine tabi olacak ve kira hasılatları genel esaslara göre verilen katma değer vergisi beyannameleri ile beyan edilecektir. f) Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemleri,

27. Maliye Bakanlığı KDVK’nun 9. maddesi ile kendisine verilen yetkiyi kullanarak, 30 seri Nolu Genel Tebliği ile, kiralama işlemlerinde sorumluluk uygulamasını getirmiştir. Tebliğde, GVK’nun 70. maddesinde belirtilen mal ve hakların kiraya verilmesi işleminin ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde verilen bir hizmet olmasa dahi katma değer vergisine tabi olacağı belirtildikten sonra, bu kiralama işlemleri ile ilgili KDV’nin; -Kiraya verenin başka faaliyetleri nedeniyle gerçek usulde KDV mükellefiyetinin bulunmaması, -Kiralayanın gerçek usulde KDV mükellefiyeti olması, şartlarının birlikte varolması halinde kiralayan tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edeceği açıklanmıştır. Dolayısıyla bu kapsamdaki kiralamalarda, kiraya verenler tarafından beyanname verilmeyecektir. f) GVK’nun 70’inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemlerinde sorumluluk uygulaması,

28. Ayrıca, kiraya verenlerin başka faaliyetleri dolayısıyla gerçek usulde KDV mükellefi olmaları halinde, sorumluluk uygulaması söz konusu olmayacak, kiraya verenler, kiralama faaliyetleri ile ilgili KDV’yi diğer faaliyetleri ile birlikte genel esaslara göre beyan edeceklerdir. Öte yandan, GVK’nun 70. maddesinde sayılan mal ve haklar arasında yer alan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri, bir iktisadi işletmeye dahil olmamaları şartıyla, KDVK’nun 17/4–d maddesine göre vergiden müstesnadır. Dolayısıyla, bir iktisadi işletmeye dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemlerinde katma değer vergisi ve sorumluluk uygulamasının söz konusu olmayacaktır. f) GVK’nun 70’inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemlerinde sorumluluk uygulaması,

29. Genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticarî, sınaî, ziraî ve meslekî nitelikteki teslim ve hizmetleri KDV’nin konusuna girmektedir. Söz konusu müessese ve kuruluşların ticarî, sınaî, ziraî ve meslekî nitelikteki teslim ve hizmetleri kanunun 1/1 maddesi uyarınca verginin konusuna girmektedir. Olası tereddütlerin giderilmesi açısından 1/3-g maddesinde aynı hususa yer verilmiş olup bu bent ile yeni bir vergi konusu oluşturulmamıştır. KDV 1/3-g

30. Orduevleri, askeri gazinolar, askeri kantinler, kışla gazinoları ile kamu kurumlarına ait misafirhane, kreş, yemekhane, eğitim ve dinlenme tesislerinin işletilmesi veya yönetilmesi suretiyle yürütülen faaliyetler kâr amacı taşımamaları nedeniyle ticari faaliyet kapsamına girmediğinden, münhasıran ilgili kurum ve kuruluş mensuplarına hitap etmeleri şartıyla vergiye tabi olmayacakları belirtilmiştir. Öte yandan bu kuruluşlara yapılan mal teslimlerinin ve hizmet ifalarının Katma Değer Vergisi Kanununun genel hükümleri çerçevesinde vergilendirileceği tabiidir. KDV 1/3-g

31. KDVK'nun 1/3 maddesinin (h) bendi, rekabet eşitsizliğini gidermek maksadıyla isteğe bağlı mükellefiyet suretiyle vergilendirilecek teslim ve hizmetlere yer vermektedir. Teslimleri verginin konusuna girmeyen mükelleflerin bu hüküm uyarınca isteğe bağlı mükellefiyet tesis ettirmeleri mümkündür. Yine Kanun'un "İstisnadan Vazgeçme" başlığını taşıyan 18. maddesinde "Vergiden istisna edilen işlemleri yapanlar diledikleri takdirde ilgili vergi dairesine yazılı olarak müracaata bulunarak bu işlemleri dolayısıyla vergiye tabi tutulmalarını talep edebilirler" ifadesini taşımaktadır. İstisnalardan yararlananlar, kanunda yer alan bu hükümlere dayanarak, yararlanmakta oldukları istisnalardan vazgeçmek suretiyle katma değer vergisi mükellefiyetine tabi tutulma talebinde bulunabileceklerdir. h) Rekabet eşitsizliğini gidermek maksadıyla isteğe bağlı mükellefiyetler suretiyle vergilendirilecek teslim ve hizmetler.

32. Tasfiye ve iflas sonucunda yapılan mal teslimler ile şahsi işin bırakılması sonucunda işletmeye ait malların ortaklara devri KDV’ye tabidir. Şahsi malvarlığının bir işletmeye ayni sermaye olarak konulması KDV’ye tabi olmazken, KDV mükelleflerinin envantere kayıtlı malını başka bir işletmeye sermaye olarak koyması KDV’ye tabidir. Adi ortaklığın ve iş ortaklığının sona ermesine neden olan hisse devirleri KDV’ye konudur. Adi ortaklığı veya iş ortaklığını sona erdirmeyen hisse devirleri ise KDV’ye konu olmaz. Ticari işletme aktifine kayıtlı olan hisse satışları KDV’ye tabidir. Ancak, hisse senedi ile temsil edilen pay satışları KDV’den istisnadır (17/4-g) KDV’nin Konusuna Giren İşlemler Açısından Özellik Arzeden Durumlar

33. Kapıdan yapılan satışlarda KDV’ye tabi olup vergiyi doğuran olay tecrübe ve muayene sonucunda nihai teslimin yapıldığı tarih itibariyle doğar. Montaja tabi ürünlerde KDV montajın tamamlandığı tarih itibariyle doğar. Bir holdingin bankadan temin ettiği krediyi aynı koşullarla (fark bir bedel tahsil etmeden) grup şirketlerine kullandırması ve masraflarını yansıtması KDV’ye tabi olmaz. Şirketin ortaklarına verdiği borç paralar için hesapladığı faizler KDV’ye tabidir. Finansal kiralama işlemleri KDV’ye tabidir. Fiyat farkları bağlı olduğu mal ve hizmet için belirlenen oranda KDV’ye tabidir. KDV’nin Konusuna Giren İşlemler Açısından Özellik Arzeden Durumlar

34. Avanslar ve avans üzerinden hesaplanan kur farkları KDV’ye tabi değildir. Depozito ve teminatlar KDV’ye tabi değildir. Masraf yansıtma işlemlerinde genel kural; aktarıma konu masraf için KDV yüklenilmiş ise yansıtma faturasında da KDV hesaplanması yönünde olmakla birlikte tartışılan bir konudur KDV’nin Konusuna Giren İşlemler Açısından Özellik Arzeden Durumlar

35. Fiili mevcut kaydi durumdan eksik ise; eksiklik zayiattan kaynaklanıyorsa 30/c kapsamında indirim KDV’nin reddi yoluna gidilir, eksiklik kayıt dışı satıştan kaynaklanıyorsa emsal bedel üzerinden KDV hesaplanır. Şahsi malvarlığının bir işletmeye ayni sermaye olarak koyması KDV’ye tabi olmazken, KDV mükelleflerinin envantere kayıtlı malını başka bir işletmeye sermaye olarak koyması KDV’ye tabidir. Tasfiye ve iflas sonucunda yapılan mal teslimler ile şahsi işin bırakılması sonucunda işletmeye ait malların ortaklara devri KDV’ye tabidir. Aynı mükellefin büro ve şubeleri arasındaki mal ve hizmet teslimi KDV’ye tabi olmaz. Şahsa ait taşıtlar ile bir işletmenin aktifine dahil olmayan taşıtların satışı KDV’ye tabi değildir. İşletmelerin aktifine dahil araçların satışı ise KDV’ye dahildir. Konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut teslimi istisna, işyeri teslimi KDV’ye tabidir. KDV’nin Konusuna Giren İşlemler Açısından Özellik Arzeden Durumlar

36. Banka, banker ve sigorta şirketlerinin faaliyetleri BSMV’ye tabi olduğundan KDV’den istisnadır. Free Shop teslimleri KDV’den istisnadır. Serbest bölgelerde verilen hizmetler (17/4-ı) ile bu bölgelerdeki mal teslimleri (16/1-c) KDV’den istisnadır. Gider pusulası ve müstahsil makbuzu kapsamındaki teslimler KDV’ye tabi değildir. KDV’nin Konusuna Giren İşlemler Açısından Özellik Arzeden Durumlar

37. Madde 2 –1. Teslim, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesidir. Bir malın alıcı veya onun adına hareket edenlerin gösterdiği yere veya kişilere tevdii teslim hükmündedir. Malın alıcıya veya onun adına hareket edenlere gönderilmesi halinde, malın nakliyesinin başlatılması veya nakliyeci veya sürücüye tevdi edilmesi de mal teslimidir. 2. Bir mal üzerindeki tasarruf hakkının iki veya daha fazla kimse tarafından zincirleme âkit yapılmak suretiyle, malın bu arada el değiştirmeden doğrudan sonuncu kişiye devredilmesi halinde, aradaki safhaların her biri ayrı bir teslimdir. 3. Su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri şekillerdeki dağıtımlar da mal teslimidir. 4. Kap ve ambalajlar ile döküntü ve tali maddelerin geri verilmesinin mutat olduğu hallerde teslim, bunlar dışında kalan maddeler itibariyle yapılmış sayılır. Bunların yerine aynı cins ve mahiyette kap ve ambalajlar ile döküntü tali maddelerin geri verilmesinde de aynı hüküm uygulanır. 5. Trampa iki ayrı teslim hükmündedir. Teslim

38. Teslim, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının (mülkiyet hakkının) malik veya onun adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesidir. Emanet amacıyla yapılan zilyetliğin devri KDV’ye tabi olmaz. Mülkiyeti muhafaza kaydına dayanan satış akdine istinaden zilyetliğin devri ise KDV’ye tabidir. Mal teslimine ilişkin sözleşmenin yapılması tek başına KDV’yi doğurmaz, KDV’nin doğması için malın fiilen alıcıya yada adına hareket edenlere veya nakliyeciye teslimi gerekir. Teslim

39. Bir mal üzerindeki tasarruf hakkının iki veya daha fazla kimse tarafından zincirleme âkit yapılmak suretiyle, malın bu arada el değiştirmeden doğrudan sonuncu kişiye devredilmesi halinde, aradaki safhaların her biri ayrı bir teslimdir. Komisyonculuk faaliyeti zincirleme teslim sayılmaz. Sadece komisyon bedeli için belge düzenlenir ve KDV hesaplanır. Su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri şekillerdeki dağıtımlar da mal teslimidir. Uygulamada bu teslimler için aylık dönemler itibariyle tahakkuk yapılarak aylık fatura düzenlenmektedir. Teslim

40. Mal ile birlikte teslim edilen ambalaj maddeleri asıl malın tabi olduğu esas ve oranlarda KDV’ye tabi tutulur. Kap ve ambalajların geri verilmesinin mutat olduğu hallerde teslim, bunlar dışında kalan maddeler itibariyle yapılmış sayılır. Kaplar için alınan depozitolarda KDV’ye tabi olmaz. Döküntü ve tali maddelerin geri verilmesinin mutad olduğu veya bunların yerine aynı cins ve mahiyette döküntü ve tali maddelerin geri verilmesi hallerinde teslim bunlar dışında kalan şeyler itibariyle yapılmış sayılacaktır. Örneğin, çiftçilerin Şeker Fabrikalarına teslim ettikleri şeker pancarı karşılığında Fabrika pancar bedeli dışında çiftçiye ayrıca bedelsiz küspe de veriyorsa küspenin çiftçiye verilmesi teslim sayılmayacaktır. Teslim

41. Teslim edilen malın karşılığında başka bir mal alınmış ise (trampa) her ikisi de ayrı teslim sayılıp emsal bedel üzerinden vergilendirilir. Teslim

42. Madde 3 - Aşağıdaki haller teslim sayılır: a) Vergiye tabi malların her ne suretle olursa olsun, vergiye tabi işlemler dışındaki amaçlarla işletmeden çekilmesi, vergiye tabi malların işletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi, b) Vergiye tabi malların, üretilip teslimi vergiden istisna edilmiş olan mallar için her ne suretle olursa olsun kullanılması veya sarfı, c) Mülkiyeti muhafaza kaydıyla yapılan satışlarda zilyedliğin devri, d) (*1.1.1999’dan itibaren kaldırılan bent)Amortismana tabi iktisadî kıymetlerin işletmede kullanılmak üzere imal veya inşa edilmesi halinde, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu kıymetlerin aktife alınması veya kullanılmaya başlanması. Teslim Sayılan Haller

43. Maddenin (a) bendine göre, vergiye tabi malların her ne suretle olursa olsun vergiye tabi işlemler dışındaki amaçlarla işletmeden çekilmesi, vergiye tabi malların işletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi teslim sayılacak ve vergiye tabi tutulacaktır. Örneğin, akaryakıt ticareti ile uğraşan bir şahsın bu akaryakıtın bir kısmını özel otomobilinde kullanması veya ticaretini yaptığı dayanıklı tüketim mallarından bir kısmını kendi şahsi ihtiyacında kullanmak üzere işletmeden çekmesi veya ücret, ikramiye, hediye, teberru gibi adlarla işletme personeline vermesi de teslim sayılarak emsal bedelleri üzerinden vergiye tabi tutulacaktır. Teslim Sayılan Haller

44. Kanunun 17. maddesi ile istisna edilenler hariç olmak üzere bağışlar KDV’nin konusuna girmektedir. Şahsi işletme sahiplerinin işi bırakmaları halinde işletmeye dahil tüm malları satmaları ya da KDV hesaplayarak işletmeden çekmeleri (şahsi varlık haline getirmeleri) gerekmektedir. Vergiye tabi malların işletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi teslim sayılacak ve vergiye tabi tutulacaktır. Ancak, personele sağlanan menfaatler; işyerinde yemek verilmesi, yatacak yer ve konut tahsisi, işyerine gelmekte kullanılan servis hizmetleri ve demirbaş olarak verilen giyim eşyaları sarf niteliği taşıdığından vergiye tabi olmayacaktır. Teslim Sayılan Haller

45. Maddenin (b) bendine göre vergiye tabi malların, üretilip teslimi vergiden istisna edilmiş olan malların imalinde kullanılması veya sarfı da teslim sayılacaktır. Maddenin (c) bendinde mülkiyeti muhafaza kaydıyla yapılan satışlarda zilyetliğin devri hali de teslim sayılmıştır. Mülkiyeti muhafaza şeklinde yapılan satışlarda alıcıya teslim edilen taşınır malın mülkiyeti satıcının üzerinde bırakılmaktadır. Malın zilyetliğinin devredildiği, ancak mülkiyet naklinin daha sonra gerçekleştirildiği bu tür satışlarda vergilemenin ertelenmesini önlemek için bu hüküm getirilmiştir. Teslim Sayılan Haller

46. Garanti kapsamında yapılan teslim ve hizmetler sarf malzemesi olarak değerlendirileceğinden KDV’ye tabi değildir. Ancak garanti sağlayan firma tarafından garanti kapsamında kullanılacak mal ve hizmet alımları sırasında (servislere) KDV ödeneceği tabidir. Ticari teamüller çerçevesinde verilen hediye ve eşantiyonlar için de KDV hesaplanmaz, bunlar için yüklenilen KDV indirim konusu yapılır. İşletmeler açısından pazarlama gideridir. Bir malın yanı sıra diğer bir malın bedelsiz tesliminde de KDV hesaplanmaz. Ancak bedava verilen mal nedeniyle yüklenilen KDV oranının asıl malın KDV oranını aşan kısmı indirilemez. Teslim Sayılan Haller

47. Madde 4 – 1. Hizmet, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemlerdir. Bu işlemler; bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi, şekillerde gerçekleşebilir. 2. Bir hizmetin karşılığının bir mal teslimi veya diğer bir hizmet olması halinde bunların her biri ayrı işlem olup, hizmet veya teslim hükümlerine göre ayrı ayrı vergilendirilirler. Hizmet

48. Madde hükmünde hizmet dolaylı bir şekilde tanımlanmış ve hizmet sayılan bazı işlemler belirtilmek suretiyle maddede sayılan ve bunlara benzeyen işlemlerin de hizmet sayılacağı hükme bağlanmıştır. Bu nedenle hizmet belli bir tanım ve bilinen bazı işlemlerle sınırlandırılmayacak, ilerde değişik bir şekilde ortaya çıkacak bazı işlemler de genel tanım ve verilen örneklere göre hizmet olarak değerlendirilecektir. Maddenin 2. fıkrasına göre bir hizmetin karşılığının bir mal teslimi veya hizmet olması halinde bunların her biri ayrı birer işlem sayılacak ve hizmet veya teslim hükümlerine göre ayrı ayrı vergiye tabi tutulacaktır. Örneğin televizyon imalatçısı bir firmaya verilen danışmanlık hizmetinin karşılığında televizyon alınması halinde iki ayrı teslimden bahsetmek gerekir. Hizmet

49. Madde 5 - Vergiye tabi bir hizmetten, işletme sahibinin, işletme personelinin veya diğer şahısların karşılıksız yararlandırılması hizmet sayılır. Hizmet Sayılan Haller

50. Madde 6 – İşlemlerin Türkiye'de yapılması: a) Malların teslim anında Türkiye'de bulunmasını, b) Hizmetin Türkiye'de yapılmasını veya hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını,(*) İfade eder. (*) (4503 sayılı Kanunun 3'üncü maddesiyledeğişmeden önceki hali. Yürürlükten kalkış tarihi; 5.2.2000)b) Hizmetin Türkiye'de yapılmasını, değerlendirilmesini veya hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını, (değerlendirilme Gelir Vergisi Kanunun 7 nci maddesine göre tayin olunur). İşlemlerin Türkiye'de Yapılması