Taal smullen. Warme interacties tijdens het eten Praktijkvoorbeeld T3A

1. Taal smullen.Warme interacties tijdens het etenPraktijkvoorbeeld T3A

2. Groeien in taal op de werkvloer Taalondersteuner in een kinderdagverblijf Missie: Taalontwikkeling van kinderen te stimuleren met het oog op hun algemene ontwikkeling en schoolloopbaan Taalbeleid ontwikkelen samen met hele team. Taalbeleid is o.a. taalstimulering Nederlands van de kinderen via competentiebevordering van de kb’s Coaching op de werkvloer & thematische vormingen Taalstimulering Nederlands bij 0-3 jarigen? Kritieke leeftijd voor taalleren Wanneer & hoe leren kinderen iets, dus ook taal? zich goed en veilig voelen gefocust, geïnteresseerd zijn in warme interactie: plezier en communicatie staan centraal Spelend lerend: tijdens spel, activiteiten maar ook dagelijkse routines Zelf doen! Taal koppelen aan actie.

3. Taal smullen.Warme interacties tijdens het etenCasus VUB Elsene

4. Basis taalbeleid (kinderen) Taal de hele dag Elk moment van de dag kan een taalmoment zijn Activiteiten talig maken verus taalactiviteiten Routines en rituelen Welbevinden: zich goed en veilig voelen Betrokkenheid: aandacht geven/hebben aan/voor iets, iemand of een activiteit Autonomie: zelfstandigheid bevorderen

5. In actie: het eetmoment talig maken Waarom het eetmoment? Druk voor kb’s <-> passief voor kinderen Weinig interacties, eerder directief taalgebruik Taalkansen van routine leren zien en benutten Dankbare routine: veel zintuigelijke ervaringen Kans tot verhoging van de autonomie Hoe? Proces in verschillende stappen Doel: Taalstimulerend werken: Taal de hele dag Welbevinden en betrokkenheid verhogen Autonomie kinderen bevorderen => Warme interacties vermeerderen

6. Proces: kleine stappen vooruit Voorbereiding Observaties & participatie in de groepen& analyse Overleg met de verschillende LG’en: bevindingen aftoetsen, doel en strategie bepalen Teamoverleg en coaching op de werkvloer Alle medewerkers betrekken : kb’s, lg’en, keukenmedewerker Tijdsintensief!! Maar daardoor grote gedragenheid, verankering, competentieversterking Weerstanden ontvangen & bespreken Inhoudelijk maar vooral praktische belemmeringen Anders organiseren om doel te bereiken Werken met tussenstappen: uittesten, grenzen & mogelijkheden verkennen, effecten op kinderen zien & bij zichzelf ervaren Evaluatie en integratie

7. Coachingsproces “Motivatie op gang brengen om te veranderen.” De ‘gecoachte’ maakt altijd een leerproces door: “Onbewust Onbekwaam” handelen (automatisch handelen) “BewustOnbekwaam” (zich bewust zijn van de automatische manier van handelen) “BewustBekwaam” (nieuw geleerde uittesten, oefenen en ervaren) “Onbewust Bekwaam” (nieuw geleerde is geïntegreerd) Onbekwaam -> bekwaam: veranderingsproces van ‘handelen’ naar ‘doelbewust handelen’ Eigen ervaringen = startpunt

8. Taalstimulering Taalstimulerende technieken & communicatieve principes Integreren in proces Combinatie theorie, zelfobservatie, oefening & coaching Eetmoment organiseren = welke aanpassingen doen opdat aantal interacties vermeerderen zorgen voor warme interacties Taalkansen zien: Oogcontact maken, eventueel op ooghoogte komen 1-1-interacties aangaan Spreek kind aan met naam en zeg dan de rest Contact maken, hebben & houden

9. Hoe interesses en initiatieven van het kind zien? KWAL: Kijken – Wachten – Luisteren (interpreteer) Kijken? Observeer het kind, kijk waar hij naar kijkt Wachten? Op initiatief of reactie Luisteren – interpreteren: reageer enthousiast (!), imiteer Bij contact met & zicht op interesse kind: VAT : Volgen – aansluiten – taal toevoegen Inspelen op waar de aandacht naartoe gaat Benoem wat jij doet, benoem wat het kind doet = woorden geven Praat over het hier & nu, gebruik taal die bij het moment past

10. Oefening: “Wat zeiden jullie zoal vanmiddag tijdens het eten?” Hun antwoorden “herformuleren” metVOGELKE Volledige zinnen Gevarieerde taal: woordvariaties, stemgebruik, vragen stellen & info geven Langzaam praten Kernwoorden benadrukken Versterken met VIS (= visualiseren) Ondersteun hetgeen je zegt met lichaamstaal Link taal aan actie, ervaringen, eerder taalaanbod

11. Blijven praten: hoe? ConverstatieTOPPERS Oprechte interesse, lichaamstaal vs verbale taal Vragen stellen en … wachten Ja/neen-vragen Keuzevragen W-vragen (wie-wat-waar, later waarom, wanneer) & hoe Vragen stellen afwisselen met uitleg geven Reageren op foutjes ConverstatieSTOPPERS Teveel vragen na elkaar of te snel na elkaar Kennis testen Te moeilijke vragen voor de leeftijd

12. Effecten? Op de kinderen: Snel gewonnen voor aanpassingen & heel enthousiast Kb’s hadden indruk dat verschillende kinderen meer eten Kinderen praten meer met kb & met elkaar (geef hen tijd!) Op de medewerkers: Samen reflecteren, zoeken, veranderen: positief & dynamisch klimaat (kb, lg, keuken) Weerstanden & bevindingen uiten en bespreken: constructief klimaat Grote gedragenheid: verankering verzekerd Competenties verkennen: empowerend voor zichzelf, stimulerend voor de rest van het traject Op de ouders: Vragen over aanpassingen maar positieve feedback Extra contactmoment over taal, kinderen vertellen er over thuis aan tafel

13. “We onderschatten onze kinderen soms toch, hé!”

14. Dank aan alle enthousiaste medewerkers van kinderdagverblijf VUB Elsene