Bel ve Boyun Fıtıkları Nedir, Ne Değildir, Ne Yapmalı? Doç Dr Kamil Çağrı Köse Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi Orto

1. Bel ve Boyun FıtıklarıNedir, Ne Değildir, Ne Yapmalı?Doç Dr Kamil Çağrı KöseSakarya Üniversitesi Tıp FakültesiOrtopedi ve Travmatoloji A.D.

2. Sinir Sıkışması • Bir insan hayatı boyunca görülebilecek sinir sıkışmasına bağlı ağrı sıklığı %12-43 arasında.

4. Siyatik ağrısı • Bel ağrısı ve diz altına ilerleyen bacak ağrısı şeklinde tanımlanır. • Yıllık sıklığı %10-25 arasında • Kalıtım (ırsiyet) :%10-20 civarında

5. Omurlarının Yapısı • İnsan omurgası 33 omurdan oluşmaktadır. Bu sistem, bağlar, kaslar ve omurlararası disklerden oluşur. • 7 boyun, 12 sırt, 5 bel, 5 kuyruk sokumu ve 4 kuyruk omurundan oluşmaktadır.

7. Omurlarının Yapısı • Her omur cisminin ortasında , beynin devamı olan omurilik bulunur. • Vücudun çeşitli yerlerinden beyne dönen duyular veya beyinden vücuda dağılan emirler omurilik içinde seyreder.

8. Omurlarının Yapısı

9. Omurlarının Yapısı • Vücudun çeşitli yerlerinden beyne dönen duyular veya beyinden vücuda dağılan emirler omurilik içinde seyreder.  Boyun bölgesinde her omur cismi hizasından çıkan sinirler de kola ve sırta yayılarak, bu bölgelerin duyu ve hareketini sağlar. • Bel bölgesindeki sinirler ise kalça ve bacakların his ve hareketinden sorumludur

10. Sinir Kökü Dağılımı

11. Diskler • Omurlar arasında disk denen, yastığa veya amortisöre benzer bir doku vardır. Bu iki kısımdan oluşur. İç kımı yumuşak jölemsi, dış kısmı çok katmanlı, bağ ve kıkırdak yapıdadır.

12. Omurlarının Yapısı

13. Fıtık Nedir? • İki omur arasındaki disk denilen yapının yırtılarak, içindeki jölemsi yapının omurilik kanalı içinde seyreden omuriliğe veya kola ve bacağa dağılan sinirlere baskı yapması sonucu oluşan hastalığa “boyun ve/veya bel fıtığı” denir

18. Risk Faktörleri Nelerdir? • Boyun ve bel omurları arasındaki kıkırdağın dejenerasyon dediğimiz yıpranması • Ani ve güçlü boyun ve bel hareketleri.  Ağır kaldırmak, ani ters dönüşler. • Baş öne eğik olarak uzun süreli çalışma: masa başı işleri. • Dizleri kırmadan eğilip yerden ağır bir cisim kaldırma • Özellikle emniyet kemeri takmadan araba kullananlarda ani fren yapılması veya trafik kazası. • Geçirilmiş boyun ve bel travması, spor yaralanmaları. • Osteoporoz(kemik erimesi) 

19. Risk Faktörleri Duruş bozuklukları

20. Risk Faktörleri Ani baş boyun hareketleri ve masa başı bazı işler

21. Belirtileri Nelerdir? • Baş boyun ağrısı • Kola yayılan ağrı,uyuşma • Kalçalara ve oradan bacağa yayılan ağrı ve uyuşma • Kollarda veya bacaklarda kuvvet kaybı • Bacaklarda,ağrı,uyuşma, kuvvet kaybı • Dengesiz yürüme

22. Belirtileri Nelerdir?

23. Belirtileri Nelerdir?

24. Hangi Hastalıklarla Karışır? • Fibromyositis: Sık tekrarlayan boyun ve bel adelelerinin spazmıdır. Halk arasında adele romatizması olarak bilinir.

25. Hangi Hastalıklarla Karışır? • Omuzda sıkışma Hastalığı: Omuz ekleminin sertleşmesi ve kola yayılan çok şiddetli ağrıyla seyreder.  Hastalık özellikle geceleri daha şiddetli ağrı yapar.

26. Hangi Hastalıklarla Karışır? • Sinir Tuzaklanmaları: Omurilikten çıkarak dağılan sinirlerin kolda belli noktalarda sıkışmasıdır. En iyi bilineni “El-Bilek Kanalı Hastalığı” olup, orta yaşı geçmiş özellikle kadınlarda veya bilek kuvveti gerektiren herkeste geceleri kolun tamamına yayılan ağrı ve uyuşmalardır.  Boyun fıtığı ile birlikte olursa çift tuzaklanma denir ve her ikisininde aynı anda tedavisi gerekir. Sinir tuzaklanmaları hakkında bir sonraki konuda ayrıntılı bilgi verilmiştir.

27. Hangi Hastalıklarla Karışır? • Tenosinovit:  Koldaki adelelerin kılıfının zorlama veya romatizmal nedenlerle şişmesi sonucu ortaya çıkar.  Bölgesel ağrılarla seyreder

28. Hangi Hastalıklarla Karışır? • Travma • Bel kayması • Doğuştan gelen yapısal bozukluklar • Romatizmal ve iltihabi hastalıklar • İç organlara ait rahatsızlıklar • Osteoporoz • Tümörler

29. Teşhis Nasıl Konulur? • Anamnez,sorgulama • Fizik muayene • Görüntüleme yöntemleri • Elektriksel sinir iletkenlik çalışmaları(EMG).

30. Teşhis Nasıl Konulur? • Ağrının cinsi ve yerini tespit etmeye yönelik bir klinik değerlendirmeye ek olarak herhangi bir kuvvet kaybı, duyu kaybı ve de anormal refleksin dikkatli muayenesi genellikle bir fıtığı teşhis edip yerini belirlemek için yeterlidir

31. Teşhis Nasıl Konulur? Röntgen grafileri

32. Teşhis Nasıl Konulur? Manyetik Rezonans

33. Teşhis Nasıl Konulur? EMG

34. Nasıl Korunulur?

35. Nasıl Tedavi Edilir? • Cerrahi olmayan(Medikal tedavi) • Cerrahi tedavi

36. Cerrahi Olmayan Tedavi • Kısa bir istirahat (hafif yürüyüş yasak değil aksine faydalı) • Kısa süreli boyunluk, veya bel korsesi • Sinir tahrişini azaltmaya yönelik anti-inflamatuar ilaçlar, ağrı kontrolü için ağrı kesiciler, • Fizik tedavi, egzersiz • Epidural steroid enjeksiyonları (boyun sinirlerinin etrafına veya belden çıkan sinirlerin etrafına)

37. Cerrahi Olmayan Tedavi • Cerrahi olmayan tedavinin amaçları sinirin fıtıklaşan diskten kaynaklanan tahrişini azaltmak, ağrıyı dindirmek, ve hastanın genel durumunu düzeltmektir.

38. Baş Boyun Kaslarını Güçlendirici Egzersizler

39. Bel ve Çevresini Güçlendirici Egzersizler

40. İstirahat ve Boyunluk

41. Enjeksiyon

42. Cerrahi Tedaviler • Cerrahi tedavinin amacı, omurilik ve sinir dokusuna olan basıyı kaldırmaktır. Böylece hastanın, ağrısının geçmesi, uyuşma-kuvvetsizlik gibi bulgulardan kurtulması sağlanır. • Uygun zamanda ve tecrübeli ellerde yapılan bu girişimler çok iyi sonuç verir.

43. Cerrahi Tedaviler • Ozon gazı enjeksiyonu • Epiduroskopi • Nükleoplasti • Mikrodiskektomi • Endoskopik diskektomi

44. Nükleoplasti

45. Radyofrekans Nükleoplasti • Özel görüntüleme sistemleri eşliğinde (skopi) fıtığa neden olan yastıkçıkların içine girilerek merkezdeki çekirdek hücrelerin Radyofrekans denilen özel bir teknoloji ile buharlaştırılması esasına dayanmaktadır.

46. Disk Nükleotomi • Özel görüntüleme sistemleri eşliğinde (skopi) fıtığa neden olan yastıkcıkların içine girilerek merkezdeki çekirdek hücrelerin otomatik olarak kesilip, emilerek dışarı alınmasıdır

47. LASER Mikrodiskektomi • LASER ışınları kullanılarak bel ve boyun fıtıklarını dekomprese etme girişimidir. Küçük fıtıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Ameliyathane koşularında tamamen steril şartlarda Özel görüntüleme sistemleri eşliğinde ( skopi) fıtığa neden olan yastıkcıkların içine girilerek fıtık dokusunun bir kısmı buharlaştırılarak eritilmiş olur.

48. Mikrodiskektomi • Sadece mikrodiskektomi • Mikrodiskektomi ile birlikte çıkarılan diskin yerine kafes veya kemik greft konması • Mikrodiskektomi ve çıkarılan disk yerine protez konması

49. Mikrodiskektomi

50. Mikrodiskektomi ile birlikte çıkarılan diskin yerine kafes veya kemik greft konması