1 / 65

PNEUMOKONIZE RADNIKA LIVNICE KIKINDA OD 1987.GODINE DO 2003. GODINE.

PNEUMOKONIZE RADNIKA LIVNICE KIKINDA OD 1987.GODINE DO 2003. GODINE. AUTOR RADA:DR MIRJANA ILIĆ Načelnik Medicine rada Doma Zdravlja Kikinda. Uvod :.

gella
Download Presentation

PNEUMOKONIZE RADNIKA LIVNICE KIKINDA OD 1987.GODINE DO 2003. GODINE.

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. PNEUMOKONIZE RADNIKA LIVNICE KIKINDA OD 1987.GODINE DO 2003. GODINE. • AUTOR RADA:DR MIRJANA ILIĆ • Načelnik Medicine rada • Doma Zdravlja Kikinda

  2. Uvod: • Rad obuhvata period mog specijalističkog rada u isturenoj specijalističkoj ambulanti Dispanzera za medicinu rada Kikinda u AD Livnica Kikinda. • Periodični pregledi i svakodnevni rad u kurativi izdvojili su grupu radnika koja je ekspozicijom i tegobama od strane respiratornog sistema ukazivala na moguće profesionalno obolenje. • Pacijenti su slati na Institut za medicinu rada Beogradili Novi Sadgde im je priznavano profesionalno obolenje,potom su obrađivani za IK i kategorisani. • Poslednjih 5 godina javlja se silikotuberkuloza sa kavernama,a bilo je i dosta malignih tumora pluća. • Posle izlečenja tbc pacijenti su slati radi postavljanja Dg i priznavanja profesionalnog obolenja na Institut.

  3. Cilj: • Analiza zdravstvenog stanja,ukazivanje na povećanu incidencu obolevanja i komplikacije ,Metod rada: analiza periodičnih kartona,ekspertiza i obrada za IK,kartona opšte prakse, statistička obrada u Exelu,sa tabelama Rezultati: povećano obolevanje eksponiranih radnika

  4. Livnica “KIKINDA” AD • Kompanija jeproizvodila odlivke od sivog, nodularnog, vermikularnog i crnog temper liva, najvećim delom za autoindustriju i mašinogradnju,kao i cevne spojnice (fitinge) od crnog temper liva. • Znatan deo odlivaka se isporučivao mašinski obrađen i spreman je za ugradnju.Mašinska obrada se vršila na transfer linijama ili pojedinačnim mašinama.

  5. Proizvodna oprema u livnicama • Između 10-30% radnika industrijskih zemalja i do 80% radnika u zemljama u razvoju i novoindustrijalizovanim zemljama izloženo je fizičkim faktorima radne sredine. • Ekspozicija ovim faktorima uz • lošu zaštitu na radu • uz parametre lošeg standarda i života, • visok stres,dovode do visokog profesionalnog morbiditeta sa tendencijom rasta. • To uslovljava visokapsentizam,invalidnost i pojavu profesionalnih bolesti.(*)

  6. CILJ RADA • Cilj rada je bio da prvo da • uvid u broj obolelih eksponiranih radnika prašini SiO2 u tri livačka pogona(Temper liv,Nodularni liv,IDA Livac),zatim radnika Radne zajednice gde su upućivani kao oboleli i kao invalidi sa promenom radnih mesta . Kao komparacija pogon Brusilica gde nije bilo ekspozicije. • Rad je ukazivao na trend povećanja obolelih od pneumoconiose-silikoze,pojavu HOBP i silikotuberkuloze i Ca pluća. • Ovaj trend prati godine ekspozicije,života, • loš socioekonomski status radnika, • rad pod stresom(rat,blokada,prinudni odmori,gubitak posla) • i pad imuniteta.

  7. ŠTETNOSTI LIVAČKIH POGONA

  8. ŠTETNOSTI METALSKE INDUSTRIJE

  9. OČEKIVANE BOLESTI EKSPONIRANIH RADNIKA

  10. TAB.1 PODELA PRAŠINA PO NAČINU NASTANKA(*)

  11. TAB.2 PODELA PRAŠINE PO DEJSTVU(*)

  12. KONVENCIJA OPNEUMOKONIOZAMA ( JOHANESBURG ,1959.GOD) Dubina prodora čestice zavisi od njene veličine Ocena zaprašenosti radne sredine daje se na osnovu Procenta SiO2.

  13. PRAŠINE KVARCA Silikoza Silikoantrakoza Silikotuberkuloza Reumatoidna silikoza (Kaplanov sidrom) PRAŠINE SILIKATA Azbestoza Talkoza Kaolinoza PRAŠINE METALOIDA Pneumokonioza rudara u ugljenokopima Grafitna pluća PRAŠINE METALA Sideroza Aluminoza Baritoza Stanoza Pneumokonioze od hroma Antimnoza DRUGE PNEUMOKONIOZE Pneumokonioze izavane bakelitom Titanska pneumokonioza Pneumokonioze izazvane veštačkim vlaknima Pneumokonioze izazvane cirkonijumom KLASIFIKACIJA PREMA UZOROČNIKUPNEUMOKONIOZE IZAZVANE NEORGANSKOM PRAŠINOM

  14. DEFINICIJA • Pneumokonioze su profesionalna genetski neuslovljena obolenja bronhopulmonalnog sistema , izazvane taloženjem silikogene prašine stvorene u radnoj sredini ,a unete u organizam udisanjem.(*)

  15. Pneumokonioze su oboljenja koje se definišu kao akumulacija prašine u plućima i reakcija tkiva na njeno prisustvo, gde se pod terminom prašina podrazumeva aerosol čvrstih neživih čestica.

  16. Kod silikoza glavni etiološki faktor je kvarc (SiO2,azbest i ugljena prašina), koji pripada grupi fibrozogenih prašina. • Citotoksičan je jer značajno penetrira u medijastinalne limfne čvorove (limfotropizam)(*)

  17. Ova penetracija zavisi od • ekspozicije , • koncentracije i • depozicije u alveolama , • visoke temperature radne sredine i • teškog fizičkog rada (tahipneja , dehidatacija ) , i mogućih pratećih prehlada, • režima i ritma rada i odmora , • smenskog rada , • Hronične upale sluzokože nosa(oštećenje nosnog filtera ), • kao i od vlažnosti vazduha • godina života , • i individualnih razlika organizma

  18. Bronhijalna astma Alergijski bronhiolo-alveolitis Bisinoza Bagasoza Tabakoza pluća PNEUMOKONIOZE IZAZVANE ORGANSKOM PRAŠINOM (Pneumopatije)

  19. PREMA PATOANATOMSKIM KARAKTERISTIKAMA • KOLAGENSKE PNEUMOKONIOZE • Odlikuju se stvaranjem kolagenskih vlakana u • plućima, ireverzibilnom promenom i destrukcijom • alveolarne strukture i trajnim ožiljcima u plućima. • Ove fibroze obično imaju hroničan i progresivan • tok, čak i nakon prestanka ekspozicije prašini. • Čiste kolagenske pneumokonioze su silikoza i azbestoza.

  20. PREMA MORFOLOŠKIM OBLICIMA • koje obrazuju fibrozna vlakna mogu se podeliti na: • 1. NODULARNE • 2. DIFUZNE

  21. NEKOLAGENSKE PNEUMOKONIOZE • Ovo je benignije oboljenje, • alveolarna građa je intaktna, reakcija strome minimalana i sastoji se uglavnom u stvaranju retikulinskih vlakana, a • reakcija plućnog tkiva na prašinu potencijalno je reverzibilna. • Čiste nekolagenske pneumokonioze su • Stanoza • baritoza • sideroza.

  22. MEŠANE PNEUMOKONIOZE • Istovremeno imaju odlike • i kolagenske i nekolagenske pneumokonioze usled ekspozicije mešanoj prašini. • Mešane pnmeumokonioze su • talkoza, • silikoantimoza i dr.

  23. alveola makrofag UdisajSiO2 koniofag Nodularne promene Silikogeni čvorić Fibrinogeno jezgro Bujanje veziva 2.mećava 1.sačma 3.pseudotumori

  24. RADIOLOŠKA SLIKA PNEUMOKONIOZAMeđunarodna rendgenografska klasifikacija pneumokonioza • Nema dijagnoze pneumokonioza bez radiološkog nalaza. • Sistematsko čitanje i klasifikovanje pneumokoniotičnih promena na snimcima pluća nastaje 1958godine Ženevskom klasifikacijom trajnih rendgenoloških promena u plućima udisanjem mineralnih prašina.

  25. Prema poslednjoj reviziji Međunarodnog biroa rada (ILO) iz 1980. godine osnovne postavke su: • Parenhimske promene • Mala zasenčenja (do 10 mm) • Gustina malih zasenčenja (profuzija) • (Određuje se upoređivanjem rendgenskog • snimka koji se analizira sa standardnim setom rendgenskih snimaka na kojima su prikazani ) • primeri različitih stepena perfuzije. • Promene su lokalizovane u srednje posteriornim predelima pluća,simetrično.

  26. 0 - Ne vide se mala zasenčenja ili se vide ali je njihova gustina manja nego u kategoriji 1. 1, 2, 3, - Mala zasenčenja su veće profuzije, a određena gustina prikazana je na standardnom setu. Pored ove četiri glavne kategorije, gustina se može izraziti i međukategorijama, čime se dobija dvanaestostepena skala profuzije, kojom je moguće obuhvatiti sve stepene gustine. 0/- - Potpuno normalna rendgengrafija 0/0 - Nema malih zasenčenja ili ih ima tako malo da se ne mogu prihvatiti kao kategorija 1 0/1 - Gustina pripada kategoriji 0 ali se i kategorija 1 uzima kao ozbiljna alternativa 1/0 - Gustina pripada kategoriji 1 ali se i kategorija 0 uzima kao ozbiljna alternativa 1/1 - Gustina sasvim sigurno pripada kategoriji 1 1/2 - Gustina pripada kategoriji 1 ali se i kategorija 2 uzima kao ozbiljna alternativa 2/1 - Gustina pripada kategoriji 2 ali se i kategorija 1 uzima kao ozbiljna alternativa 2/2 - Gustina sasvim sigurno pripada kategoriji 2 2/3 - Gustina pripada kategoriji 2 ali se i kategorija 3 uzima kao ozbiljna alternativa 3/2 - Gustina pripada kategoriji 3 ali se i kategorija 2 uzima kao ozbiljna alternativa 3/3 - Gustina sasvim sigurno pripada kategoriji 3 3/+ - Gustina malih promena na snimku veća je od 3 (odnosno 3/3) Postoje četiri osnovne kategorije perfuzije:

  27. Oblik i veličina malih zasenčenja • Pravilna (okruglasta) • p- Prečnik promene do 1,5 mm • q- Prečnik promene 1,5 mm do 3 mm • r- Prečnik promene 3 mm do 10 mm • Nepravilna (trakasta) • s- Prečnik promene do 1,5 mm • t- Prečnik promene 1,5 mm do 3 mm • u- Prečnik promene 3 mm do 10 mm • Pri obeležavanju oblika i veličine malih zasenčenja moraju se upotrebiti dva slova • npr. p/p ako su na snimku sva mala zasenčenja pravilna i prečnika do 1,5 mm • ili q/t ako na snimku preovladavaju pravilna mala zasenčenja prečnika 1,5 do 3 mm (q), • ali ima i nepravilnih malih zasenčenja prečnika 1,5 do 3 mm. (t). Slovo q je prvo jer preovladava ta vrsta zasenčenja.

  28. Prostranstvo koje mala zasenčenja zahvataju • Prostranstvo se ogleda u broju zahvaćenih plućnih polja i obeležava se na sledeći način: • RU - Ako je zahvaćeno gornje desno plućno polje (Right upper) • RM - Ako je zahvaćeno srednje desno plućno polje (Right middle) • RL - Ako je zahvaćeno donje desno plućno polje (Right lower) • LU - Ako je zahvaćeno gornje levo plućno polje (Leftt upper) • LM - Ako je zahvaćeno srednje levo plućno polje (Left middle) • LL - Ako je zahvaćeno gornje desno plućno polje (Left lower)

  29. Dijagnoza se postavlja Rtg snimkom 45x45 cm (*), • anamnezom, • detaljnom radnom anamnezom • putem objektivnog nalaza i • stanja respiratornih funkcija, • i biopsijom pluća

  30. FAKTORI KOJI UTIČU NA BRZINU RAZVOJA SILIKOZE • Procenta SiO2 u česticama • Koncentracije čestica • Dužine ekspozicije • Vrste rada, režima rada i odmora • Klimatski uslovi na radnom mestu • Zaštita na radu • Stanje disajnih puteva • Individualne predispozicije • Sekundarne infekcije • Imunološke karakteristike • Broj godina potrebnih za nastanak silikoze stalno se povećava i danas iznosi prosečno 22 - 25 godina.

  31. Comment: Statistics prepared by the Latvian Institute of Occupational and Environmental Health

  32. KRITERIJUMI DA SE PNEUMOKONIOZA PRIZNAKAO PROFESIONALNO OBOLJENJE PROFESIONALNE BOLESTI PLUCA Slikoza pluća Silikotuberkuloza Azbestoza Pneumokonioza rudara ugljenokopa Pneumokonioza uzrokovna tvrdim metalima Uslovi za priznavanje su: Dokaz o intenzitetu i trajanju ekspozicije Da je radnik radio na poslovima na kojima postoji ekspozicija prašini koja može da dovede do nastajanja pneumokonioze. Klinički nalaz sa radiografskim promenama na plućima profuzije 1/1 ili više. Poremećaj ventilacije pluća najmanje srednjeg stepena (ili veći stepen profuzije Rtg-promena). Izlečena tuberkuloze pluća ako se radi o silikotuberkulozi.

  33. TABELA 10.STAROSNA STRUKTURA EKSPONOVANIH RADNIKA

  34. TABELA 9. NAJUGROŽENIJA RADNA MESTA JEDNOG LIVAČKOG POGONA SA KONCENTRACIJOM SIO2 (ZAPRAŠENOST)MIKROKLIMOM,BUKOM,OSVETLJENOŠĆU,CO

More Related