VMP congres

1. VMP congres Duurzamechemie en kunststoffen in kringlopen Saskia Walraedt Sr advisor sustainable products and processes sw@essenscia.be

2. Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen Hefboom 9 binnen Vlaams Materialen Programma Met 5 acties essenscia, VKC, Federplast, OVAM, FISCH Transitie naar hernieuwbare grondstoffen Zie hefboom BBE presentatie T Schaerlaekens Samenwerking doorheen de keten Zie hefboom slim samenwerken Symbiose VIS VISIONS FISCH Innovatie & ontwikkeling van nieuwe business opportuniteiten rond duurzame chemie Ontwikkeling van roadmaps => Communicatie en afstemming tussen verschillende initiatieven is cruciaal

3. Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen • Aandacht voor grondstoffenefficiëntie • Valorisatie nevenstromen • Sluiten kringlopen • Optimalisatie processen • Minimalisatie van impact op ecosystemen • Vermijden/Beperken emissies tijdens productiefase • Transitie naar biogebaseerde grondstoffen indien eco²winstgevend • Rekening houden met impact van afgewerkte producten tijdens gebruiksfase

4. www.essensciaforsustainability.be

5. Duurzamechemie en kunststoffen Ontwikkeling van duurzameoplossingenvoormaatschappelijkeuitdagingen

6. Hefboom duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen • Actieprogramma rond meer kringlopen sluiten • Focus op kunststoffen • Hoe recyclage graad verhogen • Hoe acceptatie van recyclage verhogen • Welke innovaties zijn hiervoor nodig • Hoe verbetering meten

7. Overzicht actiepunten Actie 26: Samenstellen, coördineren en realiseren van Vlaamse innovatieprogramma’s voor materialen(kringlopen) met internationale ambitie en relevantie Actie 27: In kaart brengen en wegwerken van hinderpalen van de kringloopsluiting (o.m. kringloopvervuiling in relatie met wetgevingen mbt productveiligheid, gezondheid, milieu) Actie 28: Implementeren, verbeteren en ontwikkelen van (chemische en mechanische) technieken voor scheiding en/of zuivering van materialen na inzameling (via kringloopwinkels, containerparken)

8. Overzicht actiepunten Actie 29: Opstellen van Vlaamse indicatoren voor recyclage van polymeren en composieten van polymeren Actie 30: Uitwerken van een internationaal geaccepteerd toepassings label dat het percentage gebruikte recyclaten in een materiaal weergeeft, gekoppeld aan een certificeringssysteem

9. Actie 26 SVZ • Opstart en realisatie van nieuwe innovatieprogramma’s wordt opgenomen binnen FISCH in het kader van de roadmaps die werden opgesteld. • Collectieve innovatie-infrastructuren : wordt ondermeer onderzocht in Bluechem studie • Inventaris lopende innovatieprogramma’s : • Actie 26: Samenstellen, coördineren en realiseren van Vlaamse innovatieprogramma’s voor materialen(kringlopen) met internationale ambitie en relevantie • Inventaris van alle lopende Vlaamse materialen innovatieprogramma’s mbt sluiten van materiaalkringlopen mbt chemie en polymeren • Identificatie van nieuwe Vlaamse waardeketens met groot potentieel naar materialenkringlopen • Opstart en realisatie van nieuwe Vlaamse innovatieprogramma’s (en hun roadmaps) rond de meest belovende van deze nieuwe waardeketens • Koppeling met de EU agenda en optimalisatie van het gebruik van EU subsidiekanalen mbt sluiten van materialenkringlopen voor chemie en polymeren • Realisatie van collectieve innovatie-infrastructuren (kenniscentra, pilootinstallaties, demonstratoren, proeftuinen, business-incubatoren, business-acceleratoren, innovaties studio’s) voor de Vlaamse materialenkringloopeconomie

10. Actie 27 SvZ • In kaart brengen juridische hinderpalen voor kringloopsluiting : onderwerp van SUMMA onderzoek door KUL. • Definieren van producten die in duidelijk omschreven toepassingen recyclaat kunnen bevatten : uitgevoerd in het kader van het Core project • Actie 27: In kaart brengen en wegwerken van hinderpalen van de kringloopsluiting (o.m. kringloopvervuiling in relatie met wetgevingen mbt productveiligheid, gezondheid, milieu) • In kaart brengen van mogelijke hinderpalen (op materiaalniveau in relatie met het wetgevend niveau) voor kringloopsluiting in Vlaanderen  • Definiëren van producten die in duidelijk omschreven toepassingen, recyclaat kunnen bevatten • Keuze van de meetmethode(n) o.a. LCA-gebaseerde (via SUSCHEM-kompas) en risico-analysen die toelaten de optimale kringloopsluitoplossingen te kiezen in een verruimde kringlooplifecycle • Realisatie van acceptatie van producttoepassingen met recyclaat  

11. Actie 28 SvZ • Inventaris bestaande detectietechnikeek ter beschikking bij VKC. • Meettechnieken voor het bepalen van de zuiverheid van materialen mbtrecycled content : Studie toonde aan dat het niet mogelijk is om zuiverheidsgraad mbtrecycled content te bepalen. Op te volgen via controle op inkomende grondstoffen en traceerbaarheid. • Optimalisatie van de inzameling van post-consumer polymeren. Studie OVAM afgerond • Inventarisatie scheidingstechnieken (chemisch en mechanisch : uitgevoerd ikv FISCH • Actie 28: Implementeren, verbeteren en ontwikkelen van (chemische en mechanische) technieken voor scheiding en/of zuivering van materialen na inzameling (via kringloopwinkels, containerparken) • Inventarisatie van de bestaande detectietechnieken voor het bepalen van de samenstelling van materialen • Inventarisatie van de bestaande meettechnieken voor het bepalen van de zuiverheid van materialen • Onderzoek naar de optimalisatie van de inzameling van post-consumer polymeren • Onderzoek naar de mogelijke rol van de sociale economie • Inventarisatie scheidingstechnieken (chemisch en mechanisch) • Identificatie van de sorterings-opportuniteiten en -problemen • Ontwikkeling en uitbouw van (chemische en mechanische) recyclagetechnieken • Implementatie ter plaatse van beschikbare en beheersbare chemische en mechanische methoden (inclusief kosten-batenanalyse) • Onderzoek naar nieuwe chemische en mechanische detectie- en meetmethoden voor specifieke scheidingsproblematieken

12. Actie 29 SvZ • Definitie doelstellingen % recyclage : ongoing • OVAM Studie potentieel inzameling harde kunststoffen. • Optimaliseren van Ecolizer : ongoing • Ontwikkeling resource efficiency indicatoren : SUMMA onderzoek U Gent : dataverzameling en verwerking ongoing • Actie 29: Opstellen van Vlaamse indicatoren voor recyclage van polymeren en composieten van polymeren • Inventariseren van bestaande te recycleren polymeren • Inventariseren van potentiële te recycleren polymeren • Update en optimalisering van het luik polymeren in de Ecolizer (oarecyclaten, biobased en virgin naast elkaar plaatsen qua milieu impact) • Doelstellingen voor % recyclage definiëren en draagvlak creëren • Actieplan opstellen om doelstellingen voor % recyclage te realiseren • Ontwikkelen van resource efficiency indicatoren voor producten (in eerste instantie kunststof gebaseerd

13. Actie 30 SvZ • QA-CER certificatie systeem ontwikkeld door VKC en label ontwikkeld. Contacten met EUPR en EUPC voor koppeling naar EU niveau • Optimalisatie van recyclage/identificatie driehoek : stopgezet wegens buiten scope van het actieprogramma • Actie 30: Uitwerken van een internationaal geaccepteerd toepassings label dat het percentage gebruikte recyclaten in een materiaal weergeeft, gekoppeld aan een certificeringssysteem • Certificering voor % recyclaat en ontwikkeling van een label • Optimalisatie van ‘recyclage/identificatie driehoek’ systeem

14. Volgende stappen Afwerken openstaande acties Definiëren van vervolgacties Afstemming van acties met OVAM roadmap chemie en kunststoffen en FISCH programma’s